واضح آرشیو وب فارسی:تراز: تراز: گر چه عموما بانکهای خصوصی و دولتی تمایلی برای ارائه تسهیلات ارزان قیمت و دستوری نداشته و دوست دارند الویت و نحوه ارائه این تسهیلات را خودشان تعیین و بر اساس منافع بنگاهی خود این منابع را تخصیص دهند.
به گزارش تراز ،در طی 1000 روز گذشته و از زمان روی کار آمدن دولت یازدهم موضوع مسکن مهربه عنوان یکی از مصادیق علنی اختلاف دولت یازدهم با سیاست های دولت قبل مطرح بود. از آنجا که تأمین مسکن به صورت بندی از قانون اساسی به عنوان یک نیاز پایدار در جامعه مطرح بود دولت قبل با توجه به سهم تاثیرگذار قیمت زمین در قیمت تمام شده مسکن، سعی داشت با در اختیار گذاشتن زمین رایگان یا ارزان قیمت برای ساخت این مسکن ها حد الامکان باعث کاهش قیمت تمام شده این واحدها شود. از سوی دیگر ارائه تسهیلات بانکی برای تامین بخشی از هزینه های ساخت این واحدها یکی دیگر از الزامات اجرای این طرح به شمار می رفت. در این مقال به طور مختصر به بررسی نحوه ارائه تسهیلات بانکی به طرح مسکن مهر و تاثیرات مثبت و منفی ارائه این تسهیلات در اقتصاد ایران می پردازیم:
اگر چه عموما بانکهای خصوصی و دولتی تمایلی برای ارائه تسهیلات ارزان قیمت و دستوری نداشته و دوست دارند الویت و نحوه ارائه این تسهیلات را خودشان تعیین و بر اساس منافع بنگاهی خود این منابع را تخصیص دهند. اما دولت گذشته با الزام برخی از بانک ها به خصوص بانک مسکن به ارائه این تسهیلات توانست بخش قابل توجهی از منابع بانکی را در طی سال های گذشته به این طرح اختصاص دهد. گرچه ارائه حدود 40000 تا 45000 میلیارد تومان تسهیلات بانکی در طول سال های گذشته به مسکن مهر باعث افزایش پایه پولی کشور شد. اما باید اذعان داشت در ازای افزایش نقدینگی و پایه پولی در دولت گذشته علاوه بر هدایت بخش قابل توجهی از منابع بانکی به سمت تولید مسکن و ایجاد رونق در صنایع وابسته به صنعت ساختمان حدود 4 میلیون واحد مسکونی در شهرها و روستاهای کشور ساخته و نوسازی شد. یعنی این افزایش نقدینگی ماحصل مثبتی چون رونق در بخش ساخت و ساز و خانه دار شدن بخشی از جامعه ایران را در پی داشت. ضمن اینکه در سه سال گذشته به طور میانگین هر سال چیزی حدود 3000 میلیارد تومان از تسهیلات ارائه شده به مسکن مهر در طول دولت های نهم و دهم به عنوان بازگشت تسهیلات به منابع بانکی کشور بازپرداخت شده است. در واقع با شروع بازپرداخت اقساط مسکن مهر در دولت یازدهم علاوه بر اینکه منابعی از بانک ها به سمت تکمیل این طرح نرفته بلکه منابعی که به بانک ها باز می گردد میتواند به تعدیل پایه پولی کشور کمک کرده و منجر به ایجاد رونق اقتصادی در کشور شود.
بسیاری از دولتمردان فعلی در دولت گذشته به عنوان منتقد طرح مسکن مهر مدعی بودند: بیشترین رشد پایه پولی در کشور ناشی از اجرای طرح مسکن مهر بوده لذا بیشترین تورم موجود در کشور نیز، ناشی از اجرای این طرح میباشد. این در حالی است که طبق آمارهای موجود متوسط رشد نقدینگی در سالهای اجرای مسکن مهر از متوسط رشد نقدینگی در کشور در همه دولتها کمتر بوده است. یعنی ادعای منتقدین طرح مسکن مهر درباره افزایش نقدینگی به دلیل اجرای این طرح زمانی صحیح است که رشد نقدینگی غیر متعارفی در دولت های نهم و دهم آن هم در سالهای اجرای مسکن مهر اتفاق افتاده باشد در حالیکه نه تنها چنین موضوعی وجود نداشته بلکه به طور مثال در سالهای93 و 92 با اینکه هیچ رقم جدیدی از سوی بانک مرکزی به مسکن مهر پرداخت نشد اما نرخ رشد نقدینگی در دو سالِ مذکور بیشتر از 30 درصد بود. همان طور که می دانیم کشور در سال 92، یکی از بالاترین نرخهای رشد نقدینگی را داشت و این رشد نقدینگی نیز عمدتاً ناشی از رشد پایه پولی بود. در حالی که دراین سال از مسکن مهر نیز خبری نبود. به بیانی به رغم همه انتقادات و کندی بالای مسکن مهردر دو یا سه سال اخیر، رشد نقدینگی و حجم آن بالا رفته است!
در انتها باید اذعان داشت در طول سال های گذشته یکی از مشکلات همیشگی در سیستم بانکی ما، انحراف منابع بانکی و رفتن این منابع به سمت فعالیت های غیر تولیدی و واسطه گری بوده است اما در طول سال های اجرای مسکن مهر این طرح توانست روی ترکیب مصارف تسهیلات اثر چشمگیری گذاشته و به عبارتی اجرای این طرح از جمله مصادیقی بود که میتوان گفت بانک مرکزی توانست نقدینگی را به درستی به سمت تولید مسکن آن هم برای طبقات متوسط و پایین جامعه هدایت کند. یعنی یکی از عایدات رشد نقدینگی در طول سال های اجرای مسکن مهر ساخت میلیونها واحد مسکن، آنهم برای عامه مردم بود. حال آنکه برای رشد نقدینگی در سایر دولتها چنین عایدی ملموسی وجود ندارد. لذا غلو نیست اگر بگوییم که تسهیلات مسکن مهر به توزیع عادلانه منابع بانکی کمک شایانی کرده و بالاخره بخش اعظم افزایش نقدینگی به 2.5 میلیون خانوار بامسکن روستایی و بازسازی بافتهای فرسوده به 4 میلیون خانوار ایرانی اختصاص یافته است.
زمانبندی انتشار: 8 خرداد 1395 - 09:54
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تراز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 35]