تور لحظه آخری
امروز : پنجشنبه ، 6 دی 1403    احادیث و روایات:  پیامبر اکرم (ص):همّت مؤمن در نماز و روزه و عبادت است و همّت منافق در خوردن و نوشيدن؛ مانند حيوانات. ...
سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون شرکت ها

تبلیغات

تبلیغات متنی

صرافی ارکی چنج

صرافی rkchange

سایبان ماشین

دزدگیر منزل

اجاره سند در شیراز

قیمت فنس

armanekasbokar

armanetejarat

صندوق تضمین

Future Innovate Tech

پی جو مشاغل برتر شیراز

خرید یخچال خارجی

موسسه خیریه

واردات از چین

حمية السكري النوع الثاني

ناب مووی

دانلود فیلم

بانک کتاب

دریافت دیه موتورسیکلت از بیمه

طراحی سایت تهران سایت

irspeedy

درج اگهی ویژه

تعمیرات مک بوک

دانلود فیلم هندی

قیمت فرش

درب فریم لس

خرید بلیط هواپیما

بلیط اتوبوس پایانه

تعمیرات پکیج کرج

لیست قیمت گوشی شیائومی

خرید فالوور

پوستر آنلاین

بهترین وکیل کرج

بهترین وکیل تهران

خرید از چین

خرید از چین

تجهیزات کافی شاپ

کاشت ابرو طبیعی و‌ سریع

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

قیمت بالابر هیدرولیکی

لوله و اتصالات آذین

قرص گلوریا

نمایندگی دوو در کرج

رفع تاری و تشخیص پلاک

پرگابالین

دوره آموزش باریستا

مهاجرت به آلمان

بهترین قالیشویی تهران

بورس کارتریج پرینتر در تهران

تشریفات روناک

نوار اخطار زرد رنگ

ثبت شرکت فوری

تابلو برق

خودارزیابی چیست

فروشگاه مخازن پلی اتیلن

قیمت و خرید تخت برقی پزشکی

کلینیک زخم تهران

خرید بیت کوین

خرید شب یلدا

پرچم تشریفات با کیفیت بالا و قیمت ارزان

کاشت ابرو طبیعی

پرواز از نگاه دکتر ماکان آریا پارسا

پارتیشن شیشه ای

اقامت یونان

خرید غذای گربه

رزرو هتل خارجی

تولید کننده تخت زیبایی

مشاوره تخصصی تولید محتوا

سی پی کالاف

دوره باریستا فنی حرفه ای

 






آمار وبسایت

 تعداد کل بازدیدها : 1844709959




هواشناسی

نرخ طلا سکه و  ارز

قیمت خودرو

فال حافظ

تعبیر خواب

فال انبیاء

متن قرآن



اضافه به علاقمنديها ارسال اين مطلب به دوستان آرشيو تمام مطالب
 refresh

صالحي‌اميري:احمدي‌نژاد مي‌آيد اما تا آخر نمي‌ماند/بهترين رقيب براي روحاني راديكاليسم است/حسن روحاني براي انتخابات رياست‌جمهوري ٩٦ رقيبي ندارد/منتظر احمدي‌نژاد هستيم


واضح آرشیو وب فارسی:روز نو:



صالحي‌اميري:احمدي‌نژاد مي‌آيد اما تا آخر نمي‌ماند/بهترين رقيب براي روحاني راديكاليسم است/حسن روحاني براي انتخابات رياست‌جمهوري ٩٦ رقيبي ندارد/منتظر احمدي‌نژاد هستيم
هنوز يك سال از عمر دولت روحاني باقي مانده كه مخالفانش، آستين‌ها را بالا زده، نيت كرده‌اند تا به سيادت روحاني در سياست ايران پايان دهند. مخالفاني كه در تمامي ساحات و ساعات اين سه سال لحظه‌اي را براي كم كردن اثرگذاري اقدامات دولت در عرصه داخلي و خارجي از دست ندادند، خلاصه آنكه كار كارستان خود را تنها در پشت پا گرفتن براي دولت و روحاني تعريف كردند.
روز نو : هنوز يك سال از عمر دولت روحاني باقي مانده كه مخالفانش، آستين‌ها را بالا زده، نيت كرده‌اند تا به سيادت روحاني در سياست ايران پايان دهند. مخالفاني كه در تمامي ساحات و ساعات اين سه سال لحظه‌اي را براي كم كردن اثرگذاري اقدامات دولت در عرصه داخلي و خارجي از دست ندادند، خلاصه آنكه كار كارستان خود را تنها در پشت پا گرفتن براي دولت و روحاني تعريف كردند. هرچند مصايب و دردسرهاي فراواني از فعل و انفعالات آنها براي دولت و ملت به وجود آمد اما راي مردم در هفتم اسفند نشان داد كه جنگ رواني و بازي تخريبي سياسي آنان نه تنها منجر به نااميدي مردم از راي‌شان در ٢٤ خرداد ٩٢ نشده كه بالعكس، قصد قربت كرده‌اند تا موانع پيشبرد اهداف و مقاصد دولت را به سرانگشت اشاره خود از كانون‌هاي قدرت دور كنند كه اين مطالبه ملي با حضور حداكثري مردم ايران در انتخابات مجلس دهم محقق شد. روحاني ستيزان اما نقشه جديدي در سر دارند؛ نقشه‌اي كه با يأس اصلي آن روي مدار خبرسازي‌اي مبني بر ردصلاحيت احتمالي روحاني در انتخابات٩٦ تنظيم شده. از همين رو در گفت‌وگو با سيد رضا صالحي‌اميري از نزديكان حسن روحاني و رييس سازمان اسناد و كتابخانه ملي به تحليل فضاي سياسي اين روزهاي كشور و راهبردهاي مخالفان روحاني و امكان وقوع و عدم آن پرداخته‌ايم. صالحي‌اميري معتقد است كه حسن روحاني براي انتخابات رياست‌جمهوري ٩٦ رقيبي ندارد. مشاور رييس‌جمهور همچنين به‌شدت از احتمال كانديداتوري محمود احمدي‌نژاد در انتخابات ٩٦ استقبال مي‌كند و مي‌گويد: «منتظر احمدي‌نژاد هستيم.»


سه سال از عمر دولت روحاني گذشت. به لحاظ هدف‌گذاري دولت اعتدال چه شباهت‌ها و تفاوت‌هايي با دولت‌هاي پيش از خود داشته است؟ويژگي اصلي اين دولت چه بود و چقدر به سمت اين چشم‌انداز توانسته نزديك شود؟
بازگرداندن قطار دولت به ريل توسعه مهم‌ترين هدف‌گذاري آقاي روحاني و دولت بود. از همين رو منهاي دولت محمود احمدي‌نژاد، دولت اعتدال همچون دولت آقاي هاشمي‌رفسنجاني و سيد محمد خاتمي به دنبال توسعه است.
با اين تفسير معتقديد كه دوره هشت ساله دولت نهم و دهم دوره ضدتوسعه بوده؟
بله. ظهور دولت احمدي‌نژاد يك نوع تغيير و توقف در ريل توسعه بود و به تعبيري ديگر، بازگشت به يك نابساماني و ناكجاآباد بوده است كه فاقد گفتمان، ايده، رويكرد استراتژيك و بلندمدت بوده و سياست لحظه‌اي روزمرّگي را در اداره كشور پيش گرفت.
چه اتفاقي مي‌افتد كه شكافي به وجود مي‌آيد كه پس از حركت دو دولت كارگزاران و اصلاحات به سمت توسعه، محمود احمدي‌نژاد ظهور مي‌كند؟چه شكافي باعث سيادت هشت ساله احمدي‌نژاد در فضاي سياسي كشور شد؟
آقاي احمدي‌نژاد با آگاهي از ظرفيت‌هاي پوپوليستي در ايران و ايجاد نوعي مطالبه كاذب در جامعه و يك تصويرسازي كاذب از خودش توا نست در فرآيند حركت پوپوليستي از مردم راي بگيرد.
امكان بازگشت مجدد، اثرگذاري و قدرت‌نمايي گفتمان پوپوليستي وجود دارد؟
مردم ايران طي اين سال‌ها هزينه‌هاي دولت پوپوليستي را با همه وجود لمس كردند و همين امر موجب شد كه به عقلانيت و اعتدال راي دهند اما همگان در همه سطوح كشور از جمله نخبگان، حوزه، دانشگاهيان، اصحاب رسانه و مطبوعات، راديو و تلويزيون، مدرسه و ديگر نهادهاي مرجع بايد تلاش كنند تا پوپوليسم به طور كامل از مدار حركت آينده سياسي كشور خارج شود. در غير اين صورت همه زيان خواهند ديد. بايد نوعي عقلانيت همراه با رويكرد مصلحت‌انديشانه و منفعت‌گرايانه با استفاده از ابزار آگاهي‌بخشي و ساماندهي اجتماعي در جامعه ايجاد شود كه رخداد تلخ پوپوليسم تكرار نشود.
پيام روشن انتخابات خرداد ٩٢ و هفتم اسفند ٩٤ از منظر شما چيست؟آيا مي‌شود ادعاي افزايش ضريب بلوغ فكري ايران را با توجه به نتايج دو انتخابات اخير ايران داشت؟
انتخابات ٩٢ و در تداوم آن هفتم اسفند ٩٤ و دهم ارديبهشت ٩٥ يك پيام روشن به ما مي‌دهد كه پيامي بسيار خوشحال‌كننده و آرامبخش است، اينكه جامعه به‌تدريج از رويكرد «انتخاب پوپوليستي»  به سمت «انتخاب آگاهانه» مي‌رود.
با توجه به تاكيد موكدي كه داشتيد گروه‌هاي مرجع بايد تلاش كنند تا حركت آينده سياسي ايران جايي براي ظهور و بروز مجدد پوپوليسم نداشته باشد اين سوال مطرح مي‌شود كه به طور كلي پوپوليسم با وجود چه شرايط و بسترهايي زمينه ظهور پيدا مي‌كند؟
مشاركت در انتخابات پنج وجه دارد كه عبارت است از مشاركت آگاهانه و برنامه محور، مشاركت جنسيتي، مشاركت قومي، مشاركت تكليفي و مشاركت پوپوليستي. بايد گفت كه مشاركت پوپوليستي بر بستر ايجاد موج، سوار شدن بر آن و نهايتا بازگشت به حالت اوليه است. خاصيت پوپوليسم استفاده از ظرفيت حداكثري عواطف و احساسات اجتماعي و تحريك مطالبات اجتماعي براي دستيابي به يك هدف سياسي يعني راي و بعد بازگشت به كانون اوليه خود است.
هزينه – فايده‌هاي پوپوليسم براي جامعه ايراني چه بوده و چه مي‌تواند باشد؟
پوپوليسم در ايران منجر به راديكاليسم، نوعي بي‌اعتمادي و خشم و عصبيت اجتماعي خواهد شد. البته پوپوليسم در كوتاه‌مدت آثار خوبي به ويژه براي بازيگران عرصه سياسي دارد، ثمرات زيادي دارد اما در بلندمدت به‌شدت به بنيان سياسي جامعه لطمه مي‌زند و مخرب است و به طور كلي سامان سياسي در ايران را نابسامان مي‌كند كه نمونه آن اتفاقات پس از سال ٨٤ است.
دولت آقاي هاشمي و خاتمي برمبناي پيشبرد توسعه بنيان گذاشته شد؛ همان‌طور كه دولت آقاي روحاني بناي آن را دارد، اما فقط نمي‌شود گفت كه جذابيت‌هاي گفتمان پوپوليستي مردم را به سمت خود جذب كرد. به نظر مي‌رسد كه در عصر توسعه و با توجه به ظهور محمود احمدي‌نژاد به عنوان سمبل پوپوليسم ايراني يك فاصله‌اي بين مطالبات مردم و جهت‌گيري‌هاي دولت به وجود آمد كه اين دوگانه بستر ظهور پوپوليسم شد.
شفاف پاسخ سوال‌تان را مي‌دهم. من معتقدم احمدي‌نژاد محصول دوگانه‌سازي عدالت و فساد بود. احمدي‌نژاد با ايجاد تصويري فسادگونه از ساختار سياسي، اقتصادي و اجتماعي كشور خود را به عنوان يك «منجي اصلاح‌گر» معرفي كرد و در بستر تحريك عواطف و احساسات و مطالبات اجتماعي با رويكرد پوپوليستي به مقصود رسيد اما در فرآيند حركت به سمت مقصد به بيراهه رفت. اين سرنوشت محتوم دولت‌هاي پوپوليستي است. چه آنكه همين سرنوشت را در امريكاي لاتين و به ويژه در ونزوئلا مشاهده مي‌كنيم.
نسبت پوپوليسم با انقلابي‌گري چيست؟اگر بخواهيم مثال بزنيم مدل حكومت‌داري در ونزوئلا و كره شمالي در چيست؟
كره شمالي و ونزوئلا هر دو شاهد قدرت پوپوليست‌ها هستند. البته در كره عقلانيت، منطق و مصلحت حاكم نيست بلكه رويكرد شبه انقلابي و فريب انقلابي حاكم است در حالي كه انقلابي‌گري با اصل عقلانيت در تعارض نيست.
آقاي دكتر من هنوز به طور كامل جواب پرسش اولم را نگرفتم. اينكه تفاوت و شباهت دولت آقاي روحاني با دولت‌هاي پيش از خود چه بود؟يعني حركت به سمت «توسعه» تنها در سه دولت اعتدال، اصلاحات و كارگزاران دنبال شد و دولت‌هاي ديگر به آن توجهي نداشتند؟
حركت به سمت توسعه كشور در دوره هاشمي و خاتمي ريل‌گذاري شد. البته در دوره صدارت مقام معظم رهبري و دولت اول هم كشور در اين ريل قرار داشت اما پديده‌اي به نام جنگ بر همه تلاش‌هاي توسعه سايه انداخت و اجازه نداد كه حركت چشمگيري در اين زمينه انجام شود چرا كه با وجود جنگ به طور طبيعي ميان توسعه اقتصادي و مقابله با دشمن خارجي مورد دوم منطقا در اولويت قرار مي‌گرفت؛ لذا محصول دولت اول استقلال و امنيت كشور بود و اين را نبايد انكار كرد. بزرگ‌ترين دستاورد دولت اول استقلال كشور، امنيت كشور و اداره كشور در سخت‌ترين شرايط ممكن در فضاي جنگ بود. در فضاي جنگ طبيعي است كه مديران كشور به دنبال توسعه سياسي و اقتصادي نباشند. بعد از آن ريل توسعه در كشور به صورت فراگير آغاز شد. يك سكته هشت ساله داشتيم كه هزينه‌هاي سنگيني براي ملت دربرداشت اما مجددا در دوره دولت تدبير و اميد ريل توسعه به حركت خود ادامه مي‌دهد.
 وجه تمايز حركت به سمت توسعه در دولت آقاي روحاني با ديگر دولت‌ها در چيست؟
اولا اينكه رويكرد توسعه مبتني بر مدار عقلانيت، مصلحت و اعتدال است. اعتدال در بطن خود عقلانيت و مصلحت را دارد. نكته ديگر اينكه وجوه مثبت دو دولت و گفتمان كارگزاران و اصلاحات را با خود همراه داشت و وجوه منفي آنها را در اثر تجربه تاريخي از خود دور كرد.
يعني مدعي هستيد كه توسعه‌گرايي دولت اعتدال جدي‌تر و قدرتمند‌تر از دولت آقاي هاشمي و خاتمي است؟
بله. ما معتقديم كه روند حركت دولت آقاي روحاني در مسير توسعه كامل‌تر از دولت‌هاي هاشمي و خاتمي است.
به چه معنا؟
 به اين معنا كه نقاط مثبت آنها را تداوم داده و نقاط منفي آن را دوركرده.
استراتژي دولت براي رسيدن به اين هدف چه بوده؟
استراتژي ثبات و آرامش ملي. ثبات و آرامش ملي يكي از پايه‌هاي گفتمان اعتدال است. يعني در فضاي باثبات و آرام مي‌توانيد طراحي الگوي توسعه داشته باشيد. در يك فضاي متشنج و متلاطم و تخريب و انگ‌زني و انتقام‌جويي و مناقشه بين المللي و كدر و خاكستري و غبارآلود امكان توسعه وجود ندارد؛ لذا ريل توسعه در مدار اعتدال با استفاده از ظرفيت اصلي كه در درون اعتدال هست و ثبات و آرامش است، مسير خود را پيدا مي‌كند. از همين رو اگر بخواهيم با يك نگاه تطبيقي دولت آقاي روحاني را با دولت‌هاي پيش از خود مقايسه كنيم بايد بگوييم كه گفتمان اعتدال به عنوان گفتمان دولت آقاي روحاني نسبت به گفتمان دولت اول به عنوان ارزش‌ها، گفتمان سازندگي دردولت دوم، گفتمان توسعه سياسي در دولت سوم و گفتمان عدالت در دولت چهارم كه البته اين دوران بي‌گفتماني بود و فاقد آن بود اما از گفتمان عدالت كه فراگفتمان انقلاب اسلامي است وام گرفته بود كه در زمينه توسعه گام‌هاي جدي‌تر و بلند‌تري را برداشته است.
به گفتمان دولت آقاي احمدي‌نژاد اشاره كرديد كه به گفتمان عدالت‌خواهي مشهور بود. به اعتقاد شما اين گفتمان خواست واقعي ايشان بود يا اينكه نگاهي ابزاري به مساله عدالت داشت؟
 به اعتقاد من نگاه دولت احمدي‌نژاد به مفهوم عدالت، ابزاري بود.
با چه مستنداتي اين ادعا را داريد؟
نتايج عملكرد اقتصادي و اجتماعي دولت احمدي‌نژاد دال بر گسترش شكاف‌هاي اقتصادي و اجتماعي و فقدان عدالت است. حداقل اگر كسي گفتمان عدالت دارد بايد در دوره هشت ساله‌اش يك قدم به عدالت نزديك‌تر شود اما نتيجه دولت احمدي‌نژاد حتي نسبت به دولت‌هاي گذشته خود هم كمتر و معكوس است. نگاه دولت احمدي‌نژاد نگاهي ابزاري به عدالت بود، مثل نگاه ابزاري به مقدسات.
وجه تمايز گفتمان اعتدال آقاي روحاني با گفتمان عدالت‌خواهي آقاي احمدي‌نژاد
در چيست؟
گفتمان اعتدال در عرصه داخلي و سياسي وفاق ملي، مشاركت ملي، نشاط سياسي، تحمل و مداراي سياسي، امنيت سياسي، گسترش فعاليت احزاب و نهادهاي سياسي را مدنظر دارد. دقيقا چيزي كه دوره قبل از آن نقطه مقابلش را مي‌بينيم. وفاق ملي به تجزيه ملي تبديل شد؛ گروه‌هاي مختلف سياسي به جاي همگرايي نوعي تخريب، انگ‌زني و انتقام‌جويي سياسي داشتند؛ منازعه سياسي به اوج خود رسيده بود تا جايي كه رييس دولت در داخل پارلمان عليه رييس يك قوه ديگر افشاگري كرد، احزاب به حاشيه رانده شده بودند؛ نهادهاي مدني فاقد هويت جدي بودند و نشاط سياسي به پايين‌ترين سطح خود رسيده بود. آن چيزي كه در دوره سه ساله آقاي دكتر روحاني شكل گرفت اگر هيچ حركتي هم انجام نداده باشد، عنصري به نام وفاق ملي و نشاط سياسي و فضاي لازم براي تحرك احزاب سياسي و حضور و ظهور نهادهاي مدني، تحمل و مداراي سياسي را به عنوان اصول بنيادي گفتمان اعتدال در جامعه پياده كرده، كه معتقدم يك پيروزي و موفقيت براي دولت اعتدال بوده است.
شما معتقديد كه اين موارد و هدفگذاري‌ها عملياتي شده است؟
بستگي به سطح تحليل دارد. وقتي سطح تحليل را در دايره قدرت دولت تعريف مي‌كنيد، جواب مثبت است اما وقتي سطح تحليل را خارج از دايره قدرت دولت تعريف مي‌كنيد، نوع پاسخ متفاوت است. تحليلي كه من در مورد گفتمان اعتدال مطرح مي‌كنم در چارچوب ظرفيت دولت است. دولت به اين اصول وفادار مانده و خواهد ماند. در سطح ملي هم اذعان داريد كه جامعه با عناصر و شاخص‌هايي مثل نشاط سياسي، مداراي سياسي، وفاق ملي و گسترش احزاب و نهادهاي مدني وضع بسيار بهتري نسبت به گذشته دارد و غيرقابل انكار است. از سوي ديگر كاهش شكاف دولت- ملت نكته بسيار مهمي است كه امروز بسيار محسوس است. نوعي قرابت و اعتماد متقابل بين دولت و ملت شكل گرفته كه از آن با عنوان سرمايه اجتماعي نام مي‌بريم كه به هيچ‌وجه با دوره قبلي قابل قياس نيست. اين سرمايه محصول فرآيندي به نام اعتماد، مشاركت، رضايت و همكاري متقابل است.
البته آقاي دكتر فكتي براي ارزيابي تان ارايه نكرديد. در حال حاضر مخالفان دولت راي كسب شده آقاي روحاني در انتخابات خبرگان را با رايي كه ايشان از مردم تهران در انتخابات رياست‌جمهوري گرفته‌اند مقايسه مي‌كنند و مدعي هستند كه آقاي روحاني گرفتار ريزش محبوبيت اجتماعي شده است.
تحليل مقايسه انتخاب خبرگان و رياست‌جمهوري تحليل واردي نيست. يعني اگر بخواهيد تحليل واقع‌بينانه نسبت به موفقيت گفتمان اعتدال داشته باشيد وضعيت مجلس را در گفتمان گذشته با وضعيت امروز انتخابات مجلس مقايسه كنيد. من معتقدم كه نتيجه اقبال عمومي مردم به دولت در فرآيند نتيجه انتخابات مجلس بسيار موثر بود. اين فرآيند اعتماد‌سازي و تقويت سرمايه اجتماعي بود كه آقاي روحاني در سه سال گذشته توليد كرده بود.
يكي از انتقاداتي كه به گفتمان اعتدال و مباحثي كه در خصوص آن مطرح مي‌شود اين است كه مي‌گويند سابقه و تبار گفتمان اعتدال، مرزهاي گفتمان اعتدال و عِده و عُده جريان اعتدال مشخص نيست و از همين رو ادعا مي‌كنند كه گفتمان اعتدال بيشتر يك شبه گفتمان است كه در خلأ تسلط يكي از دو گفتمان اصلاح‌طلبي و اصولگرايي عرصه قدرت نمايي پيدا كرده. پاسخ شما به اين تحليل و ادعا چيست؟ هر چيزي را كه به عنوان دستاوردهاي مثبت مي‌شماريد به عنوان ثمرات و اثرات گفتمان اعتدال مطرح مي‌كنيد در حالي كه در واقعيت ميدان سياست شاهد آن هستيم كه خيلي از جريان‌هاي سياسي كه اصلا پيشاني گفتمان سياسي شان اعتدال نبوده و از برندهاي ديگري استفاده مي‌كنند همراه بودند و سعي كردند اين ميانه روي و اعتدال گرايي مسلط در سپهر سياسي ايران شود. قرابت ميانه روي با اعتدال گرايي را اگر موافقيد تشريح كنيد. اينكه پياده نظام و ژنرال‌هاي گفتمان اعتدال چه كساني هستند؟ هد جريان اعتدال چه كسي است؟ اگر لوياتاني و پيكر بندي شده به قصه اعتدال نگاه كنيم هد جريان اعتدال كيست؟ چطور دارد تثبيت مي‌كند؟ رويكرد اجتماعي دارد يا رويكرد تشكيلاتي و جناحي دارد؟
يك مفهوم نظري گفتمان داريم كه موضوع بحث امروز من نيست. ابعاد، اجزا و اضلاع گفتمان چيست. گفتمان مسلط كدام است و كانون‌هاي اصلي گفتماني چيست؟ ما عملياتي بحث مي‌كنيم. تجربه تاريخي -لااقل پس از انقلاب- به ما مي‌گويد كه هر گفتماني ابتدا در عرصه سياسي و اجتماعي ظهور مي‌كند و به تدريج به يك امر نهادينه در بطن و متن اجتماعي جامعه ايران تبديل مي‌شود. مثال زنده بگويم. وقتي از دولت هاشمي بحث مي‌كنيد، در واقع از دولت سازندگي بحث مي‌كنيد. اما ببينيد در دوره اول هاشمي چيزي به نام اين گفتمان مطرح نبود. او اعلام كرد سياست من بازسازي خرابه‌ها و ويرانه‌هاي جنگ است. هيچ كسي در آن مقطع بر اين باور نبود كه روزي اين حركت تبديل به حركت بزرگ سازندگي ملي شود و در دل خود گفتمان سازندگي را توليد كند. حركت آقاي خاتمي را ببينيد. تعابير او در روزهاي اول اين بود كه به دنبال منزلت و كرامت اجتماعي، توسعه سياسي و مدينه فاضله است. تعبيري كه ايشان از جامعه مدني مي‌كرد مدينه فاضله بود ولي در تداوم حيات آن از دل اين پديده گفتمان اصلاحات متولد مي‌شود و در فرآيند اجتماعي و سياسي ايران نقش آفريني مي‌كند. دقيقا همين رويكرد در دولت آقاي روحاني شكل گرفته است. وجه تمايز دولت روحاني با دولت‌هاي گذشته اين است كه با يك پشتوانه تئوريك و نظري حداقل يك دهه مطالعه عميق وارد عرصه قدرت مي‌شود. كانون تفكر اعتدال در دو سطح شكل گرفت: يك سطح پس از انقلاب در ميان جمعي از نخبگان و رجال سياسي كشور است. آنهايي كه هم بارويكرد راديكاليزم مخالف بودند و هم با اغواگري. از طرفي با رويكردهاي ليبراليستي، سكولاريستي و اغوا‌گري مرزبندي داشتند و با نوعي ليبرال سازي نظام سياسي مقاومت مي‌كردند كه مرزبندي با گفتمان نهضت آزادي وقت بود. از طرف ديگر با گفتمان راديكالي كه تلاش مي‌كرد تصوير خشني از انقلاب و نظام را در داخل و خارج كشور به تصوير بكشد. كانون گفتمان اعتدال در اين بستر شكل مي‌گيرد كه آقاي هاشمي و روحاني و بسياري از شخصيت‌هاي آن مقطع از جمله شهيد بهشتي و شهيد مطهري و ديگر رجال سياسي دنبال مي‌كردند كه رويكرد نفي افراط و تفريطي و رويكرد اعتدالي بود. يك وجه بنيادي ترهم دارد. رويكرد اعتدال مباني بنيان شناختي و هستي شناختي و وحياني دارد. سطح سوم برمي‌گردد به عملياتي شدن اين گفتمان در عرصه قدرت پس از ظهور دولت روحاني. طي چندين نشست مجموعه برنامه‌هاي آقاي روحاني كه با همين چارچوب تدوين شده در زواياي برنامه و اجزا و ابعاد برنامه كاملا مشخص بود. در حوزه سياسي توجه به آزادي‌هاي مشروع سياسي، اصل تنوع و تكثر سياسي، سازماندهي و حمايت از نهادهاي مدني، گسترش احزاب و اصل مشاركت آزادانه گردش قدرت كانون‌هاي گفتماني اعتدال در حوزه سياسي است. در حوزه اجتماعي كاهش فقر، افزايش اعتماد اجتماعي، مشاركت و سرمايه اجتماعي است. در حوزه اقتصادي و فرهنگي هم تعريف شده است. گفتمان اعتدال مانند نهالي است كه در ٩٢ در عرصه قدرت سياسي كاشته شد و به تدريج در حال تبديل شدن به درختي تنومند است.
 از دل گفتمان سازندگي، حزب كارگزاران بيرون آمد؛ از دل گفتمان جامعه مدني دولت خاتمي حزب مشاركت بيرون آمد. از دل دولت احمدي‌نژاد با رويكرد پوپوليستي و عدالت‌محور جريان پايداري بيرون آمد. از دل دولت روحاني و گفتمان اعتدال چه جريان سياسي قرار است بيرون آيد و برند جريان اعتدال باشد؟
گفتمان اعتدال و توسعه.
اين گفتمان است. اين گفتمان در دولت‌هاي قبل خروجي تشكيلاتي داشت. آيا قرار است از دل اين گفتمان يك گروه سياسي مشخص متولد شود يا خير؟
گفتمان اعتدال به دنبال تثبيت شاخصه‌هاي حكمراني خوب در كشور است نه تشكيل يك حزب. اساسا گفتمان اعتدال محصول حكمراني خوب است كه گفتمان اعتدال بروني شده تفكر حكمراني خوب در جامعه ما است. حمكراني خوب چه ويژگي‌هايي دارد؟ حاكميت قانون، شفافيت، پاسخگويي، ثبات مديريتي، نظارت‌پذيري شاخص‌هاي حكمراني خوب است. گفتمان اعتدال بر اساس مطالعه است و گفتماني خلق الساعه نيست و تبار ديني دارد.
گفتمان اعتدال با نگاه معطوف به كسب قدرت و رياست‌جمهوري طراحي شد ؟چه ضرورتي باعث شد تا عده‌اي از عقلا كه شما يك بار از آن با عنوان مكتب نياوران نام برديد در مركر تحقيقات استراتژيك مجمع تشخيص مصلحت نظام جمع شدند و شاخص‌هاي حكمراني خوب در ايران و روش‌هاي رسيدن به آن را تنظيم كردند؟
سوالي اصلي براي همه كساني كه در تدوين گفتمان اعتدال نقش داشتند وجود داشت كه مبتني بر نيازهاي به روز ايران و ايرانيان بود. اينكه ويژگي‌هاي گفتمان مطلوب براي جامعه ايران چيست؟بر همين اساس مطالعه شد تا پاسخي براي اين پرسش پيدا كنيم.
در چه مقطعي؟
در آستانه ورود به انتخابات ٩٢ پروژه تدوين و توزيع گفتمان اعتدال كليد خورد. البته بايد بگويم كه گفتمان اعتدال هم تبار ديني دارد و هم تبار سياسي.
تبار سياسي مخالفان گفتمان اعتدال
چگونه است؟
 عمده مخالفت‌ها با دولت روحاني از سوي سه طيف صورت مي‌گيرد. اول متحجراني كه در مقابل انديشه نوگرا و عقلاني روحاني قرار دارند. متحجران و مخالفان پيشرفت و توسعه كشور از جمله مخالفان روحاني و دولت او قلمداد مي‌شوند دوم مخالفان آزادي و باز شدن فضاي سياسي، فضاي اجتماعي، فضاي فرهنگي و فضاي اقتصادي كشور. سوم جرياني كه در انتخابات راي نياورد و مورد اقبال راي مردم واقع نشد و سند دولت را واگذار كرد.  در كنار اين سه گروه، جريان پنهاني هم وجود دارد كه منافع خود را بعد از روي كار آمد ن روحاني از دست داد. واضح است كه فضاي تحريم و انزواي ايران براي برخي گروه‌ها منافع فراواني داشته كه از طريق قاچاق و پولشويي، درآمدهاي سرشاري كسب كرده‌اند و اكنون با برداشته شدن تحريم‌ها، كاسبي آنها از بين رفته است.
با چه مكانيزمي و چه ضرورت‌هايي به اين مساله رسيديد كه نيار امروز ايران، «اعتدال» است؟
براي اينكه بگوييم چرا به گفتمان اعتدال رسيديم، اول بايد به اين سوال پاسخ مي‌داديم كه جامعه در چه وضعيتي به سر مي‌برد و آسيب شناسي از وضعيت آن مي‌داشتيم. دوم تحليل وضعيت گفتمان‌هاي گذشته را داشته باشيم و سوم گفتمان مطلوب را طراحي مي‌كرديم. گفتمان مطلوب بايد چه ويژگي‌هايي مي‌داشت؟ ما اين گفتمان مطلوب را از آن استخراج كرديم كه شاخص‌هاي عقلاني بودن، اقتضايي بودن، فراگير بودن، انسجام بخشي، اجماع‌گرايي، واقع‌گرايي، پاسخ به مطالبات و امكان تحقق، اميد آفريني و سازگاري با شخصيتي كه اين گفتمان را مي‌خواست مطرح كند داشته باشد. يعني با واقعيت‌هاي فكري، ذهني، رواني و تجربي شخصيت سازگار باشد. با اين ويژگي‌ها گفتيم گفتمان اعتدال، گفتمان مطلوب جامعه ايران در دهه چهارم انقلاب اسلامي بوده و هست.
اين «ما»يي كه فرموديد طراحي كرديم گفتمان اعتدال را مشخصا چه كساني بودند؟
واقعيت اين است كه كانون اين تفكر شخص آقاي دكتر روحاني بود. آن چيزي كه تبديل به نياز در ضمير دروني شده بود شخص آقاي روحاني بود كه مستمرا اين مساله را مطرح مي‌كرد. نكته دوم در مورد اينكه چرا به اين گفتمان رسيديم اين بود كه مطالعه در مورد مطالبات جامعه ايران انجام شده بود و تلاش داشتيم تا پاسخي براي اين پرسش بيابيم كه جامعه به دنبال چيست؟با همين منطق كه «گفتمان» از «دل مطالبات اجتماعي» ظهور مي‌كندو از يك فضاي انتزاعي و رمانتيك متولد نمي‌شود به گفتمان اعتدال رسيديم. همانطور كه گفتمان سازندگي از دل يك نياز اجتماعي بيرون آمد و پاسخ به يك نياز كه سازندگي و ساخت جامعه خود بود ظهور كرد، گفتمان اصلاحات از دل نيازها و مطالبات اجتماعي جامعه ايران يعني نياز به كرامت و منزلت اجتماعي و آزادي اجتماعي و سياسي ظهور كرد. گفتمان اعتدال هم از درون مطالبات اجتماعي ظهور كرده است و يك گفتمان رمانتيك ذهني و انتزاعي نيست كه در حاشيه زيست كند و فقط شعار دهد.
يعني خيلي مجتهدانه طراحي شده است؟
بله آگاهانه بود. اولين نياز جامعه امنيت، آرامش و ثبات اجتماعي بود. نياز دوم اخلاق اجتماعي، نياز سوم پاسخ به آسيب‌هاي اجتماعي از جمله اعتياد، طلاق، بي عدالتي اجتماعي بود. مساله چهارم بيكاري بود. مساله پنجم فقر و شكاف طبقاتي بود. مساله ششم فساد اداري، ناكارآمدي و عدم پاسخگويي نظام‌هاي اداري بود. مساله هفتم تجزيه و انشقاق اجتماعي و سياسي بود. مساله هشتم معيشت جامعه بود. مساله نهم بحران‌هاي بين‌المللي و منطقه‌اي و مهم‌تر از همه عقلانيت و انديشه در اداره كشور بود. اينها مطالعه شد و براي پاسخ به مطالبات اجتماعي ما نيازمند گفتمان فراگيري بوديم كه بتواند به با رعايت اصول دهگانه‌اي كه اشاره شد عنوان گفتمان مطلوب براي پاسخ به اين نيازها طراحي شود. شخصيت سازگار با اين گفتمان شخصيت آقاي دكتر روحاني بود. براي پاسخ به اين مطالبات كه اولين آن امنيت اجتماعي آرامش و ثبات اجتماعي بود نيازمند گفتماني بوديم كه وجه تمايزي با گفتمان‌هاي گذشته داشت. گفتمان اعتدال به اعتقاد ما داروي شفابخش مطالبات فرهنگي، اجتماعي، سياسي و اقتصادي جامعه ايران در دهه چهارم است و كماكان براي تداوم حيات سياسي در ايران نيازمند تداوم گفتمان اعتدال هستيم. باز بر اين باور هستم كه هر ميزان كه از ٢٤ خرداد ٩٢ فاصله مي‌گيريم، نهال گفتمان اعتدال تنومندتر و احساس نياز اجتماعي به آن بيشتر مي‌شود.
چطور جريان‌هاي سياسي را با خودتان همراه كرديد؟ چرا اصلاح‌طلبان يا شخص آقاي هاشمي و خاتمي با آن همراه شدند؟ براي ترس از يك تكرار پر هزينه براي كشور بود يا اينكه آقاي روحاني تنها گزينه‌اي بود كه مي‌شد به او تكيه و اعتماد كرد كه ايران را از بحران خارج كند؟
سوال بسيار دقيقي است. من به عنوان فردي كه در متن و بطن دقايق اين حركت بودم بر اين باورم كه عقلانيتي در جريانات سياسي و احزاب سياسي ايران شكل گرفته كه به جاي رويكرد سياسي -جناحي و منفعت گرايانه رويكرد ملي را مبناي فعاليت خود قرار داد.
مي‌شود گفت اين از محاسن حاكميت پوپوليست است؟
نه نشانه عبور از پوپوليسم است.
از هزينه فايده‌هاي پوپوليست اين است كه به شناخت و ادراكي دقيق از حال و روز
 كشور برسند؟
 نقش و تجربه اقطاب سياسي و نه جناح‌هاي سياسي را در انتخابات ٩٢ از ياد نبريد. من معتقدم نقش اقطاب سياسي فراتر از جريان‌هاي سياسي است. اثربخشي شخص آقاي خاتمي بيش از كل جريان اصلاحات است و اثرگذاري شخص آقاي هاشمي رفسنجاني قطعا چند برابر اثرگذاري حزب كارگزاران است.
پس ضريب نفوذ اجتماعي آنها را بالاتر از احزاب مي‌دانيد؟
شخص آقاي ناطق فاقد جريان حزبي است اما يكي از كانون‌هاي تاثيرگذار است. شخص آقاي سيد حسن خميني فاقد يك جريان سياسي سامان‌يافته است اما يكي از كانون‌هاي تاثيرگذار است. بنابراين من اول، نقش اصلي اثرگذاري را به اقطاب سياسي مي‌دهم و بعد احزاب سياسي را مطرح مي‌كنم.
شما يك بار بحث لويي جرگه سياسي را مطرح كرديد. كانون اصلي اين بحث نقش‌آفريني همين اقطاب سياسي بود؟
بله، در انتخابات ٩٢ لويي جرگه سياسي در ايران براي اولين بار سامان پيدا كرد كه فارغ از مرزبندي‌هاي سياسي تعريف شده بود. آقايان هاشمي، خاتمي، ناطق و سيد حسن خميني منهاي مرزبندي سياسي براي نجات ملي و بازگشت به ريل توسعه كشور به اين جمع‌بندي قطعي رسيدند كه از ميان گفتمان‌هاي موجود، گفتمان اعتدال و آقاي روحاني را انتخاب كنند. در آن مقطع حداقل پنج چهره گفتماني ظهور پيدا كرده بود اما اقطاب سياسي ايران به اين جمع‌بندي رسيدند كه راه عبور و نجات از بحران‌ها از مسير گفتمان اعتدال مي‌گذرد. بر همين اساس اين اقطاب با عبور از منافع سياسي فردي و جناحي و تلاش براي تحقق منافع ملي اقدام به حمايت لويي جرگه‌اي از آقاي روحاني كردند. من معتقدم يكي از اصلي‌ترين و عاقلانه‌ترين تصميمات سياسي در جامعه ايران در دوران چهار دهه بعد از انقلاب همين تصميمي بود كه اقطاب سياسي در انتخابات ٩٢ گرفتند. البته خارج از انصاف است به اين نكته اشاره نكنم كه شخصيت آقاي روحاني هم در تراز ملت ايران بود، مساله‌اي كه به ‌شدت براي جامعه ايران مهم و حساسيت‌زا است.
يعني آقاي احمدي‌نژاد در تراز ملت ايران نبود؟
از نظر من نبود. آقاي احمدي‌نژاد يك نوع نمايش تراز ملت را تلاش داشت نشان دهد اما به واقع نبود. آقاي روحاني به لحاظ يك تجربه تاريخي كه ملت بيش از سي سال او را در مشاغل و مصادر مختلف سياسي، تقنيني و امنيتي و مجلس تا امنيت ملي و جنگ تجربه كرده بود انتخاب كرد.
آقاي روحاني يك كارگزار شناخته‌شده و امتحان پس‌داده‌اي براي ايرانيان بود؟
بله. از سوي ديگر اعتمادي كه جامعه ايران نسبت به ايشان به عنوان يك امين داشت از همين شناخته شدن نشات مي‌گرفت. كانديداي تراز ملت كسي است كه جامعه نسبت به توان و ظرفيت ايشان براي اداره كشور به سمت قله‌هاي توسعه اعتماد قلبي و دروني دارد.
اين اعتماد با واسطه‌گري و حمايت اقطاب سياسي به پيكره جامعه منتقل شد يا خود جامعه اين اعتماد را به آقاي روحاني پيدا مي‌كرد و داشت؟
اقطاب سياسي در شتابدهي اين اعتماد به جامعه نقش داشتند.
همه نقش را داشتند يا تنها نقشي داشتند چرا كه آقاي روحاني در نظرخواهي‌هاي پيش از انتخابات و پيش از حمايت اقطاب سياسي شانس كمي براي پيروزي داشت.
شما اگر مس را به جاي طلا معرفي كنيد به سرعت افشا مي‌شود. اقطاب سياسي داراي ظرفيت بالاي سياسي بودند و هستند اما اين هم يك واقعيت است كه آنها شخصي را به ملت معرفي كردند كه آن كانديدا خودش در تراز ملت بود. اين نكات با هم لازم و ملزوم هستند.
 اگر اقطاب سياسي از آقاي عارف حمايت مي‌كردند چه اتفاقي مي‌افتاد؟
سوال دقيقي است. ميزان ضريب تجربه مديريتي و نفوذ روحاني براي اداره كشور با آقاي عارف وجه تمايزاتي داشت. اين يك امتيازدهي ساده است و من هم در مقام نفي ظرفيت‌هاي بزرگ آقاي عارف نيستم. او را به عنوان يك شخصيت اخلاقي و اثرگذار در فرآيند سياسي جامعه ايران مي‌دانم. آنچه مهم است اين است كه تصميم خاص و در لحظه خاص براي عبور از يك بحران خاص مي‌گيريد كه اين تصميم را اقطاب سياسي ايران و پس از آن احزاب گرفتند.
فرض محال، محال نيست. اگر به سال ٩٢ بازگرديم و اقطاب سياسي تصميم تاريخي براي حمايت از آقاي روحاني نمي‌گرفتند امروز در چه شرايطي به سر مي‌برديم؟
به اعتقاد من كماكان بر ريل راديكاليزم و به ناكجاآباد سير مي‌كرديم. اما اين نكته را در نظر داشته باشيد كه يكي از ويژگي‌هاي مويد رهبران سياسي تشخيص شناخت بحران و عبور از بحران در نقطه‌هاي حساس يك ملت است. مصدق را در نهضت ملي شدن صنعت نفت ببينيد، مقاومت و عبور از بحران ملي شدن نفت به ياري او بود. اين به عنوان يك نقطه عطف تاريخي براي او ماند. مدرس همين‌طور. ايجاد مقاومت براي تامين آزادي‌هاي سياسي در مقابل استبداد پهلوي اول است. اينها نقاط كانوني است. امام را ببينيد، تصميم‌گيري‌هاي حساس در نقطه تاريخي انقلاب و قطعنامه را چگونه اتخاذ مي‌كنند؟ اينها ويژگي‌هاي رهبران شايسته يك ملت است. تصميم اقطاب سياسي در آن نقطه كانوني يكي از بزرگ‌ترين خدمات آنها به ملت است و بايد در كارنامه اين افراد ثبت شود.
از همين منظر پرسيدم كه اگر اقطاب سياسي به جاي آقاي روحاني از فرد ديگري حمايت مي‌كردند همين نتيجه‌اي كه در انتخابات ٩٢ شاهد بوديم بازهم به دست مي‌آمد؟
كليد بحث اينجاست. اگر شخصيتي در تراز ملت به ملت معرفي نمي‌شد قطعا واكنش جامعه اينقدر مثبت نمي‌بود. البته يكي از مهم‌ترين دلايل حمايت اقطاب سياسي از آقاي روحاني به دليل چالش‌هاي مهم آن مقطع همچون تحريم‌ها و منازعات بين‌المللي و به هم ريختن ساختار ديپلماسي خارجي ايران بود كه اقطاب، احزاب و جامعه اين باور را داشت كه آقاي روحاني ظرفيت عبور از اين بحران‌هاي بين‌المللي را دارد.
از آن طرف هم مردم از فشارهاي سنگين روحي اقتصادي، سياسي و اجتماعي خسته شده بودند. جامعه به دنبال مفري مي‌گشت تا از اين فضا عبور كند. مردم احساس كردند كه آقاي روحاني مي‌تواند منجي جامعه براي عبور از اين بحران‌ها باشد. مردم هم مانند اقطاب اين تصميم را گرفتند كه روحاني فرمان ماشين دولت را در دست بگيرد. از همين رو جامعه در خرداد ٩٢ تصميم آگاهانه‌اي گرفت كه كمتر تا به امروز درباره آن بحث شده. از همين منظر معتقدم ٢٤ خرداد ٩٢ نقطه عبور جامعه از پوپوليسم و حركت به سمت يك انتخاب آگاهانه بود.
برخي جريانات مخالف تثبيت گفتمان و مديريت گفتمان اعتدال در هرم قدرت به دنبال براندازي و ابتر كردن گفتمان اعتدال هستند. به عنوان فردي كه گفتيد در طراحي اين گفتمان نقش داشتيد و آسيب‌شناسي كرديد و وضعيت فعلي و مديريت گفتمان اعتدال را مي‌بينيد، پروژه‌هايي كه براي پشيمان‌سازي مردم از اين تصميم كه گرفته شد و به عنوان تصميم تاريخي از آن ياد مي‌كنيد، چه شاخصه‌اي دارد؟ اگر روي بردار بكشيم چطور طراحي مي‌شود و تا كجا مستمر است؟
من بر اين باور هستم كه قطار اعتدال در حال حركت به سمت مقصد است. عده‌اي در مسير اين حركت كنار ايستاده‌اند و سنگ پرتاب مي‌كنند. قطعا خسارتي به قطار وارد خواهند كردند اما جهت‌گيري اين قطار به سمت منزلگاه توسعه و پيشرفت است. نفي نمي‌كنم كه اين موانع و چالش‌ها ايجاد خسارت مي‌كند اما بر اين باورم كه مانع توقف آن نخواهد شد.
اگر بخواهيد دسته‌بندي كنيد چه كساني به‌دنبال توقف قطار اعتدال هستند؟
سه كانون مخالف دولت براي نااميدسازي جامعه نسبت به اين گفتمان وجود دارد كه به صورت آشكار و پنهان در مقابل گفتمان اعتدال صف كشيده‌اند كه مهم‌ترين اين جريان‌ها، كساني هستند كه آرزوي بازگشت به راديكاليسم را همچنان در ذهنيت خود به عنوان رويا پرورش مي‌دهند و به نوعي به دنبال بازگشت به گذشته و دوران هشت ساله محمود احمدي‌نژاد هستند.
اينها جزو جريانات خودي محسوب مي‌شوند يا به قول معروف كاسبان قدرتند؟
راديكاليسم و راديكال‌ها واقعيت تاريخي جامعه هستند. ما گفتمان آنها را به زيان ملت مي‌دانيم اما اينكه اصرار داشته باشيم براي نفي آنها و اثبات خود آنها را به دشمن منتسب كنيم، پرهيز دارم اما راديكاليسم در گذشته تاريخي مردم هزينه‌هاي سنگيني را به ملت وارد كرده و قطعا رسالت جريان روشنفكري، نخبگان و اقطاب سياسي پيشگيري و آگاه‌سازي و هدايت جامعه و پرهيز از اين گفتمان است.
اگر جريان راديكال كانديدايي در انتخابات معرفي كند، نگران نمي‌شويد؟
به شخصه معتقدم بهترين رقيب براي دكتر روحاني كانديداي جريان راديكاليسم است. چرا كه معتقدم جامعه ايران با مقايسه دو گفتمان اعتدال و راديكاليسم حتما اعتدال را انتخاب خواهد كرد.
يعني شما استقبال مي‌كنيد كه آقاي احمدي‌نژاد ثبت نام كند؟
بسيار مثبت مي‌بينم كه احمدي‌نژاد رقيب روحاني باشد.
خود آقاي روحاني هم استقبال مي‌كند؟
نظر ايشان را اطلاع ندارم.
به چه دليل از كانديداتوري احمدي‌نژاد استقبال مي‌كنيد، در حالي كه ابتداي مصاحبه مي‌گفتيد گروه‌هاي مرجع بايد جامعه را كمك كنند تا در آينده سياسي ايران پوپوليسم جايي نداشته باشد؟
 به اين دليل كه معتقدم جامعه ايران در انتخاب، رويكرد تطبيقي دارد. چنانچه در سال ٩٢ هم رويكرد تطبيقي داشت. قطعا در مقابل گفتمان راديكاليسم راي مردم به دكتر روحاني نسبت به ٩٢ افزايش چشمگيري خواهد داشت.
پس معتقديد كانديداتوري احمدي‌نژاد دردسري براي آقاي روحاني نخواهد داشت؟
اصلا. يك پروژه‌اي تحت عنوان ايجاد هراس سياسي براي حضور آقاي احمدي‌نژاد در جامعه دارد در حوزه رسانه‌اي تعريف مي‌شود كه يك نوع عمليات رواني است. به اعتقاد من ظرفيت آقاي احمدي‌نژاد در كشور مشخص است. در حالي كه ظرفيت دكتر روحاني فراتر از ظرفيت سال ٩٢ خواهد بود. آقاي دكتر روحاني در ٩٦ در رقابت با راديكاليسم راي بالاي ملت را خواهد داشت.
اين تخمين صحيح است؟
در هر صورت من به عنوان يك كارشناسي كه سال‌ها و بيش از سه دهه در حوزه مطالعات سياسي و اجتماعي كار مي‌كنم، اين برداشت را دارم.
اشاره‌اي به پروژه جنگ رواني ايجاد هراس سياسي از كانديداتوري احمدي‌نژاد كرديد. به واقع اين هراس سياسي براي سامان بخشيدن به برخي از جريان‌هاي سياسي اصولگرا است كه اين كانديدا را به عنوان منجي جناح راست به آنها حاكم كنند و بقبولانند؟
دقيقا. بعد از شكست مجلس اين گفتمان حضورش فعال‌تر شده و در آينده شدت بيشتري خواهد گرفت.
به نظر شما آقاي احمدي‌نژاد براي بازگشت به رقابت سياسي با چه چالش‌هايي مواجه است كه بايد فكري و چاره‌اي براي حل آنها داشته باشد؟
احمدي‌نژاد با وجود اينكه براي گفتمان اعتدال و آقاي روحاني يك فرصت بزرگ تاريخي است، سه چالش جدي دارد. يك چالش درون‌جناحي است. برخي از جريانات اصولگرايي هيچ علاقه‌اي به حضور احمدي‌نژاد در جريان‌هاي سياسي و بازگشت او ندارند. موضع‌گيري‌هاي آنها بسيار روشن و واضح است؛ از بزرگان قم گرفته تا چهره‌هاي شاخص اصولگرا در تهران. نكته دوم روي گفتمان راديكال پوپوليسم سوار خواهد شد كه من معتقدم جامعه در حال عبور از پوپوليسم است. دلايل اين ادعا را  انتخابات ٩٢ و ٩٤ نشان مي‌دهد. نكته سوم اينكه مجموعه تجربه‌اي كه ملت از اين گفتمان كردند تجربه ناخوشايندي است. نتيجه درآمد ٧٠٠  ميليارد دلاري كشور شد تورم ٤٣ درصد و گراني سرسام آور و سه برابر شدن قيمت ارز و شكاف طبقاتي و نزاع سياسي كه مردم هرگز آن را فراموش نكرده‌اند. مجموعه تجربه اين گفتمان در دوره هشت ساله نااميدي در جامعه ايجاد كرد كه به طور طبيعي آزموده را آزمودن خطاست.
با همه اين تفاسير احمدي‌نژاد رقيب جدي‌اي براي آقاي روحاني خواهد بود يا خير؟
معتقدم احمدي‌نژاد رقيب جدي روحاني نخواهد بود و اگر باشد بايد استقبال كرد. هرچند معتقدم احمدي‌نژاد براي شكستن مرزها و بخشي از هنجارهاي اجتماعي به انتخابات ورود خواهد كرد و تا آخر انتخابات در صحنه باقي نمي‌ماند. او مي‌آيد كه فضا را براي حضور ديگران باز كند.
تحليل ديگري كه وجود دارد همين است. احمدي‌نژاد در حوزه يارانه‌ها و مسكن بالاترين افزايش موج تخريبي آقاي روحاني را ايجاد مي‌كند تا بستر را براي نامزد اصلي جريان راديكاليسم فراهم كند. به نظر شما كانديداي جريان رقيب روحاني چه شاخصه‌اي خواهد داشت؟
ما به‌شدت از حضور احمدي‌نژاد استقبال مي‌كنيم اما با ارزيابي اجتماعي‌اي كه داريم. نكته بعد اينكه احمدي‌نژاد براي شكستن مرزهاي حاكم بر جامعه و سد شكني و ساختار شكني و بالابردن سطح مطالبات اقتصادي كه فراي توان دولت است به ميدان خواهد آمد تا بتواند فضا را براي نفر اصلي هموار كند. البته به اين نكته هم اشاره كنم كه بر اين باورم كه جريان اصولگرايي در ايران با فقر كادر سياسي براي اداره كشور مواجه است و بالعكس جريان اعتدال، جريان اصلاح‌طلب و جريان سازندگي از ظرفيت كادرسازي بسيار بالايي برخوردار هستند.
با اين تحليل و ارزيابي فكر مي‌كنيد جدي‌ترين رقيب روحاني در انتخابات ٩٦ چه كسي است؟
پاسخ سوال شما اين است كه هنوز رقيب جدي در تراز روحاني در عرصه سياسي وجود ندارد. البته هنوز يك سال زمان تا انتخابات باقي است و بايد ديد چه كساني ظهور خواهند كرد اما فكر نمي‌كنم آقاي روحاني رقيبي داشته باشد.
هزينه‌هاي تجميع رقباي آقاي روحاني كه بخشي از آنها در انتخابات ٩٢ با آنها رقابت كردند و قرابت گفتماني و تهاجمي آنها عليه دولت نتيجه‌اي براي آنان خواهد داشت؟
تجربه تاريخي به ما مي‌گويد كه امكان اجماع جريان‌هاي اصولگرا در يك ظرف محال است.
اگر نسخه شفابخشي به دست‌شان برسد چطور؟
بنا به ادله مختلف اين گفتمان در دل خود زايش‌هاي جديدي داشته و يك مطالعه تبار شناسي از اين جريان نشان مي‌دهد كه امكان تداوم حيات اصولگرايي با مرزهاي گذشته خود وجود ندارد. درانتخابات ٩٢ ببينيد چند كانديدا از چند نحله اصولگرايي ظهور كردند. تا روز آخر هم امكان اجماع بين آنها شكل نگرفت در حالي كه بسياري از تحليلگران معتقد بودند كه اين حركت‌ها براي يك نوع افكارسازي و بدنه اجتماعي است و روز آخر به اجماع خواهند رسيد.
مهندسي جريان مخالف روحاني احتمال دارد كه براي رقيب‌سازي و رقيب‌تراشي براي روحاني با توجه به نكته‌اي كه گفتيد دچار فقر كادرسازي است، تلاش كند تا طي پروژه‌اي رواني- سياسي رقيب روحاني را از دل جريان اصلاح‌طلب دربياورد؟ ارزيابي شما از فرآيند تصميم‌گيري‌ها درون اردوگاه اصلاحات چگونه است؟
من نمي‌توانم از زبان اصلاح‌طلبان تحليل مساله كنم. تحليل خودم را به عنوان يك ناظر سياسي مي‌گويم. بنابراين بيان من به منزله باور گفتماني جريان اصلاحات نيست. من معتقدم اصلاحات در فرآيند تحول تاريخي به مرحله‌اي از رشد و بلوغ سياسي رسيده كه به جاي تصميم در دايره حزب و جناح به مصالح و منافع ملي و سياسي فكر مي‌كند. لذا دو حركت سياسي اصلاح‌طلبان بيانگر نوعي عقلانيت فراگفتماني اصلاح‌طلبان است و در ٩٢ نجات ملي را با انتخاب روحاني رقم زدند و در ٩٤ با يك حركت گسترده سياسي در عرصه مجلس توانستند حركت جديدي خلق كنند. اين تجربه تاريخي در ٩٦ تكرار خواهد شد اما با سرعت فراتر از تحليل و درك سياسي از ٩٤ و ٩٢ خواهد بود.
ارزيابي‌تان به عنوان تحليلگر و ناظر سياسي براي آينده جريان اصولگرايي با توجه به آنچه پيش‌بيني كرديد چيست؟ به نظر شما اسقاط و انهدام گفتمان اصولگرايي با توجه به موقعيت و وضعيت فعلي شان محتمل نيست؟
من معتقدم هر چه از ٩٢ فاصله مي‌گيريم انسجام اقطاب و احزاب سياسي اصلاح‌طلب، كارگزار، اصولگراي معتدل نسبت به گفتمان اعتدال قوي‌تر مي‌شود و به همين ميزان انشقاق گفتماني ميان احزاب و اقطاب جريانات اصولگرا بيشتر مي‌شود.
اين تب بالكانيزه شدن كه اصولگراها به آن گرفتار شده‌اند چه سرنوشتي را براي آنان به دنبال خواهد داشت؟
دليل ادعاي سخن من اين است كه جريانات اصولگرايان معتدل، كارگزار، اصلاح‌طلب و اعتداليون در حركت از ٩٢ به ٩٤ به انسجام بيشتري رسيدند كه برون‌داد آن را در مجلس شوراي اسلامي ديديم و بالعكس جريان راست كه بعد از ٩٢ فكر مي‌كردند به اجماع برسند به انشقاق بيشتري رسيدند. البته دليل اصلي آن را فراتر از اين بحث‌ها مي‌دانم. من معتقدم اصولگرايي در ايران نيازمند پوست‌اندازي و خلق يك گفتمان جديد فراگير ملي است. اصولگرايان در بستر گفتمان گذشته اصولگرايي نمي‌توانند تداوم حيات داشته باشند.
جرياني كه دچار فقر كادر است به طريق اولي دچار فقر تئوريسين نيست؟
اصولگرايي در فرآيند تكامل اجتماعي، سياسي جامعه ايران بايد بازسازي گفتماني انجام مي‌داد. امروز اگر نوعي نوگرايي گفتماني را انجام مي‌داد، با همه تحولاتي كه در جامعه داريم مي‌توانست خود را بازسازي و بازتوليد كند اما اين اتفاق نيفتاد. در حالي كه جريان اصلاح‌طلب با وجود همه چالش‌هايي كه بعد از ٨٨ با آن مواجه شد؛ جريان كارگزاران با همه فشارهايي كه به آقاي هاشمي وارد شد و شما مي‌دانيد و جريان اعتدال‌گرا با همه تجربه‌هاي تاريخي خود به يك باور تاريخي رسيدند كه انسجام تنها راه حيات سياسي در ايران است و در عمل اين باور به عينيت رسيد اما در جناح راست روياي اجماع به حقيقت تبديل نشده و به نظرم محقق نخواهد شد.
برخي چهره‌هاي سياسي پس از پيروزي روحاني اعلام كردند كه اصلاح‌طلبان ستون فقرات دولتند و برخي هم مدعي شدند اگر دولت روحاني بشكند، اصلاح‌طلبان هم مي‌شكنند. به نظر شما نسبت آقاي روحاني و اصلاح‌طلبان چگونه است؟
من در مقام نفي و اثبات اين تحليل نيستم. اين نظرات قابل احترام است. من رويكرد متفاوتي دارم. اعتقاد من دروني و بر اساس تجربه زيستي كاري باآقاي روحاني است. من معتقدم آقاي روحاني در ظرف حزب و جناح و جريانات سياسي تعريف نمي‌شود اما ظرفيت كار با همه جريان‌هاي سياسي را دارد. اينجا است كه دو عنصر لازم و ملزوم كه اشاره شد، كنار هم قرار مي‌گيرد. يعني شخصيتي كه ظرفيت دارد و در تراز با ملت است و ظرفيت كار با همه جريان‌هاي سياسي را دارد. جناح‌هاي سياسي به دنبال چهره‌اي بودند كه بتواند منافع ملي را تامين كند و اين دو خواست در انتخابات ٩٢ به هم پيوند خوردند. اين موضوع را نبايد به يك قطب تبديل كنيم و اشتباه است. دو خواست در كنار هم به يك حركت ملي تبديل شد؛ خواستي  ناشي از نگاه عقلاني جناح‌هاي سياسي براي عبور از بحران و تامين منافع ملي و وجود يك شخصيت فراجناحي ك�





این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: روز نو]
[مشاهده در: www.roozno.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 150]

bt

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب







-


گوناگون

پربازدیدترینها
طراحی وب>


صفحه اول | تمام مطالب | RSS | ارتباط با ما
1390© تمامی حقوق این سایت متعلق به سایت واضح می باشد.
این سایت در ستاد ساماندهی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ثبت شده است و پیرو قوانین جمهوری اسلامی ایران می باشد. لطفا در صورت برخورد با مطالب و صفحات خلاف قوانین در سایت آن را به ما اطلاع دهید
پایگاه خبری واضح کاری از شرکت طراحی سایت اینتن