واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: تحلیلگر مسایل اروپا در گفت وگو با ایرنا؛ خروج انگلیس از اتحادیه سبب نزدیکی اروپا به ایران در زمینه درک مسایل منطقه ای می شود تهران- ایرنا- «سیدمهدی پارسایی» کارشناس مسایل اروپا در گفت وگو با ایرنا ضمن بررسی پیامدهای خروج انگلیس از اتحادیه اروپا، این رویداد را زمینه ساز نزدیک تر شدن ایران و اتحادیه در درک مسایل منطقه ای دانست.
از همه پرسی برای «برگزیت» یا همان خروج انگلیس از اتحادیه اروپا که سوم تیرماه امسال انجام گرفت حدود 2 ماه می گذرد و همین گذر زمان توجه ها از موضوع جدایی انگلیس از اتحادیه را به دیگر مسایل بین المللی معطوف ساخته است. با این حال، روند خروج انگلیس از اتحادیه اروپا دستورکاری مهم برای دولت لندن به شمار می رود. در همین راستا، «ترزا می» نخست وزیر جدید انگلیس وزارت موقت برگزیت را تاسیس کرده تا روند خروج این کشور از اتحادیه اروپا با سرعت و دقت بیشتری پیگیری شود.همچنین، خبرگزاری فرانسه اواخر هفته گذشته از نشست رهبران فرانسه، آلمان و ایتالیا برای هماهنگی در زمینه خروج انگلیس از اتحادیه اروپا خبر داد؛ نشستی که قرار است در نخستین روز شهریورماه در جزیره «ونتوتن» ایتالیا برگزار شود.هر چند برگزیت بیشترین پیامدهای را در قلمرو انگلیس و نیز قاره سبز بر جای می گذارد اما آنچه در شرایط کنونی برای ایران اهمیت دارد، آثار برگزیت بر مناسبات با اتحادیه و روابط تهران- لندن و نیز سیاست های آتی اتحادیه اروپا و نیز انگلیس در قبال رویدادهای منطقه خاورمیانه است. در این ارتباط، پژوهشگر ایرنا با پارسایی تحلیلگر مسایل اروپا گفت وگو کرد و نظر وی را درباره پیامدهای برگزیت جویا شد. پارسایی در این گفت وگو 6 سناریو را برای روابط آینده انگلیس و اتحادیه برشمرد. این کارشناس مسایل اروپا در ادامه، جدایی انگلیس را برای اتحادیه نامطلوب دانست اما به باور او این رخداد بر روابط ایران و اتحادیه و نیز مسایل منطقه ای تاثیری مثبت خواهد گذاشت. در ادامه مشروح گفت وگوی ایرنا با پارسایی آمده است؛ ***ایرنا: انگلیس چرا و چگونه به عضویت اتحادیه اروپا در آمد و در فرایند همگرایی اتحادیه چه نقشی را بازی کرد؟ **پارسایی: از همان ابتدا، پیوستن بریتانیا به جامعه اقتصادی اروپا از روی خرسندی و رضایت کامل رهبران لندن نبود. این اتفاق با توجه به غیرکارآمد بودن حلقه کشورهای مشترک المنافع، اصرار آمریکا بر شکل گیری انسجام اروپا در برابر تهدید شوروی و کنترل پروژه اروپا از طریق بریتانیا صورت گرفت. بریتانیا به رغم تمام دسیسه ها و نقش منفی و جنگ افروزانه ای که در قرن های 18 تا 21 در نقاط مختلف جهان داشت، دست کم در اروپا تا حدی نقش مثبت ایفا کرده است. بریتانیا هرگز چهره هایی چون ناپلئون، ویلهلم دوم، هیتلر یا موسولینی را به اروپا معرفی نکرد تا این قاره را با تهدیدهایی جدی مواجه کند. انگلیس همیشه نقش متوازن کننده را در تاریخ نظام امنیتی اروپا بازی کرده است. از طرفی، مبنای امنیتی تشکیل جامعه اروپا به جنگ های خانمانسوز در این قاره برمی گردد. بنابراین، همگرایی اروپایی کلید خورد تا جنگی دیگر رخ ندهد. ***ایرنا: آرایش سیاسی اروپا با توجه به خروج انگلیس از اتحادیه شاهد چه تغییرهایی خواهد بود؟ **پارسایی: مهم ترین اثر برگزیت بر فضای سیاسی اروپا، قطبی تر شدن صحنه سیاسی این قاره است و مبنای قطبی شدن نیز طرفداری یا مخالفت با پروژه اتحادیه است. در سایه این شکاف سیاسی، موجی از جدایی خواهی درون کشورهای اروپایی به راه افتاده است. این موج های جدایی طلب به طور عمده در بریتانیا (اسکاتلند و ایرلند شمالی)، اسپانیا (کاتالونیا و باسک) و بلژیک (فلاندر) فعال شده است. در سمت دیگر، رهبران و گروه های طرفدار اتحادیه اروپا قرار دارند که بیشتر احزاب سوسیالیست، دموکرات و راست میانه اند و در حال حاضر در شوک و موضع تدافعی به سر می برند. بنابراین آرایش سیاسی اروپا در مربع دست راستی های افراطی، رهبران ملی گرای غیردست راستی، نیروهای گریز از مرکز و طرفداران اروپا خلاصه می شود. ***ایرنا: چه احتمال هایی پیش روی روابط انگلیس و اتحادیه اروپا قرار دارد؟ **پارسایی: با توجه به روابط کشورهای اروپایی با جامعه اروپا و اتحادیه اروپا دست کم 6 سناریو قابل تصور است؛ سناریوی نخست، مدل توافق دوجانبه به سبک کشور سوییس است. در این چارچوب قراردادها و معاهده ها نقش مهمی ایفا می کنند. بر پایه آن، دسترسی بریتانیا به بخش های مشخصی از بازار واحد اروپایی امکانپذیر است ولی امکان دسترسی کامل وجود ندارد. سناریوی دوم، مدل منطقه اقتصادی اروپا (European Economic Area ) است که در حال حاضر نماد آن روابط نروژ با اتحادیه اروپا است. در این چارچوب، بریتانیا حق دسترسی کامل به بازار واحد اروپا را دارا است اما باید قواعد و استانداردهای مورد نظر اتحادیه اروپا را بپذیرد و مسوولیت هایی نیز در قبال بودجه اتحادیه برعهده بگیرد. سناریوی سوم، منطقه آزاد تجاری بین بریتانیا و اتحادیه است. در این سناریو، موانع تعرفه ای برچیده می شود ولی امکان دسترسی کامل به بازار واحد از بین خواهد رفت و بریتانیا نقشی در قواعد و مقررات تجارت اتحادیه اروپا نخواهد داشت. سناریو چهارم، مدل «دولت کامله الوداد» است که در این چارچوب بریتانیا با تعرفه خارجی مشترک اتحادیه مواجه می شود ولی در پرتو نبود ضرورت پیروی از قواعد و قوانین تجاری اروپا، بریتانیا می تواند رویکرد تجاری خاص خود را انتخاب کند. سناریوی پنجم مدل «اتحادیه گمرکی» به سبک روابط ترکیه با اتحادیه است. سناریوی ششم هم می تواند یک مدل متفاوت و تازه بین یک کشور اروپایی با اتحادیه اروپا باشد. ***ایرنا: پیامدهای خروج بریتانیا را برای اتحادیه اروپا چگونه ارزیابی می کنید؟ **پارسایی: بریتانیا به عنوان یکی از سه قدرت اصلی اتحادیه در کنار آلمان و فرانسه، یک ششم اقتصاد اروپا را به خود اختصاص می داد. همچنین یک دهم صادرات اتحادیه اروپایی به بریتانیا و نصف صادرات جزیره به مقصد اتحادیه صورت می گرفت. بریتانیا به لحاظ شاخص های قدرت نرم، به طور معمول در رتبه نخست جهان قرار دارد. این کشور دارنده یکی از پنج کرسی و حق وتوی شورای امنیت و یکی از قدرت های هشتگانه صنعتی جهان است و بازیگری بانفوذ در بسیاری از سازمان ها و نهادهای بین المللی همچون صندوق بین المللی پول، بانک جهانی و غیره محسوب می شود. این کشور در حوزه قدرت سخت به لحاظ هزینه نظامی پس از آمریکا، چین، روسیه و عربستان در جایگاه پنجم قرار دارد به گونه ای که بر اساس آمار «موسسه بین المللی مطالعات استراتژیک» هزینه نظامی اش سالانه به 57 میلیارد دلار می رسد. افزون بر آن، بریتانیا پس از آلمان دومین تامین کننده بودجه اتحادیه بود. بنابراین، مشخص است که خروج کشوری با چنین ویژگی هایی چه تاثیری بر اتحادیه اروپا خواهد گذاشت. ***ایرنا: برگزیت چه تاثیری بر روابط ایران و اروپا بر جای می گذارد؟ خروج بریتانیا، منجر به افزایش نقش آلمان و فرانسه در روابط خارجی اتحادیه خواهد شد. با خروج بریتانیا، کشورهایی با ذهنیت مثبت درباره ایران همچون ایتالیا از فضای بیشتری برای حفظ ثبات و عملگرایی در سیاست اروپا در قبال تهران برخوردار خواهند شد. از طرفی، آلمانی ها با نگاهی عملگرایانه و اقتصادی به سیاست خارجی، سابقه ای مثبت در حافظه تاریخی مردم ایران دارند. آنان در جریان گفت وگوهای هسته ای هم نقش مطلوبی ایفا کردند. همچنین، آلمان روابط خوبی نیز با روسیه دارد. اینکه انگلیس از اروپا خارج شده است هم برای روابط دوجانبه ایران و انگلیس و هم برای روابط ایران و اروپا رخدادی میمون است. ***ایرنا: آیا خروج انگلیس بر مسایل منطقه ای نیز تاثیرگذار خواهد بود؟ در حوزه مسایل منطقه ای، برگزیت می تواند اتفاق مثبتی باشد. انگلیس بازیگری بانفوذ و تاریخی در معادله های منطقه است و رویکردهایی نزدیک به آمریکا را در غرب آسیا دنبال می کند. بریتانیا به واسطه موقعیت جغرافیایی جزیره ای و موفقیت نسبی در سیاست چندفرهنگی، درک و دغدغه مشابهی با رهبران دیگر کشورهای اروپایی در زمینه مسایل غرب آسیا همچون ناامنی، مهاجرت، دولت های فرومانده، تروریسم، افراط گرایی و ... و تسری آن به قاره سبز ندارد. در این چارچوب، انگلیس نقش قابل توجهی در افزایش شکاف بین اروپا و ایران در خصوص موضوع های منطقه ای و نزدیک تر کردن رویکرد اروپا با آمریکا ایفا می کرد. با خروج بریتانیا، مجموع مولفه های بیان شده باعث نزدیک تر شدن درک و برداشت های اروپا و ایران در خصوص مسایل منطقه ای می شود. افزون بر آن، شرایط ملتهب منطقه نیز می تواند تهران و بروکسل را با یکدیگر همسوتر کند. **گروه پژوهش و تحلیل خبری پژوهشم**1969**9279
31/05/1395
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 184]