واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: دلایل پیروزی ایران در اوپک - علیرضا یوسف نژاد* با پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، قیمت نفت دوباره کاهش یافت و به بشکهای کمتر از 50 دلار رسید.این کاهش قیمت بیشتر به خاطر فضای منفیای بود که با ریاست جمهوری ترامپ در بازار انرژی به وجود آمد و به نظر میرسد که با ریاست جمهوری او، تولید نفت خام شیل آمریکا افزایش یابد و این به نفع بازار انرژی که پیشتر با تولید بیش از تقاضای نفت اشباع شده نیست و احتمالاً قیمت نفت باز هم کاهش یابد.
با این وضع تلاش اوپک بر آن بود هرچه سریع تر برای کاهش میزان تولید نفت به توافق برسد تا شاید بدین وسیله بتواند بازار را کنترل کند و از کاهش بیشتر قیمت نفت جلوگیری نماید و از این روست که نگاهها همه متوجه همایش وزیران نفت کشورهای عضو اوپک در وین بود. این همایش در روز 30 نوامبر در وین برگزار شد. کشورهای عضو اوپک در نشست الجزیره که با مشارکت کشورهای غیرعضو برگزار شده بود، تصمیم گرفتند میزان تولید خود را حداقل 2 درصد کاهش دهند. روزنامه وال استریت ژورنال در روز سوم نوامبر انتظار اولیه سازمان اوپک را مبنی بر افزایش بهای نفت تا حد 60 دلار برای هر بشکه را خوشبینانه ارزیابی کرد. و معتقد بوده است: اگر وزیران نفت کشورهای عضور در این نشست موفق به کاهش قابل ملاحظه تولید نفت خود نگردند، طبق ارزیابی تحلیلگر وال استریت ژورنال حتی احتمال سقوط آزاد بهای نفت وجود دارد. در تقابل با انتظار کشورهای عضو اوپک، سایت "اویلپرایس" حتی سقوط بهای نفت به کمتر از 30 دلار برای هر بشکه را نیز ناممکن نمیداند. چنین امری میتواند به اقتصاد کشورهای صادر کننده نفت و از آن جمله ایران صدمات جدی وارد سازد. بدبینی گزارشگر مسائل اقتصادی شبکه خبری n-tv کمتر از تحلیلگر سایت "اویلپرایس" است، اما او نیز کاهش ده درصدی بهای نفت خام تا پایان سال جاری را کاملا ممکن ارزیابی میکند.با این وجود، براساس خبر منتشر شده از نشست اوپک دروین، قرار است تولید اعضای اوپک از ابتدای سال آینده میلادی یعنی سال 2017 در مجموع به میزان 1.2 میلیون بشکه در روز کاهش و به رقم 32.5 میلیون بشکه در روز کاهش یابد. این موضوع باعث کاهش عرضه نفت به بازارهای جهانی و افزایش قیمت نفت می شود. حدود یک سوم نفت تولیدی جهان را اعضای اوپک تولید می کند. با وجود کاهش بیش از یک میلیون بشکه ای تولید اوپک، ایران از این موضوع مستثنی شده و قرار است تولید نفت خود را بیشتر کند اما سقف حدود 3.7 یا 3.9 میلیون بشکه در روز برای این کشور تعیین شده است.خبرگزاری فرانسه در این باره نوشت: این تصمیم اوپک نشانه عقب نشینی بزرگ برای استراتژی اوپک به رهبری عربستان سعودی است که از سال 2014 آغاز شد و هدف آن افزایش تولید بیش از تقاضا با هدف خارج کردن تولیدکنندگان نفت غیراوپک به ویژه تولید نفت ماسه ای یا شل در آمریکا بود. تولید نفت ایران از سال 1384 تا 1391 شمسی سیر نزولی را طی کرد و از رقم 4.2 میلیون بشکه در روز در سال 1384 به رقم زیر 800 هزار بشکه در روز در سال 1391 رسید. تحریم های شدید آمریکا و اتحادیه اروپا عامل اصلی این کاهش تولید بود. با این حال بعد از انتخاب حسن روحانی به ریاست جمهوری ایران در سال 1392 و بعد از آن کسب توافق هسته ای میان تهران و گروه 1+5 (برجام) تولید نفت ایران سیر صعودی گرفت و هم اکنون به حدود 3.5 میلیون بشکه در روز رسیده است. ایران اصرار دارد که بتواند سهم خود از بازار نفت را دوباره به دست آورد و به همین دلیل راهی جز افزایش تولید و صادرات نفت به میزان قبل از تحریم های شدید وجود ندارد. در همین راستا برخلاف سایر اعضای اوپک، برای ایران بازگشت به تولید نفت به میزان قبل از تحریم ها اولویت نخست به شمار می رود و افزایش قیمت ها در اولویت بعدی قرار دارد. فواد رزاق زاده تحلیلگر بازار در سایت فوریکس گفت: ایران بازی هوشمندانه ای را در برابر ربستان سعودی بازی می کند. در واکنش به تصمیم اوپک برای کاهش تولید قیمت نفت در بازارهای جهانی 10 درصد افزایش یافت. همزمان روسیه هم اعلام کرد که تولید نفت اش را به میزان 300 هزار بشکه در روز کاهش می دهد. روسیه بزرگترین تولیدکننده نفت جهان عضو اوپک نیست اما در راستای هماهنگی با اوپک دست به این اقدام زده است. حضور بیژن زنگنه وزیر نفت به عنوان یک مدیر کارآمد و با تجربه در راس وزارت نفت یکی از عوامل این موفقیت بود. وی در این مدت توانست با رایزنی های خوب، اهداف نفتی ایران را محقق کند و از چالش های اوپک و تولیدکنندگان نفت به سود منافع نفتی ایران سود ببرد. او قبلا از این سابقه دو دوره وزارت نفت در دولت اصلاحات داشت و توانست تولید نفت ایران را به بالاترین میزان بعد از انقلاب اسلامی 1357 تاکنون برساند یعنی تولید حدود 4 میلیون بشکه در روز در سال 1384 .ایشان هم پیش از این نشست، یکبار در تهران و بار دیگر در وین اعلام کرده بود: «اگر روح اقتصادی بر نشست وزیران نفت و انرژی عضو اوپک حاکم باشد ما خیلی زود به نتیجه می رسیم اما اگر سیاست بخواهد تعیین کننده شود، تصمیم گیری دشوار می شود.» در پایان می توان بیان کرد که این پیروزی را می توان پیروزی منطق عقلانیت و دیپلماسی نفتی جمهوری اسلامی ایران دانست که قطعا اگر در 8 سال بعد از سال 1384 مجموعه کارآمدی در راس وزارت نفت ایران قرار می گرفت و دولت وقت زمینه جلب تحریم های شدید را فراهم نمی کرد روند صعودی تولید و صادرات نفت ایران در آن سال ها ادامه می یافت و امروز ایران می توانست درباره تولید بیش از 5 میلیون بشکه ای صحبت کند نه اینکه بر سر بازگشت تولید نفت اش به میزان سابق در تلاش باشد.----------------------------------------------------------------------------* خبرنگار ایرنا - مرکز سمنان
15/09/1395
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 13]