تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1836348953
وادی به وادی در جستجوی حقیقت
واضح آرشیو وب فارسی:تبیان: وادی به وادی در جستجوی حقیقت
سلمان كیست؟ اصالت سلمان اولین مسلمان ایرانى روش برخورد پیامبر(ص) نسبت به سلمان سلمان در سمت استانداری علم سلمان عبادت سلمان زهد سلمان نقش سلمان در شیعه شدن ایرانیان وفات
سلمان كیست؟ سال ها قبل از طلوع اسلام، در روستاى «جى» - یكی از روستاهاى اصفهان- فرزندى به دنیا آمد، كه نامش را « روزبه» گذاشتند و بعدها پیامبر اسلام(ص) او را «سلمان» نامید.پدر سلمان « بدخشان كاهن» - روحانى زرتشتى- بود و كار همیشگىاش هیزم نهادن بر شعله آتش. با این كه سلمان در میان خاندان و محیطى زرتشتى دیده به جهان گشود، ولى هرگز در برابر آتش سر فرود نیاورد و به خداى یكتا اعتقاد یافت. سلمان در دوران كودكى مادرش را از دست داد و عمهاش سرپرستى او را به عهده گرفت.سلمان، حاضر نبود كه آیین آباء و اجدادش بپذیرد و از آنجا بود كه حساسیت های خانواده و هم كیشان او نسبت به این جریان زیاد شده و تصمیم گرفتند كه او را تنبیه كنند. پس وی با همكارى عمهاش گریخت و روانه بیابان شد. در بیابان كاروانى دید كه به سوى شام مىرفت؛ پس به مسافران پیوست و رهسپار سرزمین هاى ناشناخته گردید تا حقیقت را بیابد.سرانجام سلمان، در همان آغاز هجرت گمشدهاش را یافت و در حالى كه برده یك یهودى بود، در محضر رسول خدا(ص) مسلمان شد. (1) اصالت سلمان وقتى به كتاب هاى تاریخى مراجعه مىكنیم در این زمینه، كه آیا سلمان از كدام یك شهرهاى ایران بوده است غوغایى مىیابیم، كه مورخین در میدان تاریخ به پا كردهاند!گروهى او را اصفهانى دانسته، برخى وى را شیرازى خوانده و عدهاى هم نوشتهاند: قهرمان مقاله ما، از سرزمین هاى اهواز، شوشتر، رامهرمز و بهبهان برخاسته است و كسانى هم خواستهاند اصلا وجود چنین شخصى را در تاریخ اسلام انكار كنند!!محمد بن عبدالبر، مورخ بزرگ اسلامى مىنویسد: « سلمان اصالتا از رامهرمز فارس، از قریهاى كه آن را«جى» (2) مىنامیدند مىباشد و بعضى هم او را اصفهانى معرفى كردهاند.» (3)نویسنده كتاب «قاموس الرجال» در مورد اصالت سلمان اظهار نظرى نكرده، بلكه با تردید اینگونه نوشته است:« سلمان یا از شیراز یا اهل رامهرمز یا اهواز یا شوشتر و یا قریه « جى» در اصفهان مىباشد.» (4)بعضى هم گفتهاند: وى اهل بهبهان بوده است. ولى آنچه قفل این مشكل رامىگشاید و شعله این جدال را خاموش مىكند این است كه بگوییم: پدر و مادر سلمان از اصفهان بودهاند و سپس به كازرون رفتهاند و در آنجا زندگى خویش را آغازنمودهاند. زیرا در متون تاریخى سخن از اصفهانى بودن سلمان زیاد آمده و آنگاه هم كه سلمان به حریم اسلام قدم مىگذارد، وقتى رسول خدا(ص) به او دستور مىدهد تا سرگذشت خود را بیان كند، وى ضمن توضیحات زیادى مىگوید:« من مردى پارسى، اهل اصفهان از قریهاى كه آن را «جى» مىنامند مىباشم.» (5)بنا براین سلمان اصفهانى بوده، چون در آنجا متولد شده و مىزیسته، و بعد هم چون برادر و بستگان او به كازرون رفتهاند، و اعضاى خانواده وى در كازرون مىزیستهاند، مىتوان سلمان را اهل كازرون هم دانست.بنابراین، سلمان اصالتا اهل اصفهان بوده، بعد به كازرون هجرت كرده، برادر و خانواده وى هم به آنجا مهاجرت نمودهاند. و شاید هم او براى مدتى به شیراز و اهواز و شوشتر و بهبهان و رامهرمز كه در تاریخ آمده مهاجرت داشته، و شاید هم آن روز به همه این مناطق، شیراز اطلاق مىشده است.آنچه مسلم است سلمان مسلمانى رشید و ممتاز و سر سلسله تمام یاران پیامبراسلام بوده است، و ما هم هدف خود را كه عبارت است از آشنایى با مقام درخشان وى و سرمشق و آموزش گرفتن از آن شخصیت ایمانى و اخلاقى دنبال مىكنیم و به قول خود او مىگوییم: « سلمان فرزند اسلام است.» (6) اما وجود چشمه سلمان در مشرق دشت ارژن، قبرستان سلمانی ها در كازرون، كه هم اكنون آثارى از آن هست، مسجد جامع عقیق كه به مسجد ملابرات معروف است و نامه رسول خدا به عنوان معافیت خاندان سلمان و بلكه تمام اهالى كازرون، اینها نشانه و دلیلى است، كه برادر و اعضاى خانواده سلمان از اصفهان به كازرون مهاجرت كرده باشند. اولین مسلمان ایرانى اگر چه على بن ابیطالب(ع) تا آنجا مورد توجه ایرانیان قرار گرفت كه چند مرتبه آن حضرت را براى تدریس در دانشگاه جندى شاپور دعوت كردند، و اگر چه ایرانیان آنقدر علاقه به خاندان رسالت پیدا كردند كه از على(ع) و همچنین از امام حسین(ع) چندین مرتبه دعوت كردند كه حكومت ایران را بپذیرند و براى حكومت بر ایرانیان به ایران سفر كنند، و اگر چه مقام ایرانیان مسلمان به آنجا رسید كه در وزارت دارایى مسلمانان داراى مقامات عالى گردیدند، زیرا ایرانیان در كار اسلحه سازى، خدمات شایانى به مسلمانان كردند، اما تمام این توجهات ایرانیان به اسلام و مسلمانان و خاندان رسالت(ع) و نفوذ در میان مسلمانان، پس از مسلمان شدن ایرانیان بود .آرى، اولین ایرانى كه براى شناسایى خداى یكتا و فرار از ظلم و ستم و بیدادگرى بار سفر بست و به سیاحت و مسافرت پرداخت، سلمان فارسى بود.با توجه به هدف سلمان فارسى درك مىكنیم كه، اگر آن همه رنج و ناراحتى را مشاهده كرد، در راه هدف عالى و الهى او ارزش داشته است و براى همین ارزش فكر و هدف اوست كه رسول اكرم(ص) و خاندانش سلمان را به بزرگى یاد مىنمودند و از او احترام مىكردند. روش برخورد پیامبر(ص) نسبت به سلمان از آن روزى كه رسول خدا(ص) سلمان را خریدارى كرد و آزادش نمود (7) او را مورد لطف و مرحمت قرار داد و تا آنجا لطف رسول خدا(ص) افزایش یافت كه، آنگاه كه میان سلمان و ابوذر پیمان «اخوت» برقرار مىكرد و آنان را با یكدیگر برادرمىنمود، با ابوذر شرط كرد كه نافرمانى سلمان را ننماید. (8) آن روزى كه رسول خدا(ص) با سلمان درباره مبارزه با نیروى دشمن مشورت مىكرد و سلمان عرضه مىداشت: در ایران ما، در چنین مواردى خندق حفر مىكنند و مسلمانان از پیشنهاد سلمان به تعجب مىافتادند دوست مىداشتند كه او را به خود منتسب گردانند و به همین منظور گفتند: سلمان از ماست، رسول خدا(ص) سلمان را بیش از پیش مورد لطف قرار داد و فرمود:« سلمان از ما اهل بیت است.» (9) كار مهربانى رسول خدا(ص) نسبت به سلمان به آنجا كشید كه براى دفع توهم و یا اعتراض عدهاى فرمود: « من مامور شدهام چهار نفر را دوست بدارم و دستور بدهم كه آنان را دوست بدارند، این چهار نفر عبارتند از: على(ع) سلمان، ابوذر، و مقداد.» (10) سلمان نه تنها مورد محبت حضرت رسول اكرم(ص) بود، بلكه تا آنجا مورد اعتماد و امین پیامبر اسلام(ص) و على بن ابیطالب(ع) قرار گرفت كه، شب عروسى حضرت زهرا(س) مركب سوارى آن مخدره را از جلو مىكشید و رسول خدا(ص) از عقب سر، آن را مىراند تا به خانه على(ع) رسیدند. (11) سلمان فارسى، تنها در زمان زندگى خود و یا سلامتى رسول خدا(ص) و على بنابیطالب(ع) مورد لطف و مرحمت و ستایش نبود، بلكه پس از مرگ هم تا آنجا مورد احترام و عنایت این خانواده بود كه حضرت صادق(ع) در این باره، مورد اعتراض قرار مىگرفت!ولى آن حضرت در برابر اعتراضات دیگران مىفرمود:« علت این كه من سلمان را به نیكى یاد مىكنم این است كه، او داراى سه خصلت بود: خواسته على(ع) را بر خواسته خود مقدم مىداشت، فقرا را دوست مىداشت و آنان را بر ثروتمندان برتر مىدانست، و دوستدار علم و دانشمندان بود.» (12) سلمان در سمت استانداری سلمان با اذن حضرت على(ع) از سوى خلیفه دوم، سمت استاندارى مداین را قبول كرد. (13) وقتى وارد مداین شد، به زنبیل بافى مشغول گردید تا زندگى خویش را تامین كند، زیرا با این كه سهمیه او پنج هزار درهم بود، آن را در راه خدا انفاق مىكرد و مىگفت: دوست مىدارم از دسترنج خود ارتزاق كنم، و به كارهاى مردم هم رسیدگى نمایم. (14) علم سلمان پیامبر اسلام(ص) فرموده است: «اگر دین در ثریا بود، سلمان به آن دسترسى پیدا مىكرد.» (15)وسعت و عمق آگاهی هاى سلمان به حدى بود كه براى هر كس قابل هضم نیست. امام صادق(ع) فرمود: رسول خدا(ص) و على(ع) اسرارى را كه دیگران قدرت تحمل آن را نداشتند به سلمان مىگفتند و او را لایق نگهدارى علم مخزون و اسرار مىدانستند؛ از این رو یكى از القاب سلمان، «محدث» است. (16)سلمان داراى علم بلایا و منایا (حوادث آینده) بود و همچنین از متولمان (چهره شناسان) و محدثان به شمار مىرفت. جایگاه علمى سلمان چنان بود كه امام صادق(ع) دربارهاش فرمود:« در اسلام، مردى كه فقیه تر از همه مردم باشد، همچون سلمان، آفریده نشده است.» (17) البته شایان ذكر است كه منظور امام، از بین مردم است و اهل بیت استثناء می شوند. پیامبر اسلام(ص) فرمود:« سلمان دریاى علم است كه نمىتوان به عمق آن رسید.» (18)البته دانش سلمان، به معارف فكرى محدود نمىشد و آگاهی هاى فنى او نیز در حد بالایى بود. در جنگ خندق، طرح كندن خندق را سلمان خدمت پیامبر(ص) پیشنهاد كرد و عملى شد. همچنین در جنگ طائف، طرح ساختن «منجنیق» براى درهم كوبیدن قلعههاى مشركان از ابتكاراتى است كه به سلمان نسبت داده شده است.بنابراین، سلمان حق دارد از مقام علمىاش چنین تعبیر كند:اى مردم! اگر من شما را از آنچه مىدانستم مطلع مىكردم، مىگفتید، سلمان دیوانه است، یا به كسى كه سلمان را بكشد درود مىفرستادید. (19) عبادت سلمان آنچه به عبادت سلمان ارزش بیشترى مىدهد، علم و آگاهى اوست. چرا كه عبادت آگاهانه و پرستش از روى بصیرت از عبادت سطحى و ظاهرى ارزشمندتر است.امام صادق(ع) فرمود: روزى پیامبر اسلام(ص) به یاران خود فرمود: كدام یك از شما تمام روزها را روزه مىدارد.سلمان گفت: من، یا رسول الله.پیامبر(ص) پرسید: كدام یك از شما تمام شب ها را به عبادت مىگذراند؟سلمان گفت: من، یا رسول الله.حضرت پرسید: آیا كسى از شما هست كه روزى یك بار قرآن را ختم كند؟سلمان گفت: من یا رسول الله.یكى از حاضران كه جواب هاى سلمان را خودستایى و فخرفروشى مىپنداشت، گفت: اكثر روزها دیدهام كه سلمان روزه نیست، بیشتر شب را هم مىخوابد و بیشتر روز را به سكوت مىگذراند، پس چگونه همیشه روزه است و هر شب براى نیایش با خدا بیدار مىماند و روزى یك بار قرآن را ختم مىكند؟!پیامبر(ص) فرمود: ساكت باش! تو را با همسان لقمان چه كار؟ اگر مىخواهى چگونگىاش را از خودش بپرس تا خبر دهد.سلمان گفت: در ماه سه روز روزه مىگیرم و خداوند فرموده است:«هر كس عمل نیكى انجام دهد پاداش ده برابر دارد. از طرف دیگر، روز آخر شعبان را روزه گرفته و آن را به روزه ماه رمضان متصل مىكنم و هر كه چنین كند، پاداش روزه همیشه را دارد. از رسول خدا(ص) شنیدم كه فرمود: هر كس با وضو بخوابد، در ثواب، چنان است كه تمام شب را عبادت كرده باشد. اما ختم قرآن، رسول خدا(ص) فرمود: هر كس یك بار سوره « توحید» را بخواند، پاداش یك سوم قرآن را دارد و هر كه دو بار بخواند، دو ثلث قرآن را خوانده است و هر كه سه بار بخواند، گویا قرآن را ختم كرده است. و نیز حضرت فرمود: یا على، هر كس تو را با زبان دوست بدارد یك سوم ایمانش كامل شده، هر كه با دل و زبان دوستت بدارد، دو ثلث ایمان او كامل شده؛ و هر كه با دل و زبانش دوستت بدارد و با دست هم یارىات كند، تمام ایمان را به دست آورده است.» (20) زهد سلمان آیات و روایات نشان مىدهد كه « زهد» به معناى حرام ساختن نعمت هاى الهى بر خود نیست. زهد به معناى عدم دلبستگى به امور مادى است. یكى از مواردى كه در تمام زوایاى زندگى سلمان، از آغاز تا پایان عمر دیده مىشود زهد، پارسایى و بى رغبتى او به دنیاست.سلمان، كه پیرو راستین پیامبر(ص) و حضرت على(ع) بود، راه آنان را پیش گرفت و حتى وقتى فرماندار مدائن بود، ساده زیستى را رها نكرد. زهد و وارستگى سلمان از ایمان عمیق او سرچشمه مىگرفت؛ زیرا هر كس ایمان قوی تر داشته باشد، از جاذبههاى دنیوى آزادتر است. امام صادق(ع) فرمود:«ایمان ده درجه دارد، مقداد در درجه هشتم و ابوذر در درجه نهم و سلمان در درجه دهم ایمان است.» (21)سلمان، خانه نداشت و هرگز دل به خانه سازى نمىداد. شخصى از او خواست تا برایش خانهاى بسازد ولى سلمان راضى نشد. سرانجام به سبب اصرار شخص نیكوكار اجازه داد برایش خانه بسازد، ولى سفارش كرد خانه چنان باشد كه هنگام ایستادن سر به سقف آن بخورد و هنگام خوابیدن پا به دیوار برسد. (22)سلمان پارسا، حتى حقوق اندك سالانه - حدود چهار تا شش هزار درهم- خود را هم به نیازمندان مىداد و بسیار اندك براى خود برمىداشت. نقش سلمان در شیعه شدن ایرانیان یكى از كارهاى بسیار مهم سلمان، كه بخش اعظم زندگى او را فرا گرفته بود، تلاش پی گیر او در معرفى اسلام ناب و تشیع راستین بعد از رحلت رسول خدا(ص) است. او در این راستا در مدینه جهاد كرد و از هر فرصتى بهره برد. وقتى به مدائن آمد، همین عقیده را دنبال كرد و نقش بسیارى در تشیع ایرانیان داشت.مىپرسند: با این كه اسلام در عصر خلافت خلیفه دوم وارد ایران شد، چرا اكثریت قاطع مردم ایران، شیعه حضرت على(ع) هستند؟در پاسخ باید گفت: عوامل متعددى سبب این گرایش است. از نخستین عوامل این گرایش، وجود سلمان در مدائن و رفت و آمد او به كوفه و حوالى آن و حتى اصفهان و ... بود. سلمان پیامآور اسلام ناب، منادى تشیع و نویدبخش مذهب اهل بیت علیهم السلام بود و اكثر ایرانیان این ندا و نوید را شنیدند و پذیرفتند. (23) وفات سلمان سرانجام، پس از عمرى طولانى و با بركت، در اواخر خلافت عثمان در سال 35ه .ق وفات یافت. (24) حضرت على(ع) پیكرش را غسل داد، كفن كرد و بر آن نماز گزارد. همراه آن حضرت، جعفر بن ابىطالب و حضرت خضر، در حالى كه با هر یك از آن دو هفتاد صف از فرشتگان بودند بر پیكر سلمان نماز گزاردند. (25)بعضى از راویان چنین نقل كردهاند كه حضرت على(ع) بر كفن سلمان شعرى نوشت كه معناى آن چنین است:« بر شخص كریم و بزرگوارى وارد شدم، بى آن كه توشه نیك و قلب پاك داشته باشم؛ ولى بردن توشه نزد شخص كریم و بزرگوار، زشت ترین كار است.» (26) مرقد شریف حضرت سلمان(س) در مدائن، در پنج فرسخى بغداد، نزدیك طاق كسرى قرار دارد.در این دنیاى پرتلاطم و پر زرق و برق كه انسان را در گرداب گناه غرق مىكند، هر كس الگویى مىخواهد تا با سرمشق قرار دادن روش و كردارش كشتى وجودش را سالم به ساحل سعادت برساند؛ و زندگى سلمان فارسى براى ما ایرانیان الگویى شایسته است.پی نوشت ها:1- بحار، ج 22، ص366.2- الاستیعاب، ج 2، ص 57.3- جى، نام قدیم اصفهان بوده، الآن آباد نیست، از آن شهر جداست و مردم آن را شهرستان مىنامند. پاورقى السیرة النبویة، ج 1، ص 222. حسن عمید و دهخدا مىنویسند: جى، لقب قدیم اصفهان بوده، و اكنون نام دهستانى از توابع اصفهان است. فرهنگ عمید، تاریخ و جغرافیا، ص 352، لغت نامه دهخدا، ج17، ص 183.4- قاموس الرجال، ج 4، ص 432. 5- السیرة النبویة، ج 1، ص 228.6- الاستیعاب، ج2، ص 61.7- سفینة البحار، ج 1، ص 646.8 - تحفة الاحباب، ص 129.9- اعیان الشیعه، ج 2، ص 265.10- سفینة البحار، ج 1، ص 646.11- سفینة البحار، ج 1، ص 648.12- سفینة البحار، ج 1، ص 648.13- شرح نهجالبلاغه ابن ابى الحدید، ج 18ص 39.14- سفینة البحار، ج 1، ص 267 و شرح ابن ابى الحدید، ج 18، ص 37.15- شرح نهجالبلاغه ابن ابىالحدید، ج 18، ص36.16- بحار، ج 22، ص 331.17- تنقیح المقال، ج 2، ص47.18- اختصاص شیخ مفید، ص 222.19- رجال كشى، ص 20.20- بحارالانوار، ج 22، ص317.21- بحارالانوار، ج 22، ص 341.22- شرح نهجالبلاغه ابن ابىالحدید، ص36.23- كتاب ایرانیان مسلمان در صدر اسلام، ص 201.24- بحار، ج 22، ص 391 - 392.25- بحار، ج22، ص373.26- طرائف الحقائق، ج 2، ص 5.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تبیان]
[مشاهده در: www.tebyan.net]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 680]
-
گوناگون
پربازدیدترینها