واضح آرشیو وب فارسی:عمار نامه: داعش محو می شود اما نابود نه! تحلیل نشریه «فارین پالیسی» از سناریوی پیش روی داعش فارین پالیسی نوشت: گرچه نیروی داعش رو به افول است اما البغدادی قطعا به دنبال تسلیم شدن و سازش نیست، بلکه تلاش می کند با رویکردهای جدید گروه خود را احیا کند و اجازه ندهد سرنوشت القاعده تکرار شود. فارین پالیسی نوشت: گرچه نیروی داعش رو به افول است اما البغدادی قطعا به دنبال تسلیم شدن و سازش نیست، بلکه تلاش می کند با رویکردهای جدید گروه خود را احیا کند و اجازه ندهد سرنوشت القاعده تکرار شود.به گزارش عمارنامه ، نشریه آمریکایی "فارین پالیسی" در تحلیلی به قلم "برایان جنکینز"، و "کالین کلارک" تحلیلگران اندیشکده رند، با اشاره به کاهش ظاهری قدرت داعش در پی حملات متعدد به بررسی سناریوهای پیش روی این گروه پرداخت و نوشت: قدرت داعش در حال افول است، با از دست دادن پالمیرا و الرمادی و پیشروی نیروهای کرد در شمال سوریه عراق، به نظر می رسد مناطق تحت تصرف این گروه در حال کوچکتر شدن است. همچنین نیروهای این گروه نیز در حال کم شدن هستند و منابع مالی نیز با حملات هوائی به تاسیسات نفتی و انبارهای داعش در حال افول است. اما شکست داعش در کوتاه مدت پیش بینی نمی شود. داعش هنوز مناطق کلیدی مانند رقه در سوریه، شهر موصل در عراق و بخش هایی از استان نینوا، استان الانبار و شهرهایی مانند قلوجه، حدیثه و هیت را کنترل می کند. علاوه بر این، گرچه حملات علیه این گروه توانسته خسارت های میلیون دلاری به این گروه وارد کند اما داعش همچنان راه هایی را برای پر کردن خزانه جنگی خود پیدا کرده است. برای ابوبکر البغدادی، سرکرده داعش، تسلیم شدن در دستور کار نیست. با توجه به رفتارهای وحشیانه این گروه و اهداف آن برای ایجاد "حکومتی بر مبنای شریعت" مذاکره نیز ناممکن به نظر می رسد. در گذشته، گروه های معارض مانند داعش رهبرانی مدرن داشتند و آماده کمی عقب نشینی و مسامحه بودند و دولت ها نیز حاضر بودند این مبارزان مسلح را به عنوان مذاکره کننده بپذیرند اما داعش و دشمنان این گروه هیچ کدام از این ویژگی ها را ندارند. به همین علت است که به احتمال زیاد رهبران داعش در الرقه به استراتژی دیگری روی می آورند، نقشه دیگری که غرب مجبور خواهد بود با آن مبارزه کند، اما این برنامه ثانویه چه ابعادی خواهد داشت؟ نقشه داعش برای خاورمیانه رویکرد مخفیانه، پنهانی و زیرزمینی مانند شورشیان موفق پیشین، یکی از گزینه های پیش روی داعش ایجاد شبکه پنهانی و آغاز مبارزات مخفیانه است. چنین شبکه ای مانند عملکرد طالبان در افغانستان خواهد بود. این شکل از مدیریت موجب می شود که در میان بخش هایی از مردم نیز به مشروعیت دست پیدا کند. گرچه این گزینه ممکن است برای برخی از داعشیان اجباری باشد اما جنگجویان خارجی این گروه در این شیوه دوامی نخواهند داشت، مخصوصاً هزاران نفری که از کشورهای غربی به داعش پیوسته اند. حتی برخی از افراد اروپایی- مراکشی و اروپایی- الجزایری هم با مراکشی ها و الجزایری های این گروه متمایزند و شاید به همین علت باشد که بسیاری از این افراد، حدود 20 تا 30 درصدشان که برای جنگ به سوریه رفته اند، به کشورهای خود باز گشته اند. جنگجویان غیر اروپایی ممکن است به سایر گروه های افراطی مانند جبهه النصره و القاعده در سوریه بپیوندند. از طرف دیگر، زمان زیادی لازم است تا دستگاه های اطلاعاتی و امنیتی سوریه و عراق بتوانند جنگجویان پنهانی زیرزمینی را شناسایی و دستگیر کنند. مهاجرت به کشوری دیگر یکی دیگر از گزینه ها این است که رهبران داعش به دیگر مناطقی مهاجرت کنند که در اختیار سایر گروه های افراطی است مانند لیبی. در حالی که در کوتاه مدت این مهاجرت ممکن است به اعتبار این گروه لطمه بزند، این تغییر استراتژیک محل فعالیت، بقای این گروه را طولانی تر خواهد کرد. داعش باید با نیروهای نظامی قبیله ای لیبی بجنگند تا به فضای خود دست یابد. و احتمال می دهد که در جنگ جهانی علیه تروریزم، اوباما و یا جانشین های آتی او ترجیح می دهند از آغاز اقدام نظامی در کشوری دیگر خودداری کنند. اما انتقال رهبری داعش به لبیبی خطراتی هم دارد. مثلاً این که پیام عقب نشینی را به حامیان این گروه مخابره می کند. همچنین ادعای تسلط بر شام را نیز زیر سؤال می برد، مخصوصاً در شهر شمالی " دابق" که به اعتقاد این گروه نبرد نهایی خیر و شر در این منطقه رخ خواهد داد. در این حالت، داعش که دیگر به مناطق خود در قلب خاورمیانه دسترسی نخواهد داشت، حکومتی یکپارچه که در عراق و سوریه است نخواهد بود. در عوض یک مجمع الجزایری از شاخه های نظامی تبدیل می شود که در سراسر منطقه شام تا شمال افریقا پخش شده اند. اشتباه است اگر تصور کنیم که این پراکندگی جغرافیایی ممکن است وفاداری جنگجویانش را نیز مختل کند. افزایش تدریجی شدت و وسعت میدان جنگ دوم داعش ممکن است حملات پراکنده برای پریشان کردن دشمنانش باشد. در این حالت، داعش هر اقدام و حمله نظامی را مانند نازی ها انجام می دهد مانند تهاجم آردنن که در نهایت اراده سیاسی آمریکا را متشتط کرد. این حملات می تواند شامل ترور بشار اسد، اقدامات تروریستی در بغداد و دمشق یا یک حمله چشمگیر و عظیمی باشد که آمریکا و اروپا را در جنگ درگیرتر کند و سازوکار نبرد را تغییر دهد . ممکن است البغدادی به فکر حمله به ریاض و مکه نیز بیفتد. و یا شاید برای این که به پیروان خود نشان دهد همچنان توانایی های خود را حفظ کرده به فکر ایجاد بی ثباتی در اردن یا لبنان بیفتد، حمله ای علیه اسرائیل داشته باشد و یا در شمال قفقاز اقداماتی انجام دهد که مسکو را به خاطر حضور در سوریه تنبه کند. چنین حملاتی هزینه زیادی را در بر دارد اما سازوکار نبرد را تغییر می دهد. ممکن است داعش در چنین حملاتی بخش عظیمی از نیروهای خود را نیز از دست بدهد اما به هرحال به جهان نشان خواهد داد که همچنان در عرصه حضور دارد. ایمن الظواهری، رهبر القاعده درس عبرت از سرنوشت القاعده هر اتفاقی که برای داعش بیفتد، تردیدی نیست که قدرت روانی خود را از دست خواهد اد. اما جنگجویانش در سراسر کشورها پراکنده اند و ممکن است ما شاهد بازآرایی چنددستگی القاعده باشیم که پس از فروپاشی طالبان در افغانستان، عاملان اصلی این گروه در یمن، شمال آفریقا، سوریه و عراق پراکنده شدند. چنین تجزیه ای حیات القاعده را در پاکستان کاهش داد اما به شاخه های دیگر این گروهک جانی تازه بخشید. چنین چیزی برای البغدادی مطلوب نیست، چرا که او را به سخنگویی تبدیل می کند که در مکانی نامعلوم قرار دارد، مانند رهبر ایمن الظواهری ، فردی که خود البغدادی به او محل نگذاشت. شاخه های القاعده و داعش برخلاف ماهیت رقابتی اشان می توانند با هم ادغام شوند. چند شاخگی و انشقاق داعش می تواند گروه های تروریستی موجود مانند الشباب در آفریقا و یا گروه های سلفی در صحرای سینا را تقویت کند. از شاخ آفریقا تا جنوب آسیا، موارد متعددی از گروه های افراطی و شاخه های گروه های افراطی وجود دارد که از القاعده فاصله می گیرند و به داعش می پیوندند. در اکتبر 2014، شش عضو ارشد طالبان پاکستان اعلام کردند که به داعش وفادارند. یک سال بعد، بخش مهمی از الشباب به رهبری عبد الغدیر مؤمن نیز همین کار را کرد. به طور خلاصه شباهت های داعش و القاعده، علی الخصوص در موارد ایدئولوژیک، بسیار شباهت دارد. آیا داعش می تواند بدون مناطق تحت تصرف خود از نظر مالی دوام بیاورد؟ آیا حامیان پولدار این گروه در خلیج فارس، یعنی حامیان وهابی گری و سلفی گری، نقشی در این گروه ایفا می کنند؟ مشخص است که بدون مناطقی که در تحت تصرف داعش باشد، این گروه نمی توانند از اعضا و افراد زیر دست خود درآمد کسب کند. برنامه های خوب، اجرای افتضاح در حالی که پادشاهی داعش در حال فروریختن است، دغدغه رهبران این گروه محافظت از خودشان، بهبود روحیه نیروها، جذب اعضا و حفظ جایگاهشان در میان گروه های افراطی است. اما همانطور که مدیران اجرائی شرکت ها می دانند، وقتی یک کمپانی در حال ادغام با شرکت دیگری است، جو داخلی این شرکت منفی است. افراد به جای کار گروهی تلاش می کنند خودشان را نجات دهند. همین اتفاق در داعش نیز روی می دهد، البغدادی برنامه های خود را دارد اما همه اعضا ممکن است با این برنامه ها موفق نباشند. داعش به نوعی ماحصل انشقاق القاعده است و رهبران آن مایل نیستند از کسانی دستور بگیرند که با آن ها اتفاق نظر ندارند. هر اقدامی که داعش در پیش بگیرد، سناریوی ثانویه این گروه رازی خواهد بود. همین پناهان کاری میان اعضا باعث بی اعتمادی می شود. مثداق این بی اعتمادی لو رفتن اسامی جنگجویان داعش است. از سوی دیگر اختلاف نظر در سطوح بالا نیز وجود دارد. فرماندهان نظامی البغدادی ممکن است به او خیانت کنند، چرا که در مواقع شکست، وفاداری اعضا دیگر در میان نیست. این گروه چه عملیات های پنهانی را پیشه کند، چه به مکان دیگری مهاجرت کند و یا حملات بزرگتری را در پیش گیرد، باید برای مقابله با این گروه همچنان ادامه داد. غرب نباید تصور کند داعش به سهولت شکست می خورد. بلکه باید به فکر خنثی کردن نقشه ثانویه این گروه باشد. منبع: نسیم
یکشنبه ، ۲۶اردیبهشت۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: عمار نامه]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 34]