واضح آرشیو وب فارسی:پارس نیوز: مثل یک غذای خوب و جاافتاده که با همه بستگان در مهمانی خانه مادربزرگ خورده ای و می توانی تا مدت ها درباره اش حرف بزنی و خاطره بگویی، یک سریال ماندگار تلویزیونی هم یک خاطره خوب است که سال های سال در یاد می ماند و می شود بارها لحظه های خوب و ماندگارش را مزه مزه کرد و لذت برد.به گزارش پارس نیوز ، کسی هست که سریال هایی مانند سلطان و شبان، سربداران، کوچک جنگلی، بوعلی سینا، گرگ ها، آرایشگاه زیبا، امیرکبیر و هزاردستان را در دهه 60 دیده باشد و آنها را به یاد نداشته باشد یا صحنه ها و نماهای ویژه ای از این سریال ها را با جزئیات به خاطر نسپرده باشد!؟ یا همین طور سریال های ماندگاری چون خانه سبز، همسران، پدرسالار، در پناه تو، پس از باران، مزد ترس، روزی روزگاری، امام علی(ع)، ولایت عشق و کیف انگلیسی که در دهه 70 پخش شدند و در دهه 80 سریال های در چشم باد، روزگار قریب، زیرتیغ، مختارنامه، میوه ممنوعه، شب دهم، هزاران چشم، ارمغان تاریکی، دوران سرکشی، صاحبدلان و شب های برره در خاطره جمعی مخاطبان جای گرفتند و آثاری چون وضعیت سفید، پروانه، پایتخت و پرده نشین را می توان در زمره بهترین های دهه 90 قرار داد که احتمالا بتوان سال ها بعد درباره آنها حرف زد و لحظات تاثیرگذارشان را مرور کرد. نکته و سوال مهمی که در این خصوص وجود دارد، این که براستی چه مولفه هایی به ماندگاری یک سریال تلویزیونی کمک می کند؟ این آثار از چه ویژگی هایی برخوردارند و در تولید آنها چه مواردی رعایت شده که می توانند سال ها بعد از تولید در ذهن مخاطب زنده باشند و به حیات شان ادامه بدهند، در حالی که برخی دیگر از سریال ها خیلی زود فراموش می شوند؟ پاسخ این سوال ها را از چند پیشکسوت رشته های مختلف پرسیده ایم و از چند زاویه به ماندگاری سریال های تلویزیونی نگاه کرده ایم. تناسب و هماهنگی ضیا الدین دری، کارگردان پیشکسوت تلویزیون که سریال هایی چون «کیف انگلیسی» و «کلاه پهلوی» را در کارنامه دارد و امسال در جشنواره تولیدات مراکز استان ها نیز مورد تقدیر قرار گرفته است، داشتن فیلمنامه پرکشش با محتوای مناسب بعلاوه ساختار نمایشی درست را از مهم ترین مولفه های ماندگاری سریال های تلویزیونی می داند. دری درباره فیلمنامه پرکشش و شکل گیری چنین فیلمنامه ای به جام جم توضیح می دهد: درام نویسی کاری نیست که از هر نویسنده جوان و تازه کاری بربیاید؛ چرا که تجربه در شکل گیری فیلمنامه های موفق سهم قابل توجهی دارد. هیچ جوانی نمی تواند یک درام نویس موفق باشد، چرا که تجربه و دریافت های عاطفی و روحی در این باره نقش بسیار مهمی دارد. کارگردان کلاه پهلوی در ادامه، ساختار نمایشی درست را این طور تشریح می کند: انتخاب بازیگران، قرار دادن آنها در جای درست، ایجاد هماهنگی در مجموعه بازیگران که در جنس بازی، چهره و حتی تناسب صدای آنها نمود پیدا می کند، از اهمیت ویژه ای برخوردار است.به اعتقاد دری، یک کارگردان نمی تواند بدون دلیل مشخص یا بدون ضرورت، یک بازیگر زیبارو را در جمع بازیگران معمولی قرار بدهد و توجه ها را از قصه منحرف کند یا همین طور استفاده از یک بازیگر با چهره نامناسب در مجموعه بازیگران می تواند به هماهنگی اثر لطمه وارد کند. این کارگردان بر هماهنگی در صدای بازیگران، جنس بازی آنها و طراحی صحنه و لباس نیز تاکید می کند و می گوید: باید نمادهای زیبایی شناسانه را رعایت کرد، اما باید توجه داشت تمام مولفه های بصری از ظاهر بازیگران گرفته تا نوع لباس، رنگ بندی نماها، جنس اشیا، صحنه ها و نور و بافت تصویر باید متناسب باشند. در سایر اجزا مانند کادربندی، موسیقی و تدوین هم تناسب با قصه اهمیت دارد. فیلمنامه درست، شرط لازم احمد طالبی نژاد، منتقد سینمایی و تلویزیونی، نقش فیلمنامه منسجم و دقیق را در شکل گیری یک اثر ماندگار بسیار قابل توجه می داند و معتقد است فیلمنامه نویسی کار هر کسی نیست.ایده پخته و تاثیرگذار، قصه منسجم، فضای گرم و دلنشین، دیالوگ های جذاب، شخصیت پردازی دقیق و پرهیز از شعارزدگی از مهم ترین مولفه های ماندگاری یک سریال از نگاه طالبی نژاد است. او در این باره می گوید: یک فیلمنامه درست و منسجم می تواند یک اثر را به واقعیت نزدیک و باورپذیری را در مخاطب بالا ببرد. زبان یک سریال باید شیرین و جذاب باشد و دیالوگ ها با دقت و ذوق برای هر شخصیت نوشته شده باشد. در طراحی شخصیت ها باید به زیر و بم های روانی هر کدام از آنها توجه شود تا از مجموع این عناصر، اثری شکل بگیرد که به خاطره جمعی مخاطبان بدل شود. این منتقد و کارگردان به سریال هایی مانند هزاردستان، سربداران و سلطان و شبان اشاره می کند و می گوید: این سریال ها، هم خوب نوشته شده اند و هم در اجرای آنها به جزئیات توجه شده است؛ اما متاسفانه در تمام آثاری که دیده ایم و فراموش کرده ایم، تیپ سازی جای شخصیت پردازی را گرفته است. شخصیت ها یا خوب مطلق هستند یا بد مطلق، ایده ها دم دستی و نپخته است و از همه مهم تر این که در چنین اثر ناپخته ای تلاش می شود حتما پیام یا حرفی گنجانده شود. از نگاه طالبی نژاد، ارزان سازی هم دیگر دلیلی است که به سریال های تلویزیونی آسیب می زند. وی تاکید می کند: متاسفانه برخی تهیه کنندگان وقتی بودجه سریال را از تلویزیون می گیرند، اول سهم خودشان را برمی دارند و با مابقی بودجه به سراغ ارزان ترین عوامل می روند و نگارش فیلمنامه ها را به کسانی می سپارند که خام و کم تجربه هستند. زمانی برای پختگی علی اکبر محلوجیان، فیلمنامه نویس پیشکسوت که نگارش فیلمنامه های موفقی چون پدرسالار و زیر تیغ را در کارنامه دارد، مهم ترین و اصلی ترین دلیل ماندگاری سریال های موفق را در نگارش فیلمنامه در زمان مناسب و به دور از شتاب و تعجیل می داند. این فیلمنامه نویس معتقد است: سریال هایی که بسرعت نوشته و ساخته می شوند، عمدتا در زمینه درام، شخصیت پردازی و دیالوگ نویسی مشکل دارند و رفع ایراد نشده اند. محلوجیان درباره آثار ماندگار توضیح می دهد: یک سریال ماندگار قبل از هر چیز مدیون یک اندیشه درست و دقیق است که داستان فیلمنامه را شکل می دهد و در مرحله بعد نگارش دقیق و بی عیب. اگر قرار است یک سریال ماندگار شود باید ابتدا یک اندیشه درست، دلیل اصلی نوشتن فیلمنامه باشد و در مرحله بعد شخصیت پردازی آن با دقت صورت بگیرد. دیالوگ ها براساس ویژگی های هر شخصیت نوشته شود و همه اینها نیازمند زمان لازم برای پختگی و رفع ایراد و اصلاح است. وی می گوید: یک فیلمنامه خوب باید نتیجه قوام گرفتن یک ایده و اندیشه خوب باشد و بعد از آن باید درست کارگردانی شود تا اثری ماندگار شکل بگیرد. فرقی نمی کند یک فیلمنامه مسائل روز را مطرح می کند یا به یک موضوع بی زمان اختصاص دارد. مهم این است که شیوه روایت در سطح باقی نماند و عمیق و دقیق باشد. به گفته محلوجیان، فیلمنامه، 50 تا 60 درصد یک سریال را شکل می دهد؛ اما لازم است کارگردان هم، اندیشه و ایده داشته باشد تا همه چیز دست به دست هم بدهد و یک اثر ماندگار ساخته شود. نیاز به دانش و تجربه توامان به اعتقاد ضیاء الدین دری، شاید جوان ها بتوانند در آثار مبتنی بر تکنیک خوب عمل کنند؛ اما درام نویسی نیازمند دانش و تجربهتوامان است. دری در این باره می گوید: نویسنده خوب باید اصول و قواعد اولیه را خوب بشناسد، مصادیق آنها را در رمان ها و نمایشنامه های بزرگ و مطرح دنیا درک کند و از همه مهم تر این که شم نویسندگی داشته باشد و تازه بعد از همه اینها به میزانی از پختگی و تجربه برسد که صاحب نگاه بشود و حرفی برای گفتن داشته باشد. برای دریافت آخرین اخبار در کانال پارس نیوز عضو شوید
شنبه ، ۳۰اردیبهشت۱۳۹۶
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: پارس نیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 30]