- استفاده‌ي عموم مردم از هنر را بايد جدي‌تر پي‌گيري مي‌كرديم

واضح آرشیو وب فارسی:راسخون:

راسخون: به گزارش ايسنا، اين شاعر كه نگارش و اجراي برنامه‌ي تلويزيوني «ياد يار مهربان» با موضوع «تاريخ ادبيات و ادبيات و تاريخ» را در شبكه‌ي آموزش سيما برعهده دارد، در نشستي كه امروز (سه‌شنبه، 26 مردادماه) در فرهنگستان هنر برپا شد، در توضيحي درباره‌ي اين برنامه گفت: يكي از آرزوهايي كه تقريبا از ساليان دراز به عنوان طلبه‌ي ادبيات داشته‌ام، اين بوده كه در فضاي آثار مكتوب ما يك دوره‌ي كامل تاريخ ادبيات به نحوي كه جامع همه‌ي دربايسته‌هاي ادبي و فرهنگي ايران باشد، تدوين و ارائه مي‌شد. براي تحقق اين آرزو كه مگر به بخشي از آن دست پيدا نكردم، روز و روزگاري با تهيه و گردآوري لغت‌نامه‌ها، قاموس‌ها، دايرة‌المعارف‌ها و دانشنامه‌ها در حوزه‌هاي گوناگون سعي مي‌كردم به درك شعر و نثر فارسي دست يابم و هنگامي كه با اصطلاحات نجومي، طبي، فقهي و حكمي در ادبيات فارسي مواجه مي‌شدم، با مراجعه به اين دانشنامه‌هاي تخصصي سعي مي‌كردم براي فهم و درك شعر و نثر فارسي از آن‌ها استفاده كنم و اگر از من بپرسند هزاران جلد كتاب را براي چه جمع كرده‌ام، مي‌گويم دنبال لغت‌نامه‌اي كامل و جامع بودم تا بتوان از طريق آن دشواري‌هاي شعر فارسي را درك كرد و چون اين لغت‌نامه در اختيار نبود، از هركدام از اين آثار بخشي از پاسخ‌هايم را مي‌گرفتم. رييس فرهنگستان هنر متذكر شد: متأسفانه ما هنوز توفيق آن را نداريم كه يك دايرة‌المعارف آن‌چناني داشته باشيم كه معناي كامل دانشنامه‌ي ادبي را به نحو تام و تمام داشته باشد. او خاطرنشان كرد: در تحقق اين آرزو كوشش‌هاي ديگري به وسيله‌ي امثال بنده صورت گرفت. خاطرم هست در سال‌هاي آغازين انقلاب به همراه جمعي از شخصيت‌هاي علمي و فرهنگي بر آن شديم تا دانشنامه‌ي بزرگ تاريخ ادبيات ايران را تدوين و تأليف كنيم تا در سطوح مختلف مورد استفاده‌ قرار گيرد و كشور هم خالي از چهره‌هاي توانمند علمي نبود؛ ولي متأسفانه بعضي معضلاتي كه نمي‌دانم به كدام مصدر آن‌ها را مي‌شود برگرداند، مانع تحقق اين مسأله شده‌اند. علي معلم افزود: از همين‌رو با توجه به سابقه‌اي كه در راديو و تلويزيون دارم و با فعاليت‌هايي كه انجام شده است، بر آن شدم كه بخشي از روايت تاريخ ادبيات ايران را با بيان رسانه‌يي و نه روايتي آكادميك و دانشگاهي ارائه كنم. در روايت رسانه‌يي سعي مي‌شود جذاب‌ترين بخش‌هايي كه هست، گزينش و ارائه شود. هرچند در نظر اول، قصد تعليم ندارد؛ اما اگر صورت هنري زيبايي داشته باشد، مي‌تواند به تعليم هم بيانجامد. او درباره‌ي كليات برنامه‌ي «ياد يارمهربان» تصريح كرد: ما تاكنون 40 قسمت از اين برنامه را ضبط و پخش كرده‌ايم. برنامه را با رودكي آغاز كرديم و در ادامه به فردوسي رسيديم و اكنون كه ايام ماه مبارك رمضان است، به شرح و بحث درباره‌ي «منطق‌الطير» عطار، مفهوم سيمرغ و ديگر منطق‌الطير‌هاي تأليف‌شده به قلم احمد غزالي، محمد غزالي و نجم‌الدين رازي مي‌پردازيم. اين شاعر در پاسخ به سؤالي مبني بر اين‌كه چگونه مي‌توان ادبيات كلاسيك را از طريق امكان گسترده‌ي رسانه‌يي به نام تلويزيون به مخاطبان عرضه كرد، به تجربه‌ي تلاش‌هاي مولانا جلال‌الدين بلخي در قونيه و اميرخسرو دهلوي در شبه قاره استناد كرد و گفت: اين شاعران از اديبانه سخن‌ گفتن، چونان كه انوري و عنصري سخن مي‌گويند، عدول كردند و به مردم روي آوردند و با زباني كه مردم كوچه و بازار درك مي‌كردند، شعر گفتند و اين شيوه در مفردات و مركبات متفاوت بود و ما هم آن‌چه را كه مولانا سرمشق كار خود قرار داده، دنبال كرده‌ايم و اين شيوه را نخستين‌بار مولانا ابداع كرده است. او از سخن نكاست؛ بلكه بر تعداد شنوندگان سخن افزود و در زبان فارسي امكان آسان‌تر سخن گفتن را فراهم كرد و به گمان، من اگر اربابان رسانه به شيوه‌ي مولانا در گفتار و پندارشان رفتار كنند، كارشان آسان‌تر و توفيق‌شان بيش‌تر خواهد بود. معلم در پاسخ به اين سؤال كه چرا شبكه‌ي آموزش را براي اجراي اين برنامه‌ درباره‌ي تاريخ ادبيات انتخاب كرده است، گفت: شايد در وهله‌ي اول، قانع كردن مديران شبكه‌هاي ديگر كه مي‌توان اثر كلاسيك ادبي را طوري بيان كرد كه با استقبال و فهم و درك مخاطب مواجه شود، دشوار مي‌نمود. از سوي ديگر، من سال‌ها با مديريت شبكه‌ي آموزش در بخش‌هاي ديگر سيما از جمله شبكه‌ي چهار كار كرده‌ام و بارها در اين زمينه شاهد بوده‌ام كه مشكلات كم‌تر و حمايت‌ها به اندازه‌ي اقتدار و توانايي وي در اوج خودش بوده است؛ از اين‌رو از توليد و پخش اين برنامه در شبكه‌ي آموزش سيما استقبال كردم. اين شاعر همچنين در پاسخ به اين‌كه با توجه به پخش برنامه‌ي «ياد يار مهربان» از شبكه‌ي تلويزيوني آموزش، آيا اين اثر بيش‌تر جنبه‌ي آموزشي دارد يا خير، اظهار كرد: از هنگامي كه به فرهنگستان هنر آمده‌ام، متوجه اين مسأله شده‌ام كه ما آن‌طور كه بايد، هنرآموزي به قصد شناخت هنر و لذت از هنر را اهميت نداده‌ايم؛ در حالي‌كه ضرورت دارد مردم شيوه‌هاي بهره‌گيري از هنر و لذت ‌بردن از اثر هنري را فراگيرند. اين مسأله كم و بيش در سنت فرهنگ ايراني بوده كه با ظهور رسانه‌هاي جديد، از ياد رفته است. مثلا در گذشته، تعزيه‌خواني امكاني را براي آموزش رديف‌هاي موسيقي و لذت‌ بردن از موسيقي به عموم مردم فراهم مي‌آورد؛ اما ما كم‌تر به اين مسأله توجه كرده‌ايم. ضرورت داشت كه افراد در نظام آموزشي و دانشگاهي شيوه‌هاي استفاده از هنر و لذت ‌بردن از آن را فرامي‌گرفتند و شايد در اين 30 سال بايد زمينه‌هاي پرورش هنرمند و همچنين استفاده‌ي عموم مردم از هنر را با تأسيس نهادهايي به‌طور جدي‌تر پي‌گيري مي‌كرديم كه متأسفانه اين اتفاق نيافتاده است و اگر مي‌بينيم امروز جوانان ما به مسائل آمده از فرهنگ‌هاي ديگر علاقه نشان مي‌دهند، نبايد آن‌ها را ملامت كرد؛ ماها را بايد ملامت كرد كه آن‌طور كه بايسته و شايسته بوده است، به اين مسأله نپرداخته‌ايم و به آن‌ها ياد نداده‌ايم كه چگونه از هنر بهره بگيرند. در عين حال يكي از بزرگ‌ترين نهادهايي كه مي‌تواند اين وضعيت را سروسامان دهد، تلويزيون است. اين رسانه است كه مي‌تواند مردم را در جريان امور هنري بگذارد و هنرمند واقعي را تعريف و معرفي كند. ضرورت دارد مردم از لحاظ دانش هنري و زيبايي‌شناختي به جايي برسند تا تشخيص دهند اثري را كه مي‌بينند، خوب است يا خير و بخش عمده‌اي از اين وظيفه بر عهده‌ي صدا‌ و سيماست. عوامل تهيه و توليد برنامه‌ي «ياد يار مهربان» كه به سفارش مديريت شبكه‌ي آموزش سيما - رضا پورحسين - تهيه مي‌شود، عبارت‌اند از: تحقيق، نگارش و اجرا: محمدعلي معلم دامغاني؛ كارگردان: اسدالله ايمن؛‌ تهيه‌كننده: سيدمحمد مناجاتي؛ مدير برنامه: اسرافيل علمداري؛ تدوين: ليلا پيري؛ و طراحي و اجراي نور: احمد بنده‌اي. 1002

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: راسخون]

[مشاهده در: www.rasekhoon.net]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 364]