واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: کشورهای عربی و جنگ نیابتی در لیبی تهران-ایرنا- در حالی که طرف های درگیر در بحران لیبی مشغول مذاکره بر سر راه حلی سیاسی برای پایان دادن به درگیری ها و اختلافها در این کشور هستند، برخی کشورهای شورای همکاری خلیج فارس از طریق نفوذ در احزاب مختلف لیبی ٬در روند حل و فصل سیاسی بحران این کشور مانع تراشی کرده و از شعله ورتر شدن درگیری های نظامی در این کشور حمایت می کنند.
لیبی از زمان سرنگونی رژیم سابق و کشته شدن معمر قذافی دیکتاتور این کشور، شرایط پرافت و خیز و دشواری را سپری کرده است.در کارزار رقابت تنگاتنگ میان کشورها برای ایفای نقش در زمینه آینده سیاسی لیبی، رقابتی نیز میان تعدادی از کشورهای شورای همکاری خلیج فارس به راه افتاد و در این میان نقش محوری سه کشور عربستان، قطر و امارات متحده عربی پررنگ تر بود.امروزه با نگاهی گذرا به پرونده لیبی ٬می بینیم که به رغم تشکیل دولت وحدت ملی در این کشور، اختلافات و شکاف ها میان گروه ها و احزاب داخلی به دلیل نفوذ و اختلاف نظر دوحه و ریاض با یکدیگر همچنان پابرجاست.ارتش لیبی امروزه به رهبری ژنرال خلیفه حفتر که به نوعی مهره ریاض و ابوظبی به شمار می آید ٬عملیاتی را برای پاکسازی شهر سرت از عناصر تکفیری داعش آغاز کرده است، اما در طرف مقابل ٬قطر نیز به دنبال نتیجه بخش بودن سرمایه گذاری ها و تحقق اهداف خود در لیبی است.به گفته کارشناسان ٬پس از انقلاب لیبی در سال 2011 که به سرنگونی معمر قذافی منجر شد، قطر از جمله کشورهایی بود که در نقش مثبتی در بحران لیبی نداشت. دوحه که در آغاز نقش میانجی را بر عهده داشت پس از انقلاب فرصت را فراهم دید تا سیاست خود را به سوی اعمال نفوذ سوق دهد و در این راستا همکاری استراتژیکی را با ترکیه به راه انداخت اما مخالفت شدید عربستان سعودی و امارات متحده عربی تا حدودی طرح های قطر را خنثی کرد و این موضوع بیش از هر زمان دیگر شکاف و اختلاف در شورای همکاری خلیج را نمایان و مشهود ساخت .مسئله ای که بسیاری از کارشناسان سیاسی خاورمیانه معتقدند آن است که این نقش برای قطر بسیار سنگین است، اما قطر هنوز از ایفای نقش و نفوذ در لیبی ناامید نشده است.به عقیده برخی دیگر از کارشناسان٬ پرونده های پرشمار اختلافی میان عربستان سعودی و قطر امروزه به شکلی مصلحت آمیز و بنا به صلاحدید و فشار واشنگتن بسته شده و دوحه سهم خواهی خود از پرونده لیبی را کنار نگذاشته است.کمک مالی به برخی از نیروهای فعال در لیبی و پشتیبانی از گروه های مسلح مخالفی که در طرابلس مستقر هستند٬ برگ برنده دولت قطر است و اما این کشور علیرغم از دست دادن موقعیت خود در پارلمان طبرق ٬هنوز به اختلافات با عربستان سعودی ادامه می دهد.قطر پیش از این نیز در نخستین روزهای جنگ لیبی و طی نشست شورای امنیت سازمان ملل خواستار ایجاد منطقه پرواز ممنوع در این کشور شده بود تا از این طریق بتواند گروه های موسوم به «انقلابی» یا همان تروریست ها را از شر جنگنده های قذافی مصون بدارد اما با ادامه ناآرامی و درگیری های لیبی طی سالیان اخیر نتوانست به آنچه هدف گذاری کرده بود ٬دست یابد.از سوی دیگر ٬شرایط سست و بی ثباتی حکمفرما بر شورای همکاری خلیج فارس نیز به گونه ای است که دوحه هیچ گاه در راستای تحقق منافع مشترک با آنکارا حاضر به دراز کردن دست پیمان با ریاض نخواهد بود و این پرونده ها و شکاف ها ٬ساختار کیفی شورای همکاری را بشدت تنزل داده است.دولت آمریکا نیز که طی چند ماه اخیر به شدت درگیر پرونده های عراق و سوریه بوده است٬ از راه دور ٬نظاره گر درگیری های نیابتی ریاض و دوحه است و هر زمانی که منافع خود را در خطر ببیند ٬در این پرونده دخالت عملی می کند.نکته قابل توجه آنکه رئیس جمهوری آمریکا پیش از این با اذعان به هرج و مرج حاکم بر لیبی، از عدم دوراندیشی درباره آنچه که پس از حمله ناتو به این کشور روی داد، به عنوان بزرگترین اشتباه دوران زمامداری خود یاد کرد.وی ادعا کرده بود "ما موفق شدیم و جان صدها هزار تن را نجات دادیم اما من حساب بیش از اندازه ای روی سایر کشورها در خصوص ایجاد ثبات و حمایت از تشکیل دولت در لیبی باز کردم و اکنون در این کشور نوعی آشوب وجود دارد".هم اکنون نزاع های موجود میان کشورهای قدرت طلب و سیاست های اشتباه یا به نوعی بی برنامگی آمریکا٬ لیبی را تبدیل به کانون استقرار داعش و سایر گروه های تروریستی کرده است که امنیت منطقه و جهان را تهدید می کنند.خاورم*320**2041**
19/05/1395
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 61]