واضح آرشیو وب فارسی:ذاکرنیوز: ساری - بهار امسال برای مرال ها که نسلشان رو به انقراض است خوش یمن بوده و با تولد اولین گوزن قرمز، امیدها برای احیاء این گونه منحصربفرد قوت گرفت.ذاکرنیوز - گروه استان ها: پناهگاه حیات وحش سمسکنده را بیش از همه با مرال یا گوزن زرد می شناسند اما تولد اولین بچه گوزن قرمز امید و روزنه را برای احیای نسل این گونه رو به انقراض تقویت کرد و در آن تولید سه بچه مرال دیگر، حال و هوای پناهگاه حیات وحش را بهاری تر کرده است. اگرچه در سال های اخیر، دوستداران حیات وحش از کاهش نسل مرال ها ابراز نگرانی می کردند اما با تولد مرال های جدید شمار این گونه منحصربه فرد به ۲۵ رأس رسیده است. پناهگاه حیات وحش سمسکنده با مساحت ۹۳۷ هکتار در جنوب شرقی شهر ساری واقع شده و به صورت دامنه های جنگلی کم ارتفاع است. مرال (گوزن قرمز) بزرگ ترین گونه گوزن ایران است و در گستره جنوبی دریای خزر یعنی مناطق جنگلی استان های گیلان، مازندران و گلستان زندگی می کند . همچنین پناهگاه حیات وحش دشت ناز تحت حفاظت سازمان محیط زیست و طی مصوبه شماره ۶۳ سال ۱۳۵۴ به عنوان پناهگاه انتخاب شد. این مکان به عنوان مرکز تکثیر گوزن زرد ایرانی محسوب می شود و تاکنون تعدادی از گوزن های تکثیرشده در سال های گذشته به استان های تهران، البرز، اردبیل، خوزستان، فارس منتقل شده است. این پناهگاه با توجه به ارزش و اهمیت ازنظر ذخیره گاه ژنتیکی و حفاظت از گونه های گیاهی و جانوری مناطق جلگه ای خزر و همچنین تکثیر گونه در معرض خطر انقراض مورد شناسایی و از سال ۱۳۵۴ به عنوان یکی از مناطق حفاظت شده کشور شناخته شد. رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهر ساری بابیان اینکه در واپسین روزهای فصل بهار چهار بچه مرال در پناهگاه حیات وحش سمسکنده متولدشده است می گوید: در پناهگاه حیات وحش سمسکنده ۲۱ رأس مرال نگهداری می شود که با تولد چهار بچه مرال، تعداد آن ها به ۲۵ رأس افزایش یافت. بهرام فغانی با اشاره به اینکه معمولاً مرال ها تک قلوزا هستند، دوران آبستنی مرال ها را ۸.۵ ماه دانست و ادامه می دهد: مرال از خانواده گوزن ها و از بزرگ ترین گونه های جانوران علفخوار کشور به شمار می رود و جنگل های هیرکانی زیستگاه طبیعی این گونه به شمار می رود. فغانی افزود: میزان تلفات این گونه در سالهای اخیر کاهش چشمگیری یافته است و امسال وضعیت این گونه بسیار خوب است . رئیس اداره حفاظت محیط زیست ساری بابیان اینکه تاکنون چند رأس گوزن در سالهای مختلف به دیگر مناطق کشور منتقل شده است، گفت: تاکنون چندین رأس به پناهگاه های مختلف ازجمله، یزد، خوزستان، کردستان، آذربایجان و ... منتقل شده است . متاسفانه در سال های اخیر به علت شکار بی رویه و تخریب رویشگاه های جنگلی جمعیت گونه شدیداً کاهش یافته و نسل مرال درخطر انقراض قرارگرفته است پناهگاه حیات وحش دشت ناز به عنوان یک مرکز علمی و آموزشی همواره مورد بازدید دانشجویان، دانش آموزان و عموم مردم قرار می گیرد و سرشماری گوزن های زرد پناهگاه حیات وحش دشت ناز ساری به منظور بررسی ویژگی های جمعیتی این گونه با حضور کارشناسان اداره حیات وحش، حراست و محیط بانان این پناهگاه انجام می شود، گونه های غالب این منطقه درختان بلوط، آزاد، انجیلی، ولیگ و گونه های جانوری آن شامل انواع کبوتر، انواع عقاب، روباه، شغال، گراز، جوجه تیغی، خرگوش و ... است. مازندران چهار پناهگاه حیات وحش شامل پناهگاه حیات وحش میانکاله، پناهگاه حیات وحش سمسکنده، پناهگاه حیات وحش فریدون کنار و پناهگاه حیات وحش دشت ناز است. ناصر مهردادی مدیرکل محیط زیست مازندران درباره طرح سرشماری گوزن زرد آسیایی به ذاکرنیوز می گوید: این طرح به منظور بررسی ویژگی های جمعیتی این گونه با حضور کارشناسان اداره حیات وحش، حراست و محیط بانان پناهگاه حیات وحش دشت ناز انجام شد. وی از پناهگاه حیات وحش دشت ناز که در نزدیکی شهر ساری مرکز استان مازندران واقع شده به عنوان یکی یکی از جاذبه های دیدنی این استان برای طبیعت دوستان و دوستداران حیات وحش نام برد و گفت: در این پناهگاه ضمن حفاظت و نگهداری گوزن زرد ایرانی که تعلیق آن ها دستی صورت می گیرد همه ساله تعدادی از گوزن های تولیدشده را به زیست گاه های اصلی، یعنی حواشی رودخانه دز و کارون منتقل می کنند. به گفته وی، پیرامون این پناهگاه حصار کشی شده است و گوزن ها از پشت دیوارهای سیمی قابل مشاهده هستند. وی درعین حال با اشاره به اینکه محیط زیست برای تکثیر گونه های مختلف برنامه دارد یادآور شد: این گونه پس از پرورش در مناطق چهارگانه محیط زیست رهاسازی می شوند. مدیرکل محیط زیست مازندران با اشاره به پرورش گوزن زرد ایرانی در پناهگاه دشت ناز ساری با بیان اینکه شمار این گونه رو به افزایش است گفت:درگذشته پراکندگی این حیوان از غرب و شمال غرب ایران تا شمال شرقی آفریقا و در جنوب اروپا تا بالکان گسترده بود، ولی در حال حاضر پراکندگی طبیعی این حیوان فقط محصور به جنگل های متراکم و غیرقابل نفوذ منطقه خوزستان و زاگرس در کنار رودخانه های دز و کرخه است و به منظور جلوگیری از انقراض گوزن زرد ایرانی تعدادی از آن ها را به دشت ناز در مازندران، دشت ارژن و جزیره اشک در دریاچه ارومیه انتقال داده شده اند. به گزارش ذاکرنیوز، تا چند دهه پیش تصور می شد که نسل این حیوان منقرض شده است ولی با مشاهده شدن چند شاخ تازه درشوش این تصور از بین رفت و دو رأس از آن ها توسط آقای ورنر ترنس آلمانی زنده گیری شده و در سال ۱۳۳۷ به باغ وحش اپل انتقال داده شده و بعد از تکثیر تعداد شش رأس به دشت ناز منتقل شد و ازجمله عوامل کاهش جمعیت این گونه می توان به شکار بی رویه و تخریب زیستگاه های طبیعی آن اشاره کرد. این منطقه کوهستانی که از جنگل های هیرکانی پوشیده شده است، یکی از منحصربه فردترین اکوسیستم های طبیعی کشور رادار است و وجود بیش از ۴۴۷ گونه گیاهی خود مبین این موضوع است، از گونه های مهم گیاهی می توان از ممرز، راش، توسکا، انجیلی و لیلکی و از گونه های مهم جانوری می توان از گوزن زرد، مرال، شوکا، گربه جنگلی و قرقاول اشاره کرد. در پناهگاه حیات وحش ساری فقط گونه گوزن زرد زیست می کنند و در دیگر پناهگاه های کشور، گوزن قرمز پرورش داده می شود، گوزن زرد ایرانی بانام علمی Dama mesopotamica پستانداری از خانوادهٔ گوزن است. گمان می رفت که نسل این حیوان منقرض شده باشد تا این که در دههٔ ۱۹۵۰ گلّه ای از آن در خوزستان کشف شد. اینک گله هایی از گوزن زرد ایرانی در دشت ناز ساری در استان مازندران در محوطهٔ محصوری مراقبت می شوند. در برخی از باغ وحش های جهان نیز نمونه هایی از آن وجود دارد . این حیوان جثه اش از مرال کوچک تر است. نرها شاخ های بلند و نسبتاً پهنی دارند. رشد شاخ ها از یک سالگی به بعد شروع می شود، ولی شاخک ها از دوسالگی ظاهر می گردد. در اواخر فصل زمستان شاخ ها می افتند و شاخ های جدید بلافاصله شروع به رشد می کنند و در تابستان تکمیل می شوند. موها در فصل تابستان کوتاه است. رنگ پشت و پهلوها در این فصل زرد متمایل به قرمز و زیر بدن و کفل ها و دم سفید است. در قسمت پشت و پهلوها خال های سفید مشخصی دارد. در زمستان موها بلندتر و به رنگ خاکستری با خال های نامشخص است. گوزن زرد ایرانی دارای طول سر و تنه میان ۱۵۰ تا ۲۰۰ سانتی متر، دم ۱۶ تا ۲۰ سانتی متر و ارتفاع ۸۵ تا ۱۱۰ سانتی متر است. این پستاندار وزنی برابر با ۵۰ تا ۱۳۰ کیلوگرم دارد.
یکشنبه ، ۲۳خرداد۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ذاکرنیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 16]