تور لحظه آخری
امروز : یکشنبه ، 11 شهریور 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):خداوند فرمود: «... هرگاه بنده بگويد: بسم اللّه‏ الرحمن الرحيم، خداى متعال مى‏گ...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها




آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1813491748




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

میرزا کوچک خان جنگلی مبارزی آرمان گرا با تکیه بر آموزه های ملی و دینی بود


واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: در گفت و گو با ایرنا مطرح شد: میرزا کوچک خان جنگلی مبارزی آرمان گرا با تکیه بر آموزه های ملی و دینی بود تهران- ایرنا- «فیاض زاهد» نویسنده و استاد تاریخ معاصر در گفت و گو با ایرنا از میرزا کوچک خان جنگلی به عنوان یک شخصیت ایده آل گرا و آرمان خواه مبتنی بر آموزه های ملی و دینی نام برد و گفت: این بزرگمرد آزاده نهضت جنگل را برای رهایی ایران از چنگال استبداد داخلی و استعمار خارجی شکل داد و با مبارزه های آزادی خواهانه، یاد خویش را در مبارزه های سیاسی مردم ایران ماندگار ساخت.


میرزا یونس استادسرایی مشهور به میرزا کوچک خان جنگلی در 1259 خورشیدی در محله استاد سرای رشت چشم به جهان گشود. وی تحصیلات ابتدایی را در مدرسه های جامع و حاج حسن در زادگاه خویش سپری کرد و پس از فراگیری علوم دینی رهسپار تهران شد و در مدرسه محمودیه به تحصیل خویش ادامه داد.این مبارز در دوره ای زندگی می کرد که آزادی خواهان از ظلم و ستم محمدعلی شاه قاجار و منفعت طلبی های وی به تنگ آمده و به مخالفت با او برخاسته بودند. بنابراین میرزا کوچک خان جنگلی نیز که فردی میهن پرست بود در 1286 خورشیدی در گیلان به آزادی خواهان پیوست و راه مبارزه با استبداد داخلی و استعمار بیگانگان را در پیش گرفت.او در 1294 خورشیدی به «هیأت اتحاد اسلام» پیوست. این گروه پس از اشغال نواحی شمالی ایران از طرف روسیه تزاری به مبارزه با ارتش این کشور پرداخت و با تشکیل یک گروه مسلح به عنوان فدایی، روستای «کسما» در فومن را برای فعالیت خود انتخاب کرد.پس از مدتی هیات اتحاد اسلام به «کمیته اتحاد اسلام» تغییر نام داد و اعضای آن به رهبری میرزا یونس به 27 تن افزایش پیدا کرد. این کمیته تا پایان 1296 خورشیدی توانست بخش وسیعی از گیلان و قسمتی از مازندران، طارم، آستارا، طالش، کجور و تنکابن را زیر نفوذ خود بگیرد. کمیته اتحاد اسلام پس از آن «نهضت جنگل» یا «حزب جنگل» نام گرفت. با ادامه فعالیت هایش، میرزا کوچک خان جنگلی در مبارزه با استعمار خارجی در خرداد 1299 خورشیدی در رشت حکومت جمهوری را برقرار ساخت.دولت مرکزی پس از قدرت گرفتن کودتای رضاخان در سوم اسفند 1299 خورشیدی با هدف اعمال حاکمیت خود بر تمام کشور تصمیم گرفت که دولت های محلی از جمله دولت جنگل را از میان بردارد. به همین منظور نیروهای دولتی به فرماندهی سردار سپه برای سرکوب نیروهای جنگل عازم رشت شدند و به دلیل تزلزلی که در میان اعضای این نهضت به وجود آمده بود، شکست میرزا کوچک خان را رقم زدند. بدین ترتیب وی مجبور به عقب نشینی شد و با حرکت به طرف خلخال تصمیم داشت که در فرصتی مناسب به بازسازی نهضت خویش دست بزند اما فرصت این امر را پیدا نکرد و در 11 آذر 1300 خورشیدی به شهادت رسید.پژوهشگر گروه اطلاع رسانی ایرنا به مناسبت سالروز شهادت میرزا کوچک خان جنگلی با «فیاض زاهد» استاد دانشگاه، نویسنده و پژوهشگر تاریخ معاصر به گفت و گو پرداخت.فیاض زاهد، زندگی این مبارز را در سه دوره بررسی کرد و گفت: دوره نخست زندگی این سیاستمدار به اوج فعالیت های او در انقلاب مشروطه، فتح تهران و پیوستن وی به نیروهای ستارخان مربوط می شود که در این دوره بیشتر گرایش های مذهبی میرزا کوچک خان برجسته است. این مبارز آزادی خواه به جریان های نزدیک به فعالیت هایی که در عثمانی و با تاثیر از افرادی مانند سیدجمال الدین اسدآبادی، محمد عبده و شخصیت های موثر در جریان اتحاد اسلام صورت می گرفت، علاقه نشان می داد. در بخش میانی زندگی میرزا کوچک خان جنگلی وی به تفکر ملی گرایانه گرایش بیشتری پیدا می کند. نگرانی ها و دغدغه های وی مبتنی بر حذف استقلال ایران به ویژه پس از قرارداد 1919 (بر پایه این قرارداد تمامی امور کشوری و لشکری ایران زیر نظر رایزنان انگلیسی و با مجوز آنان صورت می‌گرفت)، سبب شد او با شرکت در نهضت جنگل و تلاش برای ایجاد یک جمهوری مستقل در شمال کشور، همت خویش را برای فراهم کردن زمینه های رهایی ایران از استعمار خارجی و استبداد داخلی به کار گیرد. این پژوهشگر تاریخ معاصر اظهار داشت: دوره پایانی زندگی میرزا کوچک خان زمان کوتاهی است. وی را می توان از نظر فکری نزدیک به جریان ها و اندیشه های سوسیالیستی ارزیابی کرد به این معنا که وی درک دقیقی از تحول های شوروی سوسیالیستی نداشت اما با این وجود تا پایان عمر از نظر فردی یک مسلمان پارسایِ معتقد و مقید به شریعت اسلامی باقی ماند. تلقی میرزا شاید این بود که می تواند از وقوع انقلاب سوسیالیستی در 1917 میلادی و ادعاهایی که کلنل های حزب کمونیست برای ایجاد زمینه مشترک جهت کمک به ایران و نجات از قضیه استعمار خارجی داشتند، بهره بگیرد. البته باید گفت، خیلی زود این مبارز متوجه شد، این امر اندیشه نادرستی است و سپس با اجرای کودتا در جمهوری شورایی گیلان به وسیله «احسان الله خان دوستدار» و «جعفر پیشه وری» و ... علیه میرزا کوچک خان و نهضت جنگل، وی دوباره به جنگل پناه برد و پس از آن در زمانی که امیدوار بود در سفر به طرف خلخال و پیوستن به ایل شاهسون بتواند به شرایط تازه ای برای ادامه مبارزه دست یابد، در ارتفاعات ماسال گرفتار شد و به شهادت رسید. وی درباره شکل گیری جنبش جنگل تصریح کرد: این نهضت از 1293خورشیدی آغاز شد و تا شهادت میرزا یونس یعنی به مدت هفت سال طول کشید. اندیشه تشکیل نهضت جنگل به حضور نیروهای روسیه در گیلان و فشار و ظلمی که بر مردم این منطقه می شد، بازمی گردد زیرا نیروهای قزاق بدون رعایت اصول کشورهای بیگانه به ظلم و تجاوز و تعدی به جان و ناموس مردم گیلان مشهور بودند و این امر موجب شد که میرزا کوچک خان که خود از آرمان خواهان نهضت مشروطه بود، با تعالیم و ارشاد تعدادی از روحانیان تهران و گیلان نهضتی را علیه سلطه روس در ایران آغاز کند. زاهد در ادامه بیان داشت: پس از مدتی نیروهای «شمال انگلیس» به رهبری ژنرال «ادموند آیرونساید» که با نیروهای روس سفید(افرادی که ضد انقلاب روسیه شناخته می شدند) با فرماندهی ژنرال «آنتون دنیکین» برای مبارزه با انقلاب سرخ روسیه هم پیمان شده بودند، قصد داشتند نیروهای خود را برای حرکت به طرف روسیه از گیلان عبور بدهند که با مخالفت میرزا کوچک خان روبرو شدند زیرا وی در گفت و گوهایی که با آنها داشت به نتیجه نرسید و اجازه نداد که این نیروها با اسلحه از گیلان عبور کنند. این مخالفت ها سبب درگیری شد که برپایه آن انگلیسی ها پل منجیل را بمباران کردند و علاوه بر کشتن تعدادی از نیروهای جنگل، شهر رشت را به تصرف خود درآوردند و تلاش داشتند کمک های خود را از راه انزلی به ضد انقلاب روسیه برسانند. نیروهای نظامی انقلاب روسیه نیز پس از شکست نیروهای سفید برای از میان برداشتن دیگر افراد به گیلان لشگرکشی کردند و در این سفر با میرزاکوچک خان جنگلی در بندر انزلی گفت و گوهایی را انجام دادند و متعهد شدند که بیش از دو هزار تن از این نیروها در گیلان ماندگار نشوند و استقلال گیلان را به رسمیت بشناسند. این رویداد را می توان آغازی بر دوره دوم نهضت جنگل دانست، مقطعی که میان نیروهای ارتش سرخ و میرزا کوچک خان و دوستانش ارتباط برقرار شد اما با وجود تعهدی که در معاهده نامه میان روس ها و میرزا کوچک خان جنگلی بسته شد و بر پایه آن قرار بود آنان در ایران به تبلیغ اندیشه های کمونیستی نپردازند، روس ها به تعهدهای خویش عمل نکردند. این امر موجب شد چهره هایی در درون نهضت جنگل از این اندیشه ها تاثیر بپذیرند که این امر با باورهای ملی و مذهبی میرزا کوچک خان و ساختار اجتماعی- سیاسی گیلان سازگاری نداشت. این استاد تاریخ معاصر یادآور شد: در این دوره از نهضت جنگل، کودتای احسان الله خان دوستدار و افرادی که اندیشه های کمونیست را پذیرفته بودند علیه میرزا کوچک خان صورت گرفت و این سیاستمدار آزادی خواه و دوستان همفکر او مجبور به عقب نشینی شدند و به این ترتیب شهر رشت در اختیار جمهوری سوسیالیست و طرفداران اندیشه کمونیست قرار گرفت. ورود نیروهای دولتی برای از میان بردن دولت های محلی نیز به این امر دامن زد و سبب شد این مبارز و همراهان وی به کوه های فومن پناه ببرند. وی درباره شخصیت میرزا کوچک خان جنگلی گفت: این آزاد مرد یک شخصیت ایده آل گرا و آرمان خواه مبتنی بر آموزه های ملی و دینی بود، هر چند به نظر می رسد که پس از کودتای 1299 خورشیدی زمانه برای هرگونه جنبش مستقل در ایران به پایان رسیده بود و فصل میرزا کوچک خان هم با شهادت او در 11 آذر به پایان رسید اما آثار او در ادبیات، شعر و مبارزه های سیاسی مردم گیلان و مردم ایران ماندگار است و او همچنان یک چهره الهام بخش برای مردم ایران شناخته می شود. اشعار مردم گیلان و یا شعرهای آنان در هنگام کاشت و برداشت محصول های کشاورزی سرشاز از حماسه های میرزا یونس است. زمزمه این شعرها به وسیله مردم کوچه و خیابان از آن سال ها تا کنون نشان می دهد که وی سمبل و اسطوره ای برای مردمان گیلان به شمار می رود.زاهد در پایان نهضت میرزا کوچک خان جنگلی را تلاش برای بازیابی آرمان های انقلاب مشروطه ارزیابی و تصریح کرد: نهضت جنگل بازتابی از همه افرادی است که امید خود را به جنبش مشروطه از دست داده بودند و خواسته های آنان در این قیام محقق نشده بود. در مجموع نهضت جنگل تشکلی برای رهایی ایران از چنگال استبداد داخلی و استعمار خارجی بود اما نتوانست که پس از هفت سال به خواسته های خود دست یابد.خبرنگار:مرضیه دهقانی** انتشار دهنده: شهربانو جمعهپژوهشم**9165**2002**9131ایرنا مقاله کانالی برای انعکاس مقاله های اندیشکده- پژوهشکده ها - دانشکده ها - مراکز تحقیقاتی و رسانه های ایران وجهان*Irnaarticle@



11/09/1395





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 85]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن