رسانه ها؛ ابزاری قدرتمند و تاثیرگذار در انتخابات

واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: رسانه ها؛ ابزاری قدرتمند و تاثیرگذار در انتخابات تهران- ایرنا- رسانه ها به عنوان ابزار جامعه پذیری و آگاهی بخشی در جهان کنونی نقش مهم و تاثیرگذاری در شکل دهی به افکار عمومی در عرصه انتخابات بر عهده دارند. به همین دلیل همگان می کوشند تا با بهره گیری مناسب از این مقوله مهم مردم را اقناع سازند و اینگونه به اهداف خویش در این زمینه دست یابند.

رسانه ها؛ ابزاری قدرتمند و تاثیرگذار در انتخابات

رسانه از ابزارهای ایجاد ارتباط میان افراد است و در جهان جایگاه ویژه ای دارد. به همین دلیل فرایند و جریان ارتباطات از رسانه به عنوان ابزاری کارآمد برای هدایت جوامع بهره می برد. در واقع با شکل گیری اجتماعات انسانی و شناخت نیازهای مخاطبان، کارکرد ارتباطات به عنوان انعکاس و آیینه خواست افکار عمومی در رسانه ها متجلی می شود. یکی از برهه هایی که رسانه نقشی مهم و تاثیرگذار ایفا می کند، هنگامه انتخابات است. اکنون کشورمان در آستانه 2 انتخابات مهم ریاست جمهوری و شوراها قرار دارد و اینک رسانه ها در این روزها می توانند نقش مهم و بی بدیلی را ایفا کنند. با توجه به همین نقش اثرگذار رسانه ها در انتخابات پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا با «منصور ساعی» پژوهشگر و مدرس حوزه رسانه به گفت وگو پرداخت.**تاثیرگذاری رسانه ها در شکل دهی افکار عمومی در انتخاباتساعی رسانه را واسطه میان 2 طرف ارتباط؛ یعنی فرستنده و گیرنده دانست و گفت: فرستنده و گیرنده در زمان انتخابات حاکمیت و مردم هستند. بنابراین رسانه به عنوان پل ارتباطی نقش مهم و تاثیرگذاری در شکل دهی افکار عمومی در دوره انتخابات دارد؛ یعنی می تواند مردم را به طرف یک هدف خاص جهت دهی و هدایت کند. این مهم در گذشته بر عهده رسانه های سنتی بود که رسانه دار و روزنامه نگارها افکار عمومی را جهت می دادند اما در سال های اخیر رسانه های جدیدی با عنوان رسانه های اجتماعی و شبکه های موبایلی شکل گرفته اند و بدین گونه دیگر تولید و توزیع پیام به صورت کامل در دست افراد متخصص نیست. از این رو جهت دهی افکار عمومی در انتخابات در دوره جدید کار سخت و پیچیده ای شده است زیرا ما با تغییر پایگاه های رهبران فکری روبرو شده ایم و هر شخصی می تواند با داشتن یک کانال تلگرامی، اینستاگرام و ... مخاطبان زیادی را جذب کند و افکار عمومی را جهت دهد. بنابراین با نگاه سنتی که در انتخابات های گذشته حاکم بود نمی توان افکار عمومی را کنترل کرد بلکه همانگونه که در انتخابات مجلس شورای اسلامی 1394 خورشیدی مشاهده شد رسانه های جدید نقش مهمی در روند این امر دارند.**نقش مهم رسانه ها در انتخابات؛ اقناع افکار عمومیاین پژوهشگر حوزه رسانه اظهار داشت: دولت، حاکمیت، نامزدها و همه افرادی که می خواهند در انتخابات شوراها و ریاست جمهوری پیش رو موفق شوند باید به فضاهای جدید رسانه ای توجه ویژه ای کنند؛ یعنی این افراد بایستی بدانند که در حوزه رسانه تغییرهایی صورت گرفته است و رسانه های جدید به عاملی تاثیرگذار و تعیین کننده در انتخابات تبدیل شده اند و تا هنگامی که این تغییر قابل درک نباشد نمی توان انتظار داشت که افکار عمومی به خوبی هدایت شود زیرا در افکار عمومی مهمترین مساله اقناع کردن آنها است و با وجود منابع اطلاعاتی متنوع و گسترده، اقناع کردن افکار عمومی با مشکل روبرو می شود. البته نباید فراموش کرد که اقناع کردن هرگز به معنای توجیح نیست زیرا اقناع یعنی رسانه ها باید در زمان انتخابات محتواهایی تولید کنند که خود مردم و افکار عمومی با توجه به شواهدی که وجود دارد اقناع شوند و رغبت حضور در انتخابات و رای دادن به نامزدی خاص در آنها به وجود آید.**توجه به فضاهای جدید رسانه ای؛ عاملی برای موفقیت در انتخابات مدرس حوزه رسانه با اشاره به نقش رسانه ها در انتخابات مجلس شورای اسلامی در 1394 خورشیدی بیان کرد: در این انتخابات شبکه های فعال مجازی نقش مهمی ایفا کردند و رسانه های اصلی در این تقابل عقب ماندند. این انتخابات نشان داد که تا چه اندازه شبکه های اجتماعی و موبایلی می توانند نتیجه انتخابات را تغییر دهند و مردم تحت تاثیر اخبار رسانه های اصلی مانند صدا وسیما قرار نگرفتند. بنابراین ما با جریان سازی خبر و هدایت افکار عمومی از طریق شبکه های موبایلی روبرو بودیم. از این رو در انتخابات آتی هم با توجه به این که قدرت رسانه از دست سیاستمداران و حاکمیت خارج شده و در دست جامعه قرار گرفته است باید انتظار داشت که به خوبی به نقش این شبکه ها در انتخابات توجه شود؛ یعنی بایستی با استفاده از این رسانه ها تعامل با نسل جدید را به خوبی درک کرد. برای نمونه در روزهای نخست دولت یازدهم، محمدجواد ظریف به خوبی با این زبان تعامل آشنا بود و از آن استفاده کرد؛ یعنی با استفاده از رسانه هایی همچون توییتر با نسل جدید ارتباط برقرار کرد و کمتر به طرف رسانه های جریان اصلی تمایل داشت. وی در ادامه افزود: افرادی که می خواهند در انتخابات شوراها و ریاست جمهوری سال جاری موفق شوند باید از این فضاهای رسانه ای به خوبی استفاده کنند. برای نمونه اکنون 80 میلیون سیم کارت موبایل در کشور فعال است و این امر یعنی حدود 80 میلیون تن به رسانه دسترسی دارند و به همین دلیل باید در انتخابات به این فضاها توجه کرد.**رسانه؛ فرصتی برای مشارکت سیاسی در انتخاباتساعی رسانه را به عنوان یک ظرف و فرصت دانست و یادآور شد: اگر در انتخابات به رسانه به عنوان یک فرصت نگریسته شود می تواند تاثیرگذار یا مخرب باشد. بنابراین رسانه به عنوان عنصری که در تمام طول مدت با مخاطب همراه است می تواند نقش مهمی در مشارکت سیاسی و تعیین کننده اولویت های مخاطب در انتخابات داشته باشد. البته رسانه ها باید به خوبی با نیازهای روز جامعه آشنا باشند و برنامه هایی از نامزدها را تحت پوشش خود قرار دهند که با نیازهای مردم همخوانی داشته باشد و این شناسایی می تواند باعث افزایش مشارکت سیاسی مردم شود. نخبگان اجتماعی و سیاسی در روزهای پایانی انتخابات می توانند نقش مهم و تاثیرگذاری در مشارکت سیاسی داشته باشد؛ یعنی این افراد می توانند با تولید محتوا در رسانه ها مردم را برای شرکت در انتخابات ترغیب کنند و این امر سطح مشارکت سیاسی را در جامعه افزایش می دهد زیرا ممکن است فردی که به عنوان نامزد در انتخابات شرکت می کند به تنهایی نتواند مردم را برای شرکت در انتخابات ترغیب کند اما نامزدی که از گروه سیاستگذاری و رسانه ای قوی برخوردار است از نخبگان اجتماعی و سیاسی به خوبی در این زمینه استفاده می کند. **موفقیت رسانه ها در انتخابات آتی منوط به جلب اعتماد اجتماعی وی نقش رسانه های جمعی در انتخابات پیش رو را کم رنگ دانست و تصریح کرد: حتی صدا وسیما نیز به جز در مناظره ها نمی تواند تاثیر زیادی در انتخابات داشته باشد. درصد کمی از مردم خبرهای رسانه های جمعی را دنبال می کنند در صورتی که تعداد زیادی از آنها کلیپ ها و محتواهای تصویری و شنیداری را که از رسانه های دیگر به ویژه پیام رسان های موبایلی پخش می شود، دنبال می کنند در نتیجه همان اتفاقی که در انتخابات مجلس شورای اسلامی 1394 خورشیدی روی داد، دوباره تکرار خواهد شد و رسانه های جمعی از رسانه های دیگر عقب می مانند. البته رسانه ملی هر لحظه این فرصت را دارد که به رسانه ای چند صدایی تبدیل شود و همه جریان های سیاسی کشور را به خوبی در سطح جامعه معرفی کند و برای هر کدام از آنها فرصت های برابری در نظر بگیرد و این رویکرد بی طرفی و عینیت خبری می تواند مردم را به طرف صدا وسیما بازگرداند.این پژوهشگر حوزه رسانه در ادامه افزود: افرادی که می خواهند در انتخابات آتی موفق باشند باید با تهیه فیلم و کلیپ های کوتاه از کارهای موفقی که انجام داده اند و انتشار آن در سطح جامعه، مخاطب را به طرف خود جذب کنند زیرا رسانه بسیاری از افراد جامعه رسانه های اجتماعی و پیام رسان های موبایلی است و این رسانه ها به عنوان زبان مردم تبدیل شده اند چرا که مردم با نبود شفافیت در رسانه های جمعی روبرو شده اند و همین امر باعث شده است تا مخاطب اعتماد خود را به این رسانه ها از دست بدهد. رسانه ای می تواند در انتخابات موفق باشد که اعتماد اجتماعی را جلب کند؛ یعنی مردم به آن رسانه اعتماد داشته باشند و این مهم نیز به شفافیت، صداقت و بی طرفی در تولید محتوا مربوط می شود و اگر صاحبان رسانه به این ملاک ها توجه کنند می توانند در انتخابات تاثیرگذار باشند.** القای پیام های صحیح نخبگان مدنی و سیاسی؛ کاهش دهنده کارکردهای منفی رسانه ها در انتخاباتاین مدرس دانشگاه با اشاره به کارکردهای منفی رسانه ها در انتخابات گفت: شایع سازی، تخریب و ترور شخصیت ها، حرکت های پوپولیستی و ... از جمله کارکردهای منفی رسانه ها در زمان انتخابات است. بخشی از این امر به فقدان و فقر سواد رسانه ای در جامعه مربوط می شود که هر خبری را بدون اطلاع پخش و بازنشر می کنند. بنابراین باید در جریان انتخابات آتی فرهنگی در جامعه شکل بگیرد که هر خبری از لینک معتبری و ارجاع برخوردار نیست، نمی توان به آن اعتماد داشت. همچنین اگر فعالان رسانه ای، مدنی و نخبگان بتوانند پیام های صحیح و مثبتی تولید کنند می توان انتظار داشت که از کارکردهای منفی رسانه ها کاسته شود.*گروه اطلاع رسانیخبرنگار: مهدی احمدی** انتشاردهنده: شهربانو جمعهپژوهشم**9370**2002**9131

23/01/1396

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 29]