واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: اگر در یکی از خانههای محله جدیدی به نام ریجن در منطقه آلمر نزدیک پایتخت هلند ساکن باشید، حتما در حیاط خانهتان باغی دارید که محصولات مختلفی از آن برداشت خواهید کرد. بخشی از حیاط خانهتان نیز به تهیه کمپوست از زباله خانگی اختصاص دارد. بیرون از خانهتان نیز مزارعی عمودی قرار دارند که انواع محصولات کشاورزی، باغی و جالیزی را تامین میکنند.
ریجن قرار است، نخستین شهرک تمام خودکفا در جهان باشد. این شهرک که در مساحتی بالغ بر 16 هزار مترمربع ساخته میشود، علاوه بر تامین مواد غذایی مورد نیاز ساکنان، انرژی الکتریکی آنها را نیز از طریق منابعی متنوع تولید میکند. زبالههای تولیدی در ریجن نیز در حلقهای بسته مورد بازیافت قرار گرفته یا برای تولید کود و انرژی استفاده میشود. ریجن را میتوان نمادی از طراحی هوشمندانه، فناوریهای پیشرفته و رویکردی دوستدار محیط زیست دانست. یک شرکت دانشبنیان دانمارکی قرار است تابستان امسال عملیات ساخت شهرک ریجن را آغاز کند، اما برای آشنایی هر چه بیشتر با این رویکرد نوین در حوزه شهرسازی، بد نیست به مهمترین مواردی که در طراحی آن در نظر گرفته شده، نگاهی کنیم. انرژیهای متنوع شهرک ریجن، تمام انرژی مورد نیاز خود را نیز تولید میکند. این انرژی در قالب مجموعهای متنوع شامل انرژی خورشیدی، انرژی زمین گرمایی، انرژی باد و نیز انرژی زیست توده (ناشی از سوزاندن پسماندهای آلی) به دست میآید. این تنوع منابع سبب میشود در تمام طول سال و حتی در روزهای بسیار سرد زمستان در این کشور شمالی، همچنان جریانی مطمئن از انرژی الکتریکی تولید شود. یکی دیگر از مزایای ریجن در زمینه تامین انرژی به سامانه توزیع برق آن مربوط میشود. این سامانه هوشمند که عملکردی بسیار بهینه دارد، تا حد زیادی جلوی هدررفت انرژی در خطوط انتقال نیرو را میگیرد. گفتنی است مجموعه خودروهای برقی ویژه حملونقل عمومی در ریجن نیز از همین برق تولیدی استفاده خواهد کرد. یکی دیگر از منابع تولید برق، استفاده از نیروگاه زیستگاز (بیوگاز) یعنی همان گازهای قابل اشتعال تولیدی در فرآیند تجزیه مواد است. استفاده از بیوگاز برای تولید برق، علاوه بر تامین بخشی از انرژی مورد نیاز، یک مزیت زیستمحیطی نیز دارد و آن هم اینکه بسیاری از انواع پسماندهای خانگی را میتوان در آن به انرژی الکتریکی و نیز آب تبدیل کرد. به این ترتیب، ضمن رفع بخشی از مشکل پسماندها، بخشی از آب مورد نیاز نیز تامین میشود. تولید مواد غذایی و کشاورزی مدرن در حال حاضر، حدود 40 درصد از مساحت خشکی کره زمین، صرف تولید انواع محصولات کشاورزی میشود. فرآیند تولید محصولات کشاورزی، اصلیترین عامل تولید گازهای گلخانهای به شمار میرود. همچنین بهرهبرداری بی رویه از زمین برای کاشت انواع محصولات، اصلیترین عامل در زمینه جنگلزدایی در سطح بینالمللی است. پرورش محصولات کشاورزی موجب مصرف 70 درصد از منابع آب شیرین جهان نیز میشود. به همین دلیل در طراحی شهرک خودکفای ریجن به تامین موادغذایی مورد نیاز ساکنان به شیوهای غیرمخرب برای محیطزیست و با بهرهوری بالا توجه خاص شده است. درست همانند تولید انرژی، تولید انواع موادغذایی در ریجن نیز به دو صورت متمرکز و پراکنده صورت میگیرد. در حالت متمرکز، باغها و مزارعی بزرگ وجود دارد که حجم زیادی از محصولات کشاورزی را تولید میکند. از سوی دیگر، ساکنان ریجن در حیاط خانه خود نیز باغچهای دارند که میتوانند بخشی از نیاز غذایی خود را با محصولات به دست آمده از آن تامین کنند. بخش قابل توجهی از محصولات کشاورزی و باغی از مزارع عمودی به دست میآید. منظور از مزرعه عمودی، پرورش انواع گیاهان در سازههایی چند طبقه است، درست همانند آپارتمانی که امکان قرار گرفتن تعداد زیادی انسان روی مساحت محدودی از زمین را فراهم میکند، در مزارع عمودی نیز میتوان حجم زیادی از گیاهان را روی طبقات مختلف قرار داد. این کار به استفاده بهینه از منابع محدود زمین کمک میکند. ترکیب باغهای درون خانهها، باغهای فصلی و نیز مزارع عمودی در ریجن سبب میشود که در همه فصول سال، محصولات کشاورزی تازهای برای برداشت موجود باشد. تقویت خاک کشاورزی از مهمترین موارد برای افزایش بهرهوری در کاشت است. برای تقویت خاک مزارع کشاورزی و باغها در ریجن قرار است از کمپوست تولید شده از پسماندهای تجزیهپذیر خانگی و نیز کود حیوانی تولید شده توسط دام و طیوری که از برخی از این پسماندها تغذیه کردهاند، استفاده کرد. تنوع منابع از عواملی است که به توسعه پایدار و تامین پیوسته نیازهای ما میانجامد. ریجن در تامین انرژی مورد نیاز خود از منابع گوناگون استفاده میکند. این رویه در تامین مواد غذایی نیز جاری و قرار است با شیوههای بسیار پیشرفته کشاورزی نظیر آئروپونیک (هواکشت) و هیدروپونیک (آبکشت) و نیز شیوههای کشاورزی ارگانیک با بهرهوری بالا، میزان برداشت محصول در این مجموعه به مراتب بیشتر از شیوههای سنتی باشد. از شیوههای مورد استفاده برای تولید محصولات غذایی در ریجن، شیوه آکواپونیک (یعنی پرورش همزمان انواع گیاهان در کنار پرورش ماهی) است. در این شیوه، ماهی بخشی از مواد مورد نیاز رشد گیاه را فراهم کرده، گیاه نیز به رشد ماهی کمک میکند. شیوه آکواپونیک در قیاس با شیوههای سنتی کشاورزی میتواند ده برابر محصول بیشتری تولید کند و در عین حال مصرف آب در آن نیز 90 درصد کمتر است. این ماهیان میتوانند منبع خوبی برای تامین پروتئین مورد نیاز ساکنان این منطقه باشند. سامانه بسیار پیشرفته آب و پساب مجموعه ریجن از یک سامانه بسیار پیشرفته آب و پساب برخوردار است. این سامانه میتواند آب باران و نیز فاضلاب خانگی را جمعآوری کرده و آنها را به مزارع فصلی یا سامانههای کشاورزی آکواپونیک بفرستد. استفاده از شیوههای به روز و فناوریهای نوین در کشاورزی، سامانه پیشرفته جمعآوری آبهای سطحی و فاضلاب و نیز تاسیسات مجهز تصفیه فاضلاب، همگی به صرفهجویی قابلتوجهی در مصرف آب در ریجن میانجامد. مازاد تولید و صادرات به گفته کارشناسان طراحی مجموعه ریجن، احتمالا هر سال مقدار زیادی موادغذایی ارگانیک مازاد (شامل میوه، سبزیجات، ماهی، تخممرغ، محصولات لبنی و...) تولید خواهد شد که میتوان آنها را برای فروش به شهرهای اطراف فرستاد. براساس محاسبات صورت گرفته، شهرک ریجن نیمی از موادغذایی مورد نیازش را پرورش میدهد. با توجه به این که پرورش برخی موادغذایی نظیر قهوه یا موز به هیچ وجه مقرون به صرفه نیست، این دسته از موادغذایی از خارج از مجموعه تامین میشود. در مقابل، بخشی از تولید کشاورزی در این شهرک مازاد است و میتوان آن را به نواحی اطراف فروخت. این تولید مازاد در باره انرژی نیز صادق است و بخشی از برق تولیدی در آن را میتوان به مناطق اطراف صادر کرد. پسماندهای به درد بخور به طور کلی، در هر منطقه مسکونی با دو نوع زباله یا همان پسماند خانگی روبه رو هستیم؛ دسته اول، پسماندهایی است که در طبیعت براحتی تجزیه میشود. این پسماندها که میتوانند شامل انواع پسماندهای آلی نظیر پسماندهای غذایی باشند، در مراکزی ویژه در شهرک ریجن در اختیار نوع خاصی از مگس قرار میگیرد. این مگس، ضمن تغذیه از این پسماندها، روی آن تخمگذاری میکند. در گام بعدی میتوان از این حشرات تازه تکثیر شده برای تغذیه ماهیان پرورشی استفاده کرد. همچنین در همه خانههای ریجن، بخشی برای تولید کمپوست قرار دارد. به این ترتیب، هر خانواده میتواند با قرار دادن بخشی از پسماندهای تجزیهپذیر خود در مخزنی ویژه، آن را به کمپوست تبدیل کند. این کمپوست بعدها در تولید محصولات کشاورزی استفاده میشود. پسماندهای تجزیهناپذیر نظیر پلاستیک نیز بازیافت شده یا این که در نیروگاههای زیست گاز به انرژی تبدیل میشوند. ریجن و آیندهای روشن شرکت دانشبنیان دانمارکی سازنده ریجن قصد دارد پروژههای مشابهی را بزودی در کشورهای سوئد، نروژ، دانمارک و آلمان طراحی کند و مورد بهرهبرداری قرار دهد و البته پس از مدتی این فناوری نوین را به
اقصی نقاط جهان ببرد. از دلایلی که این شرکت، هلند را برای ساخت نخستین شهر خودکفا انتخاب کرد، به وضعیت اقلیمی این کشور مربوط میشود. در نظر گرفتن شرایط سردسیر این کشور در طراحی سازهها و منابع مختلف در این شهرک خودکفا و هوشمند، زمینه را برای طراحی سازههایی مشابه در مناطق دیگر زمین نظیر کشورهای خشک آفریقا و خاورمیانه هموار میکند. عملیات ساخت شهرک ریجن قرار است، تابستان امسال آغاز شود. همچنین بر اساس برنامهریزیهای انجام شده، این طرح سال 2017 آماده بهرهبرداری خواهد بود. در فاز اولیه این طرح قرار است 25 خانه با طراحی ویژه در این شهرک ساخته شود و در فازهای بعدی بهتدریج بر میزان این خانههای یک طبقه افزوده شده و این میزان به 100 واحد برسد. همچنین قرار است بعدها چند آپارتمان نیز در این شهرک احداث شود. صالح سپهریفر جامجم منبع: metro.co.uk، fastcoexist.com æ inhabitat.com
یکشنبه 13 تیر 1395 ساعت 04:30
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جام جم آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 125]