واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: گسست خانوادهها در غيبت پيوست اجتماعي
در تحليل موضوع طلاق اول از همه متوجه اين موضوع باشيم كه طلاق يك جزيره نيست. اين يك نكته كليدي و مهم است و...
نویسنده : فائزه مقدم
در تحليل موضوع طلاق اول از همه متوجه اين موضوع باشيم كه طلاق يك جزيره نيست. اين يك نكته كليدي و مهم است و روي نگاه، مقدمه، پروسه و نتايج ما در تحليل وضعيت طلاق اثر ميگذارد. اگر ميخواهيم موضوع طلاق را بررسي كنيم، متوجه باشيم كه نه طلاق جزيره است و نه حوزه اجتماعي يك فضاي منفك و جدا افتاده از مؤلفههاي پيراموني خود. شما بايد ببينيد در سطح كلان در سياستگذاريهاي كلان كشور چه اتفاقاتي افتاده است. آيا ما در برنامهريزي و مديريت كلان كشور، حوزه اجتماعي را جديتر از سالهاي قبل گرفتهايم؟ آيا رصدها، مشورتها، برنامهريزيها و طرحهاي ما در اين باره كارا و مؤثر بوده است؟ به نظر ميرسد نوعي رهاشدگي در اين حوزه وجود دارد.
به جرئت ميتوان گفت حوزه اجتماعي از جمله طلاق و عوامل و تبعات آن هيچ وقت دغدغه جدي سياستگذاران ما نبوده است، به عبارت ديگر اين حوزه كاملاً در حاشيه قرار گرفته و متناسب با وزن و اثرگذارياش بر ساير حوزهها بهاي لازم به آن داده نشده است. طبيعي است وقتي موضوعي به اين مهمي در حاشيه قرار ميگيرد در عمل توجه جدي به آن صورت نميگيرد.
حالا سؤالي كه اين ميان مطرح ميشود اين است كه اصليترين يا مهمترين گره در زمينه طلاق چيست؟ ما در تصميمگيريهاي كلان كشور در مسكن، رسانه، آموزش و پرورش و آموزش عالي، تلفن همراه، شبكههاي مجازي، مسافرت، مناطق آزاد، رايانه و امثالهم ورود كردهايم اما به اين امر دقت نكردهايم كه همه اين حوزهها نياز به پيوست اجتماعي دارد. اصلاً نميشود پذيرفت يك طرح در مجلس ارائه شود و به تصويب برسد يا دولت لايحهاي را ارائه كند و در كشور اجرا شود اما اين طرح يا آن لايحه پيوست فرهنگي نداشته باشد. پيوست فرهنگي يعني اينكه ما تبعات شكل زندگي امروزي و ابزارهاي جديد و طرحهاي كلان را بررسي كرده باشيم و غافلگير نشويم اما اين سالها اين اتفاقات روي نداده است. به عبارت ديگر ما ارزيابي جدي، اثرگذار و دامنهداري از تأثيرات تصميمگيري در ساير حوزههاي بخش اجتماعي نداريم.
ما اين سالها آمديم و فضاي مجازي را گسترش داديم اما نيامديم ببينيم تبعات و آثار گسترش فضاي مجازي در زندگي ايرانيها چه خواهد بود. نيامديم ببينيم كه آيا ميشود اين گسترش و توسعه را به فرصت تبديل كرد. بيشتر خواستيم نبينيم و روبهرو نشويم با اين اميد كه اگر نبينيم مسئله هم پنهان خواهد شد. البته ما در اين زمينه دچار كاستي بزرگ ديگري هم هستيم.
اينكه گاهي ميبينيم به حوزه مسائل اجتماعي با رويكرد سلبي، سياسي، امنيتي، انتظامي و قضايي نگاه ميشود يعني ما در رسانههايمان رد پاي نگاه تحليلي در حوزه آسيبهاي اجتماعي را كمتر ميبينيم. به همين خاطر هم در حوزههاي اجتماعي و فرهنگيمان بيشترين مميزيها را داريم و عملاً اقدامات مؤثري به چشم نميآيد. اين گفته البته ناقض زحمات دستگاههاي مختلف دولتي و غير دولتي نيست اما نتيجه ملموسي كه نشان از بهبود وضعيت باشد عملاً نميبينيم. اينها در سطح كلان قضيه است.
در سطوح و لايههاي پايينتر بايد ببينيم ما چه محتوايي به خانوادههايمان دادهايم كه انتظار محصول فوقالعاده از آنها داريم. ما همه نابسامانيها را بر سر خانوادهها ريختهايم و انتظار داريم كه آنها خم به ابرو نياورند.
برخي گمان ميكنند كه فرهنگ عمومي قابل مديريت نيست و هرگونه تصميمگيري و سياستگذاري براي فرهنگ عمومي محكوم به شكست است. يعني كنشها و رفتارهاي جمعي قانون و قاعده نامرئي خود را دارد و به حال خودش بايد رها شود اما مطابق با نظر رهبر معظم انقلاب، كنشهاي جامعه و فرهنگ در سطوح رفتارهاي عامه قابل مديريت و كنترل است؛ ما كمتر اين مديريت جامع، هدفمند و يكپارچه را ميبينيم. مثلاً وقتي فناوري چندوجهي و مهمي در حوزه ارتباطات بين فردي به نام فناوريهاي تلفن همراه به كشور ميآيد در رفتارهاي چند نسل اثر ميگذارد و مثل بزرگراهي كه از وسط يك محله ميگذرد ميتواند دو دنياي متفاوت در دو نسل پدران، مادران و فرزندان پديد آورد.
اينها واقعيتهاي اجتماعي ماست و امروز نشانههاي اين تحولات را ميبينيم اما مديران و برنامهريزان فرهنگي و اجتماعي ما درباره تبعات اين ابزار و آثار فرهنگي آن عكسالعملهاي به موقع و مؤثري انجام نميدهند نهايتاً همه اين تبعات و آسيبها در جايي به نام خانواده جمع ميشود چون عملاً سد و بندآبي پيش از خانواده نداريم. بايد اقرار كرد فقدان پيوست اجتماعي براي برخورد با پديدهها و رويدادهاي اين سالها در نهايت موجب بروز گسست در خانواده شده است.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۱۳ مرداد ۱۳۹۵ - ۲۱:۰۰
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 24]