محبوبترینها
آشنایی با سایت قو ایران بهترین سایت آگهی و تبلیغات در کشور
بهترین شرکت‌های مهندسی در آلمان
صفر تا صد حق بیمه 1403! فرمول محاسبه حق بیمه
نقش هدایای سازمانی در افزایش انگیزه و تعهد کارکنان
کلینیک پروتز و ساخت اندام مصنوعی دکتر اجرائی
چگونه می‌توانیم با ترانسفر وایز پول جابجا کنیم؟
بهترین مدل‌های [صندلی گیمینگ] براساس نقد و بررسی کاربران
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
مشاوره حقوقی تلفنی با کمترین هزینه
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1803852311
میهمان نوازی با آیین های ایرانی و اسلامی پیوند خورده است - پایگاه خبری - تحلیلی قدس آنلاین
واضح آرشیو وب فارسی:قدس آنلاین: قدس آنلاین/ مریم احمدی شیروان: انگار در هیاهوی زندگی ماشینی امروز دیگر میهمان و میهمان نوازی به فراموشی سپرده شده است. تکلّفات بسیار و چشم و هم چشمی های خودآگاه و ناخودآگاه فاصله ها را زیاد کرده است. دیدارها دیگر جایگاه خود را از دست داده اند و به جای آن، از فناوری روز استفاده می شود. آدم ها در فضای مجازی به ملاقات هم می روند و حرف می زنند و افسردگی بیداد می کند.درباره فرهنگ مهمان و مهمان نوازی در فرهنگ ایرانی گفت وگویی با دکتر مصطفی خلعتبری لیماکی، نویسنده و محقق فرهنگ عامه داشتیم که از نظر می گذرانید. جایگاه میهمان و میهمان نوازی در فرهنگ ما به چه صورت است؟ در دین اسلام به میهمان نوازی توصیه بسیار شده و در فرهنگ و ادبیات ما این سنت جایگاه ویژه ای دارد. تاکید و تایید سیاحان در سفرنامه هایشان هم دلیلی بر اهمیت و رواج این سنت از قدیم در کشورمان است. در برخی از شهرهای ایران هنوز هم آثاری از این میهمان نوازی وجود دارد. خانه های قدیمی بخشی به نام میهمان خانه داشتند. اتاقی که مخصوص میهمان بود، با ظروفی که فقط مخصوص میهمان یا رختخوابی که صرفاً مخصوص استفاده برای میهمان بود. اتاقی که در همه خانه ها وجود داشت و هنوز هم در بعضی مناطق این رسم وجود دارد که یک اتاق را برای میهمان نگه می دارند.متاسفانه زندگی شهری معادلات فرهنگی مردم را به هم زده است و دچار تغییر و تحول شده ایم. در قدیم زندگی ها با صفاتر و مردم صمیمی تر بودند و سعی می کردند نانی که سر سفره داشتند با هم شریک شوند. روایات ائمه علیهم السلام هم در این زمینه زیاد است. برای نمونه آمده است که حضرت علی(ع) روزی که میهمان به خانه اش نیامده بود، غمگین بود و سراغ میهمان را می گرفتند. میهمان نوازی هم در فرهنگ اسلامی و دینی و هم در فرهنگ ایرانی ما هست و با آیین های ایرانی و اسلامی پیوند خورده است. به اهمیت میهمان در روایات اشاره کردید. این توجه به میهمان بین مردم چگونه دیده می شد؟ در مورد اهمیت میهمان و میهمان نوازی مَثل های زیادی داریم. در ادبیات عامه نیز به همین شکل است. به طور نمونه صایب تبریزی گفته است: رزق ما با پای میهمان می رسد از خوان غیب/میزبان ماست هر کس می شود میهمان ما. که نشان از جایگاه ویژه میهمان در فرهنگ مردم دارد. در گذشته همانطور که خانه ها برای میزبانی شرایط خاصی داشتند، میهمان هم شرایطی داشت و باید آداب و رسومی را رعایت می کرد.آداب و رسومی که به مَثل های فراوان ما در زمینه میهمانی رفتن راه یافته است.به طور مثال میهمان به جایی که می رود نباید بیش از دو روز بماند. حتی به طنز هم در مورد میهمانی و میهمان داری مثل هایی آورده شده است. میهمانی رفتن و استقبال از میهمان هم تعارفات و تشریفاتی خاص داشت. تشریفاتی که بسته به شخصیت و اعتبار مهمان و توانایی میزبان انجام می شد.در نقاط مختلف معمولاً وقتی مهمان مرد وارد خانه می شد، صاحبخانه و آقای خانه به استقبالش می آمد و اگر میهمان خانم بود، خانم خانه به استقبالش می رفت. تعارفاتی که در میهمانی ها بود، بسیار جالب توجه است. تعارفاتی که از همان ابتدای ورود میهمان شروع می شد و تا زمان خروجش از در خانه ادامه پیدا می کرد. از خوش آمدید صاحب خانه گرفته، تا خوش باشید میهمان. از این آداب بیشتر برایمان بگویید. در گذشته وقتی میهمان وارد خانه ای می شد که صاحب خانه نبود، نشانی می گذاشت، مثلاً اگر درِ حیاط باز بود، فرش یا حصیر پهن شده در حیاط را بر می گرداندند یا چوب دستی روی آن می گذاشتند تا صاحب خانه متوجه شود که میهمان به خانه آمده و احتمالاً بر می گردد. در روایت های فرهنگ مردم آداب خاصی هم در مورد نشست و برخاست مهمان وجود داشت که نشان از ریشه دار بودن فرهنگ میهمان نوازی در کشور ما است. سفره میهمانی هم ویژگی های خاص خودش را داشت. این سفره در اتاق جداگانه ای پهن می شد و از آنها پذیرایی می شد. رسم بود آخرین نفری که از سر سفره بلند می شود، میزبان باشد، تا میهمان خجالت نکشد. این رسم و رسوم ها در شهرهای مختلف، متفاوت بود؟ در شهرهای مختلف آداب و رسوم مختلفی هم وجود داشت و با توجه به نوع منطقه جغرافیایی و اقلیمی آن منطقه پذیرایی و اولین چیزی که به میهمان داده می شد، با هم متفاوت بود. مثلاً در سیستان و بلوچستان اولین چیزی که به میهمان تعارف می شد، آب بود. چون آب در آن منطقه خشک و کویری اهمیت ویژه ای داشت. در بعضی نقاط ایران مثل شمال کشور رسم بود که وقتی میهمان از راه دور می رسید، برایش آبگوشت درست می کردند. چون معتقد بودند بهترین غذا برای مسافر آبگوشت است. یا به طور مثال در ترکمن صحرا آداب خاصی وجود داشت و صمیمیت مردم ترکمن صحرا بین خاص و عام هنوز هم مثال زدنی است. آن ها آنچه در خانه هست، بر روی سفره قرار می دهند. خانه های آن ها آلاچیق بود و در آن چیزی به نام پستو نداشتند و از همه وسایل برای پذیرایی از میهمانان استفاده می شد. در کرمان هم همین مطلب وجود داشت. دو بیتی معروف: خوشا امشو که مهمون شماییم، کبوتر بر لب بوم شماییم،ترش رویی نکن مهمون عزیزه،خدا دونه که فردا شو کجاییم هم نشان از صفت زیبای میهمان نوازی مردم کرمان است. آن ها که در کویر و با سختی زندگی می کنند اما وقتی میهمانی وارد خانه شان می شود، سعی می کنند بهترین پذیرایی را انجام دهند تا میهمان با خاطره ای خوش از خانه برود.وجود درکوب ها قدیمی بر خانه های مردم کرمان، نشان از پیشینه این فرهنگ در میان آنان است. یعنی باز کردن در ورودی هم آداب و رسومی برای خود داشته است؟ از آن ها هم برای ما بگویید. بله. آن زمان مانند این روزها نبود که با فشار دادن یک انگشت روی زنگ و با کمترین حرکتی صاحبخانه متوجه حضور مهمان پشت در خانه شده و در ورودی را باز کند. تا همین چند سال قبل هنگام ورود به منزل باید درکوب های خانه ها را می کوبیدیم تا صاحبخانه بشنود و در را باز کند. درکوب هایی که بر روی درهای چوبی نصب می شدند و به اشکال مختلفی دیده می شدند. اشکالی مانند کوبه ای یا چکشی و تنوعی از درکوب های حلقه ای که رایج ترین آن ها هستند. اغلب در زیر قسمت کوبیدن درکوب یک قطعه فلزی قرار می دادند. درکوب ها در مواردی بسیار ساده و شامل یک حلقه و در مواردی دارای اشکال و زیبایی های هنری بود. یکی از موارد اصلی که در درکوب های قدیمی وجود داشت دو نوع درکوب متفاوت بر روی دو لنگه در است. درکوب هایی که یکی مردانه و یکی زنانه بوده است. آن هایی که حالت چکشی و صدای بم داشتند برای مردان و درکوب هایی که حلقه ای یا مشابه حلقه هستند و صدای زیر داشتند زنانه بودند. وجود این دو نوع متفاوت درکوب بسیار اهمیت داشت زیرا فردی که از داخل منزل تصمیم به باز کردن در داشت، می توانست زن یا مرد بودن شخص پشت در را حدس بزند و بنابراین در صورت نیاز با پوشش مناسب پشت در حاضر شود، یا در صورت لزوم کودکی را برای باز کردن در بفرستد. چرا سنت های زیبای میهمانی و میهمان نوازی اینقدر کم رنگ شده است؟ خوشبختانه میهمانی ها در روستاها هنوز هم به همان شکل برگزار می شود. در بعضی مناطق مانند شمال کشور هنوز هم وقتی میهمانی وارد خانه ای می شود، خیلی ساده و بی پیرایه از مرغ و خروس های داخل حیاط یکی را سربریده و از میهمان پذیرایی می کنند. در گذشته ای نه چندان دور به خاطر نبود تلفن و امکانات مهمانی به میزبان اطلاعی برای تدارک داده نمی شد و بیشتر میهمانی ها سرزده بود. اما این روزها برای رفتن به خانه نزدیک ترین فرد خانواده، باید از چند روز قبل تماس گرفت و اعلام کرد. این موضوع نشان از راحت بودن زندگی در آن زمان داشت. چشم و هم چشمی و سفره های رنگین مهمانی ها را دگرگون کرده است، اما در روستاهای تمام ایران هنوز هم میهمانی رفتن، میزبانی و پذیرایی از میهمان ساده و آسان برگزار می شود. در مناطق شهری بخاطر مناسبات اجتماعی، رشد فناوری و مدرنیسم، تصوری که از میهمان و میهمان نوازی داریم به هم خورده و بسیار با تعاریف گذشته متفاوت است.
شنبه ، ۳۰مرداد۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: قدس آنلاین]
[مشاهده در: www.tnews.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 46]
-
گوناگون
پربازدیدترینها