واضح آرشیو وب فارسی:جوان آنلاین: استخرهاي چندمنظوره، کليد اشتغالزايي سيستانوبلوچستان
مدتهاست ديو خشکسالي بر سر سيستان و بلوچستان سايه گسترانيده و بخشهاي مختلف اين استان را به مشکل روبهرو ساخته است. همين خشکساليهاي پيدرپي که از سالها پيش شروع شده و همچنان ادامه دارد، خسارتهای فراواني به بخشهای مختلف به خصوص صیادی و کشاورزی سيستان و بلوچستان وارد کرده است. از اين رو اداره کل شیلات سیستان به منظور اشتغالزايي و رفع اين معضل و جبران خساراتهاي وارده، به ایجاد استخرهای 2 و 3 منظوره پرورش ماهی اقدام کرده تا نه تنها مانع مهاجرت بوميان اين منطقه شود، بلکه از فرو رفتن آنها در گرداب مشکلات ناشي از بيکاري جلوگيري کند.
نویسنده : ميترا شهبازي
حدود 18 سال پيش و قبل از شروع دوران خشکسالي، تالاب بينالمللي هامون نه تنها آب مورد نياز کشاورزي سيستان و بلوچستان را تامين ميکرد، بلکه منجر به رونق بخشهاي کشاورزي و دامپروري هم ميشد. همچنين زیستگاه بزرگی برای حیات وحش به شمار ميرفت و منبع بسیار خوبی برای امرار معاش خانوارهای ساکن در دیار کهن سیستان به حساب ميآمد. ماهیگیری و صیادی از مشاغل بسيار مهم اين منطقه به شمار ميرفت که تعداد زيادي از ساکنان حوالي تالاب هامون از اين طريق امرار معاش ميکردند. اما با کمآب شدن و درنهايت چيره شدن خشکسالي بر اين تالاب، قایقها به گل نشست و صیادان، دامداران، شکارچیان و حتي صنعتگران صنایع دستی هم خانه نشین شدند. همين امر مهاجرت بخش زيادي از مردم اين منطقه را رقم زد که نه تنها ذرهاي از مشکلات اين افراد کم ميشود، بلکه آنها را در گرداب مشکلات فرو ميبرد. امرار معاش بسیاری از خانوادههای شهرستانهای زابل، هامون، نیمروز، زهک و هیرمند به تداوم جريان آب درهامون و هیرمند وابستگي داشت که اکنون با مشکل جدي روبهرو شده است. استخرهاي چندمنظوره روي کار ميآيندپس از خشک شدن درياچه هامون، اداره کل شیلات سیستان به منظور جلوگيري از ادامه مهاجرتهاي بوميان اين استان و همچنين ايجاد اشتغالزايي، طرح ساخت استخرهای دو منظوره پرورش ماهی و کشاورزی را برای صیادان و کشاورزانی که زمین داشتند ایجاد کرد. با اين طرح هم راهی برای امرار معاش و هم توسعه کشاورزی، صیادی و جبرانی برای خشک شدن دریاچه هامون باشد. با اينکه اين استخرها دو منظوره نامیده ميشوند اما در حقيقت تامین کننده سه هدف که شامل «ایجاد اشتغال، پرورش ماهی و توسعه کشاورزی» است، ميشوند و تاکنون به خوبی توانسته اهداف اين پروژه را محقق سازد.مدیر کل شیلات سیستان با اشاره به دوران پرآبی تالاب بینالمللی هامون، ميگويد: در گذشته که هامون پرآب بود و ماهيگيري دراين منطقه رونق داشت، سالانه 14هزار تن ماهی از این دریاچه صید و به سایر استانهای کشور ارسال میشد.از اين رو صیادی یکی از شغلهای اساسی مردم سیستان به حساب ميآمد و ارتباط مستقیمی با دریاچه و تالاب بینالمللی هامون داشت که با خشک شدن این تالاب صیادان زیادی بیکار شدند و عدهای نيز به ناچار به مهاجرت از سيستان تن دادند چون ديگر هیچ منبع درآمدی نداشتند.محبعلی سیستانی با اشاره به وضعيت بيمه شدگي اين صيادان، ميافزايد: بیشتر صیادان این منطقه بیمه شدند و تنها 10درصد حق بیمه را خودشان میپردازند اما متاسفانه عدهای از صیادان همین اندک سهم پرداخت بیمه خودشان را هم ندارند که بیمه باشند. از اين برای اینکه بتوانیم خسارات ناشی از خشکسالی را برای صیادان جبران کنیم به پرورش ماهی از طریق استخرهای خاکی، هشت ضلعی روی آوردیم و توانستیم تا حدودی از درد صیادان کم کنیم.استخرهاي چندضلعي اقتصاد را به چرخش درميآوردمدیر کل شیلات سیستان با اشاره به مزیت استخرهای هشت ضلعی نسبت به نمونههای دیگر ميگويد: پرورش ماهی در این استخرها بسیار اقتصادی است به طوری که پیش بینی میشود 2تن ماهی از هر استخر برداشت شود. افزایش تولید بچه ماهی در واحد سطح، افزایش تراکم ذخیره سازی بچه ماهی و کاهش مصرف آب از دیگر مزیتهای این نوع از استخرها است. چرا که طراحي این استخرها به صورتي است که باعث ایجاد چرخش آب درون استخر میشود. همچنين سیستم تهویه نيز در کف این استخرها در نظر گرفته شده که فضولات ماهیها را به بیرون از استخرها انتقال میدهد.
سيستاني ادامه ميدهد: اين استان دارای 900 باب استخر پرورش ماهی است که از این تعداد حدود 50 استخر آن شکل هشت ضلعی دارد. استخرهای هشت ضلعی از سال 94 به منظور پرورش ماهی در تراکم بالا نسبت به استخرهای مربعی و دایرهای احداث شده است.رضا فدایی، رئیس مرکز تکثیر و بازسازی ذخایر ماهیان بومی و گرمابی شهرستان زهک نیز با اشاره به اينکه این مرکز قادر است بچه ماهی به تمام نقاط دور دست استان که ظرفیت و منبع آب شیرین برای تولید ماهی را داشته باشند ارسال کند، ميگويد: این مرکز در زمینه تولید، تکثیر، توزیع و تحویل بچه ماهی با وزن و کیفیت مناسب و کاملا بهداشتی با هدف ایجاد اشتغال در بین استخرداران فعالیت می کند. از اين رو به منظور ممانعت از مهاجرت بوميان، توزیع بچه ماهی از سوی این مرکز به صورت رایگان بین پرورش دهندگان صورت ميگيرد. صیادی شغل اجدادی سيستانيها به حساب ميآيد و بوميان ناحيه هامون تنها از این طریق امرار ميکنند و غیر از این هیچ گونه شغل دیگری ندارند. صيادان با خشک شدن تالاب هامون به دلیل از دست دادن منبع درآمد خود، با کمک اداره کل شیلات دوباره به کار پرورش ماهی مشغول شدند و از اين طريق توانستند هر سال دو نوبت ماهي در در استخر200متر مربعی که اداره کل شیلات سیستان به صورت رایگان در اختيار هر کدام از صيادان قرار داده، پرورش دهند. در فصل سرما ماهی قزل آلا و در فصل گرما ماهی کپور معمولی پرورش ميدهند که از این طریق سالیانه 170میلیون ریال درآمد کسب ميکنند. پرورش ماهی از طریق استخرهای دومنظوره هم به تداوم فعاليتهاي اقتصادي صیادان و کشاورزان کمک میکند و هم باعث مصرف بهینه آب میشود.
منبع : روزنامه جوان
تاریخ انتشار: ۱۹ خرداد ۱۳۹۵ - ۱۳:۴۳
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: جوان آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 41]