محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1829429713
انقلاب صنعت نشر ایران پس از انقلاب/ وقتی «کتاب» جان گرفت - شبکه خبری تحلیلی وعده صادق
واضح آرشیو وب فارسی:وعده صادق: خبرگزاری مهر- گروه فرهنگ: انقلاب اسلامی ایران چه در نقطه شکل گیری و آغاز مبارزات و چه در سال های پس از آن و دوران استقرار جمهوری اسلامی، نشان داده که بیش از هر توصیف دیگری، پدیده ای فرهنگی است و از ابزار اندیشه و برخاسته از درک و فرهنگ عمومی جامعه پیرامون ایران، برای تغییرات سیاسی خود بهره برده است. بسیاری از مهمترین جرم های سیاسی مبارزان علیه حکومت ستم شاهی در سال های پیش از انقلاب، نگهداری و حتی مطالعه یک یا چند کتاب بوده و بسیاری از فرماندهان نهضت اسلامی نیز از رسانه کتاب برای انتقال اندیشه و باور فکری و سیاسی خود بهره برده اند. با این همه شاید این نکته محل توجه و تامل باشد که وضعیت نشر در سال های پیش از انقلاب اسلامی اعم از تعداد کتاب های چاپ نخست و تجدیدچاپ، ممیزی کتاب و نیز شیوه توزیع و فروش کتاب در کشور، به خوبی میزان ترس و توجه رژیم پهلوی به انتشار کتاب و نیز محدودیت های موجود در این مسیر را به نمایش می گذارد و وضعیت آن روزهای نشر و چاپ در کشور را برای مخاطبان امروزی قابل لمس و درک کند. نشر ایران پیش از انقلاب اسلامی ایران در حالی پیروزی انقلاب اسلامی را تجربه کرد که چاپخانه های خصوصی در ایران از اواخر دوران ولیعهد ناصرالدین شاه به چرخه نشر کشور وارد شده بودند و بر اساس آمارهای موجود در آن سال ها به ازای هر ۲۱۰ نفر ایرانی تنها یک کتاب در کشور چاپ و منتشر می شد که با احتساب جمعیت نزدیک به ۱۵۵ هزار نفری ایران در آن دوران می توان به چاپ تقریبی سالانه ۷۸۰ عنوان کتاب در کشور دست پیدا کرد. به طور کلی اگر بخواهیم از ۱۳۲۰ تا ۱۳۵۷، را از لحاظ تولید و نشر کتاب در نظر بگیریم باید این موارد را در نظر بگیریم: پایین بودن سطح سواد عمومی، نقص نظام آموزشی، کافی نبودن تخصص ناشران، کافی نبودن سرمایه گذاری، فقدان سیاست ها و برنامه های آینده نگر و هماهنگ، ضعف مدیریت نشر و یاری نرساندن رسانه ها به کتاب با تغییر حکومت از قاجاریه به پهلوی وضعیت انتشار کتاب در ایران دچار تحولات متعددی می شود. از یک سو سانسور شدید در دوران رضاشاهی و پس از آن یک دوره باز در اوایل حکومت پهلوی اول تا پیش از کودتای ۲۸ مرداد و پس از آن در سال های منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی، وضعیت انتشار کتاب در ایران با فراز و فرودهای متعددی از منظر سخت گیری و نظارت دولتی برای انتشار کتاب همراه بوده است. در این زمینه دکتر عبدالحسین آذرنگ هم در مقاله «دوره های عادی و بحرانی نشر کتاب در ایران در نیم قرن اخیر» می نویسد: «در سال ۱۳۳۸ در کشوری که حدود ۲۰ میلیون جمعیت داشت، فقط ۴۸۵ عنوان کتاب منتشر می کردند؛ یعنی به ازای هر یک میلیون نفر ۲۴ عنوان کتاب. سال ۱۳۴۰ تعداد کتاب ها ۵۸۷ عنوان شد و سال ۱۳۴۹ چهار هزار و سیصد و پنجاه و نه کتاب؛ یعنی به ازای هر یک میلیون نفر ۸۸ عنوان. در سال ۱۳۵۰ تعداد ۳۴۷۴ عنوان کتاب منتشر شد و سال ۵۵ تعداد ۱۶۸۹ کتاب که حتی نسبت به ۱۱ سال قبلش هم کم تر بوده است.» آذرنگ در این مقاله تصریح کرده است: «به طور کلی اگر بخواهیم از ۱۳۲۰ تا ۱۳۵۷، را از لحاظ تولید و نشر کتاب در نظر بگیریم باید این موارد را در نظر بگیریم: پایین بودن سطح سواد و فرهنگ عمومی، نقص نظام آموزشی، عدم اعتیاد به مطالعه، کافی نبودن دانش و تخصص ناشران، کافی نبودن سرمایه و سرمایه گذاری به ویژه در تولید چاپ و نشر، فقدان سیاست ها و برنامه های آینده نگر و هماهنگ، چه در بخش عمومی چه در بخش خصوصی، ضعف مدیریت نشر و یاری نرساندن رسانه ها به کتاب.» در کنار این مساله بی سواد بودن ۵۵ درصد از جامعه ایرانی در سال های پیش از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، بی کیفیتی کتاب های منتشر شده در کشور به ویژه از منظر محتوای ارائه شده در آنها، نبود قانون مدون نشر و ساختار حقوقی برای تبیین حقوق مولفان و ناشران و نیز آمار پایین کتابخانه های ایران در سال های پیش از پیروزی انقلاب اسلامی به شکلی که تنها حدود سیصد و هفتاد کتاب خانه در کشور با حدود ۵/۲ میلیون نسخه موجود کتاب و نزدیک به ۱۲۳۲۷۱ نفر عضو را شامل می شد، به وضعیت وخیم کتابخوانی و نشر در ایران پیش از انقلاب اسلامی دامن می زد. نشر ایران در آستانه انقلاب اسلامی در دوره پس از پیروزی انقلاب اسلامی تا زمان تصویب مصوبه ضوابط و شرایط نشر در دهه شصت، نشر ایران دچار یک تحول می شود. بسیاری از آثار ممنوعه و دارای ممیزی در سال هایی پیش از پیروزی انقلاب یک شبه مجوز انتشار پیدا می کند و همین تحول است که با وجود اینکه آمار انتشار کتاب های چاپ اولی در سال ۱۳۵۷ به زحمت به عدد ۲۳۰ عنوان در سال می رسید، در سال ۱۳۵۸ تعداد کتاب های چاپ اول در ایران به بیش از ۱۵۰۰ نسخه می رسد. متوسط شمارگان نیز از میزان تقریبی ۲۵۰۰ نسخه در سال ۵۷ در سال ۵۸ به بیش از ۱۱ هزار نسخه می رسد. با این همه متوسط شمارگان کتاب در ایران در سال ۱۳۵۸ تا به امروز روندی نزولی به خود دیده است تا جایی که این روزها گاه شاهد شمارگان میان ۲۰۰ تا ۵۰۰ نسخه نیز برای کتاب هستیم. این در حالی است که میزان و تعداد نسخه های چاپ اول کتاب در کشور به طور متوسط روند افزایشی داشته است. چهار دهه نشر و ادبیات انقلاب اسلامی جریان نشر در ایران پس از انقلاب اسلامی را اما می توان از منظر محتوا نیز مورد بررسی قرار داد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در فاصله تقریبی دو سال تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، بیشترین و مهمترین موضوعی که در آثار تالیف و منتشر شده می شد ردیابی کرد به موضوعاتی چون تبیین دیدگاه های سیاسی و اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی اسلام و جمهوری اسلامی اختصاص داشت که بدون شک متاثر از آزادی های ایاد شده در سال های پس از پیروزی انقلاب اسلامی بود. با شروع جنگ تحمیلی اما این رویکرد جای خود را به انتشار و تالیف کتاب هایی با موضوع جهاد و لزوم و تفسیر آن و نیز لزوم تبین مبانی فکری و اعتقادی آن داد. در همین برهه است که رفته رفته نخستین جرقه های جدی ادبیات و شعر انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در فضای نشر ایران دیده می شود. با وجود اینکه آمار انتشار کتاب های چاپ اولی در سال ۱۳۵۷ به زحمت به عدد ۲۳۰ عنوان در سال می رسید، در سال ۱۳۵۸ تعداد کتاب های چاپ اول در ایران به بیش از ۱۵۰۰ نسخه می رسد. متوسط شمارگان نیز از میزان تقریبی ۲۵۰۰ نسخه در سال ۵۷ در سال ۵۸ به بیش از ۱۱ هزار نسخه می رسد. از سال ۱۳۶۷ و تغییر فضای سیاسی ایران به دنبال پایان جنگ و فضاهای ناشی از آن در کنار حرکت های جاری در ادبیات ایران با موضوع جنگ و انقلاب اسلام، شاهد رجعتی دوباره به ادبیات داستانی و شعر در فضای ایران هستیم. در این فضا در کنار آثار ادبی مستقل و متعلق به بدنه روشنفکر جامعه ایران و نیز آثار مرتبط با موضوع دفاع مقدس، رمان های عامه پسند در فضای اجتماعی ایران به شکلی وسیع برای خود پایگاه اجتماعی باز کرده و جریانی تازه را در فضای کتابخوانی ایران فراهم می سازد. در ادامه مسیر و در دهه هفتاد و متاثر از تغییرات سیاسی جامعه ایران آثاری با موضوع سیاست، فلسفه سیاسی و نیز ادبیات سیاسی تحقیقی که منشا آن گزارش های ژورنالیستی است در جامعه ایران جای خود باز کرده و مخاطبان بسیاری را کسب می کند. در دهه سوم از انقلاب اسلامی اما با وجود فروکش کردن تب مطالعه کتاب هایی با موضوع و اندیشه سیاسی، رفته رفته نسل سوم از داستان نویسان ایران که عمده آنها از داستان نویسان جوان ایرانی هستند، در دهه هشتاد خود را به جامعه ایران معرفی و سبک تازه ای در فضای شعر و ادبیات داستانی باز می کنند. در همین دوران است که نهضت ثبت و انتشار کتاب هایی با محوریت تاریخ شفاهی جنگ و انقلاب اسلامی نیز در ایران شکل گرفته و آثار فاخر متعددی را در این حوزه به ظهور می رساند. توجه ویژه به ادبیات کودک و نیز توجه به ضرورت ترجمه و نخستین گام های جدی برای ترجمه معکوس آثار منتشر شده در ایران در این سال ها شکل می گیرد و در کنار آن تحولات قابل توجهی را در حوزه تصویرگری در انتشار کتاب های ایرانی شاهدیم. بیم ها و امیدهای نشر انقلاب اسلامی نشر ایران اما در میانه راه چهارمین دهه از پیروزی انقلاب اسلامی با وجود اینکه از نظر میزان انتشار کتاب و نیز میزان نسخه های چاپ اول دارای وضعیت مطلوبی است اما با چند بحران جدی روبروست که نخستین و شاید مهمترینش بحران مخاطب است که شمارگان کتاب در ایران را به متوسط ۵۰۰ تا ۷۰۰ نسخه نیز رسانده است. در کنار این موضوع، سنگینی کفه ترجمه در مقابل تالیف و بی اعتبار شدن آثار تالیفی حتی در زمینه های علمی و دانشگاهی نیز پدیده دیگری است که نشر ایران با آن به صورت جدی مواجه شده است. نداشتن ساختار صنفی متناسب با بدنه نشر، نبود سیستم قابل اعتنای توزیع کتاب، پشتبانی نرم افزاری و ناکافی برای انتشار کتاب در کشور، نبود سامانه های اطلاع رسانی کافی در حوزه های مختلف نشر و پدیده نوظهور قاچاق کتاب در ایران را نیز باید به این فهرست افزود. با این همه نگاهی به موفقیت های جهانی ایرانی در مساله ترجمه معکوس در سال های اخیر که رفته رفته نام و ادبیات ایران را به عنوان یک کالای جدی در بازار جهانی مطرح می کند و حضور در بازار ایران را به عنوان یک پدیده اقتصادی قابل اعتنا مورد توجه قرار می دهد، در کنار موفقیت های قابل توجه ادبیات کودک و نوجوان و نیز تصویرگران ایران افق های روشنی را پیش روی بخشی از بدنه نشر ایران برای سال های آینده قرار داده است. همراه با شبکه خبری وعده صادق منبع:
شنبه ، ۳۰اردیبهشت۱۳۹۶
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: وعده صادق]
[مشاهده در: www.vadesadegh.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 26]
-
گوناگون
پربازدیدترینها