محبوبترینها
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1828995196
فقر و شکاف طبقاتی در جامعه در حال افزایش است/ ٥٠ درصد ازمردم ایران زیرخط فقر زندگی می کنند/ ٥٠ درصد ازمردم ایران زیرخط فقر زندگی می کنند - پایگاه خبری تحلیلی دیدبان ایران
واضح آرشیو وب فارسی:دیدبان ایران: میری جامعه شناس: سیاستگذاری های اقتصادی به گونه ای بوده است که بنا به گفته آمار ٥٠ درصد ازمردم ایران زیرخط فقر زندگی می کنند و ١١ میلیون حاشیه نشین اطراف شهر وجود دارد. اساسا فقر و شکاف طبقاتی درجامعه درحال افزایش است.به گزارش پایگاه خبری و تحلیلی دیده بان ایران ؛ شهروند نوشت گورخواب های شهریار ازهمان روزی که عکسشان درصفحه یک روزنامه شهروند جا گرفت، نقل مجالس شدند و برای ریشه یابی این مشکل و پیداکردن چرایی این اتفاق هم بسیاری از کارشناسان نظر دادند. نشست ها و همایش های بسیاری برگزار شد تا این اتفاق مورد بررسی همه جانبه قرار گیرد. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و انجمن جامعه شناسی ایران هم از این قاعده مستثنی نبود و نشستی برگزار کرد که درآن بیژن عبدالکریمی استاد دانشگاه و دانش آموخته فلسفه، جواد میری جامعه شناس، رحیم محمدی استاد دانشگاه و فاطمه موسوی دانشجوی دکترای جامعه شناسی درآن حاضر شدند تا از ابعاد گوناگون این اتفاق را مورد بررسی قرار دهند. گورخوابی نمادی از دردهای جامعه از نگاه عبدالکریمی، گورخوابی نمادی از دردهای زیادی است که درجامعه وجود دارد و می پرسد سوال اینجاست که وظایف ما نسبت به این مسائل چیست؟ «عده ای این اتفاق را محکوم و عده ای هم بی تفاوت از کنار آنها می گذرند، اما سوال من این است که صرف محکومیت اخلاقی یعنی این که از نظر اخلاقی گورخوابی را محکوم کنیم، آیا نهایت کاری است که می توانیم برای این افراد انجام دهیم یا نه وظیفه سنگین تری نسبت به این افراد وجود دارد؟ من فکر می کنم وظیفه سنگین تری داریم.» این استاد دانشگاه می گوید باید دست به عمل زد. «گاهی وقت ها دست به نصیحت اخلاقی می زنیم و ازجامعه می خواهیم بی تفاوت نباشد، اما اثرگذار نیست. گاهی وقت ها مسأله را سیاسی و نهادهای سیاسی را محکوم می کنیم، اما آیا مسأله واقعا امری سیاسی است؟ ما انقلاب بزرگی داشتیم. نظام دیگری شکل دادیم، اما این جامعه همچنان درحال ضعیف شدن است. باید بگویم این مسأله صرفا سیاسی و مدیریتی نیست. ما سازمان تأمین اجتماعی را محکوم می کنیم که چرا وظیفه اش را انجام نمی دهد. پرسش من اینجاست که آیا سازمانی چون تأمین اجتماعی درجامعه ما علی الاصول می تواند وظیفه اش را به درستی انجام دهد. آیا این ساده اندیشانه نیست؟ یک نهاد مگر چقدر بودجه دارد که بتواند مقابل چنین موردی بایستد. باید مسأله را درجای دیگری دید. از نظر من هم جامعه دانشگاهی، روشنفکران، قدرت سیاسی و خیلی های دیگر دراین اتفاق محکومند. شرایط حال حاضر غیرعادی است. ما بیشتر انشایی می گوییم و نصیحت می کنیم. مگر با حدیث آرزومندی حیات اجتماعی شکل می گیرد؟ بی عدالتی اجتماعی یک امر اجتماعی نیست، بلکه امری متافیزیکی است. به بیان ساده تر، آیا می توانیم کاری کنیم و جواب من این است که خیر.» عبدالکریمی معتقد است؛ ما برای داشتن کنش مناسب، نیازمند فهم جهان کنونی هستیم. فهم جهان امری دم دستی نیست. ما درک نداریم و احساس نیاز برای رسیدن به این درک هم نداریم و ازطرفی مسائل کشور به هیچ وجه از سنخ مسائل مدیریتی نیست؛ یعنی این که مداوم بخواهیم مدیری را عوض کنیم، مشکلی حل نخواهد شد. همه جریانات دراین کشور فاقد طرح و برنامه، استراتژی و نظریه اجتماعی هستند. اصلا نمی دانیم این جهان کجاست و می خواهیم با این جهان چه کنیم؟ جهان کنونی را به رسمیت نشناختیم. ای کاش این نمی دانم درجان ما بیدار شده بود. عبدالکریمی، همچنین به این مورد اشاره کرد که چرا درشبکه های اجتماعی افراد از کارتن خواب یا گورخواب حمایت می کنند ولی در خیابان نه و دلیل آن را دراین دانست که درشبکه های اجتماعی، فعالیت اجتماعی و سیاسی کم هزینه است. در واقع شخصیت نسل جدید، شخصیت کلیکی است. اصلا ارتباط نسل جدید با جهان رابطه بهره مندی است. دلیل دیگر این است که امروز نگاهی اخلاقی در انسان ها وجود ندارد؛ یعنی باقیمانده ای از باورهای سنتی درآنها وجود دارد و انگیزه ای برای فداکاری وجود ندارد. یگانگی با جامعه عامل طرد اجتماعی و بی خانمانی موسوی گفته های خود را با چرایی وجود تیره بختی درجهان آغاز کرد. پرسشی که در ٣٠٠ سال گذشته به آن، جواب های مختلف داده شده است. جوامع سنتی درپاسخ به آن سرنوشت و تقدیر را مقصر می دانند و معتقدند، چون درجامعه سنتی همبستگی در خانواده بسیار بوده، از افراد ضعیف خانواده حمایت می شد و این حمایت باعث شد که تیره بختی یا وجود فقرا کمتر باشد. از نگاه موسوی در دوره مدرن تر (قرن ١٨ و ١٩ ) که بحث صنعتی شدن جوامع مطرح است، فقرا به خاطر این که تنبل هستند، فقیرند. به عبارتی بی انضباطند و پشتکار ندارند که این دیدگاه بعد از مدتی با پیشرفت های اجتماعی این ایده که فقرا، تقصیر خودشان است که فقیرند، زیرسوال رفت و در قرن بیستم دولت رفاه مطرح شد و پاسخ چرا فقرا فقیرند، این بود که دولت ساختارهای اجتماعی ای که از آنها حمایت کند را به وجود نمی آورد و ازسوی دیگر، سیاست های اجتماعی درست برای حمایت از فقرا وجود ندارد. این دانشجوی دکترا درتحلیل جامعه شناسی فقر گفت: «در تحلیل جامعه شناسی، معمولا بحث هایی که به فردیت مربوط است، یعنی این که حالا فرد معتاد، بیمار روانی یا تیره بخت است را کاری نداریم، بلکه کدام ساختارهای اجتماعی، نابرابری را تشدید می کنند، مهم است. بخشی از نابرابری های اجتماعی حاصل ساختارهای اجتماعی تبعیض آمیز است، مثلا اتباع افغانی در ایران نمی توانند به مشاغل بالا برسند. بخش دیگر، حاصل تضادهای اجتماعی ویرانگر است، مثلا وقتی که نظام اجتماعی کشور یا جامعه ای در اثر جنگ داخلی یا شورش به هم می خورد. بخشی نیز حاصل نحوه اجتماعی شدن مردم است، یعنی این که فقرا فرهنگی را درخودشان به وجود آورده اند، مبنی بر این که تقدیرگرا شده و به سرنوشت اعتقاد پیدا کرده اند و برای تغییر این سرنوشت تلاشی نمی کنند.» موسوی همچنین به نگاه روانشناسان در این باره هم پرداخت. نگاهی که می گوید، مهارت های زندگی درخانواده نابسامان به خوبی به فرزندان منتقل نمی شود و آنها مهارت هایی مانند کنترل خشم، بهبود روابط اجتماعی و تفکر انتقادی را پیدا نمی کنند و این باعث شده که درجامعه مشاغل سطح پایین تر پیدا کنند و بیشتر از مشکلاتی مانند بیکاری و... آسیب ببینند. این درحالی است که غلبه جامعه برعده ای از افراد به گونه ای است که آنها راه نجاتی پیدا نمی کنند و در نتیجه این افراد دچار نوعی انفعال می شوند. بی مسئولیتی و بی اعتنایی اجتماعی بخشی ازشرایط بیگانگی و انفعال است. موسوی در ادامه بر این نکته تأکید کرد که احساس بیگانگی ازجامعه داشته باشد، دچار طرد اجتماعی می شود. منظور از طرد اجتماعی همه مکانیزم هایی است که باعث می شود فرد درجامعه بزرگتر مشارکت نداشته باشد و از فرصت هایی که اکثریت مردم جامعه برای بهبود در زندگی دارند، محروم بمانند؛ مانند استفاده ازمدارس، حمل ونقل عمومی، امکانات درمانی و... معمولا طرد اجتماعی با فقر و سکونتگاه نامناسب در ارتباط است، بنابراین حاشیه نشینی منجر به بدترین شکل طرد اجتماعی که معمولا بی خانمانی است، می شود. موسوی همچنین به آماری اشاره کرد که براساس آن، درتهران ١٥ هزار کارتن خواب وجود دارد و تعداد حاشیه نشین ها هم مشخص نیست، اما صحبت اصلی این است که نمی توان مشکل بی خانمانی، کارتن خوابی و حتی گورخوابی را از بین برد، مگر این که به ریشه آن که همان حاشیه نشینی است، برگردیم. «نمی توانیم نسبت به این افراد بی تفاوت باشیم؛ چراکه آنها هم بخشی از این جامعه هستند و ممکن است دیگر افراد جامعه به نوعی با آنها روزی در ارتباط باشند و نباید به راحتی از کنار گورخواب یا کارتن خواب گذشت.» علاوه بر اینها از نگاه موسوی، شکل گیری بسیاری از انحرافات درخانواده است. «طی تحقیقات، ٨٠ درصد زنان معتاد منطقه شوش پدر، مادر یا شوهر معتاد داشته اند، بنابراین حقیقت این است که وقتی فردی از یک خانواده نابسامان باشد، یعنی پدر و مادر معتاد داشته باشد و درمنطقه حاشیه نشین بزرگ شود، احتمال این که فرد ترک تحصیل یا شوهر معتاد و... داشته باشد، بسیار بالاست. در واقع فقر و بدبختی انتخاب فرد نیست، بلکه جامعه آن را به او تحمیل کرده است. وی اظهارکرد: حالا جامعه چگونه باید این نابرابری را جبران کند؟ بخشی از آن به دولت برمی گردد. ٥٠درصد کل بودجه کشور اسکاندیناوی صرف حمایت های اجتماعی برای بیکاران، سالمندان، از کارافتادگان، کودکان، زنان سرپرست خانوار و... می شود و این مسأله باعث شده کشوری با کمترین نابرابری اجتماعی باشد. درحال حاضر درشهر تهران ١٥ هزار کارتن خواب داریم که فقط ٧ هزارو٥٠٠ نفر آن می توانند به گرمخانه بروند و مابقی باید درخیابان زندگی کنند. دولت اگر هم بخواهد نمی تواند آنها را جمع آوری کند، به این خاطر که بار مالی سنگینی برای دولت خواهد داشت، بنابراین این بار مالی را باید NGO ها و سازمان های خیریه متقبل شوند. اگر حمایت موسسات خیریه و سمن ها نبودند، باید خیلی بیشتر فقر و بیچارگی درجامعه می دیدیم. موسوی گفت: بنابراین دولت باید سازمان های حمایتی را مدون و حمایت کند. درحال حاضر بعد از سال ها هنوز قانون نظارت بر حسابرسی سازمان های خیریه نداریم. یعنی اگر فردی بخواهد یک سازمان یا سمن ثبت کند، باید طبق قانون تجارت این کار را انجام دهد. در واقع مشکل اینجاست که شبکه حمایتی جامعه سنتی از بین رفته و مدرن شده، ولی سازمان مدرن حمایتی به وجود نیامده است. سیستم و مردم مسئول اند رحیم محمدی در ابتدای بحث به نگاه جامعه مدرن اشاره کرد که گورخوابان، کارتن خوابان و معتادان را قربانیان اجتماعی می داند و درکنار آن به منظر روانشناختی و رویکرد اخلاق سنتی اشاره کرد که براساس آن خود این افراد مقصرند، اما نه تنها خود آنها که نظام آموزش وپرورش درکشور اوضاع نامناسبی دارد و بسیاری از آسیب های اجتماعی زاییده نظام آموزش وپرورش است. «اگر افراد کارتن خواب یا گورخواب دریک مدرسه خوب درس می خواندند، آیا به این روز می افتادند؟ ازطرفی دیگر، اگر یک سیستم حرفه ای شهرداری و مدنی داشتیم، آیا گورخوابی داشتیم؟ شهرداری در همه جای دنیا یک سیستم حرفه ای مدنی برای خدمت رسانی به شهروندان است، درصورتی که سیستم شهرداری در ایران یک نهاد غیرمدنی است، یعنی از یک طرف نهاد روبوتیک و ازطرف دیگر تجارتخانه شده یا اگر یک سیستم سیاسی هوشمندی درکشور داشتیم که می توانست دربخش های مختلف اجتماعی، مدیریت مناسب داشته باشد، کارتن خواب یا گورخواب نداشتیم.» محمدی، جامعه را درقبال این افراد مسئول دانست، هرچند از نظر او خود افراد هم دراین مسأله بی سهم نیستند. «گاهی این افراد با کوشش می توانند خودشان را از این وضع نجات دهند. مفهومی به نام جامعه پذیری اجتماعی درجامعه شناسی وجود دارد، به این معنا که جامعه نوآموزانی که جدیدا عضو جامعه می شوند را آرام آرام تربیت می کند، مهارت زندگی یادشان می دهد، ذخیره های فرهنگی جامعه را به آنان منتقل می کند، زبان آموز و زبان پذیر می کند، شرایط اقتصادی کار و مهارت، کسب درآمد و روش های مختلف زیستن درشهر و جامعه را به آنها می آموزد، بنابراین اگر یک نظام آموزش وپرورش کارآمدی داشته باشیم و این نهاد بتواند به اعضای جامعه زندگی کردن یاد بدهد، بسیاری از مشکلات حل می شد.» او همچنین به ساختاری درگذشته اشاره کرد که براساس آن کسانی وجود داشتند که دست آنهایی را که از جامعه عقب می افتادند، می گرفتند؛ درحالی که امروز این نهادها (ریش سفیدان) را ویران کردیم. قرار بود NGO های اجتماعی و موسسات خیریه جای ریش سفیدان را بگیرند و به کسانی که از سیستم اجتماعی عقب مانده بودند، کمک کنند که اینها را هم ویران کردیم و جایگزین مناسبی برای آنها هم نتوانستیم درنظر بگیریم. به همین دلیل است که همه از دولت انتظار دارند، درحالی که سیستم اجتماعی و مردم هم نسبت به طردشدگان اجتماعی مسئول اند. اگر شرایط به همین منوال درجامعه پیش برود، در آینده گورخواب های زیادی خواهیم داشت. حال پرسش اینجاست که نهادهای غیردولتی اجتماعی تا کجا می توانند حمایت کنند؟ باید گفت، وقتی که مسأله را مسأله اجتماعی ندانیم، مسأله بر ما مسلط خواهد شد. ما در این جا مشکل حقوقی داریم، یعنی سیستم حقوقی یک بی خانمان را مثل یک انسان باخانمان می شناسد. اگر مسأله اجتماعی را اجتماعی تلقی نکنیم، راه حلی هم برای آن وجود نخواهد داشت. افزایش فقر و شکاف طبقاتی میری با اشاره به بازتاب های گسترده ای که خبر گورخوابی درجامعه داشت، این سوال را مطرح کرد که آیا در دیگر کشورهای جهان فقیر وجود ندارد و چرا همه تقصیر این اتفاق را بر گردن یکدیگر می اندازند و از طرفی تا این میزان گورخوابی درکشور ما به چشم آمد؛ «باید بگویم کشورهای دیگر داعیه این را ندارند که پرچمدار برابری درجهان باشند، اما تغییر نظامی که درجامعه ایران اتفاق افتاد، شعار و ایده آلش، عدم شکاف طبقاتی بود. درچنین فضایی وقتی اتفاقی می افتد، بسیاری می گویند نتایج این شعار کجاست و به همین خاطر اتفاقی مانند گورخوابی آن قدر بزرگ می شود.» میری در ادامه گفت، این مسأله نشان از این دارد که درفضای جهان امروز که بسیار درهم تنیده است، نیازمند این هستیم که کنش ها و واکنش ها را دقیق و مطالعه شده انجام دهیم، یعنی اگر دریک نظام سیاسی هستیم، دنیا به این نگاه نمی کند که این بازی گروه چپ یا راست است، بلکه می گوید مجموعه برآیند کنش هایتان درحوزه اجتماعی یا فرهنگی چگونه بوده است. سیاستگذاری های اقتصادی به گونه ای بوده است که بنا به گفته آمار ٥٠ درصد ازمردم ایران زیرخط فقر زندگی می کنند و ١١ میلیون حاشیه نشین اطراف شهر وجود دارد. اساسا فقر و شکاف طبقاتی درجامعه درحال افزایش است. شکاف طبقاتی فقط یک مفهوم علمی مثلا انتزاعی نیست، بلکه اگر کسی درحاشیه شهر زندگی می کند، به این معنی است که جامعه نه تنها به سمت درستی پیش نمی رود، بلکه برنامه ریزی درستی هم دراین زمینه ندارد. درتمام جهان فلسفه نظام آموزش وپرورش این است که اگر شکاف طبقاتی وجود دارد، این نظام بتواند این شکاف را جبران کند. مثلا اگر قرار باشد کودکی که درحاشیه شهر با کودکی که در بالای شهر زندگی می کند، در مسابقه اجتماعی شرکت کند، دولت باید فضایی را ایجاد کند که دسترسی به تعلیم و تربیت برای هر دو یکسان باشد، اما وقتی نظام آموزش وپرورش را تجاری می کنیم، یعنی تنها نقطه امید محرومان جامعه را کور کرده ایم. میری همچنین به فروپاشی شبکه حمایتی خانواده اشاره کرد و گفت: «درکنار این فروپاشی، شبکه های اجتماعی مدرن و نهادی حمایتی ایجاد نشده است، بنابراین بخشی از علت گورخوابی، تکدی گری و کارتن خوابی حاصل این اتفاق است. وی اظهارکرد: یکی از دلایلی که تا اتفاقی درجامعه رخ می دهد و همه اذهان و عواطف به آن معطوف می شود، به این برمی گردد که مسائل و آسیب های اجتماعی را درجامعه به هیچ وجه نمی توانیم به عنوان یک امر اجتماعی ببینیم و خیلی زود به یک بازی سیاسی تبدیل می شود که سیاسی شدن هم به معنای حل مشکل نیست، بلکه به معنای جناحی شدن مسأله است. وقتی امری سیاسی می شود، بسیاری می ترسند که به آن مسأله ورود پیدا کنند، بنابراین نیازمندیم از مسائل اجتماعی سیاسی زدایی کنیم.» او در ادامه این پرسش را مطرح کرد که امر اجتماعی به چه معناست، امری که در خلأ شکل نمی گیرد و از آن مهم تر تک علتی نیست، در واقع امری است که در رابطه با ساحات مختلف جامعه مفهوم و معنی پیدا می کند و اگر قرار است برای حل مشکل راه حلی پیدا شود، راه حل ها یک طرفه نیست. درجامعه ای که پس ذهنش این باشد که هرکسی باید گلیم خودش را از آب بیرون بکشد، مگر می توان کاری کرد که رنگ وبوی جمعی داشته باشد. میری در ادامه گفت: درجامعه ای که شکاف طبقاتی روی جامعه سیطره انداخته، دیگر نمی توان با همه مشکلات اجتماعی روبه رو شد. در واقع افراد یاد می گیرند به چند نفر، آن هم به این دلیل که وجدانشان آرام شود، کمک کنند. حقیقت امر این است که دریک ساحتی فرد آسیب دیده؛ دیگری شده است، ولی در ساحت دیگری اگر نگاه همدلانه و خودی نداشته باشیم، نمی توانیم التیامی بر زخم ها و آسیب های آن فرد داشته باشیم. کانال رسمی دیدبان ایران در تلگرام
پنجشنبه ، ۱۴بهمن۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: دیدبان ایران]
[مشاهده در: www.didbaniran.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 27]
-
گوناگون
پربازدیدترینها