محبوبترینها
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1844582133
اهداف سیاست های منطقه ای روسیه - تحلیل ایران
واضح آرشیو وب فارسی:تحلیل ایران: نظم مطلوب منطقه از نگاه روسیه نظمی است که در آن ثبات مفهوم اصلی آن را تشکیل دهد. از نگاه روس ها، جهان تک قطبی در گذشته است و ایالات متحده دیگر همانند سابق نمی تواند سیاست های یکجانبه گرایی خود را در جهان به پیش ببرد. به گزارش تحلیل ایران فروپاشی شوروی که ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، از آن به عنوان «بزرگترین فاجعه ژئوپلیتیکی قرن بیستم» یاد کرده است، باعث شد تا مسکو روز به روز حوزه های نفوذ خود را به غرب واگذار کند. روسیه تا پیش از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، همواره از نفوذ بالایی در منطقه ی غرب آسیا و شمال آفریقا برخوردار بود. در آن زمان، اکثر کشورهای این منطقه در زمره ی دولت های بلوک شرق بودند، اما فروپاشی کمونیسم سبب ایجاد تغییراتی عمیق شد که کاملاً به زیان روس ها بود. قدرت های غربی و در رأس آن ها ایالات متحده از خلأ قدرت به وجود آمده نهایت استفاده را کردند و در حوزه های مختلفی به منافع روسیه تاختند. روس ها علاوه بر این که در مناطق شرقی اروپا و کشورهای سابق عضو پیمان ورشو با چالش مواجه شدند و به طور مکرر شاهد گسترش ناتو به سمت مرزهای شرقی خود بودند، در مناطقی دیگر از جهان نظیر غرب آسیا و شمال آفریقا نیز منافع پیشین خود را از دست دادند. عقب نشینی روسیه از حوزه های نفوذ خود در جهان و شکست های پی درپی از غرب دست کم تا یک دهه پس از فروپاشی شوروی ادامه پیدا کرد، اما از اوایل سال 2000 میلادی بود که روس ها به آرامی درصدد افزایش نفوذ خود در صحنه بین الملل و بازیابی قدرت و نفوذ پیشین شدند. یکی از پرسش های مهمی که درباره ی روسیه و سیاست خارجی این کشور در قبال منطقه ی غرب آسیا و شمال آفریقا مطرح می شود، میزان نفوذ کنونی سیاست مسکو در این منطقه است. در پاسخ به این پرسش فرضیه ها و دیدگاه های مختلف و متنوعی مطرح می شود که سعی داریم در این مطلب به آن بپردازیم. حوزه غرب آسیا حمله آمریکا به عراق در سال 2003 باعث بروز تغییر و تحولات وسیعی در منطقه غرب آسیا شده است که روس ها علت آن را بی ثباتی نشأت گرفته از تصمیمات اشتباه واشنگتن در آن مقطع می دانند. بااین حال همین تصمیم آمریکا و بی ثباتی های کنونی در منطقه زمینه را برای ایفای نقش بیشتر روسیه در تحولات و تصمیم گیری های منطقه فراهم نموده است. بدون شک اکنون سوریه به نمود اصلی سیاست های مسکو تبدیل شده است. سوریه اکنون تنها کشوری است که خارج از کشورهای مستقل مشترک المنافع، میزبانی از پایگاه نظامی روسیه را دارد. همین مسئله در کنار عوامل ژئوپلیتیک دیگر موجب شده است تا حفظ دولت کنونی دمشق در رأس سیاست های کرملین قرار بگیرد. بر اساس برخی دیدگاه ها، حمایت مسکو از دولت اسد، ضمن ارائه ی تصویری ناخوشایند از این کشور در میان اعراب، باعث کم شدن نفوذ تاریخی روسیه نیز شده است و این کشور تنها در صورتی می تواند نفوذ خود را افزایش دهد که روابط آمریکا با کشورهای اسلامی منطقه کاهش یابد. در نقد این دیدگاه باید گفت روسیه همچنان دارای پایگاه های نفوذ متعددی در غرب آسیا است. روابط رسمی با گروه حماس و تروریستی محسوب نکردن این گروه، حمایت های ضمنی از برنامه ی هسته ای ایران، مشارکت در فرآیند مذاکرات صلح رژیم صهیونیستی و فلسطین، داشتن پایگاه نظامی در سوریه و حمایت وسیع از دولت این کشور و روابط رو به گسترش با عراق، از جمله مهم ترین دلایلی است که ما را به این باور می رساند که مسکو همچنان دارای منافع عظیمی در غرب آسیا است. حوزه شمال آفریقا بعد از سقوط دولت معمر قذافی در لیبی (که روس ها بارها عنوان کرده اند که بعد از این جریان دیگر فریب وعده های غرب را نمی خورند) دست روسیه از وجود کشوری دوست در شمال آفریقا خالی شد. با این حال تغییر و تحولات مکرر صورت گرفته در این منطقه و اهمیت ثبات و امنیت از دیدگاه روسیه و متهم کردن غرب به تلاش برای بی ثباتی در کشورهای دنیا باعث شده است تا رویکرد روسیه، مورد توجه برخی کشورهای حوزه شمال آفریقا از جمله مصر شود. طی مدت اخیر، مناسبات مسکو و قاهره در تمامی زمینه ها با رشد مواجه شده است. مصری ها معتقدند در صورت عدم تمایل آمریکا به همکاری های امنیتی با قاهره، این کشور به سوی روسیه خواهد رفت که به نظر می رسد این امر اکنون در حال رخ دادن است. علاوه بر مواضع سرسخت کرملین در قبال اسلام گرایان رادیکال (که همواره یکی از چالش های اساسی قاهره بوده است) مسکو بیش از پیش به عنوان کنشگری خارجی تلقی می شود که همکاری با آن می تواند شرایط را برای آمریکا سخت تر سازد. مواضع مقامات روسی حاکی از آن است که روسیه به مصر به عنوان یک شریک موقتی نمی نگرد و مایل است منافع پایدارتری را در این کشور دنبال کند و نه آنکه صرفاً به دنبال فشار بر آمریکا و ایفای نقشی نمایشی در خلأ به وجودآمده باشد. اهداف روسیه از حضور در منطقه (سطح ملی، منطقه ای و بین المللی) روسیه دو دهه پس از فروپاشی شوروی اکنون سعی می کند حوزه های نفوذ خود را از محدوده خارج نزدیک (کشورهای استقلال یافته از شوروی) فراتر نهد و در این راه اهداف متعددی نیز دارد. اهدافی که گاه از منظر ملی اهمیت پیدا می کند و گاه از دیدگاه منطقه ای و بین المللی. از نظر ملی باید گفت روس ها همواره از تروریسم زیان دیده اند، در نتیجه مبارزه با تروریسم و افراط گرایی را یکی از تهدیدات امنیت ملی خود می دانند. روسیه 20 میلیون مسلمان دارد و قطعاً بی ثباتی در منطقه در این کشور نیز اثر می گذارد. علاوه بر این دولتمردان روس می خواهند از منظر ملی افکار عمومی خود را قانع کنند که روسیه با وجود فروپاشی شوروی و تحریم های غرب، همچنان قدرتمند است. از طرف دیگر در حال حاضر با موجی از گرایش جوانان روس به گروه های تکفیری و افراطی روبرو هستیم و روس ها برای تأمین امنیت خود به سمت ابزار نظامی و اقدام در کشورهایی مانند سوریه رو کرده اند. از نظر منطقه ای نیز باید گفت تحولات سال های اخیر در غرب آسیا و شمال آفریقا باعث شد تا روسیه متحدینی مانند لیبی را از دست بدهد. در نتیجه آن ها می کوشند تا با بازیابی قدرت، حوزه های نفوذ سابق را حفظ و تقویت کنند و یا کشورهای دوست جدیدی پیدا کنند. از دید بین المللی نیز روس ها پایان جهان تک قطبی به هژمونی آمریکا را هدف قرار داده اند- هرچند برخی از روس ها سال هاست که از پایان دنیای تک قطبی سخن می گویند. هدف دیگر این است که آن ها خواهان حضور در جمع قدرت های بزرگ و اثبات این موضوع هستند که کرملین نیز دارای منافعی خواهد بود. به این دلایل فروش تسلیحات را نیز می توان نام برد که طی سال های اخیر یکی از ابزارهای مسکو برای اثبات قدرت خود در صحنه بین الملل بوده است. بدون شک فروش نزدیک به 15 میلیارد دلار تجهیزات نظامی در سال از سوی روسیه به کشورهای مختلف به معنای تحقق پیدا کردن برنامه های مقامات کرملین در زمینه ی بالا بردن نقش این کشور به عنوان یکی از کشورهای عمده ی صادرکننده ی تسلیحات در جهان است. نظم مطلوب منطقه از نگاه روسیه و راه دست یابی به آن الکساندر اول، تزار روسیه، در سال 1815 با همکاری مترنیخ اتحاد مقدسی را تشکیل دادند که ویژگی اصلی آن محافظه کاری بود. طرف های این معاهده که اعضای یک خانواده مسیحی بودند، تعهد کردند که جنبش های انقلابی را سرکوب کنند، زیرا این نوع جنبش ها را تهدیدی علیه حکومت های خود می دانستند. شاید بتوان چنین ویژگی محافظه کاری را هم اکنون نیز در دولت مردان روسیه و از جمله پوتین مشاهده کرد. مقامات روسی طی سال های اخیر همواره ثبات را بر هر موضوع دیگری ترجیح داده اند. با این حال باید تفاوت عمده ای را میان محافظه کاری آن مقطع روسیه و زمان کنونی دانست. تلاش های آلکساندر اول درجهت تشکیل «اتحادیه مقدس» به عنوان یک نوع سیستم امنیت اروپایی بر اساس تعادل منافع بعد از جنگ ها با ناپلئون با شکست روبه رو شد، چراکه بر اساس آرمان گرایی سیاسی بنا شده بود. اما روسیه از آن زمان درس گرفته و از آرمان گرایی سیاسی دست کشیده است. شاید بتوان گفت سیاست کنونی روسیه، واکنشی به اشتباهات آن دوران هم می باشد. اکنون باید این پرسش را مطرح کرد که نظم مطلوب منطقه از نگاه روسیه چگونه است؟ به موازات این پرسش سؤالات دیگری نیز مطرح می شود از این قبیل که نقش ایران در چنین نظم هایی چگونه است و سؤال دیگر این که روابط روسیه با عربستان و رژیم صهیونیستی در نظم مطلوب چگونه خواهد بود؟ نخست باید گفت سیاست خارجی کلان روسیه اصولی دارد: اصل نخست؛ همان نظام بین المللی چندقطبی است. اصل دوم؛ محافظه کاری در نظام وستفالیایی است که بر حاکمیت ملی، عدم مداخله و مرزهای ملی تأکید دارد. اصل بعدی؛ به بازی بزرگ مربوط می شود به این مفهوم که روسیه همچنان قائل به نقش آفرینی قدرت های بزرگ بر اساس بازی واقع گرایانه و قدرت محور است. اصل دیگر نیز اصل «کنسرت» در چارچوب موازنه قوا است. یعنی تضمین ثبات و امنیت بین المللی با موازنه میان قدرت ها و ایجاد کنسرت هایی برای حل و فصل موضوعات به شکل مقطعی با حضور دولت های قدرتمند و یا به شکل دائمی در شورای امنیت سازمان ملل متحد. باید نگرش روسیه به نظم بین المللی را اینگونه تحلیل کرد که روس ها به بازی قدرت در نظام بین الملل آگاه هستند. آن ها معتقد هستند که نظام بین الملل یک سیستم چندجانبه است. به این امر آگاه هستند که دولت های بزرگ می توانند از طریق قدرت نظامی منافع خودشان را تأمین کنند و به وسیله یک موازنه قدرت می توانند ثبات سیستم بین المللی را تأمین کنند. از نگاه دولت روسیه حفظ دولت های دارای حاکمیت ملی و اصول روابط بین الملل، اصل عدم مداخله، اصل احترام به دولت های حاکم، این ها موضوعاتی است که در روابط بین الملل بایستی ساری و جاری باشد. از نگاه دولت روسیه تجربه لیبی، مصر و یمن نشان داده است که اگر دولت های موجود در جهان ضربه ببینند، جایگزین آن ها دمکراسی نیست، بلکه هرج ومرجی خواهد بود که همه از آن متضرر خواهند شد. این نگرشی که روسیه به روابط بین الملل دارد سبب می شود تا به حمایت نظامی از دولت اسد و تلاش برای حفظ آن اقدام کند. نقش ایران در نظم مطلوب منطقه از نگاه روسیه درباره این مسئله که نقش ایران در نظم جدید چگونه خواهد بود نیز باید گفت روس ها تلاش داشته اند تا در تحولات غرب آسیا امکان گفتگو با همه طرف ها را داشته باشند؛ در نتیجه ایران، عربستان و حتی رژیم صهیونیستی نیز در این رابطه مهم تلقی می شوند. مسکو تنها و تنها به منافع خود می اندیشد و هیچگونه تضمینی وجود ندارد که منافع بعضاً مشترک این کشور با ایران باعث شود تا روس ها منافع ایران در منطقه و کشورهایی چون سوریه را به رسمیت بشناسند. البته روسیه از این موضوع که ایران چالشی در برابر یکجانبه گرایی آمریکاست استقبال می کند. همچنین باید گفت متضرر شدن همیشگی روسیه از جریان سلفی گری و وجود اسلام میانه رو در ایران باعث می شود تا مسکو بتواند نگاه مثبتی به ایران داشته باشد، هرچند از این پتانسیل تاکنون استفاده نشده است. از طرف دیگر روابط روسیه و عربستان هیچ گاه دوستانه نبوده است و تحولات نیز به سمتی می رود که بعید است رویداد خاصی در این زمینه صورت گیرد، چراکه عربستان یکی از متحدین اصلی آمریکا در منطقه است و قطعاً نمی تواند مناسبات نزدیکی با مسکو داشته باشد هرچند دو کشور به صورت عمل گرایانه و مبتنی بر منافع، به هم نزدیک می شوند. در ارتباط با رژیم صهیونیستی نیز باید گفت دولت روسیه فارغ از هر مسئله ای همواره روابطی دوستانه با تل آویو داشته و به صورت کلان، در نظم مطلوب روسیه در منطقه، رژیم صهیونیستی نباید مورد تهدید جدی قرار گیرد. نتیجه با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و پایان جهان دوقطبی، امریکا به ابرقدرت واحد تبدیل شد و توانست بدون ایجاد مزاحمت خاصی، سیاست های خود را در پهنه عظیم گیتی به مرحله اجرا بگذارد. روسیه ی تازه متولدشده از فروپاشی شوروی به رهبری «بوریس یلتسین» آنقدرها گرفتاری داخلی داشت که نتواند در برابر یک جانبه گرایی های امریکا در جهان ایستادگی نماید. اما اکنون روسیه پس از عبور از یک دوره ی گذار و فائق آمدن بر مشکلات و تنگناهای اقتصادی، به یُمن وجود منابع عظیم انرژی، در حال بازسازی قدرت است. به همین دلیل می کوشد تا بار دیگر جایگاه خود را به عنوان قدرتی بزرگ و تأثیرگذار در نظام بین الملل بازیابد. پوتین، فروپاشی شوروی را تراژدی غیرقابل تحملی می پندارد و غرب را علت اصلی این توطئه تلقی می کند. هرچند فروپاشی شوروی باعث تحدید قدرت و نفوذ مسکو در پهنه گیتی شد، اما روس ها نشان دادند که همچنان در برخی مناطق حوزه های نفوذی دارند که دست اندازی به آن با واکنشی تند مواجه خواهد شد. تلاش گرجستان برای پیوستن به ناتو در سال 2008 را روس ها با آغاز جنگی سهمگین و ساقط کردن دولت غرب گرای ساکاشویلی پاسخ دادند. به نظر می رسد پوتین راه خود را در سیاست خارجی یافته و هدفش به کرسی نشاندن و ایفای نقش از سوی روسیه ای مقتدر، منحصربه فرد و بی همتا در عرصه داخلی و جهانی است. اگرچه ممکن است او «امپراتوری» خاص خود را در ذهن داشته باشد که مرزهایش هنوز معلوم نیست، اما او می خواهد سایر دنیا را متقاعد سازد که باید با «امپراتوری جدید روس» تعامل کنند. روس ها اکنون و به واسطه بحران های کنونی در عراق، سوریه و یمن، از یک سو به نقش آفرینی در حل وفصل این بحران ها مشغول اند و از این طریق به افزایش نفوذ خود در منطقه و جهان می پردازند و از سوی دیگر از طریق ایجاد ارتباط با کشورهای منطقه منافع سیاسی و اقتصادی خود را تأمین می کنند. منبع : خبرگزاری فارس
یکشنبه ، ۳۱مرداد۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تحلیل ایران]
[مشاهده در: www.tnews.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 45]
-
گوناگون
پربازدیدترینها