واضح آرشیو وب فارسی:بانک مردم: پایگاه خبری تحلیلی بانک مردم: اجرای مصوبه یک سال پیش شورای پول و اعتبار برای لغو «ممنوعیت دست کم ۵ ساله بانک ها در پرداخت وام خرید مسکن»، سرانجام با ورود ۸ بانک دولتی و خصوصی به بازار این نوع تسهیلات آغاز شد اما مسیری که فعلا بانک های خط شکن برای ارائه تسهیلات به خریداران مسکن تعریف کرده اند، نه تنها هدف اولیه سیاست گذار پولی مبنی بر «انحصارشکنی و رقابت بخشی بین بانک ها در پرداخت وام مسکن» را برآورده نمی کند که برای غالب متقاضیان نیز به لحاظ دو پارامتر «جذابیت کافی» و «سهولت دریافت» قابل استفاده نیست. نتایج تحقیقات میدانی از شعب بانک های مختلف حاکی از این است که در حال حاضر به جز بانک عامل بخش مسکن -که حتی در دوره پیش از آزادسازی وام خرید، مجاز به ارائه این نوع تسهیلات بود و الان نیز سبد متنوع وام های مسکن را ارائه می کند- ۷ بانک خصوصی و یک بانک دولتی نیز حاضر شده اند به متقاضیان خرید مسکن تسهیلات پرداخت کنند. این بانک ها به جز یکی از آنها، تسهیلات مربوط به خرید مسکن را عمدتا با اسم «وام تعمیرات» به متقاضی معرفی می کنند تا شرایط کاملا متفاوت بین تسهیلات شان و شکل رایج وام خرید مسکن را احتمالا از این طریق برای مشتریان و نهادهای نظارتی توجیه کنند. هم اکنون بانک های ورودکننده به بازار وام مسکن، در تهران بین ۴۰ تا ۶۰ میلیون تومان تسهیلات برای خرید آپارتمان پرداخت می کنند. این تسهیلات با سود حداقل ۲۱ درصد، اقساط ماهانه بالای یک میلیون و ۱۰۰ هزار تومان و همچنین دوره بازپرداخت حداکثر ۵ ساله و مشروط به رسوب مبلغی معادل ۱۰ تا ۱۵ درصد سقف وام، به مشتری ارائه می شود. مبلغ رسوبی باید حداقل سه ماه قبل از پرداخت وام، نزد بانک سپرده شود و در برخی از این بانک ها، این مبلغ تا پایان دوره بازپرداخت، بازداشت خواهد بود بدون آنکه سودی به آن تعلق بگیرد یا در بهترین حالت، سود ۱۰ درصد نصیب سپرده رسوبی می شود. صرف نظر از تعارض آشکار بین «دوره کوتاه مدت بازپرداخت این تسهیلات» با «طول بازپرداخت وام خرید مسکن در عمده کشورها» که از اساس، یک نوع وام «بلندمدت» محسوب می شود و حداقل ۱۰ ساله است، در حال حاضر دو نوع تضاد عمده نیز بین وام بانک های خط شکن با ساختار اقتصادی تقاضای مسکن وجود دارد. این وام ها به لحاظ سقف ریالی (۶۰ میلیون تومان)، مناسب دهک های میانی است به طوری که ۳۰ درصد قدرت خرید آپارتمان کوچک متراژ را تامین می کند اما شرایط چهارگانه پرداخت این تسهیلات، کمترین سازگاری را با متقاضیان میان درآمدی دارد و استفاده آن برای این طیف، چندان «راحت» نیست. اقساط بالا و طول کم بازپرداخت تسهیلات، بیشتر مناسب دهک های پردرآمد است در حالی که وام ۶۰ میلیونی برای این طیف تقاضای خرید مسکن، با توجه به متراژ و قیمت آپارتمانی که خریداری می کند، هیچ «جذابیتی» ندارد. به این ترتیب، محاسبه و تشخیص نادرست بانک ها در موضوع وام خرید مسکن سبب شده تسهیلاتی با کمترین اثرگذاری در بین متقاضیان به بازار بیاید.از بین ۸ بانک خط شکن، تسهیلات یک بانک خصوصی، مناسب خرید مسکن دهک پردرآمد است. مبلغ این وام ۲۰۰ میلیون تومان است که حدود یک پنجم هزینه خرید آپارتمان بزرگ متراژ نه چندان لوکس در مناطق شمالی شهر تهران را برای یک خانوار متقاضی «تبدیل به احسن» خانه خود، پوشش می دهد. بررسی ها حاکی است در حال حاضر تسهیلات ۶۰ میلیونی خرید مسکن بانک عامل این بخش که از طریق خرید اوراق قابل دریافت است، در مقایسه با وام ۶۰ میلیونی ۷ بانک دیگر، حاوی پنج مزیت است که استفاده آن برای دهک های میان درآمد و متقاضیان مصرفی، به صورت نسبی راحت تر است. وام ۶۰ میلیونی بانک مسکن، با دوره بازپرداخت ۱۲ ساله و نرخ سود اسمی ۵/ ۱۷ درصد و واقعی حدود ۲۰ درصد، پرداخت می شود ضمن آنکه اقساط ماهانه آن، زیر یک میلیون تومان است و دریافت آن فاقد شرط پس انداز یا رسوب سپرده است. ویژگی پنجم این تسهیلات، تبدیل شدن به وام ۷۰ میلیونی است. کارشناسان اقتصاد مسکن معتقدند سایر بانک ها برای ایجاد رقابت در نظام تامین مالی مسکن، باید شرایط برابر یا بهتر از آنچه در حال حاضر بانک عامل بخش مسکن در این بازار تدارک دیده است را در پرداخت تسهیلات خرید مسکن به کار بگیرند. طی این مدت، نرخ بالای سود در بازار بین بانکی که اوایل سال گذشته ۲۹ درصد بود و تا پایان سال به حدود ۲۰ درصد رسید، هزینه تامین منابع برای پرداخت اعتبار بلندمدت به متقاضیان خرید مسکن را در سطحی قرار داده بود که بانک ها با سود عقود مبادله ای قادر به پرداخت این نوع وام نبودند. در این میان، کوتاه مدت بودن عمده سپرده های بانکی در مقابل بلندمدت بودن وام خرید مسکن، کار پرداخت را مشکل تر می کرد. اما در حال حاضر با کاهش نرخ سود در بازار بین بانکی به سطح ۵/ ۱۷ درصد، امکان تامین اعتبار وام خرید مسکن برای بانک ها فراهم شده است. تعریف مسیر اشتباه با این حال به رغم رفع انحصار بانک مسکن در پرداخت وام خرید مسکن و امکان ورود سایر بانک ها به این حوزه، اغلب بانک های خصوصی به صورت رسمی هیچ تسهیلاتی با عنوان خرید مسکن پرداخت نمی کنند و تنها وام تعمیر مسکن را به صورت بازپرداخت کوتاه مدت و با سود بیشتر از نرخ مصوب شورای پول و اعتبار برای استفاده متقاضیان خرید آپارتمان پیشنهاد می کنند. شرایط پرداخت وام تعمیر که در بانک های مختلف که عمدتا سقف متفاوتی بین ۴۰ تا ۶۰ میلیون تومان دارد به نحوی تعریف شده که نه تنها سود آنها یک درصد بیش از نرخ مصوب بانک مرکزی است، بلکه مدت زمان بازپرداخت آن نیز بین یک تا پنج سال تعریف شده و برخلاف وام خرید مسکن، در زمره وام های کوتاه مدت دسته بندی می شود و با این اوصاف، اقساط سنگین آن عامل عدم اقبال قشر میان درآمد به این تسهیلات است. بانک ها اغلب به جای وام خرید، وام تعمیرات مسکن را پیشنهاد می کنند و ارقام ۴۰ تا ۶۰ میلیون تومانی را با این عنوان برای خرید مسکن پرداخت می کنند. این در حالی است که سقف متعارف وام تعمیرات مسکن ۱۰ میلیون تومان است و بانک مسکن به عنوان بانک تخصصی فعال در بازار مسکن، همین سقف را لحاظ کرده است. در این میان تنها یک بانک خصوصی سقف ۲۰۰ میلیون تومانی را در قالب تسهیلات خرید مسکن ارائه می کند و عملا تنها بانکی است که بیش از تسهیلات فعلی بانک مسکن وام خرید پرداخت می کند. نکته جالب توجه این است که براساس مصوبه بانک مرکزی، اعطای تسهیلات خرید مسکن در بانک های مختلف نیازی به رسوب پول و پس انداز (سپرده بانکی)، برخورداری از گردش مالی یا بلوکه شدن بخشی از تسهیلات ندارد و متقاضیان صرفا باید نسبت به ارائه مدارک لازم شامل سند واحد مسکونی، مدارک استخدامی و افتتاح حساب قرض الحسنه اقدام کنند. با این حال تمام بانک های مورد بررسی برای پرداخت وام تعمیرات مسکن، شرایطی نظیر سپرده گذاری و رسوب پول به مدت ۳ تا ۶ ماه و با رقمی معادل ۳۰ تا ۸۰ درصد میزان تسهیلات درخواستی، مسدود شدن ۱۰ تا ۱۶ درصد از میزان تسهیلات در مدت زمان بازپرداخت و همچنین قرار گرفتن سند خانه در رهن بانک را تعریف کرده اند. از سوی دیگر سود پیش بینی شده برای وام مسکن در این بانک ها ۲۰ درصد تعیین شده است که دو بانک خصوصی و یک بانک دولتی این سقف را رعایت کرده، اما سایر بانک ها یک تا دو درصد بیشتر از رقم مصوب یعنی ۲۲ درصد سود برای وام خرید مسکن پیش بینی کرده اند. بانک های مورد بررسی سقف وام تعمیرات را چند برابر کرده اند تا برای خرید مسکن قابل استفاده باشد، اما در عین حال مشتریان وام ۴۰ تا ۶۰ میلیون تومانی طبقه متوسط درآمدی هستند که پرداخت اقساط این وام ها در مدت زمان بازپرداخت پنج ساله برای این قشر سنگین است. از سوی دیگر قشر پردرآمدی که از عهده پرداخت اقساط سنگین بر می آید نیز برای خرید خانه ای متناسب با جایگاه درآمدی خود، به وام ۴۰ تا ۶۰ میلیون تومانی نیاز ندارند. این تعارض موجب می شود بانک های خصوصی و دولتی دیگر نتوانند سهمی از بازار تسهیلات مسکن را از آن خود کنند. منبع: دنیای اقتصاد
یکشنبه ، ۲۳خرداد۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: بانک مردم]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 33]