استفاده صلح آمیز از فناوری هسته ای؛ زمینه ساز تعامل جهانی

واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: به مناسبت روز ملی فناوری هسته ای؛ استفاده صلح آمیز از فناوری هسته ای؛ زمینه ساز تعامل جهانی تهران- ایرنا- استفاده صلح آمیز از فناوری هسته ای از جمله مقوله هایی است که با مقاومت و ایستادگی مردمان این مرز وبوم، دیپلماسی فعال دولت یازدهم و رویکرد تعامل سازنده ایران با جهان بدست آمد و کشورمان توانست در دوره پسابرجام، مناسبات خود را در سطح بین المللی گسترش دهد.

اگر در گذشته بحران غذا و آب زندگی بشر را به خطر می انداخت، امروزه کارشناسان بر این اعتقاد هستند، بحران ‌آینده که حیات انسان را تهدید می کند، بحران انرژی است. از این رو انرژی هسته ای می تواند کمبود و نبود انرژی های فسیلی را جبران کند. همین امر سبب شد تا کشورها با درک ضرورت استفاده از این انرژی مدرن در جهت دستیابی به آن بکوشند. ایران نیز در این میان در 1335 خورشیدی به منظور رسیدن به فناوری هسته ای، موافقتنامه 11 ماده ای را با آمریکا منعقد کرد که برپایه آن حق داشتن انرژی هسته ای برای استفاده غیرنظامی به کشورمان اعطا شد و متعاقب این قرارداد یک سال بعد ایران به عضویت آژانس بین المللی انرژی اتمی درآمد و در نهایت پیمان عدم تکثیر سلاح های هسته ای را در 1347 خورشیدی امضا کرد و 2 سال بعد آن را در مجلس شورای ملی به تصویب رساند و در نهایت در 1353 خورشیدی سازمان انرژی اتمی ایران تشکیل شد.پس از پیروزی انقلاب اسلامی و با وقوع جنگ تحمیلی، طرح انرژی هسته ای متوقف شد و موضع کشورهای غربی درباره همکاری برای دستیابی به انرژی هسته ای صلح آمیز تغییر یافت. در واقع آنها با رهبری آمریکا در صدد متوقف کردن این مهم بودند اما با این وجود ایران در 1373 خورشیدی قراردادی مبنی بر مشارکت روسیه با کشورمان درباره تکمیل و راه اندازی واحد یک نیروگاه اتمی بوشهر منعقد کرد که در 1377 خورشیدی این قرارداد بازبینی شد و بدین ترتیب ساخت نیروگاه به وسیله شرکت روسی انجام گرفت و در نهایت در 1382 خورشیدی خبر تهیه سوخت هسته ای به وسیله متخصصان ایرانی برای نیروگاه های هسته ای از طرف رییس جمهوری وقت منتشر شد و سه سال بعد ایران اعلام کرد که موفق به غنی سازی اورانیوم شده است. رییس دولت نهم در 20 فروردین 1385 خورشیدی، پیام دستیابی ایران به چرخه تولید سوخت هسته ای را منتشر ساخت و بدین ترتیب شورای عالی انقلاب فرهنگی روز انتشار خبر مبنی بر دستیابی کشورمان به فناوری غنی سازی اورانیوم و راه اندازی یک زنجیره کامل غنی سازی را به پاس قدردانی از تلاش های دانشمندان و متخصصان ایرانی در تقویم رسمی کشور «روز ملی فناوری هسته ای» نام گذاری کرد.رسیدن به این مرحله از دانش روز با وجود تحریم ایران را باید نمایانگر اراده ملت همیشه سربلند کشورمان برای فتح قله های علمی و رسیدن به استقلال بی قید و شرط دانست.سرانجام با پیروزی حسن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری در 1392 خورشیدی، گفتمان حاکم بر سیاست خارجی ایران به آرمان‌خواهی واقع‌گرایانه تبدیل شد و سیاست هسته‌ ای کشورمان به حالت تفاهمی- تعاملی در دولت جدید تغییر جهت داد و حل مساله هسته‌ای به‌عنوان یکی از طولانی‌ترین و پیچیده‌ترین موضوع های سیاست خارجی ایران در سال‌های گذشته در صدر اولویت های کاری دولت یازدهم قرار گرفت که در نهایت با رهنمودهای آیت الله خامنه ای مقام معظم رهبری، تدبیر و درایت حسن روحانی رییس جمهوری و اعضای گروه مذاکره کننده هسته ای با توافق نهایی به سرانجام رسید.پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا به مناسبت «روز ملی فناوری هسته ای» با «حسن بهشتی پور» کارشناس و تحلیل گر مسایل سیاسی و هسته ای به گفت وگو پرداخته است.**ایران موفق در زمینه بومی سازی هسته ایبهشتی پور عملکرد ایران در زمینه فعالیت های هسته ای در سال های گذشته را درخشان ارزیابی کرد و گفت: ایران توانست چرخه کامل سوخت هسته ای را بومی سازی کند؛ یعنی دانشمندان ایرانی موفق شدند در «ساغند» یزد و «گچین» نزدیک بندرعباس اورانیوم را از معدن آن استخراج و به «کیک زرد» تبدیل کنند و در اصفهان از این محصول گاز «اگزوفلوراید» به دست آورند و این گاز را به سانتریفیوژهای نطنز تزریق و غنی سازی کنند. تمامی موفقیت ها و دستاوردهای هسته ای کشور با پشتکار و تلاش کارشناسان داخلی و برپایه دانش دانشمندان ایران طراحی و به اجرا گذاشته شد و سرانجام با موفقیت به مرحله بهره برداری صحیح و درست رسید.پس از برجام یکی از نکته هایی که منتقدهای برجام می گفتند این بود که صنعت هسته ای ایران به صورت کامل از میان رفته است و اعتقاد داشتند برجام صنعت هسته ای را به صورت کلی متوقف می کند در حالی که آژانس بین المللی هسته ای تایید کرده است که دانشمندان هسته ای توانسته اند با موفقیت به سانتریفیوژ «آی آر 8» که 20 برابر سانتریفیوژ «آی آر 1» کارآیی دارد، گاز اگزوفلوراید تزریق کنند. این تحلیل گر مسایل هسته ای بیان داشت: ایران در زمینه صنعت هسته ای موفق بوده هر چند این مهم در اندازه تحقیق و توسعه است اما این سانتریفیوژها با توجه به کارآیی بالقوه ای که دارند، نشان می دهند که پس از هشت سال که محدودیت های هسته ای تمام شود، می توان آن را جایگزین سانتریفیوژهای فعلی کرد زیرا کارآمدی و مقاومت آن بسیار بهتر است و مصرف برق کمتری دارد. در نتیجه فناوری هسته ای ایران در حال پیشرفت است و دانشمندان ایرانی در «فردو» با دانشمندان روسی همکاری های مشترکی در زمینه فیزیک هسته ای دارند. همچنین به زودی با چینی ها در آب سنگین اراک نیروگاه های 20 مگاواتی طراحی می شود و این موارد موفقیت های قابل توجهی به شمار می رود که ایران به دست آورده است و همچنان ادامه دارد.**ایران و استفاده صلح آمیز از فناوری هسته ایوی پیشرفت ایران را در زمینه کاربرد صلح آمیز فناوری هسته ای قابل توجه دانست و اظهار کرد: دانشمندان ایرانی در بخش کشاورزی، تولید «رادیو ایزوتوپ هایی» که برای درمان بیماری ها استفاده می شود و در زمینه های صنعت و لیزر، پژوهش های خوبی انجام داده اند و پیشرفت های قابل توجهی به دست آورده اند که این امر می تواند به صنعت کشاورزی و پزشکی کمک فراوانی کند. همچنین در سال های آتی قرار است دانشمندان کشورمان در زمینه تولید برق، نیروگاه هایی را در مکران و بوشهر ایجاد کنند و نخستین بیمارستان هسته ای را در کشور برپا سازند که این بیمارستان در خاورمیانه بی سابقه به شمار می رود. البته نباید فراموش کرد، تمام این پیشرفت ها زیر نظر و با تایید آژانس بین المللی هسته ای بوده که گزارش های آن نیز منتشر شده است. بهشتی پور در ادامه افزود: پیش از برجام، با وجود صلح آمیز بودن فعالیت های هسته ای ایران، تمامی فرایندها به دلیل ایجاد کارشکنی ها و مشکل ها به صورت مخفیانه انجام می شد اما امروز ایران به راحتی با کشورها وارد گفت وگو می شود و با صورت شفاف و علنی قرارداد همکاری هسته ای امضا می کند. اکنون کشورمان می تواند با طرف های خارجی وارد تعامل شود اما در گذشته به دلیل وجود تحریم ها، گفت وگو معنا نداشت و هر کشوری که با ایران درباره همکاری های بین المللی هسته ای مذاکره می کرد، مجازات می شد.**توافق هسته ای؛ ارتقا دهنده جایگاه ایران در منطقه و جهاناین کارشناس مسایل هسته ای با اشاره به مهمترین دستاوردهای ایران در زمینه هسته ای یادآور شد: کشورمان نه تنها توانست به فناوری غنی سازی هسته ای دست پیدا کند بلکه آن را نیز بومی سازی کرده است. از این رو نخستین کشور در خاورمیانه قلمداد می شود که نیروگاه هسته ای دارد. همچنین ایران با امضا یک توافق مهم با 6 قدرت جهانی، جایگاه خود را در منطقه و جهان مستحکم و ارتقا داد و اینگونه قدرت های جهانی نیز جایگاه کشورمان را در عرصه بین المللی پذیرفته اند. البته این مهم محدود به مسایل هسته ای نیست بلکه در موضوع های گوناگون در نظام قدرت منطقه ای و جهانی تاثیری تعیین کننده داشته است. **دولت یازدهم؛ موفق در حوزه هسته ای وی کارنامه دولت یازدهم در زمینه هسته ای را درخشان ارزیابی کرد و گفت: اقدام این دولت و گروه هسته ای در 2 زمینه بسیار شاخص بود؛ نخست به سرانجام رساندن تلاش هایی که در طول 12 سال، ایران در زمینه هسته ای صورت داده بود و آن را به نتیجه نهایی خود رساند و دیگری اینکه دولت روحانی توانست به پرونده دروغین هسته ای که علیه ایران وجود داشت، پایان بخشد چون آن پرونده قطور، زمینه تحریم ها علیه کشورمان را مهیا کرده بود که دولت یازدهم توانست با گروه هسته ای خود و با به ثمر رساندن برجام، مُهر پایانی بر این امر بزند. از این رو هر چه برجام بیشتر جلو می‌رود، امکان موفقیت آن نیز بیشتر است. برخلاف افرادی که در داخل و خارج از کشور علیه برجام اقدام می کنند و در تلاشند تا اجرایی نشود، هر چه زمان می‌گذرد، شانس اجرایی شدن آن بیشتر می‌شود.بهشتی پور در ادامه افزود: نقش آیت الله خامنه ای مقام معظم رهبری نیز به عنوان هدایتگر در زمینه توافق هسته ای، بسیار مهم و اساسی بود و اگر هدایت های ایشان نبود در هیچ مقطعی از دولت های پیش گرفته تا دولت یازدهم پرونده هسته ای به چنین پیشرفتی دست پیدا نمی کرد.**انسجام ملی؛ عامل مهم در پایداری توافق هسته ایاین تحلیلگر مسایل بین المللی یادآور شد: انتقاد از برجام و اصل آن را زیر سوال بردن، هیچ موضوعیتی نمی تواند داشته باشد زیرا این توافق انجام شده و به شکل یک سند درآمده است و مقام معظم رهبری نیز فرموده اند که در صورتی که طرف مقابل به آن خدشه ای وارد نکند ایران به آن پایبند است. از این رو ملت ایران باید متحد و یکپارچه مطالبه های اجرای توافق هسته ای را پیگیری کنند زیرا اگر 80 میلیون ایرانی مطالبات خود را در زمینه اجرای برجام از آمریکا و هر کشور دیگری بخواهند این امر بهتر به نتیجه خواهد رسید. از این رو انسجام ملی می تواند عامل مهمی در پایداری توافق هسته ای برای ایران باشد. همچنین ملت ایران باید با اتحاد و همدلی به اقتصادی پیشرفته دست پیدا کنند؛ چرا که اگر کشورمان در زمینه اقتصادی پیشرفت داشته باشد و اقتصاد مقاومتی آنگونه که تاکیده شده اجرا شود ابزار تحریم از طرف مقابل گرفته می شود.وی در پایان بیان داشت: با توجه به نزدیک بودن انتخابات شوراها و ریاست جمهوری، نباید برجام وارد بازی های سیاسی شود زیرا هنگامه انتخابات سپری خواهد شد اما برجام برای ملت ایران به عنوان یک سند مهم بین المللی خدمات زیادی دارد و در تاریخ ثبت می شود. از این رو نه در بهره برداری و نه در ضدیت آن نباید سخن گفت و اقدامی انجام داد.*گروه اطلاع رسانیخبرنگار: مهدی احمدی** انتشار دهنده: شهربانو جمعه پژوهشم**9370**2002**9131*ایرنا مقاله کانالی برای انعکاس مقاله های اندیشکده ها- پژوهشکده ها- دانشکده ها- مراکز تحقیقاتی و رسانه های ایران و جهان*Irnaarticle@

20/01/1396

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 78]