واضح آرشیو وب فارسی:تراز: تراز: این روزها دعوای همه رسانهها از جمله رسانه ملی پیش فروش یک خودروی صدمیلیونی است و مردمی که پول خرید این خودرو را هم ندارند مخاطب این دعوا هستند. حالا پیشفروش نخستین خودروی پسابرجامی بدون تعیین قیمت نهایی خودرو در حالی صورت گرفت که اغلب کارشناسان این اقدام را عجیب دانسته و از آن به عنوان معاملهای نامشخص نام میبرند.
به گزارش تراز ،در روزهای گذشته شرکت بزرگ خودروساز اقدام به پیشفروش بیش از ۱۶ هزار دستگاه از محصول مشترک خود با شرکت پژو فرانسه کرد. این خودرو که از سال گذشته رونمایی شده بود، با مشخصات فنی مناسب در کلاس قیمتی ۵۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان معرفی شد. البته از روز نخست تمام کسانی که درباره این خودرو اظهار نظر کردند از اعلام قیمت دقیق آن به نوعی طفره رفتند.
گرچه پیش از این هم قیمت نهایی یک خودرو به روز معامله نهایی و شرایط نرخ ارز و قیمت تمام شده تا آنروز موکول شده بود اما در موارد قبلی قیمت اولیه مشخص شده و مابه التفاوت آن در زمان معامله قطعی از مشتری دریافت میشد اما در مورد پژو ۲۰۰۸ گمانهزنی در مورد قیمت نهایی از ۷۵ میلیون آغاز و در نهایت به ۱۲۰ میلیون تومان ختم میشود. این فاصله ۴۵میلیون تومانی بین قیمت احتمالی این خودرو تنها به نفع دلالان و بازار سیاه تمام میشود و در نهایت مصرفکننده واقعی است که از این نامعلوم بودن قیمت خودرو متضرر خواهد شد.
بالاترین مقام دولتی که در خصوص قیمت این خودرو اظهار نظر کرده، وزیر صنعت، معدن و تجارت است که دو روز پیش در نشست خبری خود با قاطعیت اعلام کرد هیچ قیمتی هنوز برای این خودرو مشخص نشده است. وی در این نشست خبری گفت: قیمت نهایی این خودرو هنوز به طور قطع مشخص نیست و دریافت ۶۰ میلیون تومان بهعنوان ودیعه طی فرایند پیشفروش، به معنای دریافت ۵۰ درصد قیمت نهایی این خودرو نیست. از سوی دیگر آقای هاشم یکهزارع مدیرعامل شرکت ایران خودرو قیمت پژو ۲۰۰۸ را بین ۹۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان اعلام کرد. این در حالی است که قبل از آن به طور غیر رسمی قیمتهایی بین ۷۵ تا ۹۰ میلیون تومان برای مدلهای دنده دستی و دنده اتوماتیک این خودرو شنیده میشد.
یکه زارع بدون اعلام قیمت نهایی این خودرو شایعات مربوط به قیمت ۷۰ میلیون تومانی آن را رد کرد و افزود: اگرچه قیمت قطعی این خودرو اعلام نشده اما قیمت آن بین ۹۰ تا ۱۰۰ میلیون تومان خواهد بود که در مراسم رونمایی رسمی از این خودرو قیمت و قطعی و شرایط فروش این خودرو را به اطلاع مردم خواهیم رساند. آقای شهرام میرآخورلو، معاون بازرسی سازمان حمایت در مورد ابهامات فروش پژو ۲۰۰۸ گفته که براساس آئین نامه پیش فروش خودرو، ودیعه دریافتی هنگام پیش فروش حداکثر ۵۰ درصد قیمت خودرو تعیین شده است، اما چون قیمت فروش نقدی آن مشخص نشده، پیشبینی میشود این خودرو با قیمت ۱۲۰ میلیون تومان از خرداد سال آینده عرضه شود و به همین دلیل با پیشفروش ۶۰ میلیون تومانی موافقت شد.
با وجود آنکه این مقام دولتی از آیین نامه پیش فروش خودرو به عنوان مرجع قانونی دریافت وجه پیش فروش خودرو نام برد، اما مشخص نیست چرا وزارت صنعت و ایران خودرو همچنان بر موضع خود مبنی بر اینکه قیمت نهایی خودرو ۱۲۰میلیون تومان نیست پافشاری کرده و از طرفی هیچ توضیحی در خصوص چرایی دریافت ۶۰میلیون تومان در پیش فروش ارائه نمیدهند.
گرچه وزیر صنعت از آئین نامه یا قانون مشخصی برای دریافت ۵۰ درصد از قیمت خودرو در پیش فروش اظهار بیاطلاعی کرد، اما قطعاً آنچه درتمام معاملات خرید و فروش کشور رایج و عرف است مشخص بودن «ثمن معامله» است. بر اساس قوانین حقوقی حاکم بر تمام معاملات، طرفین هر معامله خرید و فروش که پیشفروش خودرو نیز در آن دسته از معاملات قرار دارد، بسته به اوضاع و احوال خاص میتوانند شرایطی را در قرارداد پیشبینی کنند، لیکن از آنجایی که برخی از شروط قراردادی به ارکان اساسی معاملات یا مقتضای عقد خلل وارد میکند، قانونگذار در ماده ۲۳۲ به بعد قانون مدنی احکامی را مقرّر داشته و برخی از شروط را باطل تلقّی کرده است.
آقای ابراهیم شعاریان، دانشیار گروه حقوق دانشکده حقوق و علوم اجتماعی دانشگاه تبریز در مقاله پژوهشی خود در این خصوص نوشته است: در بسیاری از قراردادهای پیش فروش اموال، به علّت طولانی بودن زمان تهیه و تولید، ثمن معامله تعیین نشده و محاسبه آن به زمان آینده موکول میشود. در پیش فروش آپارتمانها و اتومبیل چنین شیوهای رایج است و در برخی مواقع تعیین ثمن از سوی تولید کننده صورت میپذیرد و در عمل موجب نزاع میشود. علاوه برآن طبق قاعده سنتی پذیرفته شده در فقه و قانون مدنی ما، میزان ثمن باید مقطوع و معین باشد و در غیر اینصورت معامله باطل تلقّی خواهد شد.
همانگونه که اشاره شد، در بسیاری از قراردادهای پیشفروش، ثمن معامله معین نمیشود و تعیین میزان آن به آینده موکول میشود. این امر گاهی ناشی از تفوّق یک طرف عقد بر طرف دیگراست (مانند عقود الحاقی) و در موارد دیگری ناشی از مخاطراتی است که تعیین ثمن در ابتدای عقد ممکن است برای متعهّد به همراه داشته باشد، مانند موردی که نوسانات شدید و غیر قابل پیش بینی قیمتها سبب اضرار شود. در برخی موارد نیز اساساً امکان تعیین مبلغ قرارداد وجود ندارد. در هر حال انگیزه چنین اقدامی هر چه باشد، تأثیری در قضیه ندارد و بایستی وضعیت ثمن نامعین در قراردادهای پیشفروش مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد.
بند ۲ ماده ۲۳۳ قانون مدنی یکی از این موارد است که مقرر میدارد: «شرط مجهولی که جهل به آن موجب جهل به عوضین شود، باطل و موجب بطلان عقد است.» با توجّه به آنچه گفته شد، لزوم معلوم و معین بودن ثمن در قراردادها، یکی از شرایط اساسی صحّت هر معامله است؛ ولی در قراردادهای پیشفروش اموال، تعیین ثمن قطعی به راحتی امکانپذیر نیست.
برای مثال، از جمله شرایط قرارداد پیشفروش خودرو در اطّلاعیه شرکت ایران خودرو در سال ۱۳۷۳ مربوط به نحوة قیمتگذاری خودرو بود، به نحوی که در بند۲ شرایط قرارداد مقرّر شده بود که هنگام تحویل، ثمن معامله یک میلیون ریال کمتر از قیمت روز بازار محاسبه خواهد شد. به طوری که ملاحظه میشود در قراردادهای موصوف بهای مورد معامله معین نیست و بستگی به شرایط زمان تحویل خواهد داشت. پس سؤال اساسی این است که آیا از نظر شرعی و قانونی میتوان چنین قراردادهایی را صحیح و نافذ تلقی کرد یا خیر؟ در پاسخ به این سؤال،آنچه در ابتدا به ذهن میرسد بطلان چنین قراردادهایی است؛ چرا که معلوم و معین بودن مورد معامله از جمله شرایط صحّت معامله است و چنانچه این شروط لحاظ نشده باشد، باعث غرور میشود و صحّت معامله مورد تردید قرار خواهد گرفت. فریال مستوفی عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران و رئیس کمیسیون سرمایهگذاری اتاق بازرگانی ایران در گفتوگو با خبرنگار مهر در خصوص عدم مشخص بودن قیمت خودرو پژو ۲۰۰۸ گفت: به نظر من این مدل معامله درست نیست. به همین سادگی !
منبع: صبح نو
زمانبندی انتشار: 13 تير 1396 - 12:52
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تراز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 78]