- كوچك‌ترين قطع سكه پس از حذف صفر معادل 100 ريال فعلي

واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:

راسخون : بانك مركزي با بررسي آثار گرد شدن احتمالي قيمتها ناشي از اصلاح پول ملي بر تورم به 2 سناريو اشاره مي‌كند كه در سناريوي نزديك به واقع، كوچكترين قطع سكه پس از حذف صفر معادل 100 ريال فعلي خواهد بود. به گزارش راسخون به نقل از فارس، در گزارش بانك مركزي در مورد بررسي آثار گرد شدن احتمالي قيمتها ناشي از اصلاح پول ملي بر تورم آمده است: با تصويب طرح حذف 4 صفر از پول ملي در هيات محترم دولت، برخي افراد نگراني‌هايي را از بابت احتمال افزايش تورم در اثر گرد كردن قيمتها پس از اجراي برنامه مذكور در جامعه، عنوان كرده‌اند. در اين رابطه به اين موضوع اشاره شده كه با تقسيم قيمتها و مقادير پولي بر 10000 و معرفي اضعاف پول با نسبت 1 به 100 نسبت به پول اصلي، رقم حاصل در پاره‌اي از موارد بيش از دو رقم اعشار را نشان خواهد داد كه لازم است با استفاده از قاعده گرد كردن به دو رقم اعشار تقليل يابد تا امكان تسويه مبادلات با اضعاف پول فراهم گردد. لذا اين شبهه ايجاد شده كه با گرد كردن قيمتها، شاخص تورم افزايش خواهد يافت. بانك مركزي براي رفع نگراني‌هاي به وجود آمده وظيفه خود ميداند با اتكا به آمارهايي كه از قيمت كالاها و خدمات در سبد مصرفي خانوار در اختيار دارد، موضوع را بررسي كرده و نتيجه را به اطلاع افكار عمومي برساند. گزارش حاضر به بررسي آثار گرد كردن قيمت 359 قلم كالا و خدمت موجود در سبد مصرفي خانوارهاي شهر تهران پس از اجراي طرح حذف 4 صفر از پول ملي مي‌پردازد. نتايج و تحليلهاي صورت گرفته براساس آمار تهران طبق شواهد موجود قابل تعميم به كل جامعه مي‌باشد. با اين حال محاسبات در زمينه آمارهاي كل كشور نيز در دست انجام مي‌باشد كه به محض آماده شدن، گزارش بر آن اساس بهنگام خواهد شد. ** تغييرات شاخص بهاي كالاها و خدمات مصرفي قبل و بعد از حذف صفر از پول ملي در اين گزارش طبق برآوردهاي انجام شده توسط اداره آمار بانك مركزي، نرخ رشد شاخص بهاي كالاها و خدمات مصرفي (شاخص تورم) در شهر تهران پس از اجراي برنامه حذف صفر و گرد شدن قيمتها براساس آمارهاي تير ماه سال 1390 در دو حالت به شرح زير بررسي شده است: ** سناريوي نزديك به واقع؛ كوچكترين قطع سكه پس از حذف صفر معادل 100 ريال فعلي سناريوي اول وضعيتي را توصيف مي‌كند كه در آن پس از اجراي برنامه اصلاح پولي، سكه معادل 100 ريال كنوني به عنوان كوچكترين قطع سكه به جريان درآمده و قيمت كالاها و خدماتي كه سه رقم آخر آن از 100 ريال فعلي كمتر باشد، به سمت بالا و معادل 100 ريال گرد خواهد شد. البته متذكر مي شود براساس مقرراتي كه بانك مركزي به اتكاي قانون وضع خواهد كرد، ترتيبي مي‌دهد كه گرد كردن ارقام در كمترين حد ممكن اتفاق بيفتد. راهكارهاي گوناگوني در اين خصوص مي تواند مد نظر قرار گيرد از جمله تجديد نظر در تعداد محتويات يك كالا كه در قالب يك بسته قابل ارائه است. به عنوان مثال چنانچه قيمت يك عدد آدامس 150 ريال باشد، براي پرهيز از گرد كردن قيمت ممكن است اين الزام وضع شود كه هر بسته آدامس حداقل حاوي دو عدد آدامس باشد تا نيازي به گرد كردن قيمت نباشد. گرد كردن رقم نهايي تراكمي به جاي گرد كردن يكايك ارقام: به عنوان مثال چنانچه ماليات غير مستقيم هر بطري نوشابه 50 ريال باشد در حالي كه كوچك ترين سكه رايج در نظام جديد پولي معادل 100 ريال فعلي ارزش داشته باشد، ممكن است اين الزام گذاشته شود كه سرجمع توليدات يك دوره زماني معين ضرب در 50 ريال شده و جمع تراكمي حاصل چنانچه مشمول اعشاري شد كه براي آن سكه وجود ندارد، در آن صورت از قاعده گرد كردن اعداد استفاده شود. مشخصًا اگر توليد نوشابه يك كارخانه 10001 واحد به ازاي يك هفته باشد و ماليات غير مستقيم به ازاي هر بطري نوشابه 50 ريال باشد، اين طور نيست كه ماليات غير مستقيم هر نوشابه به سمت 100 ريال گرد شده و معادل يك ميليون و صد ريال ماليات اخذ شود بلكه رقم 10001 بطري در 50 ريال ضرب شده و عدد 500050 ريال ماليات غير مستقيم به سمت بالا گرد مي‌شود. در موارد نادري كه گرد كردن قيمت لازم مي شود اين طور نيست كه همواره به سمت بالا باشد بلكه اين الزام در مقررات مي‌آيد كه قيمت منتهي به كمتر از 50 ريال به سمت پايين و قيمت منتهي به 50 ريال و بيشتر به سمت بالا گرد شود. موارد فوق از باب مثال مطرح شد و اقدامات كنترلي كه مي توان به كار گرفت منحصر به اين موارد نيست. اما حتي اگر هيچ يك از اين اقدامات كنترلي هم به كار گرفته نشود و فرض شود تمامي قيمتهايي كه به كمتر از 100 ريال ختم مي‌شوند به سمت بالا گرد شوند، در آن صورت طبق جدول زير مشاهده م يشود كه شاخص بهاي كالاها و خدمات مصرفي تغيير محسوسي نداشته و اصلاح پولي و گرد كردن قيمتها هيچ تاثير معن يداري بر تورم نخواهد داشت. بنابراين، با اين فروض، اقتصاد كشور شاهد رشد تورم ناشي از پديده گرد كردن قيمتها پيرو اجراي برنامه حذف صفر نخواهد بود. ** معرفي كوچكترين سكه پس از حذف صفر معادل 100 ريال فعلي هما نطور كه اشاره شد سناريوي واقع‌بينانه نيز تا حدي افراطي م يباشد. زيرا فرض كرده تمامي قيمتهايي كه به 100 ريال ختم مي‌شوند به بالا گرد خواهند شد. در حالي كه به طور معمول طبق آنچه در ساير كشورها اتفاق افتاده و در ايران نيز در دستور كار قرار دارد، دستورالعمل گرد كردن قيمتها به صورتي تنظيم خواهد شد كه به عنوان مثال، براساس آن قيمتهاي كمتر از 50 ريال به پايين و معادل صفر در نظر گرفته شده و قيمتهاي ختم به 50 ريال و بالاتر به سمت بالا گرد مي‌گردند. لذا با توجه به اينكه در حد افراطي گرد كردن تاثيري بر رشد قيمتها نخواهد داشت، بنابراين نتايج در حالتهاي واقع بينانه تر نيز مصداق خواهند داشت. ** سناريوي بدبينانه؛ كوچك‌ترين قطع سكه پس از حذف صفر معادل 500 ريال فعلي در سناريوي دوم برآوردها در بدبينانه ترين شرايط و با اين فرض صورت گرفته كه پس از انجام برنامه اصلاح پولي سكه هاي معادل 500 ريالي كنوني به عنوان كوچكترين قطع سكه ضرب شده و به جريان درآيد كه به ناچار ارقام براساس قيمت كالاهايي كه به 500 ريال فعلي ختم ميشوند، به بالا گرد خواهند شد. در اين صورت، تغييرات 0/ ماهانه و تغيير نسبت به ماه مشابه سال قبل شاخص بهاي كالاها و خدمات مصرفي در شهر تهران، هريك معادل 1 درصد تغيير خواهد كرد كه باز هم بسيار ناچيز است. ** سناريوي دوم: معرفي كوچكترين سكه پس ازحذف صفر معادل 500 ريال فعلي بنابراين مشاهده مي‌شود كه با حذف 4 صفر از پول ملي، در حالت معمول كه قطع سكه‌ها براي تسويه مبادلات مناسب بوده و قيمتها براساس ارقام منتهي به 100 به بالا گرد مي‌شوند، شاخص بهاي كالاها و خدمات مصرفي (شاخص تورم) هيچ تغيير محسوسي نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل نخواهد داشت. تنها در بدبينانه‌ترين حالت كه كوچك‌ترين قطع سكه براي تسويه مبادلات خرد كافي نبوده و لذا قيمت كالاها و خدماتي كه 0 درصد مي‌باشد. البته اين حالت در / به 500 ختم مي‌شوند به بالا گرد مي‌شوند، ميزان تاثير بسيار اندك و معادل 1 عمل اتفاق نخواهد افتاد زيرا در برنامه حذف صفر، كوچك‌ترين قطع سكه معادل 100 ريال كنوني در نظر گرفته خواهد شد. ** نتيجه همانگونه كه ملاحظه شد، نتايج نشان ميدهد تاثير گرد كردن ارقام به دليل حذف 4 صفر از پول ملي بر تورم بسيار ناچيز است. در واقع از آنجا كه كوچك‌ترين قطع سكه معادل 100 ريال كنوني خواهد بود، حتي در حالت افراطي گرد كردن نيز اثرگذاري بر تورم محسوس نخواهد بود. در اين زمينه تنها در صورتي كه كوچك‌ترين قطع سكه 500 ريالي بوده و قيمتها براساس آخرين سه رقم ارقام بر مبناي 500 ريال به بالا گرد شوند حداكثر اثري كه بر افزايش قيمت كالاها و خدمات سبد مصرفي خانوار خواهد داشت فقط 0.1 درصد خواهد بود و بسيار ناچيز است. علاوه بر موارد فوق، هنگام تحليل سبد كالاهايي كه در محاسبه شاخص بهاي كالاها و خدمات مصرفي مورد استفاده قرار ميگيرد و تعداد آنها 359 قلم كالا ميباشد، موارد زير قابل تامل است: • تعدادي از 359 قلم كالاها و خدمات مورد پوشش مشمول قاعده گرد كردن ميشوند. • با ارائه راه حلهايي از قبيل فروش برخي كالاها و خدمات به صورت بسته هاي چندتايي براي اقلامي، مي توان از افزايش قيمتها بر اثر قاعده گرد كردن جلوگيري كرد. • براي برخي ديگر از كالاها و خدمات ميتوان تمهيداتي در نظر گرفت كه قاعده گرد كردن بر واحد كالا انجام نگيرد بلكه سرجمع هزينه را شامل شود. مانند: • سوخت اتومبيل (بنزين، گاز طبيعي و گازوئيل) • گاز مايع كه به صورت عمده به فروش ميرسد • آب، برق، گاز، خدمات تلفن و اينترنت • معاملات بورس • ماليات • نرخ ارز همچنين قطع هاي اسكناس و سكه به گونه اي طراحي مي شود كه با تركيب اسكناس و مسكوك عموم قيمتها قابل تسويه باشد تا نياز به گرد كردن قيمت كالاها و خدمات به حداقل برسد. همينطور نهادهاي نظارتي با كمك بانك مركزي تدابير خاصي از منظر تهيه دستورالعملهاي ناظر بر گرد كردن ارقام و كنترل قيمتها به كار خواهند بست كه از سوء استفادههاي احتمالي براي بالا بردن قيمتها جلوگيري شود. علاوه بر تدوين دستورالعمل گرد كردن قيمتها، استفاده از برچسبهاي قيمتي به هر دو نوع پول قديم و جديد به طور موازي از جمله اقدامات ثمربخشي است كه امكان تطابق قيمتها را براي مصرفكنندگان فراهم آورده و احتمال افزايش قيمت با سوء استفاده از ناآگاهي خريداران را منتفي خواهد كرد.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]

[مشاهده در: www.rasekhoon.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 349]