واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: درياي جنوبي چين در مسير رويارويي
ديوان داوري بينالمللي لاهه حكم خود را درباره اختلاف سرزميني فيليپين با چين صادر كرد.
نویسنده : دكتر سيدرضا ميرطاهر
ديوان داوري بينالمللي لاهه حكم خود را درباره اختلاف سرزميني فيليپين با چين صادر كرد. اين دادگاه اعلام كرد چين از لحاظ تاريخي حقي براي ادعاي مالكيت آبهاي درياي چين جنوبي ندارد. اين دادگاه داوري با دادن رأي به نفع فيليپين با استناد به خط فاصل ترسيم شده در نقشه ۱۹۴۷ درياي چين جنوبي گفت: هيچ دليل قانوني براي چين وجود ندارد كه در مورد منابع موجود در مناطق آبي داخل اين خط فاصل ادعاي حق و حقوقي تاريخي كند. در واكنش به اين مسئله، دولت چين حكم دادگاه بينالمللي لاهه را رد و تأكيد كرد آن را نميپذيرد و به رسميت نميشناسد. چين اعلام كرد كه هيچ حكمي نميتواند اين كشور، فعاليتها و حقوقش را محدود كند. هر چند رأي ديوان داوري ضمانت اجرايي ندارد، اما قطعاً براي طرف برنده، امتيازي اخلاقي و سياسي محسوب ميشود. به نظر ميرسد حكم ديوان داوري بينالمللي ضربه مهمي به ادعاها و اقدامات دولت چين درباره ادعاي مالكيت بر بخشهاي قابل توجهي از درياي چين جنوبي و نيز برخي جزاير آن مانند جزاير اسپراتلي و جزاير پارسل وارد كرده است. درياي چين جنوبي غني از منابع انرژي، معدني و ماهيگيري است. منطقه دريايي مورد اختلاف در درياي چين جنوبي حدود 5/3 ميليون كيلومتر مربع وسعت دارد و نيروي دريايي چين با افزايش حضور خود در آن، مانع از فعاليت كشتيهاي ماهيگيري فيليپيني شده است. شكايت فيليپين در اين زمينه در سال ۲۰۱۳ تسليم ديوان لاهه شد و محتواي اصلي آن تعيين وضعيت حقوقي يك رشته جزاير پراكنده صخرهاي و مرجاني و تعدادي جزيره مصنوعي بود كه چين در اين منطقه احداث كرده است.
با توجه به اينكه افزايش حضور نظامي چين بر نگراني ديگر كشورهاي مدعي مالكيت اين منطقه افزوده، انتظار ميرود رأي ديوان داوري بينالمللي به افزايش تنش منجر شود. چين در چند سال اخير به اجراي رزمايشها در درياي جنوبي چين مبادرت كرده است. در عين حال امريكا نيز به دليل اهميت اين دريا به عنوان يكي از آبراههاي مهم بينالمللي، به افزايش حضور نيروي دريايي خود پرداخته و همين مسئله باعث افزايش هراس كشورهاي منطقه از خطر برخورد نظامي اين دو قدرت نظامي شده است. واكنش چين نسبت به اين رأي، واكنش آينده فيليپين، ويتنام و ساير كشورهاي منطقه جنوب شرق آسيا و همچنين امريكا را مشخص خواهد كرد. اگر چين درصدد افزايش حضور نظامي خود در درياي چين جنوبي برآيد، بايد انتظار داشت كه ساير كشورها نيز آمادگي نظامي خود افزايش دهند و اين احتمال ميرود كه امريكا نيز خواهان تشكيل يك ائتلاف بينالمللي به منظور مراقبت و حفاظت از امنيت كشتيراني در اين منطقه شود. در واقع اكنون شاهد مداخله روزافزون امريكا در مسائل اين منطقه، بهويژه در زمينه اختلافات دريايي چين با همسايگانش در درياي چين جنوبي و درياي شرقي چين هستيم. واشنگتن در اين چارچوب به هواداري از همسايگان چين برخاسته و در عين حال به افزايش قابل توجه روابط تسليحاتي و نظامي خود با اين كشورها پرداخته است. با اين حال اين اقدامات و كنشهاي امريكا از ديد چين پنهان نمانده است.
به همين دليل چين به همراه روسيه در چارچوب همكاريهاي دوجانبه و سازمان همكاري شانگهاي، سعي در اتخاذ مواضع مشترك براي مقابله با تهديدات نظامي و امنيتي امريكا دارند. رويكرد مداخلهجويانه امريكا در منطقه آسيا - اقيانوس آرام و اعلام استراتژي نظامي جديد اين كشور كه به صراحت از چين به عنوان يك تهديد نام برده، باعث شده چينيها به فكر توسعه هر چه بيشتر توان نظامي خود بهويژه توسعه توانمندي موشكي بيفتند. چين در اين مسير از همكاريهاي گسترده روسيه برخوردار است. در عين حال اقدامات نظامي اخير امريكا از جمله تمركز 60 درصد از ناوگان نيروي دريايي اين كشور در منطقه گسترده آسيا- اقيانوس آرام، در كنار ديگر اقدامات امريكا مانند استقرار سامانههاي ضدموشكي جديد در برخي از كشورهاي اين منطقه مانند ژاپن، باعث شده روسيه و چين بيش از پيش از اهداف امريكا بيمناك شده و درصدد تقويت نظامي و افزايش همكاريهاي نظامي مانند برگزاري رزمايشهاي مشترك برآيند. چين در حال حاضر پس از امريكا در رتبه دوم از نظر هزينههاي دفاعي قرار دارد. اين در حالي است كه مقامات امريكايي مدام درباره افزايش بيسابقه هزينههاي نظامي چين هشدار داده و درباره اهداف اين كشور از چنين اقدامي ابراز بدگماني ميكنند. چين در سالهاي اخير همگام با افزايش قابل توجه توانمندي اقتصادي خود، گامهاي بلندي نيز براي مدرنيزه كردن نيروهاي نظامياش برداشته است. اين اقدام چينيها هم براي مقابله با برتريجويي منطقهاي امريكا، مقابله با تهديدات احتمالي از جانب همسايگان و از همه مهمتر كسب پرستيژ بينالمللي براي چين صورت گرفته است. چينيها تمركز زيادي بر گسترش توانمنديهاي استراتژيك خود در ابعاد موشكي، دريايي و هوايي دارند. اكنون با شكست چين در ديوان بينالمللي داوري كه به منزله عقبگردي براي اين كشور در مسير پيگيري ادعاهاي خود بر گستره وسيعي از درياي چين جنوبي محسوب ميشود، ميتوان انتظار داشت پكن با بي اعتنايي به اين حكم داوري، كماكان سياستهاي فعلي خود در زمينه تثبيت حاكميت خود بر پهنه وسيعي از درياي چين جنوبي را دنبال كند. مسلماً اين مسئله واكنش جدي امريكا به عنوان قدرت فرامنطقهاي كه در نقش حامي كشورهاي حاشيه اين دريا را ايفا ميكند به همراه خواهد داشت. بهويژه اينكه برخي از اين كشورها مانند فيليپين از ديرباز روابط گسترده دفاعي و نظامي با واشنگتن دارند، بنابراين بر اين گمان هستند كه امريكا در رويارويي با چين آنها را تنها نخواهد گذاشت.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۲۲ تير ۱۳۹۵ - ۲۱:۲۲
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 30]