واضح آرشیو وب فارسی:اقتصاد نیوز: سرنوشت عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی با حضور دونالد ترامپ در کاخ سفید چگونه رقم خواهد خورد؟ هرچند ایران سال ها است درصدد الحاق به WTO است، اما سیاست های رئیس جمهور جدید ایالات متحده، نگرانی هایی درباره توسعه تجارت آزاد با دنیا به وجود آورده است. به گونه ای که نگاه های دوسویه ای از جانب کارشناسان و فعالان اقتصادی درخصوص تاثیر ترامپ بر الحاق ایران به WTO وجود دارد. برخی کارشناسان با نگاهی خوش بینانه به حضور ترامپ در کاخ سفید اعتقاد دارند که تاجر بودن رئیس جمهوری آمریکا، می تواند برای الحاق ایران، امیدوارکالحاق ایران به عنوان بزرگ ترین اقتصاد خارج از سازمان تجارت جهانی (WTO) که با سابقه 20 ساله فعالیت این سازمان مطابقت دارد، هنوز به نتیجه نرسیده است. طولانی شدن فرآیند الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی از دو بعد قابل بررسی است. به اعتقاد کارشناسان، یک بعد این قضیه به حل مسائل سیاسی و اجماع و حمایت اعضای سازمان تجارت جهانی مربوط می شود. بعد دیگر این موضوع از جنبه اقتصادی قابل بررسی است؛ به طوری که ایران باید در تنظیم رژیم تجاری کشور که نقش تعیین کننده ای برای الحاق به سازمان مذکور دارد، گروه کاری مرتبط با الحاق را قانع کند. پس از اجرای برجام، بسیاری از کارشناسان پیش بینی کردند که همکاری اقتصادی با دنیا و فرآیند الحاق به سازمان تجارت جهانی با سرعت بیشتری طی خواهد شد. به گونه ای که در آخرین نشست سازمان تجارت جهانی نیز توماری با امضای بیش از 60 کشور عضو WTO به هیات رئیسه این سازمان داده شد که براساس آن کشورهای امضاکننده خواهان تسریع در الحاق ایران به این سازمان شدند. اما سیاست های ترامپ، رئیس جمهوری جدید آمریکا، نگرانی های جدیدی را در کنار نواقص و موانع دیگر برای الحاق، به وجود آورده است. سیاست هایی که به نظر می رسد نافی تجارت آزاد است. گروهی از قانون گذاران دو حزب عمده سیاسی آمریکا سال گذشته کاخ سفید را در مخالفت با پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی تحت فشار گذاشتند و عنوان کردند این اقدام موجب محدودیت در توانایی آمریکا در وضع تحریم هایی علیه ایران در آینده می شود. اظهار نظر اخیر کارشناسان نشان می دهد سیاست های اقتصادی دونالد ترامپ می تواند موجب بزرگ ترین تغییر در مبادلات تجاری آمریکا با جهان برای دهه ها شود. چرا که او تهدید کرده تعدادی از توافق های مبتنی بر تجارت آزاد را لغو خواهد کرد؛ تا جایی که حتی پیشنهاد خروج آمریکا از سازمان تجارت جهانی را مطرح کرده بود. کارشناسان معتقدند اگرچه آمریکا در تمامی این سال ها همواره تلاش کرده، مانع از حضور ایران به عنوان عضو رسمی در سازمان تجارت جهانی شود، اما پس از برجام، فرصتی فراهم شد تا مسوولان ایرانی مذاکرات خود را به طور غیررسمی با آمریکا و کشورهای عضو این سازمان از سربگیرند، اما متاسفانه اقدامی برای انجام این کار صورت نگرفت. حتی شاهد بودیم آمریکا به عنوان مخالف اصلی الحاق ایران به این سازمان، در فضای به وجود آمده در پسابرجام، برای پیوستن ایران به WTO مخالفتی نکرد و حتی سکوت پیشه کرد که این می توانست سینگال مثبتی به مسوولان ما باشد تا از این فرصت استفاده کنند، این در شرایطی است که هیچ اقدامی از سوی مقامات ایرانی صورت نگرفت. این گروه، علت ناکامی ایران در پیوستن به این سازمان مهم تجاری جهان را وجود برخی ناهماهنگی ها بین مسوولان داخلی کشور عنوان می کنند. به گفته آنها، وزارت صنعت، معدن و تجارت به عنوان متولی تجارت کشور از یکسو و وزارت امور خارجه به عنوان متولی دستگاه سیاسی کشور از سوی دیگر، در این زمینه کوتاهی کردند و قادر نبودند این موضوع را از طریق دیپلماسی سیاسی و اقتصادی پیش ببرند. به گفته آنها، با روی کار آمدن دونالد ترامپ، رئیس جمهور جدید آمریکا، قطعا مسیر الحاق ایران به سازمان تجارت جهانی پیچیده تر از قبل خواهد شد. زیرا ترامپ همواره در سخنرانی های انتخاباتی خود موضع روشنی در مخالفت با برجام از خود نشان داده بود، به گونه ای که حتی بسیاری از مشاوران وی، نظر مثبتی نسبت به توافق هسته ای ایران با کشورهای 1+5 نداشتند. در چنین حالتی وضعیت پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی دشوار خواهد بود. از این رو، قطعا اتخاذ سیاست های غلط رئیس جمهور آمریکا، تجارت آزاد جهان را با چالش روبه رو خواهد کرد و انعکاسی که می تواند برای ایران به همراه داشته باشد، این است که الحاق ایران با WTO با وجود سیاست های دولت ترامپ با مشکل جدی مواجه خواهد بود. البته در این میان نمی توان نقش کشورهای عربی به خصوص عربستان را در سنگ اندازی برای الحاق به این سازمان نادیده گرفت. از این رو، به گفته کارشناسان، تنها راهی که پیش روی ایران باقی میماند این است که وزارت امور خارجه بستر را برای رایزنی با دولت آمریکا و سایر کشورها فراهم کند تا کارشناسان اقتصادی کشور نیز آماده رایزنی برای حل و فصل این مشکل شوند. هفته گذشته با حضور محمدجواد ظریف، وزیر امورخارجه در اتاق بازرگانی تهران، بخش خصوصی نیز رسما خواهان ورود این عضو کابینه دولت برای رایزنی با همتایان خارجی خود به منظور جلب رضایت آنها برای الحاق ایران به WTO شد. فعالان بخش خصوصی بر این باورند که دستگاه سیاست خارجی به همراه سایر مقامات ارشد کشور می توانند در این باره کمک کنند. اگرچه 20 سال از زمان تاسیس سازمان تجارت جهانی می گذرد، اما منافع و زیاده خواهی کشورهای غربی و آمریکا از یکسو و کم و کاست های اقتصادی کشورمان از سوی دیگر، دست به دست هم داده تا همواره برای عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی سنگ اندازی شود. زیرساخت های گشوده شدن مرزهای ایران برای ورود به فضای بین المللی و تجارت آزاد هنوز آن طور که انتظار می رود فراهم نیست؛ تسهیل فضای کسب وکار و به روزرسانی استانداردهای کشور از جمله این زیرساخت ها است. از سویی تسلیم رژیم تجاری ایران هم یکی از موارد دیگری است که پیش نیاز ورود به مذاکره برای الحاق است. این پیش نیاز مهم و ضروری، هنوز تکمیل نشده و همین تعلل، می تواند روند الحاق را نیز طولانی تر کند؛ بنابراین برخی اعتقاد دارند هنوز برای پرداختن به تاثیر ترامپ در الحاق ایران به WTO زود است؛ چراکه اقدامات داخلی برای الحاق، هنوز انجام نشده است. در کنار اظهاراتی که نشان می دهد حضور ترامپ در کاخ سفید می تواند روند پذیرش عضویت ایران را در سازمان تجارت جهانی با مشکل مواجه کند، برخی از دیدگاه ها نیز حاکی از آن است که ترامپ به عنوان یک تاجر، نمی تواند اعتقاد خود را به تجارت آزاد از دست دهد. چراکه تاجر و تجارت آزاد دو جزء لاینفک هستند و تجارت، محدودیت نمی شناسد. این گروه معتقدند ترامپ یک تاجر موفق است و قطعا از رقبایش جا نمی ماند. در دوره تحریم ها بازار بزرگ ایران به ناچار در اختیار کشورهای بلوک شرق آسیا و چین قرار گرفته بود. در این شرایط، آمریکا نتوانسته سهمی از این بازار وسیع داشته باشد و از سایر رقبای خود جا مانده است. حال با توجه به گشایش های بین المللی، چشم پوشی از بازار ایران برای آمریکایی ها سخت است و ترامپ به عنوان یک تاجر قطعا با مزیت های ایران آشنا است. از این رو این امکان وجود دارد که منفعت خواهی ترامپ، در الحاق ایران تاثیر مثبت بگذارد.
شنبه ، ۹بهمن۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: اقتصاد نیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 88]