محبوبترینها
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1845385598
با چه غرضی ایرانیان را به نژادپرستی متهم می کنند؟
واضح آرشیو وب فارسی:پایگاه خبری آفتاب: با چه غرضی ایرانیان را به "نژادپرستی" متهم می کنند؟
روزنامه ایران با نقل سخنان شروین وکیلی جامعه شناس و مدرس دانشگاه که به تعریف علمی از «نژادپرستی» پرداخت، کسانی که ایرانیان را به این صفت وصف می کنند، مورد انتقاد قرار داد.
آفتاب‌‌نیوز : در این سخنان آمده است: «من آلمانی ام» فریادهای نوجوان 18 ساله آلمانی و ایرانی تباری بود که چند روز گذشته در شهر مونیخ در یک مرکز خرید به سوی مردم تیراندازی کرد و بیش از 10 نفر را کشت و بعد از آن هم خودکشی کرد.
این واقعه باز بهانه ای شد برای برخی از سخنگویانی که ایرانیان را به نژادپرستی متهم می کنند؛ ادعایی که به اعتقاد دکتر شروین وکیلی با قصد و غرض مطرح می شود و «خطایی مهندسی شده» است؛ گفتمانی که با خودآگاهی کامل «اشتباه می کند» و عینیت و شواهد و گواهان تجربی را نادیده می گیرد. مؤلف در این متن، تحلیلی ارائه می دهد مبنی بر اینکه اصولاً در ایران زمین مفهوم امروزین «نژاد» و پیش داشت هایی که «نژادپرستی» را ممکن می کند وجود نداشته است.
داوری درباره اینکه ایرانیان یا هر ملت دیگری نژادپرست هستند یا نه، بسیار ساده است. امروزه کلمه «نژادپرستی» (Racism) یک تعریف دقیق و روشن علمی دارد و کافی است به آن بنگریم و شاخص هایش را در نظر داشته باشیم تا بتوانیم حضور یا غیابش را در یک نظام تمدنی مانند ایران زمین تشخیص دهیم.
نژادپرستی سه لایه از پدیدارهای همنشین و همراه را در بر می گیرد که همگی هم تبارنامه و ریشه و حد و مرز روشنی دارند. این لایه ها را می توان در سطح «نظری»، «حقوقی-اجتماعی» و «رفتارهای شخصی» ردگیری کرد.
پیش از هــرچیز، نژادپرستی یک «ایدئولوژی سیاسی» و یک «دستگاه فکری» است که پیش فرض اصلی اش تقسیم شدنِ گونه انسان به زیرسیستم های «نژادی» است. مهم ترین شاخص زیستی در این میان «رنگ پوست» است. این ایدئولوژی علاوه بر این فرض می کند که نژادهای متفاوت انسانی از استعدادهای اخلاقی و عقلانی متفاوتی هم برخوردارند و برخی برتر از برخی دیگر هستند. نژادپرستی در ضمن یک «نظام حقوقی» و «قواعد اجتماعی» را پدید می آورد که بر جداسازی و تفکیک فضاهای مربوط به نژادهای گوناگون مبتنی است و دسترسی ایشان به منابع و برخورداری و رفاهشان را بر اساس نژادشان به شکلی تبعیض آمیز تعیین می کند.
در مرتبه سوم، نژادپرستی مجموعه ای از «کردارها» و «الگوهای رفتاری» را پدید می آورد که با ابراز نفرت و خشونت نسبت به اعضای نژادهای دیگر همراه است.
نژادپرستی تاریخ تکامل روشن و مشخصی دارد و هرکس که اندکی با سیر تحول نژادپرستی و آرای جامعه شناسان و پژوهشگران این حوزه آشنایی داشته باشد، می داند که نژادپرستی پدیداری اروپایی، متأخر و سیاسی است که به برده داری و استعمار وابسته است و به نوعی می توان آن را موتور نظری پیشبرد استعمار و برده داری طی چهار قرن گذشته دانست.
با این حساب، پاسخ به این پرسش که «آیا ایرانیان نژادپرست هستند؟» بسیار ساده است. کافی است بنگریم و ببینیم نشانه های نژادپرستی در ایران وجود دارد یا نه؟ به نظرم آشکار و بدیهی است که هرکس این تعریف علمی و ابتدایی از نژادپرستی را بپذیرد و با چشمی دقیق و بی طرف به جامعه ایرانی بنگرد، پاسخ منفی قاطعی به این پرسش خواهد داد.
در ایران زمین تفاوت رنگ پوست مردمان هیچگاه اهمیتی نداشته و امروز هم ندارد. هرگز در ایران بر مبنای رنگ پوست یا هر شاخص زیست شناختی دیگری میان جمعیت های انسانی تمایزی قدرت مدارانه تعریف نشده است. یعنی نه امروز گفتمانی ایرانی بر این اساس داریم و نه در گذشته داشته ایم. به همین ترتیب تبعیض و انگاره پردازی درباره گروه های بیگانه و غیرخودی (که در تمام جوامع وجود دارد) هرگز صورت بندی زیست شناختی و نژادمدارانه نداشته است و امروز هم ندارد. اصولاً در ایران زمین مفهومی همتای race وجود نداشته است و کلیدواژه هایی مانند نژاد، گوهر، چهر و تخمه که در متون قدیمی مان فراوان دیده می شود، یکسره به روابط خویشاوندی مربوط می شود و هیچ ربطی به این پیش داشتِ نژادگرایانه مدرنِ ندارد. یعنی تخمه و نژاد و چهره در متون ایرانی همواره بر اساس تقسیم شدن جامعه بر واحدهای خانوادگی استوار بوده و نه تقسیم جمعیت های انسانی بر اساس صفت های زیست شناختی متفاوت والا یا پست.
در همه جوامع متون حماسی و منابع دینی نقاطی کلیدی هستند که تمایز «خودی» و «بیگانه» را رمزگذاری می کنند و بر خودبرتربینی و خوارشماری بیگانگان تأکید دارند.
تحلیل متون مهمی مانند اوستا و شاهنامه و ادبیات عظیم ملی و دینی و عرفانی ایرانی به روشنی نشان می دهد که مخاطب فرهنگ ایرانی «انسان» در معنای عام آن بوده، بی آنکه اصولاً ارجاعی به نژاد در معنی مدرنش دیده شود.
در ایران زمین هرگز نه دین نژادگرا داشته ایم، نه زیبایی شناسی و ادبیات مبتنی بر نژاد شکل گرفته و نه نظریه ای علمی، دستگاهی سیاسی، فهمی اخلاقی یا ایدئولوژی ای فراگیر مبتنی بر مفهوم نژاد (race) وجود داشته است.
ایرانیان به خاطر موقعیت جغرافیایی ویژه سرزمین شان از دیرباز در چهارراه آمد و شد گروه های جمعیتی گوناگون بوده اند و به همین خاطر در سراسر تاریخ کشورمان تأکید بر بازرگانی و ارتباط دوستانه با بیگانگان را می بینیم و انگاره سازی هایی که از اقوام و تیره های گوناگون می بینیم همواره محترمانه و پرارج و مهربانانه بوده است.
به این ترتیب این پرسش پیش می آید که چرا برخی از سخنگویان امروز، ایرانیان را به نژادپرستی متهم می کنند؟ نژادپرستی معنایی دقیق و روشن دارد و نمودهایش هم شفاف و تیز و مشخص است. چطور ممکن است جامعه ای که اهمیتی به رنگ پوست افراد نمی دهد و اصولاً رده بندی و سلسله مراتبی بر اساس رنگ پوست را نداشته و ندارد، نژادپرست خوانده شود؟ بر چه مبنایی تمدنی که هیچ متن باستانی یا جدید مهمی در آن به تفاوت زیست شناختی نژادهای انسانی تأکید نکرده، نژادپرست قلمداد می شود؟ چطور ممکن است نمودهای رفتاری مشخص و تعریف شده و مشهوری که نژادپرستان را از غیرنژادپرستان متمایز می کند در جامعه ای به کلی غایب باشد و باز انگ نژادپرستی به آن جامعه چسبانده شود؟
در شرایط امروزین که سخنگویان و گروه های سیاسی خاصی به الصاق این برچسب به ایرانیان اصرار دارند، این شائبه شکل می گیرد که شاید چیزی فراتر از گزاره ای ساده را پیش رویمان داشته باشیم و منظور منسوب کردن ساده صفتی به ملتی نباشد. یعنی بسامد و تنوع و تکرار نژادپرست خواندن ِ ایرانیان فراتر از آن است که بخواهیم به سادگی بیسوادی و نادانی گویندگان و ناآشنایی شان با مفاهیم تعریف شده و روشن علمی را دلیلِ آن بدانیم.
گویی در اینجا با گفتمانی روبه رو باشیم که با قصد و غرضی روشن و با خودآگاهی کامل «اشتباه می کند» و عینیت و شواهد و گواهان تجربی را نادیده می گیرد و مفاهیم جا افتاده و روشن علمی و روش شناسی عقلانی مرسوم را نقض می کند. نژاد و نژادپرستی همواره تعبیرهایی سیاست زده و سلطه مدار بوده اند. امروز نیز همین کلمه ها دستمایه «خطاهای مهندسی شده» و دروغ هایی مکرر در مکرر شده اند، تا همچون ماده خامی مفهومی خارج از بستر درست خویش به کار گرفته شوند و در بافتی دروغ آمیز برای تولید مدارهایی تازه از سیطره و استیلا به کار روند.
آنچه امروز کشور ایران را از آسیب و آشوب حفظ کرده است و آنچه می توانست سرزمین های جنگ زده و رو به ویرانی جدا شده از ایران زمین را از بلا حفظ کند، هویت مشترک تاریخی و خودانگاره ارجمندِ «ایرانی بودن» است و این همان است که مورد تاخت و تاز هواداران این گفتمانِ «خود-نژادپرست-گرا» قرار گرفته است.
نژادپرستی برچسبی ناخوشایند و نازیبا است که نادرستی علمی اش و پیشینه خو-نین اش در قرن گذشته به قدر کافی سنگین و اثرگذار بوده، تا توسط گروه های ایران ستیز همچون انگ و برچسبی برای حمله به هویت ملی ایرانیان به کار گرفته شود. این نکته که نژادپرستی هیچ ارتباطی با نمودهای مورد ادعای سخنگویان این جبهه ندارد، یا این حقیقت که کلمات در این گفتمان به عمد اشتباه به کار برده می شوند و گواهان آشکار و عیان با قصد و غرض تحریف می شوند، هیچ تأثیری در این میان ندارند، چرا که قصد گفتمان هایی فریبکارانه از این دست «تولید مدارهای سلطه» به هر قیمتی است و نه زایش قدرتی استوار و حقیقت مدار. قدرت استوار و هویتِ جمعی نیرومند تنها از تبارنامه های تاریخی دیرپا و همجوشی های ژرف هویت ها برمی خیزد. از این رو است که هویت های ساختگی و نوپا و مهاجم ناگزیر به جعل و دروغ و فریب روی می آورند، تا خود را با رقیبان کهنسال تر و نیرومندتر خود همتا بنمایند و چه بسا با همین مکر بر آنان غلبه یابند.
در این بستر پرسش از نژادپرستی ایرانیان یک گزاره بی اثر و خنثی علمی نیست. که کلیدی است بر دروازه هویت ایرانی و خشتی است از دیوار کجی که در کنار این دروازه بنا کرده اند. آیا ایرانیان نژادپرست هستند؟ پاسخ علمی، عقلانی، رسیدگی پذیر، مستند و آشکار این پرسش برای هرکسی که اندکی تاریخ و جامعه شناسی بداند، یک «نه» قاطع است. اما ضرورت دارد که پس از اعلام این پاسخ منفی، این پرسش طرح شود که «چرا اصرار دارید مفهومی چنین پرت را به ملتی چنین پاکیزه از آن منسوب کنید؟»
*جمعه اول امرداد 1395 نشست «حلقه اندیشه زُروان» به بحث «وجود یا غیاب نژادپرستی در میان ایرانیان» اختصاص داشت. نوشتار فوق چکیده ای از متن سخنرانی دکتر شروین وکیلی در این نشست است که به منظور انتشار در اختیار «صفحه اندیشه ایران» قرار گرفت که از این بابت از ایشان سپاسگزاریم.
۰۶ مرداد ۱۳۹۵ - ۱۴:۵۷
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: پایگاه خبری آفتاب]
[مشاهده در: www.aftabnews.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 12]
-
گوناگون
پربازدیدترینها