محبوبترینها
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1842016949
نقش سدسازي در كنترل سيلاب ها و تامين آب - كمال غضنفري*
واضح آرشیو وب فارسی:ایرنا: نقش سدسازي در كنترل سيلاب ها و تامين آب - كمال غضنفري* تهران- ايرنا- مهمترين عواملي كه ضرورت ساخت سد را در كشور توجيه‌پذير مي‌كند، افزايش جمعيت، ارتقاي سطح بهداشت، محدوديت منابع آب شيرين، برداشت بيش از حد آب‌هاي زيرزميني و هجوم جبهه‌هاي آب شور به شيرين است.
ساخت سدها و بندها از فعاليت‌هاي مهم مهندسي به شمار مي‌رود كه شرايط تاريخي و جغرافيايي خاص مناطق در پيدايش، شكلگيري و گسترش آن نقش و سهم بسزايي دارند. در سال هاي گذشته و در هر منطقه متناسب با شرايط خاص جغرافيايي، حسب مورد و بنا بر ضرورت يا نياز ساكنان نسبت به ساخت سد، بند يا آبگير (ايجاد مخزن) اقدام مي‌‌كرده اند تا نيازهاي خود در زمينه آبياري و آبرساني را برطرف كنند. در مناطقي نيز به دليل افت سطح آب‌هاي رودخانه‌ها يا نياز براي تغيير مسير رودخانه، سد را مي ساختند تا بتوانند سطح آب را افزايش داده و براي تامين نيازهاي كشاورزي، آباداني و عمراني از آن بهره ببرند. در ايران به دليل كمبود آب، شرايط اقليمي خاص و نيازهاي روزمره، آب ماده‌اي بسيار ارزشمند و حياتي محسوب مي‌شده است كه اين امر را افزون بر ساخت سدها و بندها و آثار به جا مانده مي‌توان در فرهنگ ايراني و ارزشي كه براي آب قايل مي‌شدند و حافظه تاريخي مردم ايران بوضوح مشاهده و مطالعه كرد. صنعت سدسازي يكي از صنايع مهم كشور محسوب مي‌شود. سد «كبار» با قدمت 1700 سال نخستين سد قوسي جهان است كه در دشت كبار نزديك زنبورك از توابع جنت آبادقم همچنان زمين هاي اطراف را سيراب مي كند. ايرانيان به دليل كمبود آب و كاهش نزولات جوي، از ديرباز به اين صنعت توجه خاصي داشتند. بر اساس مدارك و مستندات موجود، ايرانيان از پيشگامان مهار آب و بهره‌برداري بهينه از منابع آبي با ساخت انواع تاسيسات آب از جمله سد و بند بوده‌اند.ساخت، مرمت و لايروبي سدها از كارهاي بزرگي بود كه توسط حكام و پادشاهان در دوره‌هاي مختلف تاريخي صورت مي‌گرفت و در اين ميان رونق اقتصادي و پيشرفت روستاها و شهرها با سيستم هاي آبياري و آبرساني مرتبط بود. صنعت سدسازي به طور مدرن با مقياس بزرگ از دهه‌هاي پيش در ايران آغاز شد، به اين معني كه مطالعه و طراحي سدهاي مخزني بزرگ از حدود سال 1327 هجري خورشيدي، آغاز و ساخت اين سدها از اواخر دهه 1330 هجري خورشيدي انجام شد. با پيروزي انقلاب اسلامي ايران، اين صنعت به مرحله نويني از توسعه و پيشرفت وارد شد و در اين ميان وزارت نيرو نقش بسزايي در توسعه اين صنعت به عهده داشته است. آمار سدهاي ساخته شده در دو دهه پس از انقلاب اسلامي از 13 دهنه به 60 دهنه افزايش يافت و اكنون پس از گذشت نزديك به چهار دهه از انقلاب، شمار سدها و بندهاي موجود در دست بهره‌برداري افزون بر 560 و سدهاي بزرگ و كوچك در حال ساخت 118 دهنه است.مهمترين عواملي كه ضرورت ساخت سد را در كشور پهناور ايران با شرايط آب و هوايي گرم و خشك خود ايجاب و توجيه‌پذير مي‌كند، افزايش جمعيت، بالارفتن سطح بهداشت، محدوديت منابع آب شيرين، برداشت بيش از حد آب‌هاي زيرزميني و هجوم جبهه‌هاي آب شور به شيرين است. ** سد و جلوگيري وقوع سيلابپس از وقوع سيلاب هاي اخير بارها از نقش حياتي سدها در كاهش خسارت ناشي از سيلاب ها سخن به ميان آمد. با ساخت سدهاي زياد در حوضه كارون، كرخه و دز با توجه به اهداف تعريف شده، ملاحظه مي شود در صورت نبود آنها چه فاجعه انساني و خسارت سهمگين منابع ملي در استان هاي مختلف بويژه استان خوزستان به بار مي‌آمد و شهرهاي بزرگي مانند دزفول، اهواز و شوشتر زير آب مي‌رفت. پس از بروز سيلاب و وارد آمدن خسارت هاي ناشي از آن، مدت زمان زيادي لازم است تا دوباره مناطق مسكوني بازسازي شود و ساكنان به منطقه سكونت خود برگردند و زندگي را از نو آغاز كنند. از بين رفتن آثار باستاني و خسارت هاي وارد شده به هيچ عنوان با بهره بانكي و سود سرمايه‌گذاري قابل قياس نيست. در برابر، برخي كارشناسان معتقدند براي جلوگيري از وقوع سيلاب ها بايد فعاليت‌هاي ديگري مانند افزايش پوشش گياهي و تثبيت خاك در بالادست و تعادل دام و مرتع را برقرار كرد.همچنين بايد فعاليت‌هاي معدني بي ضابطه را سامان داد و تغيير كاربري زمين هاي بالادست حوضه هاي آبريز را متوقف كرد تا از اين طريق، ضريب هرزآب و نرخ فرسايش خاك تشديد نشود.در همين پيوند، لازم است به بستر آبرفتي رودخانه‌ها توجه شده و در حريم بستر آبرفتي رودخانه‌ها ساختمان سازي انجام نشود تا در مواقع سيلابي، سيل به راحتي جريان يابد و مواد غذايي را براي جلگه‌هاي حاصلخيزي مانند خوزستان، ميناب، شهريار، فامنين همدان، دشت جيرفت و بسياري از مناطق ديگر كشور را تامين كند تا اين دشت ها همچون گذشته به عنوان قطب كشاورزي كشور ايفاي نقش كنند. ** سدسازي با نگاه زيست محيطيسدسازي منافاتي با آبخيزداري و حفظ آب در سد براي بقاي رودخانه ندارد و مي‌توان در هر دو بخش سرمايه‌گذاري كرد و بهره كافي از آن برد. چنانچه در گزارش هاي پاياني مطالعات سدها و تاسيسات تامل شود، همواره مطالعات زيست محيطي بخش مهمي از آن بوده و توصيه‌هاي لازم درباره آبخيزداري در بالادست و آزادسازي آب مورد نياز براي حفظ رودخانه در پايين دست سد آورده شده است. البته اجراي پروژه هاي آبخيزداري محدوديت ها و موانع جدي دارد. بر اساس دستورالعمل‌هاي نگهداري و بهره‌برداري از سدها، تخليه رسوبات از تخليه‌كننده‌هاي عمقي و مجاري كه در ارتفاع مناسب از بستر رودخانه قرار گرفته، صورت مي‌پذيرد و ملاحظه مي‌شود كه مواد غذايي براي استفاده در كشاورزي- به جاي كود شيميايي مورد اشاره كارشناسان كشاورزي و محيط زيست- در آب وجود دارد تا به جلگه‌هاي مورد نظر برسد. اينك، با توجه به ساخت سازه‌هاي عظيم و سرمايه‌گذاري كلان انجام شده و در دست انجام در بخش عمراني كشور بايد از اين دارايي هاي ملي بدرستي صيانت و نگهداري كرد تا بتوان از آنها بيشترين استفاده را كرد. از اين رو، ساخت يك سازه پايان كار نيست و بايد تا پايان عمر مفيد سازه از آن نگهداري و بهره برداري بهينه كرد تا پاسخگوي نيازهاي تعريف شده بويژه در مواقع خاص و اضطراري باشد. رهاساختن بموقع رسوبات و آماده نگاه داشتن سد با انجام كنترل پايداري و يافتن بموقع آسيب‌هاي وارد شده از مهمترين قسمت‌هاي بهره‌برداري از اين سرمايه‌گذاري‌هاي عظيم است. ** تامين آب شرب از سدهاايران در منطقه اي خشك از اين كره خاكي با شرايط آب و هوايي منطقه‌اي خاص خود واقع شده است و احتمال وقوع بارش و سيلاب متناسب با شرايط آب و هوايي متفاوت است. با توجه به پديده تغيير اقليمي اكنون پس از چندين سال خشكسالي متوالي، بارش باران‌هاي بهاري موجب بروز سيلاب و وارد آمدن خسارت هايي شده است. پس از بارش هاي اخير و وقوع سيلاب ها، برخي گفتند مهار نكردن جريان سيلابي و ورود آنها به خليج فارس يك نعمت به شمار مي رود. بايد اذعان كرد اكنون با وجود سدهاي موجود و مهار سيلاب ها در مخزن اين سدها، دست كم 17 استان كشور با مشكل بي آبي و كمبود آب روبروست و اگر براي تامين آب مورد نياز آنها تصميم به شيرين سازي آب هاي خليج فارس و درياي عمان گرفته شود، بهاي تمام شده براي هر مترمكعب بين 110 تا 150 هزار ريال خواهد بود. مطابق اعلام وزارت نيرو، پنج استان كشور با تنش آبي فزاينده‌اي روبروست. بر اين اساس، مشخص نيست افرادي كه ورود آب شيرين رودخانه‌ها به خليج فارس را نعمت تلقي مي كنند، چه منطقي دارند كه آب شيرين جاري در رودخانه ها را مهار نكنند و اجازه بدهند كه وارد خليج فارس شده و به آب شور تبديل شود و سپس با هزينه بسيار گزاف آب شور به آب شيرين تبديل و با انتقال به ترازهاي يك هزار تا دو هزار متري پمپاژ شود؟از اين رو بايد نگاه دقيق‌تر و موشكافانه‌تري به مطالعه و اجراي طرح ها و پروژه ها داشت. بدين منظور بايد براي تامين آب شرب و پاسخگويي به نياز بخش هاي كشاورزي و صنعت و... با بهره گيري از كارشناسان ذيصلاح و متخصص در همه رشته هاي مرتبط با اين صنعت استفاده كرد و سپس از نظر فني، اقتصادي و ساير معيارها همه گزينه هاي موجود را ارزيابي و سپس تصميم مقتضي را اتخاذ كرد.........................................* كارشناس ارشد صنعت آب
11/02/1395
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: ایرنا]
[مشاهده در: www.irna.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 26]
-
گوناگون
پربازدیدترینها