تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1834011486
با توجه به سفر دکتر ظریف به آفریقا بازیگری عربستان و رژیم صهیونیستی در آفریقا علیه ایران
واضح آرشیو وب فارسی:فارس: با توجه به سفر دکتر ظریف به آفریقابازیگری عربستان و رژیم صهیونیستی در آفریقا علیه ایران
توسعه روابط ایران با آفریقا مزایای چندبعدی برای طرفین دارد، اما در این مسیر موانعی وجود دارد که شاید بتوان تلاش های عربستان در کنار فعالیت های صهیونیست ها در آفریقا را بزرگترین مانع ایران در این منطقه دانست.
روابط ایران و آفریقا همواره دچار فراز و نشیب های زیادی بوده است، با این حال قاره آفریقا از منظر اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و در کل از منظر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، اهمیت بسیار زیادی دارد. آفریقا دربردارنده 54 واحد سیاسی است که نیمی از کشورهای غیرمتعهد، نیمی از کشورهای سازمان همکاری اسلامی و تقریباً یک چهارم کل واحدهای سیاسی موجود جهان را به خود اختصاص می‌دهد. از سوی دیگر نیمی از اعضای غیر دائم شواری امنیت سازمان ملل و حداقل دو عضو آن، آفریقایی است و کشوری مانند آفریقای جنوبی از اعضای دائمی شورای حکام آژانس بین المللی انرژی هسته ای است. این در حالی است که بسیاری از کشورهای قاره سیاه همگرایی نسبتا خوبی با ایران داشته اند و در مجامع جهانی از حامیان ایران بوده اند، لذا با توجه به این که ما در عرصه سیاسی نیاز به عضو گیری داریم و جهان امروزه هم جهان یارگیری است و برخی از این کشورها هم همکاری خوبی با جمهوری اسلامی داشته اند، گسترش روابط با این کشورها باید همواره مورد توجه قرار گیرد.
از نظر اقتصادی قاره سیاه می تواند برآورنده بسیاری از نیازهای ایران در عرصه های غذایی و معدنی باشد. مثلا حدود 80 درصد از زمین های قابل کشت آفریقا هنوز کشت نشده و این موضوع عرصه فعالیت ایران را فراهم می کند. علاوه بر این در بخش های مهمی مانند کشتیرانی، کشورهای آفریقایی می توانند به ایران کمک کنند. همه این عوامل اهمیت آفریقا را برای سیاست خارجی ایران گوشزد می کند. در همین جهت وزیر خارجه ایران در سفر دوره ای خود به آفریقا، هفته گذشته به غرب قاره سیاه سفر کرد. محمد جواد ظریف از سوم تا هشتم مردادماه با مقامات کشورهای نیجریه، غنا، گینه کوناکری و مالی دیدار و گفت‌وگو کرد .سفر ظریف به آفریقا در راس یک هیأت سیاسی و اقتصادی صورت گرفت و این موضوع گویای توجه دولت به ظرفیت های توسعه روابط ایران و آفریقاست، با این حال جهت گسترش روابط ایران و آفریقا موانعی وجود دارد که در این مطلب بررسی می شود. پیشینه روابط ایران و آفریقا رژیم‌های سلطنتی ایران به دلیل همسویی قدرت های سلطه جو در جهان، روابط گسترده‌ای با کشورهای افریقایی نداشتند، تنها «آفریقای جنوبی» به دلیل ویژگی‌های خاص خود و وابستگی که به غرب داشت، روابط پُر رونقی با رژیم پهلوی داشت. در آن زمان ایران تنها در 9 کشور از این قاره دارای نمایندگی سیاسی بود. پس از پیروزی انقلاب اسلامی جهت سیاست خارجی ایران تغییر کرد و بسط مناسبات با کشورهای غیر متعهد و در حال توسعه - عمدتاً در قاره افریقا - در اولویت قرار گرفت. اولین اقدامات ایران در قاره آفریقا، حمایت از مبارزات ضداستعماری بود و نخستین گام جمهوری اسلامی، قطع تمامی روابط سیاسی و اقتصادی خود بویژه قطع صدور نفت به افریقای جنوبی- کشوری که رژیم نژادپرستی در آن حاکم بود- و گشایش دفتر نمایندگی سواپو در راستای حمایت از مبارزات مردم افریقا علیه نژادپرستی بود. ایران همچنین کمک های خود را به کشورهای خط مقدم مبارزه علیه استعمار و نهادهای مبارز نظیر کنگرة ملی افریقا (ANC ) و کنگرة پان آفریکن (PAC) آغاز کرد. در کشورهای خط مقدم از جمله زیمبابوه، موزامبیک، تانزانیا، نامیبیا و زامبیا نمایندگی سیاسی ایران دایر شد. سفر آیت‌الله خامنه‌ای رئیس جمهور وقت و رهبر فعلی انقلاب اسلامی به کشورهای آنگولا، تانزانیا، موزامبیک و زیمبابوه نقطة عطفی در تاریخ روابط ایران و آفریقای زیر صحرا بود. در دهه اول پیروزی انقلاب، جمهوری اسلامی ایران دارای 26 نمایندگی در کشورهای مختلف آفریقایی بود که وظیفة آن ها تلاش جهت گسترش همکاریهای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی متقابل بود. فروپاشی اتحاد شوروی و ایجاد تحولات عمیق ناشی از آن، موجب توجه کشورهای صنعتی به اروپای شرقی و آسیای مرکزی و کاهش کمک های آنان به آفریقا شده است. این مسأله به عنوان یک واقعیت از دید کشورهای آفریقایی پنهان نماند و باعث هموارتر شدن راه همکاری های جنوب - جنوب گردید و زمینه توسعه همکاری های ایران با آفریقا را فراهم کرد. جمهوری اسلامی ایران در جهت پیشبرد و اهداف این همکاری ها با مثبت ارزیابی کردن گسترش مناسبات با کشورهای آفریقایی، درصدد است از طریق همکاری های متقابل، بخش عمده ای از نیازهای طرفین را با استفاده از امکانات و توانایی های خود تأمین کند و اهداف همکاری های جنوب - جنوب را تحقق بخشد. بدیهی است تقویت روابط اقتصادی عاملی برای تحکیم مناسبات سیاسی، فرهنگی و بین‌المللی است و این موضوع اهمیت توسعه همکاری با قاره آفریقا را مضاعف می‌کند.
امتیازات ایران در آفریقا
1- محبوبیت ایران به دلیل انقلابی گری
یکی از مهمترین امتیازات ایران در قاره آفریقا، وجهه انقلابی گری و ضد استعماری ایران است. کشورهای این قاره به دلیل سابقه طولانی حضور استعمارگران، نگاهی بدبینانه نسبت به کشورهای غربی دارند و در این مسیر نظام های ضد غربی را به صورت طبیعی متحد خود قلمداد می کنند. وجود این محبوبیت باعث شده است تا اتحادیه آفریقا، جمهوری اسلامی ایران را به عنوان شریک راهبردی خود شناخته و از ایران به طور دائم در جلسات اتحادیه آفریقا دعوت کند که این امر فرصتی بی نظیر برای ایران است. 2- کمک به نهضت های آزادی بخش
امام خمینی(ره) به عنوان رهبر انقلاب اسلامی هم پیش از پیروزی انقلاب و هم پس از آن، نهضت‌های آزادی بخش و ضداستعماری را مورد حمایت خود قرار می‌دادند که جلوة بارز آن در نهضت مسلمانان فلسطین و قیام آنان علیه رژیم صهیونیستی متجلی است. نهضت‌های اصلاحی و انقلابی که خواهان مبارزه با ظلم و استعمار بودند، بدون این که نسبت به گرایش‌های دینی و مذهبی آنان حساسیتی باشد، مورد حمایت امام خمینی(ره) قرار داشتند. حمایت از جنبش های رهایی بخش به طور عام به ویژه جنبش های اسلامی معاصر از اهداف و رویکردهای بنیادین انقلاب اسلامی بوده است. در این مسیر جمهوری اسلامی ایران در کنار نهضت های آزادیبخش در آفریقا و به ویژه نهضت نلسون ماندلا در آفریقای جنوبی بود. حمایت های ایران در این مورد باعث شده است که ملت های این منطقه ایران را به عنوان حامی خود تلقی کنند و این فرصتی بی نظیر برای ایران به وجود آورده است.
فرصت های ایران در قاره آفریقا که با اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی گره خورده است، از چشم کشورهای رقیب و مخالف ایران دور نمانده و آن ها سعی کرده اند به روش های مختلف مانع از توسعه روابط ایران با کشورهای آفریقایی شوند. دولت های غربی، رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی هر یک سعی دارند نه تنها فرصت های ایران در آفریقا را بربایند، بلکه کشورهای آفریقایی که به لحاظ ایدئولوژیکی با ایران همسویی دارند را در مقابل جمهوری اسلامی ایران قرار دهند. در این میان مسلمان بودن اکثریت مردمان آفریقا سبب شده است تا مخالفان از طریق رادیکالیزه کردن گروه های اسلامی آفریقا، پیش روی ایران مانع ایجاد کنند و علاوه بر ایجاد اسلام هراسی در بین نسل جدید کشورهای آفریقایی، آنان را به جنگ داخلی مشغول کرده و زمینه فعالیت ایران را نیز از بین ببرند. عربستان سعودی با گسترش وهابیت و سلفی گری در این قاره پیشگام این برنامه است.
فعالیت های عربستان در آفریقا و تلاش برای سد نفوذ ایران
منطقه از دهه 1960 مورد توجه عربستان سعودی قرار گرفت و دولتمردان این کشور، در جهت تبلیغ وهابیت توجه خاصی به کشورهای اوگاندا، تانزانیا و کنیا مبذول داشتند. این سیاست در دهه 1970 با شدت بیشتری ادامه یافت و پس از تحریم نفتی اسرائیل از سوی اعراب در سال 1975 که به افزایش سرسام آور قیمت نفت منجر گردید، مبلغان وهابی نیز فعالیت های تبلیغی خود را در کشورهای گوناگون قاره آفریقا و از جمله شرق آفریقا شدت بخشیده، اقدام به برنامه ریزی های جدیدی کردند. استراتژی عربستان در آن دوره، اعطای بیش از 3 هزار بورسیه تحصیلی دانشگاه های عربستان سعودی به مسلمانان کشورهای کنیا، تانزانیا و اوگاندا بود. در واقع، دولت عربستان در آن مقطع زمانی در تلاش بود تا نسل جدیدی از روحانیان وابسته به خود را که در دانشگاه های این کشور به خصوص دانشگاه مدینه تحصیل کرده باشند، در رأس جماعات اسلامی این کشورها قرار داده، موقعیت خود را در شرق آفریقا هر چه بیشتر مستحکم سازد.
این امر، پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و معرفی مذهب تشیع به مسلمانان این قاره به عنوان مکتبی پویا و انقلابی، هر چه بیشتر تشدید شد و از آن زمان، مبارزه با افکار و اندیشه های شیعی در رأس برنامه های وهابیان قرار گرفت. مجموعه فعالیت های وهابیت تکفیری در آفریقا منجر به این شده که امروزه گروه های رادیکالی همچون الشباب در سومالی و بوکوحرام در نیجریه سر برآورند و چهره اسلام را در این منطقه با جنایات خود مخدوش سازند. به طور ویژه عربستان با استفاده از شبکه هایی از مسلمانان، کشورهای دیگر را مجبور کرده که پیوندهای خود را با ایران کاهش داده یا قطع کنند. ریاض از 2012 به بعد برای اینکه بتواند سودان را به سمت خود جلب کند، نزدیک 11 میلیارد دلار خرج کرد. در ماه ژانویه 2016 خارطوم روابط دیپلماتیک خود را با تهران قطع کرد. جیبوتی و سومالی نیز همین اقدام را انجام دادند. اسناد نشان می دهد که سومالی اندکی پیش از اعلام قطع ارتباط خود با ایران، کمکی 50 میلیون دلاری از جانب عربستان کسب کرده بود. در واقع فقر و محرومیت همواره مشکلی است که عمده کشورهای آفریقایی با آن دست به گریبان هستند. این مساله به عنوان پاشنه آشیل کشورهای آفریقایی به شمار می رود و عربستان نیز از این پاشنه آشیل در حال استفاده است. عربستان سعودی در سال گذشته در چارچوب قطع کردن زمینه های روابط ایران با کشورهایی آفریقایی، از حادثه حمله به سفارت عربستان در تهران، بیشترین بهره برداری را انجام داد و برخی از کشورهای آفریقایی دنباله رو بسیاری از کشورهای جهان عرب در قطع روابط دیپلماتیک با ایران شدند.
با توجه به نبود اشتراکات قوی برای توسعه روابط عربستان با جوامع و کشورهای آفریقایی، این نیاز کشورهای آفریقایی به کمک های مالی عربستان است که آن ها را مجبور به پیروی از سیاست های ریاض و همراهی با آن نموده است و به نظر می رسد به محظ قطع و کاهش کمک های مالی عربستان به این کشورها، باید در آینده شاهد فاصله گرفتن بسیاری از این کشورها با عربستان و سیاست های آن در منطقه باشیم.
شبکه خبری «العربیه» اخیرا در گزارشی از سفر «عادل الجبیر» وزیر خارجه عربستان به چهار کشور اروپایی، مدعی شد که این اقدام منجر به آنچه اخراج ایران از آفریقا خوانده، شده است. العربیه مدعی شده بعد از حادثه سفارت عربستان در تهران، تغییر چشمگیری در مواضع کشورهای آفریقایی در قبال ایران ایجاد شده و وزیر خارجه عربستان در سفر خود به کشورهای آفریقایی مسأله «دخالت‌های ایران در امور داخلی دیگر کشورها» را مورد بررسی قرار داده است. این شبکه نزدیک به عربستان معتقد است ایران طی یک دهه گذشته تلاش کرده با افزایش سطح نمایندگی دیپلماسی خود در 30 کشور آفریقایی، میزان نفوذ خود در این قاره را افزایش دهد. العربیه ادعا کرده که عربستان تلاش خود برای مقابله با این نفوذ را آغاز کرده و در همین راستا عادل الجبیر به چند کشور آفریقایی از جمله، آفریقای جنوبی و زامبیا سفر کرده است و با حضور در نشست اتحادیه آفریقا، مقدمه آنچه مقابله با ایران می‌خواند را فراهم کند. بنابراین تلاش های عربستان از طریق اشاعه وهابیت و همچنین ایران هراسی را شاید بتوان مهمترین مانع ایران در آفریقا دانست.
هراس کشورهای آفریقایی از رابطه با ایران به دلیل فشار غربی ها
کشورهای غربی سالیان طولانی کشورهای آفریقا را تحت استعمار خود داشته اند و به همین دلیل هنوز نیز برخی پیوندهای رسمی و غیر رسمی با این کشورها دارند. با توجه به ضدیت ایران با کشورهای استعمار گر، این کشورها تمام تلاش خود را برای سد نفوذ ایران در قاره آفریقا به کار گرفته اند. یکی از این روش ها تهدید کشورهای آفریقایی در جهت عدم گسترش روابط با ایران است. این امر از طریق بسیاری از نظامیان آفریقایی که در غرب و یا رژیم صهیونیستی آموزش دیده اند انجام می شود.
نفوذ صهیونیست ها و ممانعت از حضور ایران در آفریقا
یکی دیگر از موانع ایران در قاره آفریقا به تلاش های رژیم اسرائیل بر می گردد. نتانیاهو اخیرا سفری چهار روزه به کشورهای آفریقایی اوگاندا، اتیوپی، کنیا و رواندا انجام داد. این سفر در چارچوب طرح گسترده‌ای که تل‌آویو به‌تازگی برای تقویت روابط با قاره سیاه تصویب کرده است، انجام شد. یکی از موضوعاتی که در سفر نتانیاهو بسیار مورد توجه قرار گرفت، سخنان نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی برای پیوستن به اتحادیه آفریقا به‌عنوان عضو ناظر در این سازمان بود. سخنانی که با تائید نخست‌وزیر اتیوپی – کشوری که درگاه ورود صهونیست ها به آفریقا محسوب می شود- هم همراه شد. سایت اکونومیست در مصاحبه خود با یک دیپلمات ارشد رژیم صهیونیستی که نام آن را فاش نکرد، به بررسی چرایی هدف نتانیاهو از این سفر و پیوستن به اتحادیه آفریقا پرداخت. این دیپلمات در مصاحبه خود مدعی شد: «یکی از اهداف این سفر جلوگیری از گسترش ادعایی نفوذ ایران در آفریقا است. ایران در تلاش است به آفریقا نفوذ کند. این کشور، سران آفریقایی را به تهران دعوت می‌کند و ما نمی‌خواهیم ببینیم که ایران در آنجا جای پا باز می‌کند». بنابراین تلاش های صهیونیست ها نیز یکی از موانع ایران در آفریقا است. آنچه طی سال های قبل در سودان اتفاق افتاد و منجر به تقسیم این کشور شد، حاصل فعالیت صهیونیست ها در قاره سیاه به شمار می رود و امروزه سران رژیم غاصب، تلاش های زیادی برای توسعه نفوذ خود در آفریقا و قطع زمینه های فعالیت ایران در این قاره دنبال می کنند.
فرجام سخن
ایران در قاره آفریقا عقبه فرهنگی و تاریخی دارد، اما جایگاه کشورمان متناسب با این امتیاز نیست. وجود زمینه های تاریخی غنی، اشتراک دینی و انقلابی و فقدان سابقه استعماری ایران در این قاره همگی بستر حضور ایران در قاره سیاه را فراهم کرده است. همین بسترها باعث شده که کشورهای آفریقایی برای پیشنهاد پروژه هایشان به ایران اولویت دهند. با این حال ارتباط ایران با کشورهای آفریقایی و حضور کشورمان در این قاره اندک است. استقلال طلبی کشورهای آفریقایی، مسلمان بودن آن ها و پیگیری اهداف انقلاب اسلامی ایران در دیگر نقاط جهان، زمینه های ارتباط ایران و آفریقا را فراهم کرده است. بنابراین توسعه روابط ایران با آفریقا مزایای چندبعدی برای طرفین دارد، اما در این مسیر موانعی وجود دارد که شاید بتوان تلاش های عربستان در کنار فعالیت های صهیونیست ها در آفریقا را بزرگترین مانع ایران در این منطقه دانست. در مجموع سفر اخیر محمدجواد ظریف، وزیر خارجه کشورمان به چند کشور آفریقا، اقدامی بسیار ضروری و راهبردی است که می تواند گامی در جهت گسترش روابط ایران با قاره آفریقا محسوب شود. اکنون رژیم صهیونیستی، عربستان و کشورهای غربی تلاش ویژه ای را برای بهره برداری از کشورهای آفریقایی آغاز کرده اند و بخشی از اهداف آن ها استفاده از این ظرفیت علیه جمهوری اسلامی ایران است. یوسف شفیعی پایگاه بصیرت انتهای متن/
95/05/11 :: 08:16
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[مشاهده در: www.farsnews.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 90]
-
گوناگون
پربازدیدترینها