واضح آرشیو وب فارسی:اقتصاد آنلاین: چندی است با وجود گوشزدشدن بهبود استفاده از سوخت های تمام شدنی نظیر گاز، همچنان این سرمایه ملی با استفاده بی رویه در ایران، در مسیر خاموشی است.از چند روز پیش که سرما جانی دوباره گرفت و موضوع قطع گاز ترکمنستان به ایران نیز به این امر اضافه شد، آتش مصرف گاز خانگی هم شعله ورتر شد. در شرایط به وجودآمده، دم دست ترین اقدام ازسوی مسئولان، قطع مظلوم ترین بخش مصرف کننده گاز؛ یعنی صنایع بود، اما ماجرا به اینجا ختم نشد و این بار با کم سوکردن گاز اتان پتروشیمی ها، این طلای هزاروصددلاری به بخش خانگی فرستاده شد تا در سایه مصرف بی رویه و چندبرابر میانگین جهانی گاز در ایران، دود شود و به هوا رود. به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شرق ، ایران با تولید ٧٠٠ میلیون مترمکعب گاز که ٥٠٠ میلیون مترمکعب آن از پارس جنوبی تأمین می شود، بیشترین مصرف گاز در جهان را به خود اختصاص داده که این میزان هر سال رو به افزایش است. گزارش های منتشرشده از سوی شرکت بریتیش پترولیوم انگلیس نشان می دهد تا پایان سال ۲۰۱۳ میلادی ایران با تولید سالانه ۱۶۶ میلیارد مترمکعب گاز پس از کشورهای ایالات متحده آمریکا، روسیه و کانادا در ردیف چهارمین کشور بزرگ تولیدکننده گاز جهان قرار گرفته بود، اما اکنون این میزان تولید به ٢٧٠ میلیارد مترمکعب رسیده که حدود صد میلیارد از آن صرف مصارف خانگی، تجاری و نیروگاهی می شود و باقی مانده آن نیز در تولید برق و مصارف گرمایشی مورد استفاده قرار می گیرد که از این میزان گاز می توان محصولات ارزشمندی در حوزه پتروشیمی و پالایشگاهی تولید کرد. آمارهای رسمی وزارت نفت نشان می دهد که در ۲۹۵ روز نخست سال جاری بیش از ۱۶۰ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی در ایران تولید شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشدی حدود ۱۶ میلیارد مترمکعبی را به ثبت رسانده است. صنعت مظلوم بخش صنعت در ایران در سال گذشته ٤٤ میلیارد مترمکعب گاز طبیعی مصرف کرده که این میزان دست کم ٥,٢ درصد در مقایسه با سال گذشته افزایش نشان می دهد. گفتنی است آمار مصرف گاز طبیعی ازسوی بخش صنعت در ایران در ١٠سال گذشته در سه نوبت افزایش یافته است. اگرچه در حال حاضر چشم انداز دقیقی از میزان گاز طبیعی مورد نیاز بخش صنعت در ایران در دست نیست، اما از آنجا که شرکت های پتروشیمی در ایران به دلیل کمبود گاز طبیعی با ٧٠ درصد از ظرفیت رسمی خود فعالیت می کنند، ایران قصد دارد تا ٧٠ میلیارد دلار در صنعت پتروشیمی خود سرمایه گذاری کند. این در حالی است که دیگر بخش های صنعتی در ایران به حجم بیشتری از گاز طبیعی در سال های آینده نیاز خواهند داشت باوجوداین، حجم گازی که در صنایع پتروشیمی استفاده می شود، حدود پنج درصد از گاز تولیدی کشور است و در بهترین حالت، در ١٠ سال آتی به ١٠ درصد می رسد. مصرف بی رویه اما آیا بالابودن استفاده از این سرمایه ملی؛ یعنی گاز طبیعی، تنها به فصل زمستان ختم می شود؟ پاسخ منفی است! در فصل تابستان نیز میزانی چشمگیر و در حدود ٤٥٠ میلیون مترمکعب در نیروگاه ها صرف تولید برق می شود که این میزان برق در سیستم های سرمایشی از جمله کولرهای گازی مصرف می شود. این هم نوعی دیگر از هدردادن ثروت ملی ایرانیان را به رخ می کشد، اما نظر کارشناسان در این زمینه هم خواندنی است. هاشم طباطبایی رئیسی، کارشناس حوزه انرژی و مدیر اسبق عملیات اکتشاف، درباره مصارف بی رویه گاز در ایران گفت: ما در خاورمیانه رتبه اول و در دنیا، پس از روسیه، رتبه دوم را در مصرف این انرژی تمام شدنی داریم. وی با بیان اینکه همان طور که تولید این انرژی در کشور ما بالاست، مصرفمان نیز به همان نسبت بالاست، افزود: بیشترین مصرف گاز در کشور ما، در سیستم های تولیدی، نیروگاهی و مصارف خانگی است که این مصرف بی رویه درعین حال که موجب آلودگی هوا شده، باعث ازدست رفتن این سرمایه ملی نیز می شود. این استاد دانشگاه با تأکید بر نداشتن الگوی مصرف مناسب در سیستم های خانگی خاطرنشان کرد: باوجود هدررفت این انرژی ازسوی شبکه توزیع گاز و خانه های غیراستاندارد، میزان زیادی از گازهای تولیدی ما در سیستم های شوفاژخانه منازل از بین می رود که با جایگزینی سیستم های کم مصرف تر، می توان از اتلاف این انرژی جلوگیری کرد. وی با تأکید بر لزوم فرهنگ سازی استفاده درست از انرژی تصریح کرد: نداشتن فرهنگ استفاده صحیح موجب شده تا بازکردن پنجره اتاق ها و لباس کمترپوشیدن، جایگزین کم کردن منابع گرمایشی شود. تولید محصولات ارزشمند از گاز طبیعی این منبع انرژی گرانبها، مزیت تولید محصولاتی همچون بنزین، گازوئیل یورو ٤، نفتا و ال پی جی را داراست که کشورهایی نظیر قطر را به ثروتمندترین کشورهای تولیدکننده این محصولات پرمشتری تبدیل کرده است، اما ایران نه تنها وارد این حوزه ها نشده، بلکه صادرات گاز کشورمان نیز به دلیل پایبندنبودن کشورهایی چون پاکستان و هند به تعهداتشان در خط لوله صلح، با وجود صرف هزینه های بالا در لوله کشی تا نزدیکی چابهار، به جایی نرسیده است. در شرایط کنونی به دلیل افزایش واحدهای تولید متانول، آمونیاک و اوره و دامنه مصرف این محصولات، احداث واحدهای جدید از این نوع که خوراک گاز طبیعی مصرف می کنند، چندان مورد توجه سرمایه گذاران نیست. شاید راهکاری که برای جذب سرمایه گذاری در این بخش بتوان پیشنهاد داد احداث واحدهای متانول و آمونیاک اوره در چابهار است که این احداث واحد GTL و صنایع جانبی یادشده می تواند با برگرفتن از میزان تولیدات و اشتغال زایی پروژه های انجام شده در همسایگی مان، تحولی نوین در صنعت گازی کشور بر جا بگذارد. مزایای احداث واحد GTL ارزش احداث این واحد، موضوعی است که رئیس دانشکده مهندسی نفت و گاز واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد شرح می دهد. ابولقاسم امام زاده در ارتباط با مزایای احداث واحد GTL می گوید: «ما از این دست طرح ها کم داشته ایم؛ اما تبدیل گاز به مایع در هر کجا که باشد، هم اشتغال زایی را افزایش داده و هم به برطرف سازی نیاز فراورده های مایع مانند بنزین کمک می کند». این کارشناس حوزه انرژی با مقایسه این واحد با واحدهای مشابه آن در منطقه خاطرنشان کرد: «با توجه به ظرفیت احداث در چابهار و انتخاب محل و بازار مصرف مناسب برای تبدیل گاز به مایع، می توانیم از این ظرفیت که سهم بزرگی نیز در اقتصاد کشور می تواند داشته باشد، استفاده کنیم». افزایش درآمد حاصل فروش خوراک گاز به این واحد به وسیله شرکت گاز را نیز می توان از دیگر مزایای اجرای طرح بزرگ GTL در ایران برشمرد؛ چراکه واحدهای GTL از گاز به عنوان خوراک استفاده کرده و برای تولید ١٠ میلیون تُن GTL در سال، حدود ١٥ میلیارد مترمکعب گاز مصرف می شود. سرمایه ملی که هدر می رود از تمام این مزیت ها هم که بگذریم، همچنان چراغ فرهنگ استفاده از انرژی در ایران کم سو است؛ انرژی ای که هدررفت آن در سایه احساس مسئولیت نکردن مردم در استفاده صحیح از آن در فصول مختلف به ویژه هنگام افزایش برودت هوا در زمستان، در حال افزایش است. بارها دیده شده که بخاری های گازی در درجه حداکثر خود در حال استفاده هستند و پنجره منازل مسکونی یا ادارات، برای کم کردن دما، باز است! نپوشیدن لباس های گرم در منازل سبب شده همه بار تأمین گرمایش خانه ها، به دوش گاز بیفتد؛ بی آنکه بدانیم چه کالای گران بهایی که می تواند میلیاردها دلار ارزآوری برای کشور داشته باشد و چرخ اشتغال و صنعت را بچرخاند، در حال نابودشدن است. کوتاهی جدی دستگاه های متولی در نداشتن برنامه منسجم و اقناع مردم و فرهنگ سازی در کنار اصلاح نشدن قانون و واقعی نشدن نرخ گاز طبیعی، همه و همه در این حوزه به چشم می خورد. شاید با درنظرگرفتن جریمه برای مشترکان پرمصرف یا ایجاد انگیزه به وسیله تقدیر و جایزه برای مشترکان کم مصرف یا با واقعی کردن قیمت، بتوان این معضل را حل کرد؛ معضل گرفتن اتان و متان از صنایع و پتروشیمی ها و سوزاندن آن در شبکه سیرنشدنی مصرف خانگی!
شنبه ، ۳۰اردیبهشت۱۳۹۶
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: اقتصاد آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 37]