واضح آرشیو وب فارسی:آخرین خبر: اقتصادآنلاین/ ولع سرمایه داران برای تأسیس بانک های خصوصی در کشور که از دهه 80 به اوج خود رسید، حالا به مصیبت بزرگ نظام بانکداری تبدیل شده است. بانک هایی که بدون برنامه و کفایت سرمایه تأسیس شدند، چند سالی است، روی دست بانک مرکزی مانده اند. اوضاع زمانی بحرانی تر می شود که دولت به عنوان تنها صاحب بانک های خصوصی و دولتی باید با چنگ و دندان از ورشکستگی آنها جلوگیری کند اما این همه داستان نیست. سال هاست بانک مرکزی تلاش می کند تا بانک ها را در مسیر درست خود که همان ارائه تسهیلات و خدمات به سپرده گذاران است، هدایت کند اما آشفتگی نظام بانکداری از یک سو و تأسیس بانک توسط افرادی که با هدف سودجویی به این سیستم وارد شده اند از سوی دیگر، موجب شده است نه تنها بانک ها به راه راست هدایت نشوند که در بسیاری از موارد، برخی مدیران دولتی را هم ذی نفع قرار می دهند. به هر روی، بانک های خصوصی در کشور سال هاست بنگاه داری را اولویت اصلی فعالیت خود قرار داده اند. به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از وقایع اتفاقیه ، سال هاست همه بانک های خصوصی، شرکت هایی را در زیرمجموعه خود تأسیس کرده اند که کار تجاری انجام می دهند. نمونه روشن این گفته، بنگاه داری بانک سامان است که با وجود هشدارهای بانک مرکزی، همچنان هشت شرکت فرعی در زیرمجموعه خود دارد. این شرکت ها عبارت هستند از: پرداخت الکترونیک سامان، ارتباطات ماهواره ای سامان، صرافی سامان، بیمه سامان، کارگزاری بانک سامان، اطلاع رسانی اعتباری و اعتبارسنجی ایرانیان، پردازشگران سامان، آفتاب تجارت سامان. به نظر می رسد این بانک به خوبی مفهوم «همه تخم مرغ هایت را در یک سبد نچین» را درک کرده، هرجا سودی در کار است، نام بانک سامان هم دیده می شود. ساخت و ساز کجا و صرافی کجا سود سرشار در بازار ساخت و ساز مسکن موجب شد بسیاری از بانک های خصوصی که شرکت هایی برای سرمایه گذاری در ساخت وساز مسکن تأسیس کرده بودند، از سال 91 که این بازار به خواب زمستانی رفت، کاسه چه کنم چه کنم به دست گرفته و دست به دامان بانک مرکزی شوند اما بانک سامان از قبل به روزهای رکود بازار ساخت وساز فکر کرده و ترجیح داده در بازار پرسود تر دیگری هم وارد شود؛ بازار ارز. حالا این بانک با تأسیس سه شعبه صرافی در تهران، هم در بازار ارز دست دارد و هر زمان که بازار مسکن از رکود خارج شود می تواند به بازار ساخت وساز هم ورود پیدا کند؛ کسی چه می داند. اگرچه این بانک در سال های گذشته، در حوزه ساخت وساز مسکن هم سرمایه گذاری هایی انجام داده اما به نظر می رسد بیشترین تمرکز خود را بر بازار ارز گذاشته است. سامان چه بود و چه شد؟ بانک سامان به عنوان سومین بانک خصوصی ایرانی از مرداد ۱۳۸۱، با پیشینه اولین مؤسسه مالی و اعتباری کشور و با سرمایه اولیه ۲۰۰ میلیارد ریال آغاز به کار کرد. این بانک درحال حاضر دارای ۱۵۹ شعبه (۸۱ شعبه در تهران و ۶۸ شعبه در شهرستان ها) است اما نکته حائزاهمیت ترکیب هیأت مدیره بانک سامان است، هیأت مدیره ای متشکل از افرادی که نه تنها تجربه بانکداری نداشتند که تحصیلات آکادمیکی هم در این زمینه ندارند. سیداحمد طاهری بهبهانی، مدیرعامل بانک سامان، لیسانس زبان و معاون اجرایی بانک سامان، لیسانس فلسفه و مدیر بازاریابی، لیسانس دبیری شیمی دارند. گفت و شنود ها درباره عملکرد این بانک بسیار است؛ بانک سامان بزرگ ترین چالش خود را سال های گذشته در جریان اختلاس سه هزار میلیارد تومانی از سر گذراند. این بانک در تنزیل برخی از ال سی های گروه آریا نقش داشت. سود سپرده های سامان دست نخورده ماند یک سال پیش که بانک مرکزی تصمیم گرفت نرخ سود سپرده های بانکی را به 15 درصد کاهش دهد، آنچه در صدر اخبار رسانه ها قرار گرفت، آن بود که بانک ها برایازدست ندادن مشتریان خود در افزایش نرخ سود بانکی با یکدیگر رقابت می کنند. بانک سامان هم جزء همین گروه بود. با وجود اعلام این بانک درباره اطاعت از فرمان بانک مرکزی اما سودهای 21 تا 23 درصدی به برخی سپرده گذاران خود پرداخت کرد. اگرچه برخی از مشتریان این بانک می گویند: «سود برخی حساب ها کاهش پیدا کرد و به 15 درصد هم رسید، بانک به ما دراین باره اطلاع نداده بود، وقتی موضوع را متوجه شدیم، پول خود را بیرون کشیدیم.» خانمی که حدودا سه سال است در این بانک حساب باز کرده، معتقد است: «ترجیح می دادم در بانک دیگری حساب داشته باشم اما کلا همه بانک های ما در یک سطح هستند، دستشان در یک کاسه است.» وقتی از کارمندان درباره اوضاع سود سامان پرسیدم، گفتند: «هر زمان خواستی حسابی باز کنی، همان روز برایت توضیح می دهیم و با لبخندی من و یک مشتری دیگر را تا در خروجی بدرقه کردند.» پاداش 2 میلیارد تومانی! سال ۹۵ برای بانک سامان، پرحاشیه تر از سال های قبل بود زیرا اوایل امسال خبر پرداخت پاداش 2 میلیارد تومانی به یکی از اعضای هیأت مدیره، برای این بانک دردسرساز شد. این داستان باز هم ادامه داشت؛ اوایل تابستان امسال بود که برنده شدن یک فرد در 6 قرعه کشی بانک سامان مثل بمب در فضای رسانه ای پیچید. به کدام سو می رویم؟ اقتصاد چند سالی است به جولانگاه افراد سودجو تبدیل شده است. در سال های گذشته، بازارهایی ازجمله ارز، خودرو، طلا و مسکن هر کدام مورد هجوم دلالان قرار گرفته اند. رشد قارچ گونه شعب بانک های خصوصی و دولتی در دهه 90، حالا به مصیبت نظام بانکداری تبدیل شده است. اواخر دهه 70 و اوایل دهه 80 بود که با تصویب مجوز تأسیس بانک خصوصی در قانون برنامه سوم توسعه و آغاز فعالیت بانک های خصوصی در کشور مقارن شد. روند تأسیس بانک های خصوصی اواخر دهه 80، پس از فراهم شدن الزامات قانونی در سال های قبل، با ورود عملی سه بانک بزرگ دولتی به بورس (ملت، تجارت و صادرات) آغاز شد. سیاست خصوصی سازی و واگذاری تصدی گری بانک های دولتی به بخش خصوصی هدف اصلی بود، اما در تمام این سال ها نه تنها اموری به بخش خصوصی واگذار نشد که بانک های خصوصی هم شبه دولتی شدند. کارشناسان اقتصادی دراین باره اظهارنظر های متفاوتی دارند. بسیاری از آنها بر این باور هستند که دولتی یا خصوصی بودن ملاک نیست، آنچه باید مدنظر قرار گیرد، قانونی است که با اجرای آن، نظام بانکداری مسیر درست خود را پیدا کند. مهدی تقوی، یک تحلیلگر اقتصادی دراین باره می گوید: در بسیاری از کشورهای پیشرفته دنیا، بانک ها کار تجاری هم انجام می دهند اما یک تفاوت بزرگ وجود دارد، اینکه آنها سپرده گذاران را هم در سود تجاری خود شریک می کنند اما در ایران به دلیل نظام معیوب بانکداری، بانک های خصوصی با زدوبندهای فراوان تأسیس می شوند، مدتی پول به جیب می زنند یا مدیران عامل تغییر می کند یا ورشکسته می شوند و روی دست دولت می مانند. تقوی در ادامه گفت و گوی خود تأکید می کند: اینکه مدام بگوییم خصوصی شدن بهتر است یا دولتی بودن، کمکی به حل بحران های اقتصاد در کشور نمی کند. درست است که در همه دنیا، دولت یک تاجر ورشکسته است اما در ایران فرصتی برای چنین بحث هایی وجود ندارد، تا تصمیم گرفته شود که دولت بهتر است یا بخش خصوصی، اقتصاد سقوط خواهد کرد. این تحلیلگر اقتصادی بر این باور است: درحال حاضر، مهم ترین چیزی که به آن نیاز داریم، جلوگیری از تأسیس بانک، شفاف سازی عملکرد صندوق های سرمایه گذاری و به استقلال رساندن بانک مرکزی است. به اعتقاد او، تا زمانی که بانک مرکزی در ایران مستقل نشود، در روی همین پاشنه خواهد چرخید. با کانال تلگرامی «آخرین خبر» همراه شوید
شنبه ، ۲۷خرداد۱۳۹۶
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: آخرین خبر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 17]