واضح آرشیو وب فارسی:برترین ها: مسعود زمانی در روزنامه شرق نوشت: در نیم قرن گذشته، رؤسای جمهوریخواه آمریکا نظیر نیکسون، ریگان، بوش پدر و بوش پسر به بارها با توسل به شعارهای ملیگرایانه از اجرای تعهدات حقوق بینالمللی خود سر باز زدند.
دونالد ترامپ قبل از رسیدن به صندلی ریاستجمهوری بارها گفته بود در صورت پیروزی از معاهدات و توافقات بینالمللی مهمی نظیر: نفتا، سازمان تجارت جهانی، توافق دوجانبه دفاعی آمریکا با ژاپن، موافقتنامه پاریس ٢٠١٥ و در نهایت برجام خارج خواهد شد.
جالب اینکه وفق نظر حقوقدانان محافظهکار در آمریکا، رئیسجمهور میتواند به صورت کاملا یکجانبه از معاهدات بینالمللی خارج شود و بدینوسیله از تعهدات بینالمللی آمریکا خارج شود. اما به نظر میرسد؛ حقوق اساسی آمریکا حداقل در بعضی موارد این قدرت یکجانبه را برای خروج از معاهدات بینالمللی به رسمیت نمیشناسد. متأسفانه یا خوشبختانه دیوانعالی کشور آمریکا نیز همچنان درباره خروج یکجانبه آمریکا از معاهدات بینالمللی رأیی صادر نکرده است. درواقع برخی از حقوقدانان آمریکایی بر این باورند احتمالا دیوانعالی کشور آمریکا در زمان ریاستجمهوری ترامپ برای اولینبار حوزه اختیارات رئیسجمهور نسبت به خروج یکجانبه آمریکا از معاهدات بینالمللی را بررسی خواهد کرد. توضیح آنکه دیوانعالی آمریکا والاترین مرجع صالح برای رسیدگی به انحراف قوه مجریه و مقننه از قانون اساسی آمریکا به شمار میرود.
در زمان جورج بوش پسر، دولت آمریکا بدون تأیید رسمی مجلس سنا از معاهده منع استفاده از موشکهای بالستیک خارج شد. بااینحال، مشکل بتوان تصور کرد سناریو معاهده منع موشکهای بالستیک برای موافقتنامههای غیردفاعی-امنیتی و بهطورخاص موافقتنامه سازمان تجارت جهانی و نفتا تکرارناپذیر باشد، چراکه در این موارد به احتمال قریب به یقین کنگره آمریکا در تصمیم یکجانبه رئیسجمهور مانع ایجاد میکند، چراکه خروج از چنین معاهداتی مستلزم ایجاد تغییراتی گسترده در ساختار حقوق داخلی آمریکاست.
درواقع در حقوق داخلی آمریکا این بحث مطرح است که در رابطه با موافقتنامههای تجاری، دولت آمریکا به عنوان نماینده کنگره عمل میکند و در چنین مواردی برخلاف توافقهای نظامی-امنیتی، رئیسجمهور ایالات متحده ملزم به پیروی از قانون کنگره است. البته دراینمیان اسنادی نظیر برجام و موافقتنامه ٢٠١٥ پاریس در وضعیتی بهمراتب آسیبپذیرتر قرار دارند.
درباره برجام دولت ترامپ حداقل روی کاغذ قادر است تحریمهای علیه ایران را بازگرداند. باوجوداین، تأکید روسیه، چین و اتحادیه اروپا در وفادارماندن به مفاد برجام جای این امید را باقی میگذارد که حداقل در این مسئله، دولت ایالات متحده با پافشاری بر موضع خود حالتی منزوی پیدا خواهد کرد. البته چنین امری بیتردید به یکی از نقاط ضعف دولت ترامپ در عرصه بینالمللی تبدیل میشود.
وضعیت حقوقی خاص برجام ایجاب میکند جمهوری اسلامی با عنایت به راهکارهای حقوقی و دیپلماسی فعال هزینه سیاسی-دیپلماتیک، خروج از برجام را برای دولت جمهوریخواه آمریکا افزایش دهد.
۰۴ آذر ۱۳۹۵ - ۰۸:۰۵
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: برترین ها]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 23]