واضح آرشیو وب فارسی:دولت بهار: دولت بهار: مرحله چهارم عملیات بیت المقدس در پی بازسازی یگان ها و انتقال قرارگاه فجر از منطقه فکه با سازمان دهی جدید طرح ریزی و براساس تدبیر جدید، مقرر شد: نیروها با مسدود کردن عقبه دشمن از جاده شلمچه و سپس ورود به داخل شهر، ضمن محاصره خرمشهر، بخش وسیعی از نیروهای دشمن را منهدم کنند و به محاصره درآورند.به گزارش دولت بهار به نقل از مشرق، مرحله چهارم عملیات ساعت 22:30 روز اول خرداد 1361 آغاز شد. در این مرحله، نیروهای قرارگاه فتح به پلیس راه خرمشهر رسیدند و نیروهای قرارگاه فجر، پل نو را تصرف و به سمت جنوب و به سمت اروندرود پیشروی کردند. در این حال، نیروهای قرارگاه نصر نیز با پیشروی در امتداد مرز و پاک سازی و انهدام دشمن، به سمت جنوب و به سمت نهر خین حرکت کردند. مقاومت عراقی ها به ویژه در پل نو به منظور پاک نگه نداشتن عقبه نیروهای خود، نتیجه ای در بر نداشت و سرانجام روز سوم خرداد 1361 برخلاف تصور دشمن که در دروازه های شرقی، شمالی و جنوبی در کمین نیروهای خودی بود، رزمندگان اسلام از دروازه های غربی و شمالی و از همان محوری که دشمن وارد خرمشهر شده بود، وارد خرمشهر شده و شهر را آزاد کردند. در این عملیات، 19000 تن از نیروهای عراقی اسیر و 16000 تن دیگر کشته یا زخمی شدند. همچنین، 550 دستگاه تانک و نفربر، 50 دستگاه خودرو، ده ها قبضه توپ، 53 فروند هواپیما و سه فروند هلی کوپتر دشمن نیز در این عملیات منهدم شدند. ارزیابی عملیات فتح خرمشهر به عنوان بزرگ ترین پیروزی سیاسی - نظامی جمهوری اسلامی ایران در سال دوم جنگ، از اهمیت بسیاری برخوردار بود. در این عملیات، حدود 5400 کیلومتر مربع از سرزمین های اشغالی آزاد شد و دشمن متجاوز برای اجتناب از تلفات بیشتر و حفظ ارتش خود و همچنین حفظ بصره، با سرافکندگی بسیار، از خاک ایران عقب نشست. درواقع، مقاومت دشمن در خرمشهر، که موجب زمین گیر شدن نیروهای عراقی و در نتیجه، فتح خرمشهر به دست رزمندگان اسلام شد، شکست و هزیمت را برای عراق به ارمغان آورد. بدون تردید، دشمن با وجود وضعیت نامطلوبی که با آن روبه رو بود، به دلیل اهمیت منطقه خرمشهر، تلاش می کرد، این منطقه را به عنوان تنها برگ برنده حفظ کرده و جنگ را آبرومندانه تمام کند، ضمن این که از احتمال سقوط بصره نیز نگران بود. در چنین وضعیتی و به موازات تلاش رزمندگان برای آزادسازی خرمشهر، دشمن تلاش های مضاعفی را برای آمادگی نیروهای خود جهت حفظ خرمشهر انجام داد؛ به همین دلیل دشمن در این عملیات به لحاظ مکان و تا اندازه ای در مورد زمان هوشیار بود و از این دو جنبه غافلگیر نشد. به عبارت دیگر، باید دلیل شکست دشمن و پیروزی نیروهای خودی را مورد ارزیابی دقیق تر قرار داد. بازتاب عملیات بن بست نظامی حاکم بر جنگ که ناشی از ناتوانی نظامی دو کشور ایران و عراق در تغییر موازنه سیاسی - نظامی بود، منجر به شکل گیری و تقویت این نظریه شد که دو طرف درگیر با بهره گیری از قدرت نظامی، توانایی تغییر اوضاع را به سود خود ندارد. با شکل گیری روند آزادسازی مناطق اشغالی و سرانجام، فتح خرمشهر، بار دیگر جنگ ایران و عراق، در کانون توجه جهانیان قرار گرفت.در این حال، تحلیل محافل کارشناسی، ناظران ،شخصیت ها و مقامهای رسمی کشورها، در مورد پیدایش روند جدید در جنگ، نمایانگر نوعی غافل گیری و اظهار شگفتی همراه با نگرانی بود. با این حال، همه نظرها و تحلیل های ارائه شده بر این نکته تاکید داشتند که پیروزی ایران در عملیات بیت المقدس به عنوان نقطه عطف می تواند سرنوشت جنگ را تعیین کند، چنان که روزنامه گاردین چاپ انگلیس این پیروزی را نقطه عطفی در جنگ میان دو کشور دانست و روزنامه لوموند چاپ فرانسه نیز بر این مسئله تاکید کرد که «نبرد خرمشهر سرنوشت جنگ را تعیین خواهد کرد.» فایننشال تایمز نیز نوشت: «خرمشهر به منزله پیروزی جنگ است و خرمشهر تنها سمبل واقعی پیروزی عراق و سمبل مقاومت سرسختانه نیروهای ایران است.» همچنین یک دیپلمات غربی در بغداد گفت: «خرمشهر یک جایزه بزرگ است، اگر ایرانی ها آن را پس بگیرند، عراقی ها حرفی برای گفتن نخواهند داشت.» خبرگزاری آسوشیتدپرس سقوط خرمشهر را شکستی توهین آمیز و واقعی برای دولت صدام در جنگ 20 ماهه ارزیابی کرد. رادیو لندن نیز به نقل از کارشناسان، پیروزی در خرمشهر را به عنوان یکی از بزرگترین پیروزی های ایران برشمرد.در سایر تحلیل هایی که درباره آثار ناشی از شکست عراق در عملیات بیت المقدس مطرح می شد، به موضوعاتی همچون: «تحقیر ارتش عراق» ، «از دست دادن مهم ترین و بزرگ ترین انگیزه عراقی ها» ، «در تیررس قرار گرفتن مناطق نفت خیز عراق» و «توانایی ایران برای پیشروی به مرز و داخل خاک عراق» اشاره شده است. درباره ریشه یابی علل برتری نظامی ایران بر عراق و دستیابی نیروهای خودی به پیروزی های درخشان، روزنامه لس آنجلس تایمز نوشت: «استراتژی نظامی ایران بر عراق برتری داشته و ایرانیان حملات خود را با نیروی زیاد بر صفوف عراقی ها در خوزستان وارد آورده اند. علاوه بر آن، ایرانیان دارای ایثار، از خودگذشتگی و میل به شهادت بوده و با شوقی انقلابی برای آزادی سرزمین هایشان می جنگند. در مقابل، سربازان عراقی اعتماد به نفسشان را از ابتدای جنگ از دست داده و...». نگرانی آمریکا و اتخاذ استراتژی جدید در منطقه و نخستین واکنش مقامهای سیاسی آمریکا در مورد جنگ، پس از عملیات طریق القدس و با مشاهده پیروزی ایران ابراز شد. پیروزی در عملیات فتح المبین بر نگرانی آمریکا افزود و همین مسئله سبب شد تا ضرورت اتخاذ استراتژی مورد تاکید قرار گیرد .با آغاز عملیات بیت المقدس، سخنان مقامهای آمریکایی نشان دهنده افزایش این نگرانی بود، چنان که هیگ، وزیر خارجه وقت آمریکا به طور رسمی ، مخالفت آمریکا را با هر گونه تحول در منطقه اعلام کرد: «آمریکا در برابر هرگونه تغییر سیاسی در منطقه خلیج فارس که ناشی از جنگ عراق و ایران باشد، بی تفاوت خواهد بود.» وی همچنین در دیدار با مقام های ترکیه گفت که پیروزی ایران در جنگ نگرانی های عمیقی رادر خاورمیانه به وجود خواهد آورد. در واقع، هرگونه تحول اساسی ناشی از جنگ در منطقه می توانست متاثر از دو حادثه «سرنگونی حکومت بعث عراق» و یا «ادامه جنگ در داخل خاک عراق» باشد. در این زمینه، رادیو اسرائیل به نقل از مقام های آمریکایی گفت که خطر سرنگون شدن حکومت فعلی عراق - خواه در اثر شکست جنگی یا کودتای داخلی - پیامدهای بسیار خطرناکی برای امنیت حوزه خلیج فارس خواهد داشت. روزنامه واشنگتن پست نیز به نقل از مقام های آمریکایی نوشت: «نگرانی آمریکا و کشورهای منطقه این است که ایران پس از پیروزی تشویق شده و می خواهد جنگ را به داخل خاک عراق بکشاند.»
شنبه ، ۱خرداد۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: دولت بهار]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 23]