واضح آرشیو وب فارسی:قم پرس: شماره ۱۲۸ مجلۀ اطلاعات حکمت و معرفت با موضوع اخلاق فضلیت منتشر شد. به گزارش خبرگزاری مهر، شماره ۱۲۸ مجلۀ اطلاعات حکمت و معرفت با موضوع اخلاق فضلیت منتشر شد. تا کنون در زبان فارسی یک شماره از مجلۀ اطلاعات حکمت و معرفت (سال نهم، شمارة ۹، پیاپی ۱۰۴) و نیز شمارۀ ۷۰ (تیر ۱۳۹۰) از مجلۀ کتاب ماه فلسفه با پرونده ای در باب فضیلت گرای معاصر رُزالین هرست هاوس به اخلاق فضیلت پرداخته و اینک سومین مجموعه در دست اخلاق پژوهان و فلسفه خوانان فارسی زبان است. جنبش احیای اخلاق فضیلت یا به تعبیری چرخش فضیلتی ( aretaic turn ) با مقاله ۱۹۵۸ الیزابت آنسکوم («فلسفۀ اخلاق مدرن») و نیز مقالۀ مهم مایکل استاکر با عنوان «اسکیزوفرنی نظریات اخلاقی مدرن» (۱۹۷۶) شناخته میشود. مهدی اخوان دبیر این شماره چنین نوشته است: «اخلاق فضیلت گرا مانند هر نظریۀ فلسفی مدعی تبیین بهتر و جامع تر از پدیدارهای مورد نظر (در اینجا اخلاقی) است. به ادعای او منش و پشت صحنۀ فعل یعنی فاعل از نظریه های وظیفه گرا و پیامدگرا غایب است و این یعنی توجه نداشتن به هستۀ سخت اخلاق. این نظریه، بالندگی فضایل فرد انسان و ریشه کنی رذایل را بهترین تضمین برای صدور اعمال نیک (افعال درست) می داند. در یک کلام به ما می گوید: «که باشیم؟» تا اینکه «چه کنیم؟» باید در پشت صحنۀ آدمی حال و هوایی ایجاد شود تا در صحنۀ رفتار او نمایشی «خوب» به تصویر آید.حکمت فضیلت جزء عقلانی، عفت فضیلت جزء شهوانی و شجاعت فضیلت جزء هیجانی و عاطفی و عدالت فضیلت هماهنگ کننده این اجزاء است.» طی چند دهه ای که از احیاء اخلاق فضیلت میگذرد، با انتقادات مختلفی روبه رو شده و مدافعان سعی کرده اند تا آن را تنقیح کنند که در برخی مقالات این مجموعه به بخشی از این انتقادات اشاره می شود. نفوذ اخلاق فضیلت در حوزه های فلسفه موجب طرح مباحث جدیدی در معرفت شناسی معاصر با عنوان معرفت شناسی فضیلت محور و فضایل فکری شده است. دفتر ماه این شماره از نشریه اطلاعات حکمت و معرفت مشتمل بر هفت نوشتار است. نخستین نوشتار با عنوان «اخلاق فضیلت» گفت و گویی با جولیا آناس است که دیوید ادموندز- نایجل واربرتن انجام دادهاند و ندا زمان فشمی به فارسی ترجمه کرده است. «جولیا آناس که از مدافعان اخلاق مبتنی بر شخصیت است، ایده های فیلسوف یونانی، ارسطو، را به مباحث اخلاقی جدید وارد کرده است. او استدلال می کند که فضیلتمند بودن، یعنی "داشتن استدلال عملی" که میتوان آن را با "مهارتهای عملی" مقایسه کرد. از این رو به جای مرتبط دانستن فضایل با قواعد، اصول یا هدف نهایی، معتقد است مردم در ابتدا باید این پرسش را مطرح کنند که چطور می توانند "مهارت های" اخلاقی خود را پرورش دهند. » دومین نوشتار مقاله ایست با عنوان «فلسفه اخلاق جدید» به قلم الیزابت آنسکوم که یاسر پوراسماعیل به فارسی ترجمه کرده است. « مقالۀ «فلسفۀ اخلاق جدید» از نوشته های سرنوشت ساز آنسکوم در حیطۀ فلسفۀ اخلاق است. به نظر انسکوم، مادام که از حالات روان شناسی، مانند قصد، عمل و انگیزه، تصوری نداشته باشیم نمی توانیم به پرسش های فلسفۀ اخلاق پاسخ دهیم. مثلاً این پرسش که آیا شخص ناعادل شخص بدی است پرسشی اخلاقی است، اما پاسخ به آن بدون «فلسفۀ روان شناسی»(مسائل مربوط به قصد و عمل) ممکن نیست. انسکوم به عنوان نمونه ای مشهور از مسائل اخلاقی به مسألۀ اشتقاق «باید» از «است» اشاره می کند: به نظر او، چنین چیزی واقعاً مسأله نیست؛ مثلاً در مورد امور نااخلاقی روزمره معمولاً «باید» را از «است» به دست می آوریم. با وجود این، انسکوم می خواهد از این تز دفاع کند که همچنان می توان از اخلاق بحث کرد به همان شکلی که ارسطو و سایر فیلسوفان باستان از آن بحث می کردند: چیزی که امروزه به «اخلاق فضیلت» معروف شده است » فضایل و رذایل عنوان سومین نوشتار این مجموعه به قلم فیلیپا فوت و ترجمه مریم خدادادی است. « فیلیپا فوت یکی از مهم ترین مدافعان و پایه گذاران اخلاق فضیلتِ معاصر است. یکی از آثار متأخر او مقالۀ «فضایل و رذایل» است که در سال ۱۹۷۸ در مجموعه مقالات فیلیپا فوت منتشر شد. فوت در این مقاله نشان می دهد که فضایل، به نحوی از انحا، سودمندند، بدین معنا که انسان ها بدون فضایل نمی توانند به خوبی کاری از پیش ببرند. » «اعمال فضیلت نما» چهارمین مقاله به قلم سعید انواری است. مولف در این مقاله کوشیده است «تا با بررسی اعمال فضیلتنما نشان دهد که همواره عملی که در ظاهر از فضائل به شمار میآید، فضیلت محسوب نمیشود. بر این اساس، رفتارهایی مورد بررسی قرارگرفتهاند که در ظاهر شبیه فضایل اخلاقی هستند و معمولا با آنها اشتباه گرفته میشوند.» ششمین مقاله «فضیلت و رذیلت در فلسفه اخلاق کانت» نام دارد که رابرت جانسن وآدام کیورتن نگاشته و مهدی اخوان به فارسی برگردانده است. « در ساختار متداول و استاندارد کتب درسی فلسفۀ اخلاق، نظریۀ اخلاقی کانت در عرض نظریه های پیامدگرا (و فایده گرایی) و فضیلت گرایی برشمرده می شود؛ اما از دو جهت می توان بحث از فضیلت (و شاید توجه به مبادی پیشینی عمل اخلاقی در عوض آنچه پس از فعل رخ می دهد) را در کانت سراغ گرفت: اولاً بحث از ارادۀ نیک عامل اخلاقی (که ارزش اخلاقی عمل را تعیین می کند) و آنچه فضیلت گرایی را صریحاً با اخلاق کانت پیوند می زند تعریف وی از فضیلت است به «قوّت ارادۀ آدمی در انجام دادن وظیفه»، و دیگر شماری از فضیلتها (و رذیلت ها) در نظام اخلاقی او. نویسندگان در این مقاله سعی دارند جایگاه فضیلت /رذیلت را در نظریۀ اخلاقی کانت مشخص کنند و تفاوتهای نگاه کانت و ارسطو به فضیلت را تصویر کنند.» میوه هایی از باغ سبز «اخلاق فضیلت» به قلم سید محسن اسلامی است. اسلامی در این مقاله یکی از آثار جدید «دست نامة اخلاق فضیلت» (۲۰۱۴) را بررسی کرده است. کتاب شناسی و مقاله شناسی فارسی اخلاق فضیلت آخرین بخش دفتر ماه این شماره را تشکیل میدهد. دومین بخش نشریه ادب و هنر است که مشتمل بر دو نوشتار است. نخستین مطلب با عنوان «ایرانیان چندان با ادبیات عرفانی در غرب آشنا نیستند» گفت و گویی با علی اصغر سیدغراب است که منوچهر دین پرست انجام داده است. «در جستجوی «جهان هستی» در متن ادبی» مقالۀ دیگر این بخش به قلم بهرام بهین است. سومین بخش نشریه با عنوان اندیشه و نظر مشتمل بر چهار مقاله است که به ترتیب عبارتند از: «شریعت مداری عارفان» گفت و گو با عبدالرضا مظاهری که سید محمود مرعشی و ساسان یغمایی انجام دادهاند. دومین مقاله با نام قرآن شناخت بخش چهارم مقالۀ سید حسین نصر است که انشاءالله رحمتی به فارسی برگردانده است. دو مقالۀ پایانی این بخش عبارت از طبیعت گرایی در مقابل دین به قلم جان هیک و بررسی مفهوم قدرت در اندیشه نیچه هستند. دو بخش پایانی نشریه اطلاعات حکمت و معرفت عبارت از کتاب و گزارش است. نوشتار نخست با عنوان «حکمت حکایت» به قلم سید مسعود رضوی است. دبیر بخش کتاب نشریه منیره پنج تنی برای بررسی آرا و اندیشههای آنتونیو داماسیو از خلال سه اثر او به سراغ مترجم آثار او تقی کیمیایی اسدی رفته و با او گفتوگو کرده که با عنوان «جایگاه واقعی ذهن: علم یا فلسفه؟» در بخش کتاب منتشر شده است. همچنین در این بخش منیره پنج تنی دو کتاب «در جستوجوی زمان نو» و «موزه یک کارخانه است» از نشر حرفه هنرمند و همین طور دایره المعارف هنر اثر رویین پاکباز از انتشارات «فرهنگ معاصر» را نقد و بررسی کرده است. بخش پایانی نشریه به گزارش برخی وقایع حوزۀ اندیشه در یک ماه اخیر اختصاص دارد.
جمعه ، ۵آذر۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: قم پرس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 102]