واضح آرشیو وب فارسی:نماینده: «نماینده» / عقب ماندن از آمار و ارقامی که در برنامه های چهارم و پنجم توسعه برای نوسازی بافت های فرسوده کشور به تصویب رسیده بود، روایتی است که به نظر می رسد به برنامه پنج ساله ششم توسعه نیز سرایت خواهد کرد. آن هم در شرایطی که مشکلات مربوط به بازسازی بافت های فرسوده شاید این روزها خود نیز موضوعی فرسوده شده اند. اما جدا از سهمی که در برنامه ششم برای بازسازی محلات قدیمی لحاظ شده است، مغفول ماندن راهبردهای اجتماعی در این حوزه موضوعی بود که موجب شد تا با «علی نوذرپور»، معاون امور شهرداری های سازمان شهرداری ها و دهیاری های کشور به گفت وگو بنشینیم. مسلما نوسازی این بافت های فرسوده و احیای به چند سازمان و نهاد مربوط می شود، که گفته می شود چندان هم هماهنگ عمل نمی کنند، با این همه نقش دولت در این میان چیست؟ دولت تنها در قالب یک شرکت به عنوان شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری که وابسته به وزارت راه و شهرسازی است در این موضوع ورود دارد، اما در حد چارچوب های تعیین سیاست گذاری ها و ارائه یکسری تسهیلات بانکی و منابعی برای کمک به اجرای پروژه ها عمل می کند و اعتبارات را در اختیار شرکت های فعال در حوزه عمران و نوسازی قرار می دهد. بنابراین اصل قضیه خود شهرداری ها هستند که در این حوزه مسئولیت دارند. به نظر می رسد این همکاری هم البته خوب نبوده زیرا که آمار و ارقام تعیین شده برای بازسازی بافت های فرسوده در برنامه های پنج ساله توسعه محقق نشده است. مجموع بافت هایی که در طول برنامه های چهارم و پنجم توسعه نوسازی و بازسازی شده ۱۳ درصد کل بافت های فرسوده را در بر می گیرد. نزدیک به ۹ تا ۱۰ درصد این بازسازی ها مربوط به شهرداری ها و مابقی به دولت و شهرسازی است. توجه داشته باشید اعتبارات مربوط به حوزه بازسازی محدود است و دولت منابع مالی زیادی ندارد که بتواند پاسخگوی این هزینه ها باشد. اصل ماجرا این است که دولت باید در این زمینه تسهیل گری کرده و مقررات اضافه را حذف کند، علاوه براین میان دستگاه های اجرایی که به نوعی در ساماندهی بافت های فرسوده دخیل هستند، هماهنگی ایجاد کند. این هماهنگی هم در قالب ستادهای ملی بازآفرینی شهری شکل گرفته است. با توجه به آماری که عنوان کردید، امسال قرار است چه میزان از بافت های فرسوده در کشور بازسازی شود؟ برای برنامه ششم پیش بینی می شود که معادل ۲ برنامه چهارم و پنجم به عبارتی رقمی معادل ۱۳ درصد احیای این بافت ها را داشته باشیم که اگر محقق شود در کل می توان گفت سالانه ۲.۵ درصد از کل بافت ها بازسازی شده است. با این اوصاف بازسازی چنین بناهایی به زمان زیادی نیاز دارد؟ زمان بر بودن یک امر طبیعی است. زیرا احیای این بافت ها نیاز به منابع مالی دارد. اگر اعتبارات کافی باشد می توان همانطور که در برنامه پنج ساله چهارم توسعه آمده بود، در مدت ۱۰سال بافت های فرسوده را احیا و نوسازی کرد. اما به دلیل نبود منابع مالی برنامه های چهارم و پنجم توسعه به پایان رسید اما در مجموع ۱۳ درصد نوسازی را شاهد بودیم. بنابراین درصورتی که ۱۳ درصد دیگر نیز تا پایان برنامه ششم بازسازی شود توانسته ایم در مجموع یک چهارم این بافت ها را نوسازی و احیا کنیم. در این پیش بینی کدام شهرها بیشترین بافت فرسوده را دارند نیاز به بازسازی را دارند که باید تمرکز بیشتری بر آن داشت؟ بیشتر کلان شهرهای دارای بافت فرسوده، نیازمند احیا هستند. درحال حاضر بیشتر میزان بازسازی در تهران صورت گرفته است بنابراین اعتبارات بیشتری نیز باید به این کلان شهر تخصیص یابد؟ خیر. به عنوان مثال مشهد نیز بافت فرسوده زیادی دارد که بیشتر از تهران نیازمند رسیدگی و بازسازی است. در شهرهای دارای بافت فرسوده که بیشتر کلان شهرها هستند، بافت های فرسوده و میزان آنها شناسایی و محدوده ها نیز معین شده است. همچنین مطالعات مورد نیاز نیز انجام گرفته است که در دستورکار شهرداری های شهرهای مذکور قرار گرفته است و ما نیز در وزارت کشور مسئولیت هدایت و نظارت در این زمینه را بر عهده داریم. از سوی دیگر وزارت راه و شهرسازی نیز اقدامات لازم را انجام می دهد. روند موجود کند است اما دلیل آن منابع مالی است. از بحث دغدغه های مالی و سرعت کم بازسازی در این زمینه که بگذریم، آیا راهبردهای اجتماعی برای بازسازی بافت فرسوده دارید؟ زیرا زمانی که این محلات بازسازی می شوند، هویت اجتماعی آنها نیز تغییر کرده و زندگی و شرایط محیطی آنها هم تغییر چشمگیری می کند؟ وجود نگاه اجتماعی در این روند تغییرات را همه پذیرفته اند. در تهران دفاتری وجود دارد تحت عنوان تسهیل گری اجتماعی که در آن کارشناسانی با تحصیلات جامعه شناسی مستقر هستند و وظیفه آنها صحبت با مردم و آگاه سازی آنها نسبت به موضوع و جلب مشارکت اشخاص است تا سعی شود تا حد امکان مساعدت های لازم در این زمینه شکل بگیرد. اما برخی از مسئولان معتقدند ما بیشتر در روند بازسازی به مباحث کالبدی و اقتصادی پرداخته ایم و جنبه های اجتماعی مغفول مانده است. نتیجه این روند نیز این است که مردم مشارکت زیادی در نوسازی بافت های فرسوده ندارند. اصل موضوع را همه قبول دارند اما اجراکردن این موضوع چون کار سخت و زمان بری است و افراد در موارد با مشکلات حقوقی و مالکیتی مواجه می شوند به طور عمده نتیجه عمل منتهی به کالبد می شود. در واقع نتیجه کار این می شود که چند پلاک خریداری و تجمیع شده و ساختمان جدیدی ساخته می شود. ساختمان نوسازی می شود، اما تنها بنا ساخته می شود و فضای شهری تولید نمی شود. بنابراین ما در بافت های فرسوده باید به سراغ تولید فضای شهری برویم. این مشکلات برای قدیمی است و اگر نوسازی صورت گیرد باید این فضاها هم ایجاد شود، بنابراین با استناد به صحبت های شما باز هم مسائل مالی و حقوقی مانع از انجام این امور شده است؟ این اقدام در حد تعریض معابر انجام می شود اما کافی نیست و باید بوستان های محله ای و ایستگاه های آتش نشانی و بیمارستان شکل بگیرد. اگر همه این ها انجام شود، بافت نوسازی شده است. در غیر این صورت تنها ما نوسازی کالبد یک ساختمان را داریم. بنابراین ما تنها به کالبد می پردازیم و به موضوعات اجتماعی و اقتصادی آن محله توجه نمی کنیم، این کالبد نو می شود. از نظر اقتصادی نیز فرق ندارد برای ساکنی که خود فقیر مانده است ولی ساختمان آن نو شده است. ممکن است چنین فردی خانه خود را اجاره داده یا بفروشد و به محله دیگری که بافت فرسوده است، برود.
پنجشنبه ، ۱۳خرداد۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نماینده]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 137]