واضح آرشیو وب فارسی:598: به نظر میرسد که نهادهایی مانند آموزش و پرورش و رسانۀ ملّی وظیفه تبیین پیامدهای این رفتار را داشته و با استفاده از ابزارهای فرهنگی، تربیتی و هنری خود، رفتار فخرفروشانه را ضد ارزش کنند.به گزارش پایگاه 598 ، هنگامی که از مناطق متموّل نشین کلان شهرهایی مثل تهران، مشهد، شیراز، تبریز و اصفهان و برخی از شهرهای شمالی کشور عبور می کنیم، مظاهر زیادی از پدیده مذموم فخرفروشی و به رخ کشیدن ثروت و مال و منال را در به نمایش گذاشتن ساخت و ساز ها و خودرو ها مشاهده می کنیم که آثار فرهنگی، تربیتی و اقتصادی نامیمونی را بر جامعه اسلامی تحمیل کرده است و فاصله طبقاتی شدیدی را بین اقشار مختلف مردم نشان می دهد. این عامل باعث حریص شدن طبقات مختلف اجتماعی و شکل گیری مفاسد اقتصادی در سطوح مختلف شده است و فرهنگ و اخلاق اسلامی را تحت شعاع خود قرار داده است. همچنین بیانگر این است که نظام تعلیم و تربیت و رسانه های فرهنگی و تربیتی به این مسئله توجه نکرده و پیامدهای فخرفروشی را برای مخاطبان خود تبیین نکرده اند. لذا حساسیتی نسبت به آن نشان نمی دهند و حتی تهیه کنندگان و کارگردانان در فیلم ها و سریال ها به ترویج این رفتار بسیارناپسند دامن می زنند. این وضعیت، یکی از موانع جدی در مسیر اصلاح الگوی مصرف در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی است. فخرفروشی عاملی است که بخشی از منابع فردی و اجتماعی را از مسیر تخصیص بهینه خارج کرده و کشور را فقیر و فقیر تر می کند و آثار روحی و روانی برای خانواده ها ایجاد می کند. وقتی به آموزه های اسلامی در آیات قرآن و روایات و سیره معصومین مراجعه می کنیم مشاهده می شود که خداوند متعال، اولیا و انبیاء او به راحتی از این مسئله نگذشته اند و دین جامع اسلام به شدت با این پدیده مقابله کرده و فخرفروشان مادّی گرا را منفور خداوند متعال می داند. این نکته در آیه 18 سورة لقمان آمده است: «وَ لاتُصَعِّرْ خدّکَ لٍلّناسِ وَ لاتَمْشِ فی الَأرْضِ مَرَحاً اِنَّ ا... لایُحِبُّ کُلَّ مُختالٍ فخورِ». در روایات آمده است: «پیامبر خدا بیرون آمد و گنبدی بلند دید. فرمود: «این چیست؟». یارانش گفتند: این، از آن فلان مرد از انصار است. پیامبر (ص) سکوت ورزید و خود را نگاه داشت تا آن گاه که صاحب آن گنبد، نزد وی آمد و در میان مردم، به ایشان سلام داد. پیامبر از او روی گرداند و این کار را چند بار انجام داد؛ چندان که آن مرد، خشم و رویگردانی وی را دریافت. پس از این حال، به یارانش گله برد: به خدا سوگند! من این رفتار پیامبر را نمی پسندم. گفتند: وی برون آمد و گنبدت را دید». مرد به گنبد خویش بازگشت و آن را ویران کرد؛ چنان که با خاک یکسانش نمود. دیگر بار روزی پیامبر (ص) برون آمد و آن گنبد را ندید. فرمود: آن گنبد چه شد؟. گفتند: صاحب آن، از رویگردانی شما به ما گله آورد و ما او را از ماجرا آگاه کردیم؛ پس آن گنبد را ویران ساخت. فرمود: «خدایش رحمت کند! خدایش رحمت کند!» در جای دیگر نیز ایشان می فرمایند: هرگاه خداوند بنده ای را خوارسازد، مال او را در ساختمان سازی (بیش از حد نیاز)، مصروف می گرداند.» در جامعه خود ما نیز رهبر معظم انقلاب اسلامی به عنوان رهرو نبی اکرم (ص) در این مسیر حرکت کردند و به صراحت تصریح کردند: «گاهی اوقات در بعضی از خیابان ها این جوانهایی که مست ثروتند - مست غرور ثروت - سوار ماشینهای آن چنانی می شوند و در خیابان بنا می کنند به جَوَلان دادن و رفت وآمد کردن و محیط خیابان را ناامن [کردن ]؛ این ها هم ناامنی است. بایستی در قبال هر نوع ناامنی برنامه داشت و حرکت کرد و کار کرد.» و در جای دیگر: «اصلاح الگوی مصرف؛ این حقیر، بار ها راجع به اصلاح الگوی مصرف صحبت کرده ام.... این قاچاقهای ده ها و صد ها میلیاردیِ وسایل لوکس، از همین قبیل است. این بچّه بازی های داخل خیابان ها -که بچّه پول دارهای نوکیسه، با آن خودروهای کذائی می آیند دائم راه می روند، دائماً رژه می روند، دائماً پُز می دهند- به خاطر همین چیز ها است؛ اصلاح الگوی مصرف. این را باید از کودکی به این جوان و نوجوان یاد داد.» سؤال این است که آیا نظام اسلامی برمبنای این آیات، احادیث و روایات، حق دارد در مقابل این وضعیت بایستد و نگذارد کسانی ثروت و مال خود را به رخ دیگران بکشانند. آیا این دخالت در کار مردم محسوب می شود؟ اگر نظام اسلامی در مقابل این پدیده ایستادگی نکند چه پیامدهای اجتماعی را بر جامعه تحمیل می کند؟ وظیفه چه ارگان هایی جلوگیری از پدیده فخرفروشی است؟ راه های مقابله با آن چیست؟ به نظر این حقیر، نظام اسلامی حق دارد منافع اجتماعی را بر منافع فردی تقدم داده و برای جلوگیری از پیامدهای نامطلوب فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی با فخرفروشان به شدّت مقابله کند و مسیر حرکت آن ها را مسدود کند. به نظر می رسد که نهادهایی مانند آموزش و پرورش و رسانهٔ ملّی وظیفه تبیین پیامدهای این رفتار را داشته و با استفاده از ابزارهای فرهنگی، تربیتی و هنری خود، رفتار فخرفروشانه را ضد ارزش کنند. همچنین نمایندگان مجلس شورای اسلامی، شوراهای اسلامی شهر ها و شهرداری ها مالیات، تعرفه های گمرکی و عوارض مربوط به ساخت و ساز را به قدری افزایش دهند که برای هیچ ثروتمندی نیرزد که ظاهر مسکن خود را با مظاهر فخرفروشی تزئین کند و با اتومبیل های صد ها میلیونی و میلیاردی در خیابان ها امنیت فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی جامعه را سلب کند. نیروی انتظامی و دستگاه های قضایی نیز باید هزینه های فخرفروشی را به قدری سنگین کنند که هیچ ثروتمندی حاضر نباشد ثروت خود را به رخ دیگران بکشاند. آن هم در جامعه ای که مردم احساس می -کنند ثروتمندان یک شبه ثروتمند شده و صحبت از حقوق های چندصد میلیونی برخی از مدیران است. چه بسا بسیاری از این ثروت ها یک شبه وارد زندگی برخی از مردمان شده و در یک اقتصاد ناسالم و مریض بر اساس بی ثبایتی اقتصادی، افزایش قیمت نفت و خام فروشی، رانت اطلاعاتی و اقتصادی نصیب یک عده ای شده است که آثار اجتماعی و فرهنگی خود را گذاشته است. به نظر می رسد اگر ثروتمند ترین افراد ثروت خود را از راه حلال (قانونی و مشروع) و با تلاش خستگی ناپذیر به دست آورده باشند، حاضر نخواهند شد به راحتی در جهت فخر فروشی از آن بهره ببرند. پی نوشت ها: [1] سوره لقمان آیه 18. [2] سنن ابن ماجه: ج 2 ص 1393 ح 4161. [3] المعجم الاوسط: ج 8 ص 381 ح 2311. [4] بیانات معظم له 5/2/1394 در دیدار با فرماندهان نیروی انتظامی. [5] بیانات معظم له 14/2/1395 در دیدار با فرهنگیان. * وحید ارشدی
یکشنبه ، ۶تیر۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: 598]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 20]