تور لحظه آخری
امروز : جمعه ، 9 آذر 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):فرزندان خود را به كسب سه خصلت تربيت كنيد: دوستى پيامبرتان و دوستى خاندانش و قرائت ...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

تبلیغات متنی

صرافی ارکی چنج

صرافی rkchange

سایبان ماشین

دزدگیر منزل

تشریفات روناک

اجاره سند در شیراز

قیمت فنس

armanekasbokar

armanetejarat

صندوق تضمین

Future Innovate Tech

پی جو مشاغل برتر شیراز

لوله بازکنی تهران

آراد برندینگ

خرید یخچال خارجی

موسسه خیریه

واردات از چین

حمية السكري النوع الثاني

ناب مووی

دانلود فیلم

بانک کتاب

دریافت دیه موتورسیکلت از بیمه

طراحی سایت تهران سایت

irspeedy

درج اگهی ویژه

تعمیرات مک بوک

دانلود فیلم هندی

قیمت فرش

درب فریم لس

زانوبند زاپیامکس

روغن بهران بردبار ۳۲۰

قیمت سرور اچ پی

خرید بلیط هواپیما

بلیط اتوبوس پایانه

قیمت سرور dl380 g10

تعمیرات پکیج کرج

لیست قیمت گوشی شیائومی

خرید فالوور

بهترین وکیل کرج

بهترین وکیل تهران

خرید اکانت تریدینگ ویو

خرید از چین

خرید از چین

تجهیزات کافی شاپ

محصولات فوراور

خرید سرور اچ پی ماهان شبکه

دوربین سیمکارتی چرخشی

همکاری آی نو و گزینه دو

کاشت ابرو طبیعی و‌ سریع

الک آزمایشگاهی

الک آزمایشگاهی

خرید سرور مجازی

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

لوله و اتصالات آذین

قرص گلوریا

نمایندگی دوو در کرج

خرید نهال سیب

وکیل ایرانی در استانبول

وکیل ایرانی در استانبول

وکیل ایرانی در استانبول

رفع تاری و تشخیص پلاک

پرگابالین

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1835484311




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

مجتمع بندری کاسپین؛رویای تحقق‌یافته 20 ساله


واضح آرشیو وب فارسی:گیل نگاه:



گیل نگاه/مجید صیادنوردکارشناس مناطق آزادزبان شناسان ریشه نام‌گذاری دریاچه کاسپین در زبان انگلیسی به نام دریای کاسپین (Caspian Sea) را در دو معنا تعریف می‌کنند، اول اینکه این اسم ریشه در قوم کاس ها دارد، اقوامی که در هزاره پیش از میلاد مسیح(ع) در سواحل دریای کاسپین سکنی داشتند، دومین ریشه معنایی مترتب بر آن در معنایی است که گیلانیان به افراد چشم آبی می‌دهند، کاس در لهجه گیلکی کسی است که دارای چشمانی آبی است.بندر کاسپین بر همین اساس آمیزه‌ای از رویای زیبای مردم این سرزمین است که هم‌اکنون دو پست از اسکله‌های آن آماده بهره‌برداری است. این بندر در ۱۰ کیلومتری شرق بندر انزلی مراحل احداث خود را طی می‌کند و قرار است به‌عنوان تکمیل‌کننده حلقه‌های زیرساختی ترانزیت بین‌المللی ایران در کریدور شمال جنوب به ایفای نقش بپردازد.دلایل و پیش‌نیازهای ایجاد مجتمع بندری بزرگ کاسپین را باید در سال‌های بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی جستجو کرد. در پی تغییر و تحولات سیاسی ایجادشده در سواحل شمالی دریای کاسپین و اضافه شدن سه کشور ترکمنستان، قزاقستان و جمهوری آذربایجان به کشورهای ایران و  روسیه، تعداد کشورهای حاشیه دریای کاسپین به پنج کشور افزایش یافت.با این تحولات دریای کاسپین در معادلات منطقه‌ای و بین‌المللی اهمیت استراتژیک و ژئواکونومیک قرن‌های ۱۸ تا ابتدای ۲۰ میلادی خود را بازیافت و از دریاچه‌ای محصور در دو کشور شوروی و ایران به دریایی مابین پنج کشور ارتقاء پیدا کرد.این اتفاق جایگاه بندر انزلی به‌عنوان سومین بندر ایران و بزرگ‌ترین بندر ایرانی دریای کاسپین را در استراتژی ترانزیتی کشور دستخوش تغییر کرد، تا اینکه در دوران ایجاد مناطق آزاد در جنوب و هم‌زمان با حضور مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی رئیس‌جمهور وقت در سال ۷۲ در انزلی، در پاسخ به خواست عمومی مردم و کارشناسان، منطقه ویژه اقتصادی انزلی در سال ۷۵ شروع به فعالیت نمود.طی سال‌های پایانی دهه ۷۰ و ابتدایی دهه ۸۰ شمسی، بر میزان مبادلات و حمل‌ونقل کالا از طریق بندرانزلی افزوده شد و این امر نیز ناشی از توسعه مراودات ایران با کشورهای حاشیه دریای کاسپین و به‌ویژه روسیه بود.بر این اساس دولت جمهوری اسلامی ایران طرح‌های گسترده‌ای را برای افزایش ظرفیت ناوبری تجاری، توسعه زیرساخت‌های ریلی-جاده‌ای و بندری خود در محدوده دریای کاسپین در دستور کار قرارداد؛ و این طرح در راستای تکمیل زیرساخت‌های ترانزیتی کشور در جهت عملیاتی سازی کریدور شمال جنوب که میان سه کشور ایران، روسیه و هندوستان در سال ۱۳۷۹ شمسی منعقدشده و براساس آن بندر بمبی در هند از طریق ایران و روسیه به بندر هلسینکی در کشور فنلاند متصل می‌شود، از سوی منطقه آزاد انزلی در حال پیگیری است.ایران بر تعداد و ظرفیت کشتی‌های تجاری خود افزود، احداث آزادراه قزوین رشت انزلی را در دستور کار قرارداد و هم‌زمان درصدد ساخت خط ریلی در این مسیر شد، از سوی دیگر طرح توسعه بندر انزلی به ۱۰ پست اسکله نیز انجام شد و درعین‌حال طرح توسعه آن در چهار سال اخیر جهت افزایش اسکله‌های به ۱۷ پست در حال اتمام است و این مهم در کنار تغییر کاربری بندر آستارا از بندری صیادی به بندری تجاری به همراه ارتقاء منطقه ویژه اقتصادی انزلی به منطقه آزاد انزلی بیانگر عزم جدی ایران برای افزایش قدرت مانور و اثرگذاری خود در معادلات تجاری-ترانزیتی دریای کاسپین است.اما طرح توسعه بندر انزلی به دلیل اینکه فضای پس‌کرانه  مناسبی در محدوده این بندر وجود نداشت و امکان اتصال خط ریلی به آن، محل مناقشه بود، در عمل با مشکلات عمده‌ای مواجه شد.این سال‌ها طرح احداث یک بندر با میزان تخلیه و بارگیری ۲ میلیون تن در سال در منطقه ویژه اقتصادی انزلی از سوی کارشناسان و مسئولین موردتوجه قرار گرفت و در هیأت مدیره منطقه ویژه اقتصادی تصویب شد. بندری که قرار بود پشتیبان بندر انزلی باشد و به دلیل امکان پهلوگیری کشتی‌هایی با آبخور بیش از ۶ متر و ساخت اسکله سوختی (به دلیل مشکلات امنیتی و جانی برای مردم و مسافرین شهر انزلی و مجتمع کشتی‌سازی نظامی شهید تمجیدی در این شهر کارشناسان خواستار تغییر مکان اسکله‌های سوختی به منطقه ویژه اقتصادی بودند) می‌توانست بر توان حمل‌ونقل دریایی ایران در دریای کاسپین بیافزاید.طرح احداث این بندر کوچک تا سال‌های میانی دهه ۸۰  به دلیل مشکلات مالی منطقه ویژه اقتصادی و به دنبال آن منطقه آزاد انزلی از طرح اولیه خارج نشده و در مرحله عملیاتی شدن متوقف شد. در سال ۸۷  براساس تغییر و تحولات مثبتی که در مسیر رونق منطقه آزاد انزلی روی داد و کار ویژه‌هایی که برای  افق پیش روی آن ترسیم‌شده بود، طرح مطالعاتی احداث بزرگ‌ترین بندر ایران در حاشیه دریای کاسپین به جلسه هیأت دولت عرضه شد که با تصویب انجام مطالعات آن عملیات عمرانی ساخت این بندر که در قالب یک مجتمع بندری تعریف‌شده بود در دومین سفر استانی هیأت دولت در سال ۸۹  به تصویب رسید.رکود در فرایند احداث بندر کاسپینمتأسفانه از سال ۹۰  فرایند احداث بندر کاسپین با مشکلات ناشی از کمبود هزینه‌های تأمین مالی اجرای پروژه با رکود مواجه شد که این رکود موجبات توقف ساخت موج‌شکن‌های حوضچه آرامش آن تا نیمه دوم سال ۹۲ شد و پیشرفت دو موج‌شکن کمتر از ۴۰ درصد بود.با شروع به کار مهندس مسرور به‌عنوان رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه آزاد انزلی، طرح‌های عمرانی و زیرساختی برجای‌مانده از دوران گذشته از رکود خارج‌شده و این پروژه نیز با اجرای مهندسی ارزش درحالی‌که از حجم تخلیه و بارگیری و تعداد اسکله‌ها و امکانات بندری آن کاسته نمی‌شود زمینه‌های کاهش یک‌صد میلیارد تومانی هزینه‌های ساخت بندر را فراهم نمود.بزرگ‌ترین تحول در پذیرش جایگاه ملی و بین‌المللی مجتمع بندری کاسپین حضور و بازدید رئیس‌جمهور دکتر حسن روحانی از این بندر در حال ساخت بود، در این دیدار که در فروردین‌ماه ۱۳۹۴ صورت گرفت، رئیس‌جمهور خواستار بهره‌برداری دو پست از اسکله‌های این بندر تا پایان سال ۹۵ شد و بر نقش کاسپین و منطقه آزاد انزلی در معادلات کریدور شمال جنوب(نوستراک) تصریح کرد.بعد از این مهم در مسیر تکمیل فرایند احداث مجتمع بندری کاسپین تحول شگرفی روی داد، سرعت کار چند برابر شد و تابستان همان سال با حضور دکتر ترکان کلنگ ساخت یک پست اسکله بر زمین زده شد و این در حالی بود که فرایند ساخت موج‌شکن‌ها، انبارهای سرپوشیده و روباز به‌سرعت ادامه داشت.از سویی عرشه اصلی تقاطع غیر هم‌سطح که به نام شهید نامجوی نام‌گذاری شده بود مورد بهره‌برداری قرار گرفت و تکمیل سایر عرشه‌ها که نقش بسزایی در مدیریت و کنترل ترافیک بندر کاسپین و منطقه آزاد انزلی را به همراه خواهد داشت، در حال پیگیری است.

کلنگ احداث ۴ پست اسکله از سوی بخش خصوصی به دست آیت‌الله هاشمی رفسنجانیبا فرارسیدن سال ۹۵، آیت‌الله هاشمی رفسنجانی کلنگ احداث ۴ پست اسکله از سوی بخش خصوصی را بر زمین زد و عملیات احداث بخش‌های مختلف  مجتمع بندری کاسپین به‌صورت ۲۴ ساعته و در ۳ شیفت کاری با سرعت بی‌نظیری فرایند تکمیل خود را طی کرد.این برای نخستین بار بود که ساخت اسکله‌های یک بندر از سوی بخش خصوصی انجام می‌شد، موضوعی که در بنادر تجاری ایران مسبوق به سابقه نبود.مجتمع بندری کاسپین در ۲۲ پست اسکله مشتمل بر ترمینال‌های تجاری(ترمینال کانتینری، ترمینال‌های چندمنظوره، ترمینال‌های محوله عمومی، اسکله رو و ترمینال غلات)، سوخت و صنایع دریایی است که ظرفیت تخلیه و بارگیری ۱۵ میلیون تن کالا در هر شیفت کاری را در طول سال خواهد داشت. یعنی در صورت ۲۴ ساعته شدن فعالیت این بندر ظرفیت آن ۴۵ میلیون تن در سال خواهد بود!اسکله‌های این بندر با عمق آبخور ۱۴ متر توانایی پهلوگیری کشتی‌هایی با ظرفیت ۵۰ هزار تن را نیز دارا خواهند بود و این در حالی است که بزرگ‌ترین کشتی‌های در حال تردد در دریای کاسپین با ظرفیت ۱۲ هزار تن است. امکانات بندری مجتمع بندری کاسپینامکانات بندری مجتمع بندری کاسپین مشتمل بر: ساختمان‌های اداری-خدماتی، انبارها، محوطه  نگهداری کالا، برج مراقبت، منطقه نگهداری کالای فله‌ای مایع، منطقه نگهداری کالای فله‌ای خشک، منطقه کانتینری، منطقه نفتی، محدوده صنعتی، بخش پارکینگ، ترمینال مسافری و محوطه حمل نقل ریلی است.طول موج‌شکن غربی این بندر ۲۳۶۰ متر و موج‌شکن غربی آن ۲۶۳۵ متر خواهد بود که بیشترین فاصله میان دو بال موج‌شکن، ۲۶۰۰ متر است که حوضچه آرامشی به مساحت بالغ‌بر ۳۰۰ هکتار را پدید می‌آورد.دو پست اسکله‌ای که به‌عنوان اولین اسکله‌های فاز نخست مجتمع بندری کاسپین(۵ پست در حال ساخت) مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد هر یک به طول ۱۷۵ متر است. یک پست آن اسکله تجاری خواهد بود که با سرمایه‌گذاری این سازمان احداث‌شده و دیگری اسکله نفتی دلفین است که با سرمایه‌گذاری بخش خصوصی ساخته‌شده است.از ویژگی‌های متمایز این بندر نسبت به سایر بنادر ایران که جزو بنادر نسل سوم جهان محسوب می‌شود، دارا بودن پس‌کرانه ۴۰۰ هکتاری است، درنتیجه ازنظر مساحت نیز بزرگ‌ترین بندر ایران در دریای کاسپین خواهد بود، وجود این پس‌کرانه امکان ساخت صنایع مولد، واحدهای تولیدی فرآوری کالا و صنایع مرتبط با کشتی‌سازی، تعمیر و نگهداری کشتی را فراهم می‌کند و درعین‌حال خدمات لجستیکی، انبارداری، ترانزیت کالا نیز در این بندر انجام خواهد شد.

امکان اتصال بندرعباس به مجتمع بندری کاسپیناز سوی دیگر اتصال مجتمع بندری به شبکه ریلی ایران بر حجم مبادلات آن خواهد افزود، مسیر ریلی که به خط ریلی قزوین رشت انزلی متصل می‌شود و بااتصال به شبکه ریلی سرتاسری امکان اتصال بندرعباس به‌عنوان بزرگ‌ترین و فعال‌ترین بندر ایران در جنوب کشور به مجتمع بندری کاسپین فراهم‌شده و تمامی زیرساخت‌های حمل‌ونقلی کریدور شمال جنوب (نوستراک) تکمیل و آماده بهره‌برداری می‌شود.به‌عبارت‌دیگر مبادی دوگانه ورودی-خروجی کالا به داخل کشور در مسیر نوستراک زیر بار ترافیک این مسیر مهم تجاری بین‌المللی قرن بیست و یکم قرار می‌گیرد، کریدوری که بندر هلسینکی در فنلاند و شمال اروپا را از طریق روسیه به شمال ایران و از طریق بنادر جنوب کشورمان به بنادر خلیج‌فارس و ازآنجا به هند و بنادر شرق و جنوب آسیا متصل می‌کند. این اتصال موجبات کاهش بین ۳۰ تا ۴۰ درصدی هزینه و زمان حمل‌ونقل کالا میان اروپا و آسیا خواهد شد و به دلیل وجود امنیت کامل در این مسیر تجاری در مقایسه با سایر مسیرها، با استقبال بیشتر تجار مواجه می‌شود. فعال‌سازی کریدور شمال جنوبدرنتیجه مهم‌ترین اثری که با بهره‌برداری بزرگ‌ترین بندر ایران در دریای کاسپین عاید کشور می‌شود را می‌توان در فعال‌سازی کریدور شمال جنوب خلاصه کرد. بدین معنی که با تکمیل حلقه‌های زیرساختی جادهای-ریلی و بندری کشور در دریای کاسپین، امکان فعال‌سازی این مسیر تجاری بین‌المللی فراهم می‌شود.در خصوص اهمیت فعال‌سازی کریدور شمال جنوب باید تصریح کرد که سالیانه افزون بر یک میلیارد تن کالا از مسیر کانال سوئز به سایر نقاط جهان ترانزیت می‌شود و اگر فقط ۳ درصد از حجم بار مزبور از طریق کریدور شمال جنوب ترانزیت شود به معنی ترانزیت ۳۰ میلیون تن کالا از مسیر ایران است که به همراه خود علاوه بر درآمدهای ارزی، زمینه افزایش اشتغال‌زایی را پدید می‌آورد؛ که باعث تثبیت جایگاه منطقه‌ای ایران در معادلات اقتصادی-سیاسی منطقه خاورمیانه و اوراسیا می‌شود.از سوی دیگر این بندر می‌تواند به‌عنوان بخشی از مسیر فرعی جاده ابریشم میان چین و اروپا به ایفای نقش بپردازد، یعنی کالا از مسیر اروم چی در چین به بندر اکتائو قزاقستان رسیده و سپس وارد دو بندر کاسپین و بندر انزلی می‌شود، مسیر تجاری که در دستور کار سازمان منطقه آزاد انزلی برای کاهش هزینه و زمان مبادلات تجاری میان ایران و چین، قرار دارد و تاکنون با مسئولین دولتی و بخش خصوصی سه کشور مرتبط با آن، مذاکرات متعددی صورت گرفته است. نقش مجتمع بندری کاسپین در توسعه مراودات با کشورهای حاشیه دریای کاسپینراهبرد تعیین‌شده برای مجتمع بندری کاسپین صادرات به کشورهای حاشیه دریای کاسپین و به‌ویژه روسیه است، چرا که از میزان مبادلات ۷۶۰ میلیارد دلاری روسیه در سال ۲۰۱۶ میلادی کمتر از یک میلیارد دلار آن با ایران صورت گرفته، درنتیجه این مجتمع بندری می‌تواند با تکیه‌بر مزایا و معافیت‌های قانونی منطقه آزاد انزلی نقش فعالی در توسعه مراودات با کشورهای حاشیه دریای کاسپین ایفا نماید.طی سه سال گذشته تمرکز سازمان منطقه آزاد انزلی حول محور فعال‌سازی و تکمیل پروژه‌های عمرانی-زیرساختی، رونق فضای کسب‌وکار در منطقه از طریق اعمال مزایا و معافیت‌های قانونی برای فعالین اقتصادی-تولیدی و درنهایت ایجاد بورس کالا در منطقه بود، سه اقدامی که به همراه انعقاد تفاهم‌نامه‌های همکاری با کشورهای منطقه و طرح تشکیل اتحادیه همکاری‌های مناطق آزاد کشورهای حاشیه دریای کاسپین باهدف فعال‌سازی کریدور شمال جنوب از سوی سازمان مزبور انجام‌شده و در حال پیگیری است.باید در نظر داشت که فرصت بهره‌برداری از ظرفیت‌های موجود در کری دورهای بین‌المللی دائمی نبوده و کشورهای دیگر منطقه می‌توانند از طریق ایجاد ارزش‌افزوده، زمینه جذب کالاهای ترانزیتی میان آسیا و اروپا را پدید آوردند. درنتیجه مجتمع بندری کاسپین حلقه تکمیل‌کننده شبکه‌های مواصلاتی ریلی، جاده‌ای  ایجادشده از سوی دولت طی سال‌های اخیر است. ایجاد زمینه‌های توسعه اقتصادی همه‌جانبه منطقه و استان گیلانبا این تفاصیل می‌توان تصریح کرد با آغاز بهره‌برداری از مجتمع بندری کاسپین نه‌تنها حلقه‌های زیرساختی ترانزیتی ایران در جهت فعال‌سازی کری دورهای پیش‌گفته تکمیل می‌شود بلکه زمینه‌های توسعه اقتصادی همه‌جانبه منطقه و استان گیلان در جهت دست‌یابی به اهداف ایران ۱۴۰۴ فراهم‌شده و با تکیه‌بر فرصت‌های موجود در مسیرهای تجاری بین‌المللی که از کشور عزیزمان عبور می‌کنند و با توجه به مزایا و معافیت‌های قانونی منطقه آزاد انزلی (و بالتبع مناطق آزاد دیگر قرارگرفته در مسیر این کریدور)، ایران اسلامی به کانون مراودات منطقه‌ای و بین‌المللی قرن بیست و یکم تبدیل می‌شود.در خصوص شبهاتی همچون عدم وجود کالای ترانزیتی در این مسیر باید تصریح نمود تا زمانی که زیرساخت‌های ترانزیتی داخلی کشور ایران تکمیل‌نشده، این کریدور به ظرفیت واقعی خود نائل نمی‌شود و نکته جالب‌توجه اینکه از چهار مبادی ورودی-خروجی کریدور مزبور در ایران، دو بندر که در محدوده منطقه آزاد(انزلی و چابهار) قرار دارند به شبکه ریلی کشور متصل نبوده و بندرعباس و امیرآباد به‌عنوان مناطق ویژه اقتصادی به خطوط ریلی سراسر وصل است.از سوی دیگر پیش‌ازاین عزم دولت ایران برای فعال‌سازی این کریدور جدی نبود، اما طی سال‌های اخیر و با توجه به ناآرامی‌های موجود در خاورمیانه و به‌ویژه خلیج عدن، لزوم بهره‌گیری از این ظرفیت بی‌نظیر کشور بیشتر موردتوجه قرارگرفته است. این مهم را می‌توان با فعال شدن در نهادهای بین‌المللی مانند اکو، انعقاد توافقنامه‌های تجارت ترجیحی با کشورهای این مسیر تجاری، تقویت بخش اقتصادی وزارت امور خارجه و رایزنان اقتصادی آن در سفارتخانه‌ها، انعقاد کنوانسیون حقوقی دریای کاسپین و تعیین تکلیف آن براساس منافع همه بازیگران منطقه‌ای و استفاده از توانمندی‌های اتاق‌های بازرگانی و انجمن‌های دوستی مشترک به دست آورد.امید است! آنچه در سال ۷۲ ، با حضور آیت‌الله هاشمی و روسای جمهور کشورهای آسیای میانه و از طریق افتتاح راه‌آهن بافق-بندرعباس، در اقتصاد ریلی، بندری و ترانزیتی کشور حاصل شد از سال ۹۶، در این نقطه از ایران عزیز از رویا به واقعیت تغییر یابد.“در پایان لازم است از مساعی ارزشمند دکتر کمال فیروزآبادی مدیرعامل گذشته سازمان منطقه آزاد انزلی و نایب‌رئیس فعلی کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی که در دوران وی این پروژه عظیم شروع به کار نمود قدردانی نمود، چرا که افق ترسیم‌شده در آن سال‌ها از سوی مدیرعامل و پرسنل کوشای منطقه آزاد انزلی و با همراهی مسئولین و کارکنان نهادهای استان گیلان جامعه عمل به خود می‌پوشد.”
۲۳ اسفند ۱۳۹۵





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: گیل نگاه]
[مشاهده در: www.gilnegah.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 108]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن