شهرآرا از مشکلات و کم کاری ها در حفاظت از منابع طبیعی گزارش می دهد؛ طبیعت نگهبان پشت میزنشین نمی خواهد! - روزنامه شهرآرا

واضح آرشیو وب فارسی:روزنامه شهرآرا: محمد جاویدی-با وجود اهمیتی که منابع طبیعی و حفاظت از آن برای زیست بشر و نسل های آینده دارد، آن چنان که باید و شاید، از سوی متولی اصلی اش حفاظت نمی شود و تخریب و نابودی این منابع را شاهد هستیم. در این میان شاید انصاف نباشد فاجعه هایی که در حوزه نابودی منابع طبیعی رخ می دهد را فقط پای کم کاری اداره منابع طبیعی بنویسیم اما نکته مهم در ضعف جایگاه این ارگان بین دستگاه های بین بخشی و تامین نشدن اعتبارات موردنیاز از سوی دولت است. در همین زمینه، دکتر محمدرحیم رهنما در گفتگو با خبرنگار شهرآرا به مناسبت آغاز هفته منابع طبیعی عنوان می کند: فلسفه حفظ و نگهداری از محیط و منابع طبیعی در فرهنگ ما جا نیفتاده است. حتی منابع طبیعی برای مردم و مسئولان ارزشمند تلقی نمی شود. وقتی شیئی ارزش ذاتی نداشته باشد از لحاظ عملی هم به آن توجهی نمی شود. این همان ضعفی است که ما در حوزه حفظ و نگهداری از منابع طبیعی داریم و جدی گرفته نمی شود. این دکترای جغرافیا و برنامه ریزی شهری که مدیریت تهیه سند آمایش استان خراسان رضوی را نیز بر عهده داشت، اظهار می کند: مسئله این است که به جریان توسعه پایدار بلندمدت و توسعه زیست محیطی بلندمدت که آینده شهرها به آن وابسته است توجه نمی کنند. ﷯ نگاهمان به منابع طبیعی نگاه سودآوری صرف است وی تصریح می کند: در عمل هم نگاهمان به پوشش گیاهی، جنگل ها و منابع طبیعی نگاه سودآوری صرف است و یک نگاه تعاملی پایدار نیست. وی عنوان می کند:آلودگی های زیست محیطی، مواد زاید فراوان، اقدامات بسیار ضعیف و محدود برای کنترل و تولید زباله، بهره برداری بیش ازحد از منابع طبیعی، تغییرات اقلیمی، از بین رفتن پوشش گیاهی و عدم تناسب بین دام و مرتع همه در یک چرخه عمل می کند و منابع طبیعی و محیط زیست را به شدت متاثر می کند.وی عنوان می کند: ما باید از این محیط و منابع طبیعی به اندازه بهره برداری کنیم و در راه حفظ این ها تلاش کنیم. در واقع محیط زندگی ما به حفظ و تداوم این منابع بستگی دارد. ﷯ حفاظت بدون نیروی حفاظتی در همین زمینه، مدیرکل سابق اداره منابع طبیعی خراسان رضوی نیز خاطرنشان می کند: از نظر استاندارد در هر ١٠هزار هکتار باید یک نیروی حفاظتی حضور داشته باشد و بنابراین باید تقریبا ٩٠٠-٨٠٠ نفر نیروی حفاظتی در استخدام اداره کل منابع طبیعی استان باشند ولی تعداد این نیرو ها در حال حاضر زیر ١٠٠نفر است. اگر تعداد نیرو ها کافی نباشد همین می شود که می بینید و دارد در منابع طبیعی ما اتفاق می افتد.وی در توضیح اینکه چرا تعداد نیرو های اداری نسبت به نیروهای حفاظتی زیاد است می گوید: نیروهای اداری که از قبل اداری بوده اند و در حال حاضر نیرو های حفاظتی اندک موجود را حمایت می کنند. در عین حال مجموعه نیروهای اداره کل منابع طبیعی هم خیلی زیاد نیستند. نیروی ما از حدود هزار نفر به حدود ۵٠٠ نفر رسیده و جایگزین هم نشده است در صورتی که، طبق قانون، قرار بود، به ازای هر سه نفر بازنشستگی، یک نفر استخدام شود. نیروهای باتجربه و کارکشته منابع طبیعی عمدتا بازنشسته شده اند و باید از همین نیرو های بازنشسته استفاده شود. ﷯ انتقاد از روند طولانی دادرسی ها و رسیدگی به پرونده های منابع طبیعی این پیش کسوت عرصه منابع طبیعی ادامه می دهد: از همه مسئولان رده بالای کشور خواهش می کنم به طور ویژه به منابع طبیعی بنگرند و اعتبارات خاصی به منابع طبیعی اختصاص دهند و کادر حفاظتی منابع طبیعی را تقویت کنند. این کادر در حال حاضر ضعیف است و همان هایی هم که هستند حقوقشان به موقع پرداخت نمی شود. اگر حمایت صورت نگیرد اتفاقات بدی می افتد و خدای ناکرده این افراد در کار های خلاف می افتند.مهندس حسن تقوایی با تاکید بر اینکه جذب نیرو خیلی کم صورت می گیرد و اعتبارات هم کم است می افزاید: عمده اعتبارات به هزینه های جاری اختصاص می یابد و پولی برای کار های عمرانی نمی ماند مگر اینکه حرکت هایی با مشارکت مردم در بحث احیای منابع طبیعی صورت گیرد. وی می افزاید: با توجه به گستردگی حدود ١١میلیون هکتاری استان که عرصه های منابع طبیعی آن حدود ٨ میلیون هکتار است نبود کادر حفاظتی قوی باعث می شود ندانسته این منابع مورد تخریب و تجاوز قرار بگیرند.تقوایی در توضیح اثر کمبود نیرو و تجاوز به منابع می گوید: وقتی منابع طبیعی موردتجاوز قرار گرفت پرونده ها وارد چرخه رسیدگی در دستگاه قضایی می شود. اطاله دادرسی ها و رسیدگی دیرهنگام به این تخریب ها باعث می شود عملا اراضی دولتی و انفال از دسترس خارج شود.تقوایی با اشاره به این مهم که به هر حال اکوسیستم استان خراسان رضوی بیابانی است می افزاید: نگرانی هایی چون ریزگردها، فرسایش بادی و طوفان شن وجود دارد. طوفان هایی که در جنوب استان وجود دارد و مورد مطالعه هم قرار گرفته است، اگر به علت کمبود اعتبار، طرح های مورد مطالعه انجام نشود، عملا ممکن است تهدید به وجود بیاورد و این مهم ترین معضل است. ﷯ ساختاری ضعیف برای حفاظت از منابع طبیعی دکتر محمد حسین پاپلی یزدی نیز در گفتگویی با خبرنگار ما بهبود مشکلات موجود در زمینه حفاظت از منابع طبیعی را در گروی مدیریتی قوی و صحیح بر این منابع ارزشمند می داند.این صاحب نظر و جغرافی دان در رابطه با مدیریت منابع طبیعی، با اشاره به رژیم حقوقی حاکم بر منابع طبیعی، از سه مرحله کلی در مدیریت منابع یاد می کند و می گوید: قبل از سال ١٣۴١ و اجرای قانون اصلاحات ارضی، جنگل ها و مراتع در دست مردم بود و از آن مراقبت می کرد ند. در آن موقع، خصوصا به این علت که حد و حدودات مشخص نبود و نقشه ای وجود نداشت، منابع، در حد وسیعی، تخریب شدند.دکتر پاپلی ادامه می دهد: بعد از انقلاب اسلامی، منابع طبیعی نام دیگری به خود گرفت و طبق اصل۴۵ قانون اساسی منابع طبیعی جزو انفال محسوب شدند. انفال متعلق به خداوند تبارک و تعالی و اختیارش با حکومت اسلامی است. بنابراین دولت مسئول اداره امور مربوط به آن است.وی با بیان اینکه دولت هرجایی دست گذاشته نتوانسته است آن را خوب اداره کند عنوان می کند: هر بار که منابع طبیعی دست به دست شده بیشتر تخریب صورت گرفته است. اصل این است که یک چیزی را ۵۵ سال پیش از مردم گرفته اند و پیشنهاد من این است که این منابع را، با محاسبه و دقیق، ظرف ١٠سال باید به خود مردم برگردانند.وی در توضیح واگذاری منابع طبیعی می گوید: البته رها سازی و ول کردن با واگذاری به مردم متفاوت است. باید همین دامداران و عشایر، تحت عنوان تعاونی های مختلف، با نظارت، توانمندسازی و آموزش از سوی دولت، عهده دار این منابع شوند. مردم در حال حاضر مقابل دستگاه های دولتی قرار گرفته اند و دولت باید تصدیگری خود را کاهش دهد. دولت بیخود و بی جهت میلیارد ها تومان به کارمندان حقوق می دهد و می خواهد در همه کاری دخالت کند. ﷯ منابع طبیعی از نفت با ارزش تر است رئیس انجمن ژئوپلیتیک ایران با تاکید بر ارزش بالای منابع طبیعی دربرابر نفت می افزاید: هرکسی که صاحب این منابع باشد پول بسیار کلانی خواهد داشت. منابع طبیعی در وقوع هر اتفاقی در کشور درگیر است. بنابراین دولت می خواهد قدرت خودش را اعمال کند و این را به سادگی کنار نمی گذارد. باید لایحه پخته و مطالعه شده ای به مجلس ارائه شود تا آنجا تصمیم گیری صورت پذیرد.وی با تاکید بر این نکته که شاید ۴-٣درصد کارمندان منابع طبیعی محافظ واقعی باشند و بقیه در اداره نشسته اند می گوید: اداره کل منابع طبیعی می خواهد حدود دوسوم مساحت کشور را کنترل کند و، با این وسعت، امکانات این ها ضعیف است. کسانی که باید، در میدان و روی زمین، کنترل، نگهبانی و محافظت کنند کم اند. مثلا اینکه هلیکوپتر داشته باشند و بتوانند با سیستم های ماهواره این ها را کنترل کنند خیلی ضعیف است و همه چیز دست به دست هم داده است تا منابع طبیعی از بین برود.وی با اشاره به قوانین مختلف اداره منابع طبیعی برای حفظ و حراست می گوید: با بزرگ شدن شهرها منابع طبیعی را که پیرامون شهرها بوده است تحویل مسکن و شهرسازی داده اند و ایجاد راه ها، کارخانه ها و تاسیسات، به شکلی قانونی، باعث تخریب زمین ها و جنگل ها شده است. دکتر پاپلی یزدی تخریب منابع را به دلایلی از جمله تغییر رژیم حقوقی، تغییر اقلیم و خشک سالی و بیشتر هم به دلیل سوءاستفاده و برداشت مردم می داند و می افزاید: ظرف ٣۵-٣٠سال مجموعا مساحت جنگل های شمال از ١٨میلیون هکتار به حدود ٣میلیون هکتار رسیده است.

پنجشنبه ، ۱تیر۱۳۹۶

[مشاهده متن کامل خبر]

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: روزنامه شهرآرا]

[مشاهده در: www.shahrara.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 22]