سينمايي گرفتار در دام مخاصمات پوچ

واضح آرشیو وب فارسی:فارس: سينمايي گرفتار در دام مخاصمات پوچ
به بهانه نمايش آخرين ساخته كمال تبريزي رامين شريف زاده ) به معناي زنانه مونث در لغت به معناي « نهضت آزادي زنان » « جانبداري از تساوي حقوق زنان و Feminine « فمينيسم » از ريشه ( مردان » و « زن باوري » است . اين اصطلاح به معناي نظريه اي است كه معتقد است زنان بايد به فرصت ها و امكانات مساوي با مردان در جنبه هاي سياسي اقتصادي و اجتماعي دست پيدا كنند. بر جنبش هاي اجتماعي كه تلاش مي كنند تا اعتقاد و باور فوق را نهادينه كنند جنبش هاي فمينيستي نام مي نهند. حاملان اين انديشه و باور يكسان نمي انديشند. در تنوع و چندگانگي به حدي از تكثر نايل مي شوند كه بر مبناي آن بايد به جاي « فمينيسم » و به « فمينيسم ها » تعبير كرد كه از « فمينيسم ليبرال » « فمينيسم ماركسيستي » « فمينيسم راديكال » « فمينيسم سوسيال » يا « سوسيال فمينيسم » « فمينيسم پست مدرن » تا « فمينيسم اسلامي » هر كدام نظريه پردازي يا نظريه پردازي هايي را به خود اختصاص داده اند. فمينيسم ليبرال صرفا بر اصلاح ساختار قانوني و سياسي جامعه براي نيل به اهداف فمينيستي تاكيد مي كند اما فمينيسم ماركسيستي از يك سو مالكيت خصوصي را سبب اسارت زن و از سوي ديگر تمايزات جنسيتي در عرصه نظام اقتصادي را مانع سرنگوني نظام سرمايه داري دانسته است . راديكال هاي فمينيست برخلاف ليبرال ها به تحول ساختاري در نظام جنسيت مي انديشند و با تاكيد بر عدم كفايت اصلاح حقوقي و سياسي اساس اصلاح را بر اصلاح ساختاري جامعه مي گذرانند و بر نفي هرگونه تمايز مبتني بر جنسيت تاكيد مي كنند. سوسيال ها در جمع دو ديدگاه اخير بر اصلاح توامان نظام اقتصادي و نظام فرهنگي و روان شناختي در راستاي دستيابي به اهداف فمينيستي مي انديشند و پست مدرن ها در تحقق اهداف فمينيستي نگرش عام پست مدرنيستي را كه در تقابل با « جهان شمول گرايي » و « كليت بخشي » مدرنيسم است تعقيب كرده نسبي گرايي را در عرصه هاي فرهنگي منطقه اي و نيز براساس جنسيت مورد تاكيد قرار مي دهد. در اين ميان فمينيسم اسلامي را بايد متاثر از فمينيسم پست مدرن كه فراتر از قرائت واحد از فمنيسم به فمينيسم هايي به تنوع فرهنگ هاي مختلف ميان ملل معترف است دانست . در واقع فمينيست هاي به اصطلاح مسلمان مي كوشند فمينيسم را با همان مباني مشترك ميان تمام نحله هاي فمينيستي در قالبي متناسب با عقايد و باورهاي ديني به جوامع اسلامي عرضه كنند. در اين قرائت از فمينيسم تلاش بر اين است تا اثبات شود كه فمينيسم از دل آموزه هاي اسلام قابل استخراج است و مي توان ضمن بقا بر باورها و اعتقادات ديني فمينيست نيز بود. اين درحالي است كه اگر به مباني فمينيسم از قبيل ليبراليسم و سكولاريسم توجه شود گمان به پارادوكسيكال بودن اصطلاح فمينيسم اسلامي بيش از پيش قوت مي گيرد. اما آن چه كه در مجموع بايد اذعان داشت آن كه با پيدايش نهضت ها و جنبش هاي فمينيستي و با رشد شعارهاي ايجاد برابري بين زنان و مردان در همه عرصه ها و با ادعاي كسب امتيازات زنان بر اثر فعاليت هاي اين جنبش ها امروز شاهد اعلان جنگ و حمله به مفاهيم سه گانه خانواده همسر و مادر از سوي اين جنبش ها هستيم . بايد توجه داشت كه در مباحث استراتژيك كنوني امنيت درازمدت با داشتن سلاح اتمي منابع اقتصادي سرشار نفت تكنولوژي گسترده به دست نمي آيد بلكه مساله بنيادي در بقامندي ملت ها داشتن سرمايه اجتماعي است . براساس اين باور هر تمدن يا ملتي كه به اقتصاد برتر تكنولوژي نفت و... مجهز باشد ولي از نظر سرمايه اجتماعي غني نباشد محكوم به فنا خواهد بود و سرمايه اجتماعي جز با حفظ سلامت كانون خانواده معنايي نخواهد داشت . با توجه به نقش بنيادين و محوري زن در خانواده كه پايه امنيت بين الملل است جهت گيري استراتژي دولت هاي استيلاطلب (از طريق جنبش هاي فمنيستي كنوانسيون ها و...) اين بوده كه تربيت اين قشر را در سراسر جهان خصوصا كشورهاي روبه پيشرفت دين محور همچون جمهوري اسلامي ايران در اختيار خود قرار دهند. بحث دفاع از حقوق زن در سينماي ايران فراز و نشيب هاي بسياري را پشت سرگذاشته است . اگرچه جهت گيري هاي درست و به موقع برخي سينماگران گاه باعث شده تا جريان فوق در مسير واقعي خود كه همانا تنوير افكار عمومي جامعه و بالابردن سطح فرهنگي مردم مي باشد قرار گيرد و گاه نگاه شعارگونه و سطحي برخي كارگردانان كه متاسفانه بخش غالب آثار را به خود اختصاص داده است موجبات انحراف از واقعيات و ترويج افكار نه چندان قابل قبول فمينيستي را فراهم آورده است . سينماي ايران متاسفانه در جشنواره بيست و ششم فيلم فجر شاهد به اكران درآمدن حجم وسيعي از آثار شعارگونه فمينيستي بود. آثاري كه در سال 87 بر پرده سينماهاي كشور رخ عيان ساخته و با تاكيد بر توهمات به ظاهر منطقي خود در جهت تعميق شكاف ميان زنان و مردان جامعه گام خواهند برداشت . « هميشه پاي يك زن در ميان است » ساخته كمال تبريزي ازجمله آثاري است كه قرار است به زودي در تعداد كثيري از سينماهاي كشور به نمايش درآيد. هميشه پاي يك زن در ميان است كارگردان ; كمال تبريزي « امير » و « مريم » در زندگي مشتركشان تفاهم ندارند. امير به آراستگي همسرش در خانه معتقد است اما مريم آرايش كردن زن در منزل و پوشيدن لباس هاي زيبا را خودخواهي شرم آور مرد مي داند. « جاهد » وكيل امير نيز در شرايط بوجود آمده از امير مي خواهد تا با همسرش بدرفتاري كند او را مجبور به اطاعت كند و حتي او را كتك بزند. جاهد معتقد است كه زن چيزي جز دردسر و مزاحمت ندارد و امير بايد هرچه زودتر او را طلاق دهد. امير در زندگي حرفه اي خود نيز دچار مشكل است . وي از زماني كه با چاپ كتاب « پري طلعت پور » مخالفت كرده با هزاران مشكل عجيب و غريب چون كمبود كاغذ قطع شدن آب برق تلفن بازپس گيري محل چاپخانه و ماشين به علت عدم پرداخت قسط هايش مواجه شده است . اين اتفاقات زندگي امير را درست در شرايط حساسي كه از همسرش جدا شده در وضعيت بدي قرار داده است . امير تلاش بسياري مي كند تا با خانم طلعت پور ملاقاتي داشته و اختلافات خود را حل كنند تا شايد جلوي حوادث غيرمترقبه در زندگيش گرفته شود اما هيچ سرنخي از او نمي يابد. مريم نيز به نوبه خود پس از جداشدن از امير با مشكلات متعددي روبرو شده است . تعداد زياد خواستگاران و افرادي كه به هر نحو مايل به تصاحب او هستند براي او دردسرساز شده است . حتي رئيس شركت كه مريم تاكنون او را فردي متدين مي دانست و از معلوليت جسماني رنج مي برد به او پيشنهاد ازدواج موقت مي كند. مروري بر فيلم در فيلم « هميشه پاي يك زن در ميان است » ساخته كمال تبريزي علت اصلي اختلاف امير و مريم خواسته هاي مشروع و معقول يك مرد ايراني از همسر خود مبني بر آراستگي همسرش در منزل است همان كه دين اسلام و پيامبر اعظم (ص ) بارها به آن اشاره فرموده اند و فمينيست ها سعي در برداشت مفهوم « ارباب ـ رعيتي » از آن دارند. امير از مريم مي خواهد كه در منزل لباس آراسته پوشيده و مشكلات مربوط به محل كارش را به خانه نياورد اما مريم معتقد است كه خواسته هاي امير ناشي از خودخواهي مردانه اوست و او مايل نيست به اين تفكرات ـ به نظر او ـ ماليخوليايي پاسخ مثبت دهد. مريم به اين موضوع معترض است كه زن بيچاره ازصبح تا شب بايد در محل كار با روسري باشد وقتي هم كه به منزل مي آيد براي آقاي خانه هفت قلم آرايش كند تا شايد دل او را به دست آورد و اين درست در تضاد با راحتي و آسايشي است كه يك زن به آن نياز دارد. او معتقد است كه مردان كنيز مي خواهند نه همسر و هم از اين رو است كه مايلند همسرشان هر روز پس رفت كند. منتفي دانستن بحث ازدواج موقت و مبارزه براي ريشه كن كردن آن در جامعه ازجمله مهم ترين اهداف كنوانسيون است كه طراحان آن تاكنون بارها به آن اشاره كرده اند. آنان با اين استدلال كه ازدواج موقت راهي جهت تحقير هرچه بيشتر زنان و اتفا شهوت مردان بوده و معامله اي است كه تنها مردان از آن انتفاع مي برند به انحا مختلف سعي در محكوم كردن آن دارند. به يقين بد دفاع كردن از يك موضوع به همان اندازه و حتي بيشتر از آنكه مخالفت با آن موضوع مي تواند در تخريبش موثر باشد اثرگذار است . در فيلم تبريزي با مرد به ظاهر متديني آشنا مي شويم كه دائم از حفظ بيت المال مسلمين و رعايت قوانين شرع در محل كار سخن به ميان مي آورد و خواستار ترويج سنت حسنه ازدواج موقت در جامعه به منظور جلوگيري از گسترش فساد در جامعه است . در ادامه داستان مخاطب درمي يابد كه همين مدير شركت به اصطلاح متدين مردي شهوتران و فريبكار است كه به محض برخورد با هر جنس مونث نخستين پرسشي كه در ذهنش نقش مي بندد آن است كه مي تواند او را به عقد خود درآورد يا خير اين مدير شركت حتي براي تنها كارمند مرد شركت خود كه رفتاري زنانه دارد شرايط تغيير جنسيت را فراهم آورده است تا پس از آن او را نيز به عقد خود درآورد. مدير شركت در محيط كار با ظاهري عليل كه حتي توان كنترل ادرار خود و يا راه رفتن را ندارد ظاهر مي شود اما در دفتر كار شخصي اش با گوش دادن به موسيقي لايت غربي و نوشيدن چاي (تي بگ با طعم هلو) و تاب دادن سبيل هايش بر دوپاي خود جست مي زند و با بيان جملات عاشقانه به فريب زنان مطلقه مي پردازد. او كه در خفا به موسيقي لايت غربي گوش فرامي دهد در محيط اداره اشعار و سرودهاي حماسي دفاع مقدس (سوي ديار عاشقان به كربلا مي رويم ) را پخش ميكند و بر روي پيشاني خود به كمك يك شي فلزي جاي مهر نمازي كه نمايشگر عبادت چند ده ساله است را نقش مي دهد تا از اين طريق جايگاه و موقعيت خود در جامعه را حفظ كند. او به خوبي از احكام شرع آگاه است اما بي توجه به تمامي احكام به زني كه تنها سه روز از طلاقش گذشته پيشنهاد ازدواج مي دهد. واعظان كين جلوه در محراب و منبر مي كنند چون به خلوت مي روند آن كار ديگر مي كنند كارگردان با نمايش گفتار و عملكرد كاملا پارادوكسيكال مدير شركت در محيط كار و زندگي خصوصي او به نحوي كه استهزا و همچنين تنفر مخاطب از چنين افرادي را برمي انگيزد به طور كاملا شفاف بحث ازدواج موقت را با شهوتراني مقايسه مي كند. اين در حالي است كه مخاطب ناخودآگاه نسبت به افراد متدين و مذهبي نيز انزجار پيدا مي كندو پروژه تخريب چهره افراد متدين كه از سالها پيش در سينماي ايران كليد خورد در اين فيلم نيز ادامه پيدا مي كند. از سوي ديگر امير در كار نشر كتاب است . نمايشنامه اي با عنوان « مردان عليه زنان عليه مردان » نوشته پري طلعت پور براي انتشار به او ارائه مي شود كه امير كتاب را فاقد ارزش ارزيابي كرده و آن را رد مي كند. مردودشناخته شدن كتاب طلعت پور زمينه ساز حوادث عجيب و غيرمنتظره اي در زندگي امير مي شود. قطع شدن آب برق و تلفن چاپخانه اعلام بازپس گيري ملك چاپخانه توسط صاحب ملك توقيف ماشين امير به بهانه ديركرد اقساط احضاريه دادگاه مخالفت مسئولان جهت ارائه كاغذ براي ادامه كار چاپخانه تنها به بهانه مخالفت امير با چاپ كتاب پري طلعت پور تماما حكايت از قدرت نفوذ طلعت پور (نماد قدرت زنانه در جامعه ) در جاي جاي جامعه و لحظه لحظه زندگي امير (نماد موقعيت مردانه ) دارد. اين اعمال قدرت آنچنان است كه به راحتي زمينه حبس امير را فراهم مي كند و به راحتي (گرو گذاشتن سند اتوبان كرج !) شرايط آزادي او را مهيا مي سازد و تا آنجا ادامه مي يابد كه امير و حتي وكيل ضدزنش جناب آقاي جاهد را كه اساسا زن را موجودي خبيث مي داند به زانو درمي آورد. جالب توجه آنكه امير در انتهاي ماجرا درمي يابد كه شخصيت حقيقي اي به نام پري طلعت پور وجود نداشته و در واقع زنان جامعه دست در دست هم و با اتحاد و همدلي و البته با راهنمايي مريم (همسرش ) او را متوجه اشتباهاتش و در نهايت عذرخواهي از همسرش كرده اند. مربي تيراندازي مريم در گفت وگو با امير اذعان مي كند كه زنان برخلاف مردان هنگام بروز ناراحتي و مشكلات دور هم جمع شده و براي رفع آن مشكل تلاش مي كنند و در اين زمان هيچ نيرويي توان مقابله با آنان را ندارد. اين موضوع با به نمايش درآمدن تصاوير بزرگي از زنان نام آشنايي چون فروغ فرخزاد معصومه ابتكار شيرين عبادي اپرا (مجري معروف شوهاي آمريكايي ) جي سي رولينگ موناليزا و... كه برخي از آنان به اصطلاح به نحوي در طول تاريخ در راه آزادي زنان تلاش هاي فراواني كرده اند و همچنين فلج شدن موقت هر مردي كه خواستار كمك به امير جهت مقابله با پري طلعت پور بود توسط يك نيروي مرموز و ناشناخته به خوبي مورد تاكيد قرار گرفته است . در فيلم « هميشه پاي يك زن در ميان است » مخاطب در شرايطي با يك افسر نيروي انتظامي آشنا مي شود كه او را فردي كم خرد ناتوان احمق و حتي همكار با زنان خياباني مي يابد. افسر نيروي انتظامي به بهانه اي كاملا واهي (شكايت يك زن خياباني مبني بر آنكه امير نظر بد به او داشته است !) امير را بازداشت مي كند. پليس كه به زعم كارگردان قدرت تحليل بررسي و رسيدگي به پرونده امير را ندارد براي از سربازكردن تمامي پرونده هاي لاينحل اجتماعي تمامي وقايع و حوادثي را كه به نحوي جامعه با آن دست به گريبان بوده به امير نسبت ميدهد و پليس را احمقانه به خاطر درايت و تيزهوشي اش جهت به دام انداختن اين عنصر ضدفرهنگي مي ستايد. فريادزدن بر سر يك فرد روحاني و به استهزا كشاندن بحث شاهد طلاق در فيلم « هميشه پاي يك زن در ميان است » موضوعي است كه براي نخستين بار در سينماي ايران اتفاق افتاده است . مدير شهوت پرست اداره در حالي كه از به دام انداختن مريم نااميد شده است فرياد مي كشد. مريم مي گويد : « بر سر من داد مي كشي » مدير در جواب بااشاره به فرد روحاني مي گويد : « نه بابا با اينم . » همچنين است بحث احتياج به دو شاهد زن براي طلاق كه خبر از ناآگاهي كامل كارگردان و توجه بيش از حد او به استهزا مسائل شرعي دارد. جايي كه مريم براي طلاق حاضر مي شود به او اطلاع مي دهند كه براي جاري شدن صيغه طلاق نياز به دو شاهد زن دارد اين درحالي است كه اساسا شاهدان طلاق فقط دو مرد است . همانگونه كه اشاره شد فيلم تبريزي قرار است به زودي در سينماهاي كشور اكران شود. تبريزي پيش از اين در يك مصاحبه مطبوعاتي از حذف بخش هاي كوتاهي از فيلم خود سخن گفته بود. پرسشي كه مطرح است اينكه آيا با حذف بخش هايي از فيلم كليت فيلم نيز تغيير مي كند ! آن چه كه در مجموع بايد اذعان داشت آن كه با پيدايش نهضت ها و جنبش هاي فمينيستي و با رشد شعارهاي ايجاد برابري بين زنان و مردان در همه عرصه ها و با ادعاي كسب امتيازات زنان بر اثر فعاليت هاي اين جنبش ها امروز شاهد اعلان جنگ و حمله به مفاهيم سه گانه خانواده همسر و مادر از سوي اين جنبش ها هستيم سينماي ايران متاسفانه در جشنواره بيست و ششم فيلم فجر شاهد به اكران درآمدن حجم وسيعي از آثار شعارگونه فمينيستي بود . آثاري كه در سال 87 بر پرده سينماهاي كشور رخ عيان ساخته و با تاكيد بر توهمات به ظاهر منطقي خود در جهت تعميق شكاف ميان زنان و مردان جامعه گام خواهند برداشت منتفي دانستن بحث ازدواج موقت و مبارزه براي ريشه كن كردن آن در جامعه ازجمله مهم ترين اهداف كنوانسيون است كه طراحان آن تاكنون بارها به آن اشاره كرده اند. آنان با اين استدلال كه ازدواج موقت راهي جهت تحقير هرچه بيشتر زنان و اتفا شهوت مردان بوده و معامله اي است كه تنها مردان از آن انتفاع مي برند به انحا مختلف سعي در محكوم كردن آن دارند فريادزدن بر سر يك فرد روحاني و به استهزا كشاندن بحث شاهد طلاق در فيلم « هميشه پاي يك زن در ميان است » موضوعي است كه براي نخستين بار در سينماي ايران اتفاق افتاده است
يکشنبه 2 تير 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فارس]

[مشاهده در: www.farsnews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 455]