واضح آرشیو وب فارسی:برترین ها: حسن بهشتی پور در خبرآنلاین نوشت: درباره تمدید قانون داماتو از سوی مجلس نمایندگان و مجلس سنای آمریکا، نباید دچار احساسات جناحی- گروهی شد بلکه برعکس باید ضمن توجه به متن این قانون که به قانون ISA تبدیل شده و به مدت ۱۰ سال، تحریمهای یکجانبه علیه ایران را تمدید کرده است، به تعارض آن با متن برجام دقت کنیم و ببینیم از چه راهکارهایی میتوان اقدام مقتضی و متناسب با آن انجام داد.
بهطور کلي، ميتوان گفت به استناد دو بند (هـ و ح) در مقدمه برجام، قانون ISA که تحريمهاي نفت و گاز را تمديد کرده، با روح کلي حاکم بر سند برجام در تعارض آشکار است زيرا در اين دو بند آمده همه کشورها بايد روابط همهجانبهاي را در زمينههاي مختلف با ايران در دوران پس از برجام داشته باشند اما این قانون، براي کشورهاي ديگر هم تعيين تکليف ميکند که نميتوانند بيش از ۲۰ ميليون دلار در ايران در حوزههاي نفت و انرژي سرمايهگذاري کنند. اگرچه اين قانون مانند بچهاي بود که از ابتدا مرده متولد شده بود ولي بااينحال، گذشته از روح برجام به استناد مواد «21»، «23»، «24»، «25»، «28»، «29» و «33» آن، ميتوان گفت قانون داماتو در تعارض مستقيم يا غيرمستقيم با برجام قرار دارد اما چرا آمريکاييها معتقد هستند در تعارض نيست؟
زيرا آنها با زرنگي سعي ميکنند موضوع تحريمهاي مرتبط با برنامه هستهاي ايران را به گونهاي تفسير کنند که صرفا تحريمهايي که بهدلیل برنامه هستهاي ايران مقرر شدهاند، شامل برجام شود. علاوهبراين، آنها با استناد به اينکه وزير امورخارجه آمريکا ميتواند در مواردي که اين قانون با برجام تعارض پيدا کند مانند تحريمهاي نفت و گاز، سعی میکنند جلوي اجراي آن را بگيرند اما موضوع مهم این است که زمان اجراي نهايي برجام از زمان شروع قرارداد ميان ايران و قدرتهاي جهاني تا هشت سال بوده که حدود يک سال آن گذشته است ولی ميبينيم بهلحاظ زماني، تمديد قانون ISA تا ۱۰ سال آينده است. اين موضوع، بهروشني نشان ميدهد بحث آمريکاييها همچنان ادامه تخاصم با ايران و استفاده ابزاري از تحريمها به بهانههاي مختلف است.
اگر بخواهيم واقعبين باشيم، نقض برجام بهصورت دقيق از زماني انجام خواهد شد که رئيسجمهوري آمريکا براساس اختياراتي که دارد، تحريمهاي وضعشده از سوي کنگره این کشور را هر 6 ماه يکبار تعليق نکند زيرا براساس برجام، رئيسجمهوري آمريکا بايد اجراي تحريمهاي قبلي دو مجلس این کشور را با فرمان اجرائي خود به حالت تعليق درآورد زيرا اختيارات لازم را براي لغو قطعي آن ندارد؛ بنابراين بهلحاظ زماني تا نهاييشدن برجام يعني هفت سال آينده، رئيسجمهوري آمريکا متعهد شده است هر ۶ ماه يکبار، اجراي مجموعه تحريمهاي مصوب کنگره عليه ايران را که مرتبط با هستهاي باشد، متوقف کند. اوباما که دوره رياستجمهورياش در اول بهمن آينده تمام ميشود، در اول ژانويه، يعني 12 دي امسال بايد اجراي تحريمهاي کنگره را به مدت 6 ماه ديگر متوقف کند و حالا بايد ببينيم آيا ترامپ هم همين مسير را در ماه ژوئن 2017 ادامه خواهد داد يا خير. اگر اوباما يا ترامپ دراين فاصله که ذکر شد، دستور توقف اجراي تحريمها را امضا نکنند، در آن صورت است که ميشود گفت بهطور قطع برجام نقض شده است. در داخل ايران برخي ميگويند داماتو ربطي به مسائل هستهاي ندارد و صرفا تحريم واردات نفت و گاز از ايران و منع سرمايهگذاري در صنايع نفت و گاز این کشور تا سقف 20 ميليون دلار را شامل ميشود، در صورتي که ايران به بهانه فعاليتهاي هستهاياش بعد از سال ۲۰۰۲، تحريم شده است. درباره اين موضوع، بايد گفت درست است که بهانه تحريمهاي در نظر گرفتهشده در قانون داماتو از ابتدا مرتبط با ادعاي حمايت ايران از تروريسم، نقض حقوق بشر و تلاش براي ساخت سلاحهاي کشتار جمعي متهم شده است اما بايد در نظر گرفت بعد از آنکه ليبي در سال 2006 از اين قانون مستثنا شد، اصليترين بهانه براي تمديد اين قانون ضدايراني، پروندهسازي هستهاي عليه ايران بوده است.
اکنون که کنگره آمريکا با اکثريت قاطع قانون داماتو را تمديد کرده، اين پيام به ايران منتقل ميشود که دولت آمريکا با وجود آنکه متعهد به توقف تحريمهاست اما همچنان ميخواهد از اهرم تحريمها عليه ايران استفاده کند. به همين دلیل ايران نه ميتواند و نه بايد در برابر زيادهخواهي آمريکاييها بيتفاوت باشد، بهويژه آنکه در ماههاي آينده، ايران به صورت همزمان با جمهوريخواهاني روبهرو است که اکثرا مخالف برجام هستند و علاوه بر آنکه زمام امور را در کاخ سفيد بهدست گرفتهاند، اکثريت مجلس نمايندگان و مجلس سنا را بهصورت همزمان در اختيار دارند؛ در چنين شرايطي ايران بايد اقدامهاي منطقي و متناسب با زيادهخواهيهاي کنگره از خود نشان دهد تا طرف مقابل بداند امکان دارد شرايط سال 1384 تکرار شود؛ با اين تفاوت که اين بار ايران بهخاطر آنکه همه تعهدات خود را به استناد گزارشهاي آمانو، مديرکل آژانس، انجام داده است، ميتواند مانع همسويي اروپا و آسيا با آمريکاييها شودزيرا امروز ديگر زمينههاي حقوقي و بينالمللي از قبيل 12 قطعنامه شوراي حکام و 6 قطعنامه تحت فصل هفتم شوراي امنيت سازمان ملل که ايران را به تهديد صلح و امنيت بينالمللي متهم ميکرد، وجود ندارد. بايد توجه داشت از موضعگيريهاي احساسي و شعاري بايد اجتناب کرد و با منطق قوي تصميمهاي قاطع را بهمورد اجرا گذاشت.
بايد در نظر داشته باشيم جمهوريخواهان مايل هستند ايران را ناقض برجام معرفي کنند تا بتوانند اجماعي را که از دست دادهاند مجددا احيا کنند؛ بنابراين پاسخ ايران بايد هوشمندانه و اقدامي متناسب با اقدام انجامشده از سوی آمريکا باشد. ايران ميتواند قوانيني را که آمريکایيها در حال وضعکردن آن عليه این کشور هستند بهعنوان سندي در تعارض با روح برجام در مجامع بينالمللي مطرح کند تا از تکرار اين اقدام آنها در ماههاي آتي جلوگيري کند و اين سياست را بايد در دو سطح منطقهاي و بينالمللي دنبال کنيم. بايد توجه داشت به بهانه تمديد يک قانون که از همان ابتداي تصويبش در سال 1996 محکوم به شکست بود، نبايد کل برجام را زير پا بگذاريم زيرا آمريکایيها تا زماني که توقف اجراي قانون داماتو را داشته باشند، اين مسئله، نقض برجام محسوب نميشود.
نکته مهم پاياني آنکه براي خنثيکردن همه فشارهاي موجود عليه ايران در درجه اول بايد به مردم اتکا داشته باشيم و براي آنکه آنها بهصورت يکپارچه و همهجانبه از سياستهاي ايران در برابر زيادهخواهي آمريکا، حمايت کنند، لازم است برجام را از سوژهشدن براي بازيهاي سياسي و جناحي خارج کنيم، بهويژه که امروز اين سند بينالمللي سدي در برابر تهديدهاي دشمنان مشترک ايران است. کساني که هنوز به بهانه تمديد قانون داماتو سعي دارند برجام را زير سؤال ببرند، به اين واقعيت توجه ندارند که اگر ايران بخواهد از سياست آمريکا براي اجماعسازي بينالمللي عليه ايران ممانعت کند بايد بر اجراي تعهدات برجام از طرف مقابل تأکيد کند. زير سؤالبردن برجام درواقع، فراهمکردن ميدان بازي براي طرف مقابل است که به بهانههاي جديد اهرم تحريمها را عليه مردم ايران به کار بگيرند.
۱۹ آذر ۱۳۹۵ - ۰۹:۴۳
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: برترین ها]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 22]