تبلیغات
تبلیغات متنی
محبوبترینها
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
در خرید پارچه برزنتی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
سه برند برتر کلید و پریز خارجی، لگراند، ویکو و اشنایدر
مراحل قانونی انحصار وراثت در یک نگاه: از کجا شروع کنیم؟
چگونه برای دریافت ویزای ایران اقدام کنیم؟ مدارک لازم و نکات کاربردی
راهنمای خرید یو پی اس برای مراکز درمانی و بیمارستانی مطابق الزامات قانونی
آیا طلاق توافقی نیاز به وکیل دارد؟
چگونه ویزای آفریقای جنوبی را به آسانی دریافت کنیم؟ راهنمای قدم به قدم
همه چیز درباره ویزای آلمان و مراحل دریافت آن
چرا پاسارگاد به عنوان یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی ایران شناخته می‌شود؟
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1821101657
كمپاني مطالعات زنان در ايران مانع توليد علم است
واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: كمپاني مطالعات زنان در ايران مانع توليد علم است
در سال‌هاي اخير مركز مديريت حوزه‌هاي علميه و جامعه الزهرا(س) اقدام به تأسيس رشته مطالعات زنان براي طلاب سطح 3 و 4 خود كردند كه ....
نویسنده : سحر دانشور
در سال‌هاي اخير مركز مديريت حوزه‌هاي علميه و جامعه الزهرا(س) اقدام به تأسيس رشته مطالعات زنان براي طلاب سطح 3 و 4 خود كردند. دانشگاه‌هايي نيز مانند دانشگاه اديان و مذاهب براي رشته مطالعات زنان اقدام به برگزاري آزمون اختصاصي ويژه طلاب كرده و طلبه دانشجويان را در مقطع دكتري پذيرش مي‌كند. اين اتفاق مورد توجه و استقبال طلاب قرار گرفته است، اما نوع پرداختن به اين رشته و ساختار آموزشي مهيا شده براي آن محل بحث جدي كساني است كه در اين فضا مشغول به تحصيلند. حميده هدايتخواه يكي از طلبه دانشجوياني است كه در مقطع دكتري دانشگاه اديان و مذاهب مشغول به تحصيل است و در حال تأليف پايان نامه خود. وي كه كارشناسي ارشد علوم قرآن و حديث دارد و طلبه سطح 3 با تخصص فقه و اصول نيز مي‌باشد، اولين سفرهاي بين‌المللي تيم‌هاي دانشگاهي مطالعات زنان كشور را به كشورهاي آلمان، اتريش، هلند و هندوستان راه‌اندازي كرده و فضاي گفت‌وگو ميان دپارتمان‌هاي مطالعات زنان خارج از كشور با دانشجويان و اساتيد مطالعات زنان داخل كشور را فراهم آورده است. هدايتخواه با طرح مباحث مربوط به رشته خود و اهداف آن، انتقاداتي جدي را به فضاي موجود مطرح مي‌كند و غلبه تك‌صدايي و ايجاد انحصار علمي در رشته مطالعات زنان را مهم‌ترين مانع توليد متن بومي براي اين رشته مي‌داند. با توجه به اينكه شما طلبه سطح 3 حوزه علميه هستيد، چطور شد كه وارد رشته مطالعات زنان شديد؟ من براي پاسخ به سؤال شما بايد كمي به عقب برگردم. رشته مطالعات زنان در ايران رشته جواني است، از ابتدا هم در مقابل آوردن آن به دانشگاه‌ها مقاومت‌هاي زيادي شد. با طرح دلايلي مثل نداشتن متون داخلي، وجود رويكردهاي فمنيستي در اين رشته و امكان به وجود آمدن گرايش‌هاي فمنيستي در ميان دانشجويان و دلايلي از اين دست، اين رشته را خيلي بسط و گسترش ندادند. به همين دلايل هم به سختي، مجوز آوردن اين رشته را به دانشگاه‌ها مي‌دادند و مي‌دهند. در حال حاضر هم مي‌بينيم بسياري از دانشگاه‌هاي معتبر اين رشته را ندارند يا آن دانشگاه‌هايي كه اين رشته را دارند هيئت علمي براي مطالعات زنان ندارند، چه اينكه تعداد كساني كه به طور تخصصي در اين رشته كار كرده‌اند، بسيار محدود است. در هر حال با وجود اين مسائل و برخي ديدگاه‌ها در خصوص اين رشته خيلي ضرورت وجود اين رشته در دانشگاه‌ها احساس نمي‌شد تا اينكه طي چند سال اخير مقام معظم رهبري مسائل مربوط به حوزه زنان را مطرح و تأكيد كردند كه به اين مسائل رسيدگي و توجه جدي شود، به صورت تخصصي به آنها پرداخته و در اين زمينه توليد محتوا و شبهات مختلف مربوط به اين حوزه پاسخ داده شود. اين رويكرد رهبر معظم انقلاب باعث شد مسائل زنان در اولويت مسئولان و فعالان قرار بگيرد. بروز و ظهور اين مورد توجه قرار گرفتن در عرصه‌هاي مختلف چگونه بود؟ خب، هم شوراي عالي انقلاب فرهنگي و هم دانشگاه‌ها (آن دانشگاه‌هايي كه ظرفيت و پتانسيل اين كار را دارند، مثلاً رشته‌هايي مثل حقوق يا جامعه‌شناسي را دارند) به فكر افتادند رشته مطالعات زنان را گسترش بدهند. حتي مركز مديريت حوزه‌هاي علميه و جامعه الزهرا(س) نيز براي طلاب سطح 3 و 4 خود نيز اين گرايش را ارائه مي‌دهند و طلاب و دانشجويان در اين رشته به تحصيل مشغول مي‌شوند. البته مراكزي مثل دفتر مطالعات و تحقيقات زن و خانواده حوزه علميه قم نيز سال‌هاست در اين فضا فعاليت مي‌كنند و زمينه‌هاي طرح و بسط اين رشته در حوزه‌هاي علميه را بايد در فضاي خوبي كه دفتر مطالعات آغازگرش بود، جست. دانشگاه اديان و مذاهب هم با همكاري مركز تحقيقات زن و خانواده و خود جامعه الزهرا تصميم گرفتند طلبه‌هايي را به عنوان دانشجويان مطالعات زنان در سطوح عاليه تحصيلي پذيرش كنند، يعني يا سطح 3 حوزه كه معادل ارشد است يا مقطع دكتري و سطح 4 حوزه كه معادل دكتري است. هدف از پذيرش طلاب در اين رشته و تربيت طلبه دانشجوها در رشته مطالعات زنان چيست؟ ببينيد با توجه به نگاه موجود در متون توليدي غرب و اعتقاد برخي‌ها به غلبه نگاه و رويكرد فمنيستي در اين متون، لزوم برخورد غيرمنفعلانه با اين متون مطرح شد. در اين راستا اين نكته طرح شد كه چون طلاب و كساني كه علوم ديني را آموخته‌اند مباني و ساختار ذهني‌شان بر اصول مذهبي چيده شده است و نگاه اسلام را به زن و مسائل زنان و خانواده در حد خوب و مناسبي مي‌شناسند و بر مسائل زنان از ديدگاه اسلام اشراف دارند، پس از ورود به اين رشته احتمال ارعاب، تأثيرپذيري شديد و برخورد منفعلانه با متون غربي برايشان پايين است. يعني افرادي وارد اين رشته مي‌شوند كه مي‌توانند با اين متون وارد ديالوگ شوند و در سطح بالاتر به نقد اين متون و ديدگاه‌ها پرداخته و در بهترين و ايده‌آل‌ترين حالت به توليد متن بومي نيز بپردازند. يعني هدف در سه سطح تعريف شد؛ اول مرعوب متون غربي نشدن، دوم برقراري نوعي ديالوگ با متون غربي و در سطح سوم توليد متن و محتوا با رويكرد اسلامي در حوزه مطالعات زنان. بله! كاملاً درست است. به هر حال مسئولان احساس مي‌كردند اين طيف به نوعي در مقابل ديدگاه‌هاي غربي ايزوله هستند و تأثيرپذيري كمتري خواهند داشت. حال اين دسته بايد به صورت تخصصي وارد حوزه مسائل زنان شوند، ضمن آشنايي و تسلط بر ديدگاه‌هاي اسلامي مطالعات زنان را با متون غربي بخوانند تا خروجي اين گروه‌ها يعني سطح 3 و 4 حوزه و دكتري، توليد محتواي اسلامي مطالعات زنان براي گسترش اين رشته در دانشگاه‌هاي سراسر كشور باشد. در واقع مي‌توان گفت اين دسته هسته مركزي توليد محتوا و متن بومي براي گسترش اين رشته در دانشگاه‌هاي كشور محسوب مي‌شوند. حوزه علميه با همكاري برخي دانشگاه‌ها تصميم گرفت چنين كاري انجام بدهد. يعني با اين رويكرد طلبه و دانشجو بگيرند! طلبه دانشجوهايي كه توليد محتوا بكنند و در اين رشته به همان بحث توليد علمي كه ما داريم با چارچوب اسلامي برسند. چه ساز و كارهايي براي تحقق اين هدف در بستر حوزه‌هاي علميه و دانشگاه‌هايي مثل دانشگاه شما كه طلبه دانشجو پذيرش مي‌كنند، مهيا شده است؟ ابتدا بايد بگويم طلبه دانشجوياني كه پذيرش شدند هيچ پيشينه و صبغه ذهني نسبت به بحث مطالعات زنان نداشتند. يعني نهايتش اين بود كه علاقه‌مند به مباحث زنان بودند و دغدغه شخصي‌شان بود، نه اينكه متخصص باشند يا رشته تحصيلي‌شان باشد. طبيعي است كه بايد ساز و كارهاي ويژه‌اي براي اين عده مهيا و زمينه براي حركت قوي‌ترشان فراهم مي‌شد. اما متأسفانه بايد بگويم مسئولان و برنامه‌ريزان اصلاً توجهي به اين مقوله نداشته و ندارند. اين عده از حوزه علميه وارد سيستم دانشگاهي مي‌شوند، چند واحد مقدماتي به عنوان واحدهاي تخصصي به آنها ارائه مي‌شود و پس از آن بايد موضوع پايان‌نامه را انتخاب كنند. در دانشگاه اديان و مذاهب كه گرايش جنسيت را ارائه داده، موضوعات پايان‌نامه بايد اجتماعي و تحقيقاتش با روش كيفي باشد و گرايش حقوق طبعاً موضوعاتشان همان مسائل حقوقي زنان است و گرايش‌هاي ديگر هم موضوعات مرتبط خودشان را پيگيري مي‌كنند. حال سؤال اين است كه آيا اين ساز و كار معمولي براي كساني كه حتي مقدمات اين رشته را به صورت آكادميك نگذرانده‌اند مي‌تواند منجر به توليد متن و محتوا شود؟ بايد گفت خروجي برخلاف آن چيزي است كه مدنظر برنامه‌ريزان بوده و هست. مثل بقيه رشته‌ها دانشجوياني آمدند يك سري واحدهاي درسي را پاس كردند و بعد وارد پروسه پايان‌نامه شدند و پايان‌نامه‌هايي با موضوعاتي خيلي جزئي كه اصلاً به توليد محتوا نمي‌انجامد را برمي دارند و كار مي‌كنند. يعني اصلاً توليد محتوايي در راستاي هدف كلاني كه اينها مطرح كردند صورت نمي‌گيرد و اين مسئله بر‌مي‌گردد به ضعف برنامه‌ريزي آن كساني كه اين رشته را در چنين فضايي پايه‌ريزي كردند. در حقيقت هيچ ساز و كار ويژه‌اي براي تحقق هدف كلان و مهمي كه در ابتدا مطرح كردند وجود ندارد و اهداف در خلأ پيگيري مي‌شوند. آيا براي مقابله با اين خلأ راهكار خاصي وجود دارد؟ بله! ببينيد در برخي از دانشكده‌هاي فني خود ما يا در دپارتمان‌هاي اروپايي مي‌بينيم كه دانشجو از ابتدا موضوع پايان‌نامه خود را بر اساس تخصص و گرايش ارشدش و همچنين نام استاد پيشنهادي‌اش براي تحصيل ارائه مي‌دهد و بعد پذيرش مي‌شود. حالا ما مي‌توانيم با تلفيق اين شيوه و بعد ارائه برخي واحدهاي دانشگاهي براي تقويت مباني طلبه دانشجويي كه به اين فضا ورود كرده، ساختار را اصلاح كنيم. يعني فرد مبتني بر تخصص و گرايشش در دوران طلبگي موضوعي را مدنظر داشته باشد و بعد از پذيرش مباني را بياموزد و براي پايان‌نامه كار كند و نه تنها در گرايش خود متخصص شود بلكه به توليد متن كه هدف مهم برنامه‌ريزان اين رشته بود هم برسد. لازمه اين اتفاق اين است كه طلبه دانشجو ذهنيتي از رشته مطالعات زنان داشته باشد كه خود شما تصريح كرديد اين زمينه آنقدرها در فرد وجود ندارد. مي‌توان يك سري از موضوعات را به او معرفي كرد و از او خواست با توجه به گرايش و تخصصش در دوران طلبگي و علاقه و توانش يكي از آن موضوعات را انتخاب كند و طي چهار سال دكتري در آن زيرشاخه جزئي از مسائل زنان به تخصص برسد و پايان نامه‌اش را هم در همان حوزه كار كند. بايد بگويم فعالان و كساني كه در صدر برنامه‌ريزي براي اين رشته و اين فضا قرار دارند موضوعاتي را هم دارند، منتها اين موضوعات و سرفصل‌ها و اولويت‌ها را به دلايلي خاص ارائه نمي‌دهند. اگر اين كار انجام مي‌شد به آن هدفي كه بر اساسش رشته مطالعات زنان را تشكيل دادند مي‌رسيدند، ولي با اين شيوه و سبك و سياق و اين مدل آموزشي نمي‌توان به تحقق آن هدف اميدوار بود. بايد گفت ساختار اين رشته در فضاي طلبگي نه مثل بقيه رشته‌هاي دانشگاهي كشور است كه زمينه‌هاي مطالعات زنان داشته باشد، كه مثلاً كارشناسي يا كارشناسي ارشدشان در رشته مطالعات زنان و علوم اجتماعي باشد و نه مدلي است كه زمينه‌هاي ذهني داشته باشد و الان به تخصص برسند و نه مانند كشورهاي اروپايي است كه بيايد يك موضوعي را انتخاب كند و با كار كردن روي آن به تخصص برسد. يعني آش شله قلمكاري است كه خروجي آن هم معلوم نيست و نمي‌توان فهميد در آينده چه خواهد شد. اين وضع تاكنون چه نتايجي در بر داشته است؟ الان دانشجوهاي دكتري كه كلاس‌هايشان را پشت سر گذاشتند و واحدهاي درسي‌شان را گذراندند، همه دچار سردرگمي در انتخاب موضوع هستند و نمي‌دانند در نهايت قرار است چه اتفاقي بيفتد و به كجا برسند! اصلاً برنامه‌اي براي ادامه مسير خود ندارند و معلوم نيست مي‌خواهند چه كنند؟! حتي در خصوص پايان نامه‌ها معضلي كه هست اينكه تنها موضوعاتي انتزاعي كه نسبتي با مسائل واقعي جامعه ندارند را مي‌پذيرند حال آنكه طيف‌هاي ديگر به شدت در رابطه با موضوعات پايان نامه‌ها و نسبت‌شان با مسائل واقعي جامعه حساسند و به اين نكته توجه مي‌كنند. اين معضل بسيار بزرگي است كه هيچ فكري به حال آن نشده و متأسفانه بدون راه چاره همچنان با همان سازوكار دانشجو پذيرش مي‌كنند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[مشاهده در: www.javanonline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 212]
-
گوناگون
پربازدیدترینها