واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: توقف طرح آبخيزداري کشاورزي هرمزگان را تهديد ميکند
با وجود اينكه قائم مقام صنف کشاورزان استان هرمزگان از توقف وتعطيلي ۸ ساله اجرای طرح های آبخیزداری درمنطقه هشتبندی خبرمي دهد اما در مقابل، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری اين استان ادعا مي كند تا پايان امسال با مشارکت نیکوکاران شش طرح آبخیزداری در هرمزگان به بهره برداری خواهد رسيد. اين اظهارات درحالي عنوان مي شود كه بررسي ها نشان مي دهد، افت شدید منابع آب سفره های زیر زمینی دراين منطقه و توقف ۸ ساله اجرای طرحهای آبخیزداری و آبخوانداری به تهدیدی برای بیکاری ۵۰ هزار کشاور تبدیل شده است.
نویسنده : محمدرضا سوري
شرايط آب وهوايي مناسب دركنار خاك مستعد موجب شده تا شهرستان ميناب در استان هرمزگان به يكي از مهمترين قطب هاي خارج از فصل صیفی جات مورد نیاز کشور ازقبيل ، گوجه فرنگی، خیار سبز، هندوانه، پیاز فلفل، شمام، بادمجان، لوبیا و کلم تبديل شود. جداي اين موضوع ، وجود اراضی حاصلخیز درمنطقه هشتبندی باعث ایجاد اشتغال در ۹ماه سال برای افراد جویای کارشهرستان های جنوبی استان کرمان نظیر قلعه گنج، منوجان ، کهنوج، جیرفت و شهرستان های شرقی استان هرمزگان نظیر رودان، بشاگرد و میناب مي شود. اين ظرفيت خوب اقتصادي موجب شده است بسیاری ازمعضلات اجتماعی نظیرقاچاق و مهاجرت بیکاران به شهرهای بزرگ به شدت كاهش پيدا كند رونق سيفي جات وكاهش منابع آبي چند سال پيش بود كه براثربرخي مشكلات به وجود آمده، بسياري از باغات مركبات منطقه هشتبندي جاي خودرا به كاشت سيفي جات داد واين موضوع موجب شد تا آب بسياري براي اين نوع از كشت مورد استفاده قرار گرفته وبه شدت منابع آبي منطقه كاهش پيدا كند. در همين رابطه علي رئوفي قائم مقام صنف کشاورزان ومنابع طبیعی استان هرمزگان مي گويد:" درگذشته سطح زیر کشت محصولات کشاورزی در منطقه هشتبندی و توابع بالغ ۱۷ هزار هکتار بود كه از اين مقدار1۰ هزار هکتار به توليد محصولات باغی و ۷ هزارهکتارنيز به كاشت محصولات زراعی اختصاص داشت که به دلیل نابودی باغات لیموترش سطح زیر کشت سبزی و صیفی جات به ۱۵ هزار هکتار افزایش یافت." آمارها نشان مي دهد درحالي كه در سال 1345 يعني 50سال پيش براي حفر ورسيدن به سطح آب سفره های زیر زمینی منطقه هشتبندی نياز به حفر چاه تاعمق ۱۸ متري بود، در حال حاضر سطح اين منابع به ۴۵ متر افزايش پيدا كرده است وحتي در برخی مناطق نيزبه ۸۰ متر رسیده است. رئوفی مي گويد:"درحالي كه تا چند دهه قبل كشاورزان منطقه محصولات خودرا با وسیله گاو چاه آبیاری مي كردند واين موضوع باعث حداقل هدررفت آب بود اما استفاده ازموتورپمپها موجب شد تا ميزان برداشت از منابع آبي بيشتر شود". اين كارشناس كشاورزي ادامه مي دهد :"آمارها نشان مي دهد درحال حاضر روزانه از ۱۶۰۰ حلقه چاه آب کشاورزی مجاز و غیر مجاز در منطقه هشتبندی معادل سه هزار اینج آب استهسال می شودكه اين موضوع به شدت موجب كاهش منابع زير زميني آب در منطقه شده است." توقف طرح هاي آبخيزداري با وجوداينكه كاهش منابع آبي طلبد مي كند تا انجام عمليات آبخيزداري و آبخوانداری(احياء كمي و كيفي منابع آب و خاك) در منطقه ميناب با شدت پيگيري شود، اما بررسي ها نشان مي دهد كه توقف 8ساله اجراي اين طرح ها موجب شده تاادامه اين روند موجب بيكاري ۵۰ هزار کشاورزاين منطقه شود. با وجود اينكه در دهه ۸۰ براي تقویت سفره های آب زیر زمینی اجرای طرح های آبخیزداری و آبخوانداری در اراضی بالا دست هشتبندی توسط اداره کل منابع طبیعی استان انجام گرفت اما بررسي ها نشان مي دهد اين كارها در مقابل برداشت هایی که از سفره های آب زیر زمینی منطقه صورت می گیرد بسيار اندک است. قائم مقام صنف کشاورزی و منابع طبیعی استان هرمزگان دراين خصوص مي گويد:" تا سال ۸۷ تعدادي محدود از طرح های آبخیزداری در قسمت شرقی منطقه هشتبندی انجام ومنابع آبي چاه هایی که در این مسیر بودند تقویت شدند، ولی در بسیاری از مناطق کشاورزی ازجمله روستاهای مجتمع امام ، هشتبندی دو ،حجت آباد، کهورتاک، شهرهشت بندی، توکهور ، انجیرک و چراغ آباد اين اتفاق نيفتاد." علي رئوفي مي افزايد:" وجود رودخانه هاي دهندر، مشکالدین و بادکش مستعد اجرای طرح های آبخیزداری و آبخوانداری در منطقه هشتبندی هستند که نیازمند توجه مسئولان ارشد استانی در تخصیص اعتبارات مناسب برای اجرای طرح های آبخیزداری است و توقف ۸ ساله اجرای طرح های آبخیزداری و آبخوانداری ضربات جبران ناپذیری بر سفره های آب زیر زمینی در منطقه هشتبندی وارد کرده است." آبخيزداري وكشت گلخانه راه نجات كشاورزي از آنجاكه قریب به ۵۰ درصد آب ورودی به سد مخزنی میناب ازدشت هشتبندي است، لذا می توان برای احیاء سفره های زیر زمینی این منطقه با مهار روان آب های فصلی چاره اندیشی اساسی کرد. قائم مقام صنف کشاورزی و منابع طبیعی استان هرمزگان با اشاره به رسوباتي كه باعث نابودي زمينهاي كشاورزي وپرشدن سد ميناب مي شود تاكيد مي كند:" سدهای ملاتی، بتونی و خاکی در بالا دست دشت هشتبندی احداث شود دارای فواید زیادی بوده و از سرازیر شدن رسوب به سد مخزنی میناب، جلوگیری كرده وعلاوه برآن جلوي تخریب مزارع کشاورزی و منازل کشاورزان در مسیر آبراه ها را مي گيرد." رئوفي همچنين اجراي طرح های نوین آبیاری و ایجاد کشت های گلخانه ای در اراضی منطقه هشتبندی توسط جهاد کشاورزی را از مهمترين راه براي جلوگيري از كاهش منابع آبي مي داند. با وجود اظهارات قائم مقام صنف کشاورزی و منابع طبیعی هرمزگان درخصوص توقف ۸ ساله اجرای طرح های آبخیزداری و آبخوانداري در استان، اما معاون آبخیزداری منابع طبیعی هرمزگان دراين خصوص نظر ديگري دارد. ابوالقاسم حسين پور مي گويد:" امسال شش میلیارد تومان اعتبار برای آبخیزداری و حفاظت از خاک در حوضه آبخیزداری سدهای استان اختصاص یافته است." وي مي افزايد : "علاوه بر این، 2 میلیارد تومان اعتبار هم برای آبخیزداری و حفاظت خاک در نقاطی که سد وجود ندارد، در نظر گرفته شده است وعلاوه براين امسال نیز 10 طرح آبخیزداری با اعتبار دو میلیارد و 600 میلیون تومان از سوی خیرین تقبل تامین هزینه شده است."
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۰۵ شهريور ۱۳۹۵ - ۱۵:۰۱
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 100]