سقف بزرگترین بازار مسقف جهان می گرید+تصاویر - پایگاه خبری تحلیلی نصر نیوز

واضح آرشیو وب فارسی:نصر نیوز: نصر: تبریز در آستانه سال 2018 در حالی به استقبال عنوان پایتخت گردشگری کشورهای اسلامی می رود بازار تبریز به عنوان بزرگترین بازار مسقف جهان و تنها بازار ثبت شده در فهرست یونسکو وضعیت مناسبی ندارد.به گزارش خبرنگار سرویس فرهنگ و هنر نصر، بازار تبریز در مردادماه سال ۱۳۸۹خورشیدی به عنوان نخستین بازار جهان در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید و بزرگ ترین بازار سرپوشیده آجری جهان و یکی از شاهکارهای معماری ایرانی است. این بازار در سال ۱۱۹۳ هجری قمری بر اثر زلزله با خاک یکسان شد، اما طولی نکشید که معماران زبردست آن را بازسازی کردند و بازار کنونی مربوط به اواخر حکومت زندیه و عصر قاجار است. بازار تبریز از چندین راسته و تیمچه و سرا تشکیل شده که" تیمچه امیر" از این میان بزرگترین گنبد و "تیمچه مظفریه" با شکوه ترین معماری را داراست. بازار تبریز هم اکنون به طول یک کیلومترمربع بزرگ ترین مجموعه به هم پیوسته و مسقف دنیاست و در سال ۱۳۵۴ در فهرست آثار ملی ثبت شده است. از تاریخ بنای اولیه مجموعه بازار تبریز اطلاعی در دست نیست لیکن اکثر مورخان و جغرافی نویسان و جهانگردان اسلامی و خارجی که از قرن چهارم هجری تا عهد قاجار از تبریز دیدن نموده اند اسناد مهم و مدارک ارزنده ای را درباره بازار و وضع بازرگانی تبریز ارائه داده اند. از مقدسی ـ یاقوت، مارکوپولو، ابن بطوطه، حمدالله مستوفی، کلاویخو، جان کارت رایت انگلیسی، شاردن، جملی کاردی جهانگرد ایتالیایی و دهها سیاح و مورخ دیگر مطالب جالب توجهی به جای مانده که دال بر اهمیت مجموعه بازار در دوره های مختلف بوده است. وجود مدارس و مساجد تاریخی مهم و معروفی چون مسجد جامع، مدرسه حاج صفرعلی، مدرسه صادقیه در این بازار نیز گواه بر پیشینه تاریخی این مجموعه بنا می باشد. ساختار آجری منحصر به فرد بازار تبریز به بازبینی و بازسازی های اساسی نیاز دارد که البته طی دوره های مدیدی به آن پرداخته شده است، اما بازار بزرگی که یکی از شاهراه های اصلی بازرگانی در خاورمیانه و گذرگاه بازرگانان و ادیبان بسیاری قرار گرفته است نیاز به رسیدگی و توجه بیش تری دارد. در پی گلایه اصناف و کسبه بازار تبریز در مورد مسائلی که این روزها موجب نگرانی آنها شده است، به برخی از مشکلاتی که از زبان اصناف بازار بزرگ تبریز مطرح شده است می پردازیم. *خشت های سست بازار تبریز که بزرگترین بازار مسقف جهان است دراین روزهای زمستانی حال و روز خوشی ندارد، سقف های آجری این مکان ، که به گفته اصناف و کسبه بازار 6 سال قبل توسط سازمان میراث فرهنگی مورد بازسازی و مرمت قرار گرفته، اکنون به دلیل عدم ایجاد زیرساخت های اصولی و مستحکم، به ساختار آن رطوبت نفوذ کرده و این امر سبب کنده شدن آجرها و فروافتادن آنها در معابر مختلف بازار شده است؛ این در حالی است که بازار تبریز مکانی بسیار پر تردد و پر ازدحام بوده و با گذر زمان احتمال و خطر جداشدن آجر و ریزش آن بر سر عابران افزایش می یابد. بازار تبریز به دلیل ساختار قدیمی خود ویژگی های منحصر به فردی دارد که به سبب این ویژگی ها در بحث ایمن سازی آن باید شاخصه های مهمی رعایت شود. *آتشی زیر سقف بازار علاوه بر موضوع سستی نمای آجری بازار، مقوله مهم دیگری که این روزها مسئولان را هوشیار ساخته، بحث آتش سوزی است. متاسفانه در این محوطه وسیع تاریخی اثری از استاندارد های ایمنی کامل اطفای حریق دیده نمی شود. این بازار بزرگ که حدود یک کیلومتر مربع مساحت دارد به دلیل بافت تاریخی و نقشه ساختاری خود در هنگام اتفاق های حریقی راهی برای دسترسی ماشین های آتش نشانی ندارد و تنها راهی که در این بازار بزرگ می توان توسط آن به اطفای حریق پرداخت علاوه بر کپسول های آتش نشانی که توسط اصناف کسبه خریداری شده است، مسیر لوله کشی و شیر های آتش نشانی است. این امر در حالی است که کپسول های آتش نشانی فقط در صورتی یاری کننده اطفای حریق هستند که آتش سوزی هنگام حضور افراد، یعنی زمان کسب و کار، رخ دهد و اگر این امر در هنگام شب اتفاق افتد، هیچ گونه اقدامی نمی توان کرد، به جز حضور ماموران آتش نشانی که آن هم با مشکل ورود به داخل بازار و دسترسی آسان به مکان حادثه مواجه خواهد بود. در این راستا وجود لوله کشی های سیستماتیک و سالم و همچنین وجود شیرهای آب سالم لازمه ایمن سازی بازار تبریز است. متاسفانه در حال حاضر وضعیت شیرهای آب آتش نشانی بسیار فرسوده بوده و طی گزارش های اصناف و کسبه بازار بزرگ تبریز بسیاری از آنها از کار افتاده است. *عایق پشت بام بازار و نشت رطوبت حبیب اصغرزاده چرندابی عضو هیات امنای راسته حاج شیخ بازار تبریز در این خصوص گفت: درپی نبود عایق مناسب در پشت بام بازار تبریز، در فصل های پر بارش، به خصوص زمستان دیوار ها و سقف برخی از مغازه های کسبه این بازار دچار مشکل نشت رطوبت و نفوذ آب به داخل مغازه و همچنین انبار کالا آنها شده است. اصغرزاده افزود: مناسب نبودن عایق سقفی موجب تغییر جریان هوا در داخل بازار شده است؛ به طوری که در گذشته به دلیل وجود بافت کاه گلی سقف، در تابستان از نفوذ سیستم هوایی گرم به داخل بازار و در زمستان نیز از نفوذ هوای سرد به طور چشمگیری جلوگیری می شده است. عضو هیات امنا بازار تبریز ادامه داد: در پی تغییر سیستم عایق بندی و استفاده متفاوت از آسفالت و ایزوگام در سقف بازار این سیستم انتقال هوا تغییر کرده، به طوری که تابستان ها به طور غیر قابل تحملی گرم و زمستان ها بسیار سرد می شود و اهالی کسبه برای رهایی از این شرایط از بخاری های نفتی و کپسولی جهت گرمایش در فصل های سرد و از کولر های آبی یا گازی در ایام گرم سال برای خنک شدن استفاده می کنند. در پی استفاده کولر های مذکور نیز مشکل دیگری مورد بحث واقع می شود و آن نصب غیر مجاز آنها بر دیوارها است. با گذشت سال ها و آسیب رسیدن به بافت عایقی حاضر نیز در بخش های مختلف سقف بازار مشکلات عدیده ای برای کسبه ایجاد شده است و طی پیگیری هایی که کسبه برای بهبود شرایط به سازمان میراث فرهنگی داشته اند تا عایق سقف مغازه های خود را ترمیم یا باز سازی کنند، متاسفانه با پاسخگویی مناسبی مواجه نشده اند، چراکه بازسازی سقف بازار تبریز به طور فردی به دلیل تاریخی بودن این بنا میسر نیست و دسترسی به پشت بام آن غیرمجاز است؛ این امر تنها با کمک سازمان میراث فرهنگی عملی خواهد بود. *امنیت بازار و نگرانی اصناف بازار مسقف تبریز به دلیل یکپارچگی ساختار خود راه ورودی از داخل بازار به پشت بام ندارد اما این در حالی است که پنجره های کوچک و بزرگی که در گنبد های این بازار قرار گرفته، هم راهی است برای تهویه هوا ی داخل بازار و همچنین راهی برای ورود به داخل آن توسط افراد سودجو! طبق تمهیداتی که توسط نیروی انتظامی و سازمان میراث فرهنگی جهت بالا بردن امنیت بازار اتخاذ شده، حضور تعدادی مامور انتظامی هنگام شب برای کنترل امنیت بازار الزامی است؛ اما طبق گفته کسبه بازار متاسفانه این کنترل به صورت کامل انجام نمی پذیرد و در مواردی عدم حضور ماموران انتظامی در پست شبانه گزارش شده است. حبیب اصغرزاده در این خصوص گفت: کسبه بازار بزرگ تبریز طبق درخواست های مکتوبی که به کلانتری منطقه ارسال کرده اند، خواستار افزایش نیروهای امنیتی هنگام شب در پشت بام بازار تبریز شده اند اما کلانتری منطقه در پاسخ اینگونه گفته است که به دلیل عدم وجود کیوسک های نگهبانی در پشت بام بازار تبریز، استقرار ماموران انتظامی مقدور نیست. *ریسمان های آشفته برق سیستم برق رسانی بازار بزرگ تبریز قدمتی همچون قدمت بنای خود دارد! با توجه به این که بازار بزرگ تبریز یکی از مهم ترین قطب های تجاری شمال غرب کشور است جهت ادامه حیات سازه ای خود به سیستم های امنیتی پیشرفته ای نیازمند است تا ضریب احتمال خطر را به پایین ترین درصد برساند. یکی از مهم ترین سیستم هایی که در بازار تبریز به ضریب امنیتی بالایی نیازمند است، تاسیسات برق رسانی است که متاسفانه با وجود تجربه اتفاق های ناگواری که در کشور رخ داده است باز هم این مقوله مورد سهل انگاری قرار گرفته است. این بازار سیم کشی ها و تاسیسات برقی بسیار فرسوده و قدیمی دارد که در راسته ها و تیمچه های آن به صورت وارسته از یک سوی دیوار به دیواری دیگر متصل شده است، سیستم برقی فرسوده این بازار یکی از مهم ترین دغدغه های اهالی و کسبه این بازار بزرگ است، کسبه ای که به تازگی غم هموطنان خود را در حادثه پلاسکو بر سینه کشیده اند. *تمهیدات ویژه گردشگران خواسته هایی که اهالی و کسبه بازار جهت تامین تسهیلات گردشگری برای سال 2018 به سازمان میراث فرهنگی اعلام کرده اند نیز همچنان بی پاسخ مانده است، از جمله این موارد می توان به تامین سرویس بهداشتی، تجهیز حیاط های بازار تبریز از نظر مبلمان شهری، بازسازی کف پوش های بازار و حیاط ها، تعویض سیستم آبیاری و لوله کشی. *بیمه به شرط سود بالا اهالی و کسبه بازار بزرگ تبریز برای تامین امنیت مغازه ها و کالاهای خود، بیمه را یکی از مهم ترین و اساسی ترین برنامه های خود می دانند، اما کسبه بازار از افزایش چشمگیر حق بیمه های اختصاص یافته به مغازه داران بازار سرپوشیده تبریز گله مند هستند. طبق گفته های اهالی این بازار بزرگ، از یک سو مشکلات ورود به بازار در مواقع اضطراری و امکان حریق به عنوان گزینه ای محتمل وجود دارد و از سوی دیگر مبلغ حق بیمه مغازه های داخل بازار بالاتر است، چراکه درصد بیمه ای که برای مغازه داران کنار گذر تعیین شده است 2درصد پایین تر از درصد پرداختی مغازه داران داخل بازار بزرگ تبریز است. *سخن آخر اهالی و کسبه بازار سرپوشیده تبریز این روزها با این مشکلات دست و پنجه نرم می کنند و سخن مکرر آنها این است: ما هر روز صبح که به بازار تبریز می آییم تا روز جدیدی را در کسب و کار خود شروع کنیم و می بینیم بازار تبریز هنوز پابرجاست، خدا را شکر می کنیم! چراکه بازار تبریز بی مادر است! نگاه میراث فرهنگی با توجه به این که مجموعه بازار تاریخی تبریز به عنوان پایگاه میراث جهانی به ثبت رسیده است و در اولین پایتخت تشیع جهان اسلام از اهمیت بالایی برخوردار است، جهت اطلاع از برنامه های تدوین شده توسط سازمان میراث فرهنگی نسبت به این بنای تاریخی، موارد مذکور از روابط عمومی این سازمان پیگیری شد. "نوید مشهوری آفاق" مسئول روابط عمومی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی در خصوص مدیریت و تقسیم وظایف بین نهاد های مختلف جهت رسیدگی به امور بازار تبریز، بیان کرد: مدیریت این مجموعه به صورت پایگاهی و دارای شورای فنی می باشد و در این شورا مسائل متعددی از جمله موضوع کف سازی، جداره ها و پشت بام این مجموعه مطرح شده و مسئولیت هریک به دستگاه های متولی سپرده شده است. وی در ارتباط با بازسازی پشت بام بازار سخن به میان آورد و گفت: در بحث پشت بام ها به دلیل وجود بار اضافی و به منظور حفاظت هر چه بیشتر، تمامی عملیات عمرانی و ساختمانی بایست زیر نظر کارشناسان متخصص در حوزه میراث فرهنگی صورت بگیرد، در راستای حفاظت از لحاظ امنیتی و از لحاظ ایمنی بنای بازار برنامه هایی در دستور کار داریم و در تلاشیم تا پایان سال 2017 اقداماتی در جهت برداشت بار اضافی از پشت بام ها، رطوبت زادیی و عایق کاری مجدد انجام دهیم. مشهوری ادامه داد: شورا و تیم فنی متشکل از کارشناسان متخصص، مدیریت راهبردی مسائل بازار را بر عهده دارد، در خصوص رسیدگی به بازار، اداره کل میراث فرهنگی استان صرفا مسائل مربوط به میراث فرهنگی را بر عهده دارد و در حوزه رسیدگی به مشاغل بازار، کمیته کارگروه مشترک رسیدگی به مشکلات بازار، متشکل از شرکت برق، مخابرات، آب و گاز و شهرداری تبریز، با مدیریت هماهنگ در دفتر فنی عمرانی استاندار تشکیل شده است. وی افزود: در این کارگروه، اداره برق موظف شده است در مجموعه بازار براساس قوانین و مقررات میراث فرهنگی نسبت به ساماندهی سیم کشی های برق اقدام نماید و طبق تصمیمات اتخاذ شده تمامی تاسیسات مورد نظر برق، گاز، آب وفاضلاب و مخابرات از طریق کانال زمینی عبور داده شود و مسئولیت این امر برعهده شرکت های متولی می باشد. نوید مشهوری اظهار کرد: مباحث کف سازی و مرمت بنای بازار بزرگ تبریز بر عهده میراث فرهنگی استان است که با مشارکت شهرداری تبریز انجام خواهد شد؛ همچنین ساماندهی مشاغل و رفع ایجاد سد معبر مطابق قانون جزء وظایف شهرداری است که در دستور کار قرار گرفته است. مشهوری درباره تامین تجهیزات اطفای حریق بیان کرد: بحث ایمنی حریق در مجموعه بازار از موارد مهمی است که در این راستا باید سیستم آتش نشانی متعدد در این مجموعه نصب شود و در مراحل کف سازی باید زیر ساخت های سیستم آتش نشانی مورد توجه قرار گیرد. در این خصوص باید سازمان آتش نشانی براساس وظیفه ذاتی خود وارد عمل شده و سیستم های اطفاء حریق را در این مجموعه نصب نماید. وی افزود: با شهرداری تبریز هماهنگی های لازم صورت گرفته است تا همزمان با آغاز کف سازی مجدد، مسیر لوله ها و شیرهای آتش نشانی و در مجموع نوسازی سیستم های آتش نشانی از سوی سازمان آتش نشانی انجام گیرد . نوید مشهوری در پایان به موضوع امنیت حفاظتی بازار اشاره کرد و گفت: با توجه به قوانین مربوط به بازار بزرگ تبریز حضور اهالی و کسبه بازار در پشت بام ها مجاز نیست و یکی از دلایل این امر یکپارچه بودن سقف بازار است و امرحفاظت و نگهبانی این بازار بزرگ بر عهده نیروی انتظامی منطقه است و در موارد لزوم یگان حفاظت میراث فرهنگی حضور پیدا می کند. ............................................. گزارش از: نویده رئوف فرد .............................................

چهارشنبه ، ۳۱خرداد۱۳۹۶

[مشاهده متن کامل خبر]

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: نصر نیوز]

[مشاهده در: www.nasrnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 75]