واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: عربستان و 11سپتامبر، حلقه مفقود تروریسم در شعارهای انتخاباتی آمریکا- زمان رضاخانی* تهران - ایرنا - نامزدهای اصلی انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا، اگرچه از ضرورت مبارزه با ریشه های تروریسم داعشی و القاعده ای سخن می گویند، اما حاضر به نام بردن از این ریشه ها نیستند؛ زیرا ناچار خواهند شد به اشتباه های تاریخی واشنگتن در تعامل با فرقه وهابی اعتراف و تغییری بزرگ در سیاست خارجی کاخ سفید ایجاد کنند.
هفته گذشته مردی با حمله مسلحانه به یک باشگاه شبانه در شهر اورلاندو، 49 نفر را کشت و 53 نفر دیگر را بشدت زخمی کرد. مطابق معمولِ حمله های تروریستی اخیر به کشورهای غربی، خیلی زود معلوم شد این مرد نیز دلبستگی و پیروی اش را از گروه داعش اعلام کرده بود.داعش پرورده مکتب وهابی است، اما این گروه، تنها جمعیت افراط گرا نیست که توسط مکتب وهابی آموزش دیده است. القاعده، جبهه النصره، بسیاری از گروه های افراط گرای پاکستانی مانند طالبان و شبکه حقانی و حتی شبکه های شبه نظامی در شمال آفریقا نیز دانش آموخته همین مکتب هستند. مردم آمریکا هنوز حادثه تروریستی 11 سپتامبر 2001 را فراموش نکرده اند؛ حادثه ای که در آن، بیش از سه هزار شهروند آمریکایی کشته شدند و بعدها معلوم شد 15 تن از 19 تروریست عامل آن حادثه، اتباع عربستان سعودی بودند. ترورهای پی در پی در غرب، طبعا موضوع امنیت و به طور خاص تروریسم را به یکی از بحث های محوری در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا تبدیل کرده است."هیلاری کلینتون" یکی از دو نامزد اصلی انتخابات آینده آمریکا است. وی در بخش "امنیت ملی" از برنامه های انتخاباتی خود که روی تارنمایش هم قرار داده (1) از جمله، نوشته است: "شکست داعش و تروریسم جهانی و ایدئولژی هایی که داعش از آن سرچشمه گرفته است". "دونالد ترامپ" رقیب کلینتون نیز سخنان کمابیش مشابهی را بر زبان رانده و البته پیش از این، در کمال صداقت و در مقام یک سرمایه دار، گفته است که عربستان باید بابت دوستی با ایالات متحده، پول بیشتری بپردازد. (2)اما نکته جالب در برنامه های دو نامزد دموکرات و جمهوری خواه، این است که هرگز از آن "ایدئولژی هایی" که تروریسم جهانی "از آن سرچشمه گرفته است" نام نمی برند.شاید اتحاد شکننده ای که میان ریاض و واشنگتن در منطقه خاورمیانه برقرار است، یکی از دلایلی باشد که آمریکایی ها تمایل ندارد عربستان را مستقیما به عنوان مسئول افراط گرایی بین المللی معرفی کنند. اما شاید دلیل دیگر، نقشی باشد که خود آمریکا در گذشته در گسترش مکتب وهابی داشته است.** ریشه های مکتب وهابی و نقش آمریکامجله ژاپنی "دیپلمات" در مقاله ای که سال 2014 منتشر کرده بود، به نقش مکتب وهابی در گسترش افراط گری از جمله در چین اشاره کرده بود. (3)برای شناخت مکتب وهابی، ناچاریم نگاهی به تاریخچه سلفی گری بیندازیم. سلفی گری، مَنِشی بود که بنیانگذارانش برای نزدیک شدن به شیوه زندگی "سلف الصالح" یعنی سه نسل نخست مسلمانان صدر اسلام برگزیده بودند. بسیاری، "ابن حنبل" و "ابن تیمیه" را بنیانگذاران سلفی گری دانسته اند. سلفی ها به طور خلاصه بسیار سنت گرا بودند و شیوه های زندگی مدرن را "بدعت" می دانستند.مکتب وهابی، فرقه ای است که توسط "محمد بن عبدالوهاب" در قرن هجدهم بنیان گذاری شده و خود را به سلفی گری منتسب می کند. سعودی ها پس از تصرف مکه و مدینه در سال های 1924 و 1925، فرقه وهابی را به عنوان مذهب رسمی خود معرفی کردند تا زمینه ای برای ایجاد هویت ملی در عربستان سعودی ایجاد کنند.آنچه محمد عبدالوهاب "جهاد" می نامید و در واقع حمله مسلحانه برای هدف های سیاسی بود، یکی از پایه های فرقه وهابی را تشکیل داد. وهابی ها اندیشه "تکفیر" را هم از "ابن تیمیه" گرفتند و به همین دلیل، گاه از آنان با عنوان "تکفیری ها" یاد می شود. پس از مرگ "محمد بن سعود"، فرزندش "عبدالعزیز بن محمد" شعار "تغییر مذهب دهید یا بمیرید" را رسما برای گسترش قلمرو قدرت خود به کار گرفت و نقش مهمی در گسترش فرقه وهابی ایفا کرد. (4) مجله هافینگتون پست در آمریکا، سال 2015 در مقاله ای افشا کرد که سعودی ها تنها در سه دهه اخیر، 100 میلیارد دلار برای گسترش افراط گرایی (ترویج فرقه وهابی) عمدتا در کشورهای فقیر هزینه کرده اند. (5)این مجله در مقام قیاس، نوشت کل هزینه ای که اتحاد جماهیر شوروی بین سال های 1921 تا 1991 (هفتاد سال) برای ترویج مکتب کمونیسم هزینه کرده بود، هفت میلیارد دلار بود.مجله "ورلد افیرز" نیز در مقاله ای، هزینه سالانه عربستان سعودی برای ساخت مساجد و مدرسه های مبلغ فرقه وهابی را بالغ بر چهار میلیارد دلار دانسته است. (6)اما چنانکه بالاتر اشاره شد، واشنگتن خود نیز در گسترش وهابی گری نقش داشته است. آمریکا برای نخستین بار اوایل دهه 80 میلادی و زمانی روی وهابی ها سرمایه گذاری سیاسی کرد که سیاست "افراط گرایی دینی" را ابزاری مناسب برای جنگ نیابتی با "مکتب کمونیسم" یافت. ایرنا پیشتر در مقاله ای (7) شرح سرمایه گذاری مشترک آمریکا و عربستان روی شبه نظامیانی که برای جنگ عازم افغانستان شدند و بعدها بدنه القاعده را تشکیل دادند را روایت کرده است. امروز اگر نامزدهای ارشد حزب های حاکم آمریکا بخواهند علیه ریشه های تروریسم در غرب سخن بگویند، ناچارند اولا به اشتباه تاریخی خود در دهه 80 میلادی و حتی اشتباه خود در مورد جنگ داخلی سوریه اعتراف کنند و ثانیا عمیقا احساس کنند که هزینه ائتلاف شکننده با عربستان در خاورمیانه، از چشم پوشی بر ریشه های تروریسم بیشتر خواهد بود.کارشناس حوزه بین الملل - ایرنا اروپام**9163**1599====================ارجاع ها:(1):https://www.hillaryclinton.com/issues/national-security/(2):http://thehill.com/blogs/ballot-box/presidential-races/251227-trump-saudi-arabia-should-pay-us(3)http://thediplomat.com/2014/10/chinese-salafism-and-the-saudi-connection/(4):https://en.wikipedia.org/wiki/Wahhabi#Politics(5):http://www.huffingtonpost.com/dr-yousaf-butt-/saudi-wahhabism-islam-terrorism_b_6501916.html(6):http://www.worldaffairsjournal.org/article/saudi-connection-wahhabism-and-global-jihad(7): آمریکا در دوراهی انتخاب: عبرت یا تکرار تاریخ – زمان رضاخانیhttp://www.irna.ir/fa/News/81628357/
29/03/1395
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 36]