واضح آرشیو وب فارسی:ساوالان خبر: ساوالان خبر : بررسی ها نشان می دهد که یکی از مسائل چشمگیر و برجسته مدیریت کنونی فاضلاب در مناطق شهری ایران تعداد بسیار اندکی از شهرها تحت پوشش شبکه جمع آوری فاضلاب هستند که استان اردبیل نیز از این امر مستثنی نیست. بر اساس آمار سال ۱۳۸۵ در ایران تنها حدود ۱۸ درصد مناطق شهری تحت پوشش شبکه جمع آوری فاضلاب می باشند که در صورت تکمیل طرح های در حال اجرا این میزان به ۳۰ درصد افزایش می یابد که در مقایسه با کشورهای دیگر این میزان کمتر از کشورهای با درآمد متوسط است. مطالعه آمارهای استخراج شده و پژوهش های محققان و با نگاه به وضعیت رودخانه ها و محیط زیست و نحوه آبیاری زمین ها نشان می دهد مدیریت کنونی فاضلاب شهری استان اردبیل در وضع مناسبی قرار ندارد به طوری که بیش از ۹۰ درصد جمعیت شهری و روستایی متأثر از مشکلات ناشی از مدیریت فاضلاب هستند. بحران زیست محیطی رود ارس را جدی بگیریم این روزها خبر بحران رودخانه ارس در رسانه های مختلف درج می شود که خود نمونه بارزی از مشکل هدایت و مدیریت فاضلاب در استان اردبیل است. اکنون از مدت ها پیش پساب های صنعتی و فاضلاب های ارمنستان و نخجوان راهی رودخانه مرزی ارس می شود و آثار زیان باری به محیط زیست و دشت زرخیز مغان می گذارد، اما هنوز اقدامات جدی در خصوص پایش این رودخانه و جلوگیری از آلودگی اش صورت نگرفته است. انتقال پساب آب های کشاورزی ناشی از مصرف سموم و کودهای شیمیایی از دیگر معضل مهم این رودخانه پر خروش و پرآب است که در صورت ادامه بی توجهی مسئولان و دولتمردان ایران و کشورهای همسایه ادامه حیات این رودخانه غیرممکن شده و فاجعه زیست محیطی بزرگی در منطقه روی خواهد داد. این روزها به ویژه در فصول گرم اگر سری به سطح شهرهای اردبیل بزنید در هر کدام شاهد سر ریز پسماند، نخاله های ساختمانی، فاضلاب های بهداشتی و انسانی خواهید شد به عنوان نمونه از درون شهر گرمی رودخانه ای عبور می کند که به سختی می توان از دل لجن و فاضلاب نام رودخانه را بر آن گذاشت. این رودخانه در فصل زمستان دارای آب است، اما با آغاز فصل بهار و گرم شدن هوا به تدریج به علت ورود حجم زیادی از فاضلاب های انسانی و حیوانی به لجن زا تبدیل و محل رشد و جولانگاه مگس و حیوانات موذی می شود. به گفته اهالی شهر گرمی بارها مسئولان برای برطرف کردن این مشکل قول مساعد داده اند، اما بی نتیجه مانده است و روز به روز چهره نامطلوب و وضعیت اسفبار این رودخانه آنها را عصبی و کلافه می کند. از طرفی زمین های زراعی اطراف این رودخانه از آب آلوده آن تغذیه می شود که خود معضل بزرگی است که توجه ویژه مسئولان امر را می طلبد. فاضلابی که مقداری آب سنگین دارد تصفیه خانه فاضلاب مشگین شهر واقع در روستای بارزیل دیگر پدیده مسأله ساز در این استان است که آثار نامطلوبی را بر خود جا می گذارد در این تصفیه خانه در یک اتفاق نه چندان نادر آب فاضلاب شهری به طور مستقیم و بدون تصفیه از کانالی خارج و به زمین های کشاورزی و باغ های اطراف منتقل می شود. بوی زننده و بد آن به کنار اما این که چرا باید کشاورزان منطقه از این منبع اقدام به آبیاری زمین های خود کنند سوال بی پاسخی است که متأسفانه هیچ مسئولی تاکنون به آن پاسخ صحیحی نداده است هر چند به گفته کشاورزان محل برخی از مسئولان جهاد کشاورزی پیشنهاد آبیاری با این آب را به جهت این که برای تولید محصولات بهتر مفید است پیشنهاد داده اند غافل از این که در بلند مدت این زمین ها به گورستان تبدیل می شود. شهرستان مشگین شهر از جمله مناطق مهم در تولید محصولات باغی و دارای چشمه ها و آب معدنی های طبیعی است که به نوبه خود در سطح کشور و شاید در دنیا بی نظیر است. اگر همین روند در این منطقه ادامه پیدا کند، آب های زیرزمینی چاه ها و قنات ها و آب های سطحی تا چندین کیلومتر دورتر از آن نیز دچار آلودگی می شوند و مسأله زیست محیطی فرا منطقه ای پیش می آید. منشأ آب اردبیل در شهرستان نیر آلوده است این روزها مشکل آب اردبیل دیگر مسأله ای است که با وجود شکایت های مختلف از سوی شهروندان و برخی مسئولان هنوز بدون حل مانده است. در پژوهشی که توسط مهدی فرزاد کیا دانشیار گروه مهندسی بهداشت محیط، دانشکده بهداشت، دانشگاه علوم پزشکی ایران و همکاران وی صورت گرفته نشان می دهد رودخانه آغلاغان واقع در شهرستان نیر به عنوان یکی از سردخانه های اصلی رودخانه بالخلو در تأمین آب سرد یامچی اردبیل، هم اکنون به محل تخلیه آلاینده ای مختلف تبدیل شده است. با نمونه برداری که توسط این محقق طی ۹ ماه از دی ماه ۸۹ تا شهریور ۹۰ از ۳ ایستگاه مورد مطالعه صورت گرفته نشان داده است کیفیت آب رودخانه آغلاغان در فصول گرم به علت تخلیه پساب حوضچه های پرورش ماهی و فاضلاب شهر نیر در وضعیت بدی قرار دارد و باید برای مدیریت اصولی آب این رودخانه از ورود فاضلاب های خام به آن جلوگیری شود. از ۱۰ شهرستان تابعه تصفیه خانه فاضلاب به طور کامل راه اندازی نشده است بررسی ها نشان می دهد ایجاد شبکه های جمع آوری و تصفیه خانه های فاضلاب از روش های مناسب برای برطرف کردن کاهش آلودگی رودخانه ها و زمین های کشاورزی و تغذیه سالم برای انسان است. در استان اردبیل با وجود قول های مساعد مسئولان تاکنون در هیچ کدام از ۱۰ شهرستان تابعه این استان شبکه و تصفیه خانه فاضلاب به طور کامل راه اندازی نشده است. بنا به گزارش درج شده در سایت آب و فاضلاب شهری استان اردبیل عملیات اجرائی طرح فاضلاب مرکز استان شامل سه پروژه اصلی شبکه فاضلاب شهری – خط انتقال و تصفیه خانه شهریور سال ۱۳۷۴ آغاز شده است. این تصفیه خانه فاضلاب در ۹ کیلومتری شهر اردبیل در نزدیکی دهکده کرکرق قرار دارد و هم اکنون پس از گذشت ۲۰ سال از پیشرفت ۸۰ درصدی برخوردار است. طرح فاضلاب های اردبیل با حرکت لاک پشتی پیش می روند طرح فاضلاب بیله سوار از سال ۱۳۸۰ با ظرفیت تصفیه، ۱۱۴۹۸ مترمکعب در روز شامل ۲ مدول با هدف حذف منابع آب و جلوگیری از تخلیه فاضلاب به رودخانه مرزی و تخلیه فاضلاب در معابر شهری در حال احداث است و هم اکنون از ۹۰ درصد پیشرفت فیزیکی برخوردار است. فاضلاب شهر پارس آباد نیز با هدف حفظ منابع آب و جلوگیری از تخلیه فاضلاب در معابر رود ارس از سال ۷۵ به طول ۱۴۶ کیلومتر آغاز شده که تاکنون تصفیه خانه آن با ۴۰ درصد و کل پروژه با ۸۵ درصد پیشرفت در حال اجراست. طرح فاضلاب شهر هیا گرمی و خلخال نیز سال ۷۴ آغاز و هم اکنون از پیشرفت ۹۰ تا ۱۰۰ درصدی برخوردار هستند که امید می رود به زودی به بهره برداری کامل برسند. طرح های فاضلاب شهرهای مشگین شهر و نیر و شهر کوثر نیز هم اکنون با ۶۵ و ۳۰ درصد پیشرفت فیزیکی در حال اجرا هستند. در شهر توریستی سرعین نیز که باید خیلی پیش تر از این ها مجهز به سیستم تصفیه و شبکه فاضلاب می شد در دهه فجر امسال مدول اول تصفیه خانه فاضلاب این شهر به طول ۲۲ کیلومتر به بهره برداری رسید. وضیعت موجود نشان می دهد با وجود تکمیل برخی طرح ها هنوز مشکل مدیریت فاضلاب و پسماند در این استان پا بر جاست، چون برطرف کردن چنین معضلی تنها مختص استان اردبیل نیست و نیاز به همت چند جانبه دارد. ایسنا/ گزارش از خدیجه سلمانی
دوشنبه ، ۲۷اردیبهشت۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ساوالان خبر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 118]