واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: دو دیدگاه شیفتگی و نفرت نسبت به سرمایه گذاری خارجی در حوزه آی سی تی وجود دارد فناوری اطلاعات > ارتباطات - ایران نوشت: نزدیک به 100 روز از اجرایی شدن برجام و لغو رسمی تحریمهای هستهای علیه ایران میگذرد.
تا کنون گزارش، مقاله و یادداشتهای گوناگونی در خصوص تأثیر لغو تحریمهای بینالمللی علیه ایران بر بخشهای مختلف صنعت کشور منتشر شده است. حتی در این زمینه همایشهایی نیز با حضور صاحبنظران و تحلیلگران اقتصادی برگزار شده است. شمارش معکوس برای رفعتحریمهای هستهای از اواسط بهار سال گذشته شروع شد و از همان زمان تا کنون امیدها و انتظارات گوناگونی برای ایجاد تحول در بخشهای مختلف صنعت کشور ایجاد شده است. یکی از این صنایع که بسیاری منتظر رشد و برطرف شدن رکود چند ساله آن هستند، صنعت ICT است.
تأثیر اجرای برجام و رفع تحریمها روی این صنعت در دو بخش صنعت آیتی و بازار کامپیوتر دیده میشود. به باور بسیاری از فعالان بازار کامپیوتر، تأثیر رفع تحریمهای بینالمللی چه از زمان شروع مذاکرات هستهای و چه بعد از توافق در این مذاکرات، تنها یک جو روانی برای کاهش قیمتها به دنبال حضور نمایندگان اصلی خارجی در این بازار ایجاد کرده است. جوی که در نهایت به باور این فعالان، رکود بیشتر در بازار کامپیوتر را به دنبال داشته است. اما داستان رفع تحریمهای هستهای روی صنعت آیتی کمی متفاوتتر است. بسیاری از فعالان این صنعت، برداشته شدن تحریمهای بینالمللی را راهی برای سرازیر شدن سرمایههای خارجی و رشد شرکتهای تکنولوژی محور ایرانی میدانند. هرچند ورود سرمایهگذاران خارجی به صنعت IT ایران با اما و اگرهای گوناگونی همراه است چرا که برخی از فعالان صنعت IT، ورود سرمایهگذاران خارجی به این صنعت را مرتبط با تحریمها نمیدانند و معتقدند قانونهای دست و پاگیر در این صنعت و همچنین فراهم نبودن شرایط امن برای سرمایه گذاران خارجی مانع ورود آنها به این بازار پیش از تحریم، در زمان تحریم و پس از رفع آنها شده است. از سویی نیز فعالان دیگر این صنعت بر این باورند که فعالیت شرکتهای نرمافزاری و سختافزاری در کشور آنقدر بزرگ نشده تا سرمایهگذاران خارجی برای ورود به این بازار جذب شوند.
انتقال دانش در کنار سرمایه
با نهایی شدن توافق ایران با قدرتهای جهانی بر سر مسأله هستهای، خبرهای گوناگونی در خصوص حضور یا ابراز تمایل شرکتهای بزرگ دنیا در ایران شنیده میشود. تاکنون نیز گزارشهایی از طرف رسانههای خارجی در خصوص حضور بازیگران اصلی صنعت خودروسازی، نفت و... در ایران منتشر شده و حتی در این زمینه قراردادهایی بین طرف خارجی و ایرانی به امضا رسیده است. در حوزه ICT نیز از این دست خبرها زیاد شنیده میشود. مذاکره اپراتور Orange فرانسه با یکی از اپراتورهای ایرانی تلفنهمراه، حضور اوراکل غول نرمافزاری امریکا در ایران، تماس اپل با یکی از توزیعکنندگان داخلی برای راهاندازی فروشگاه در ایران، فعال شدن نمایندگیهای شرکت نرمافزاری SAP و... از جمله همین خبرها هستند. خبرهایی که برخی از آنها بلافاصله بعد از انتشار یا تکذیب شده و یا به فراموشی سپرده شدهاند. همچنین در مورد سرمایهگذاری شرکتهای خارجی روی برخی شرکتهای استارتآپ(شرکتهای نوپا) ایرانی نیز خبرهایی از گوشه و کنار شنیده میشود اما این خبرها نیز به دلایلی از سوی شرکتهای ایرانی هنوز به صورت رسمی مورد تأیید قرار نگرفته یا اطلاعات دقیق و شفافی در این خصوص منتشر نشده است.
با وجود خبرهای مختلف در خصوص ابراز تمایل شرکتهای خارجی به بازار IT ایران چرا برعکس حوزه خودرو یا نفت، تا کنون قرار داد رسمی بین شرکتهای تکنولوژی ایرانی و خارجی برای جذب سرمایه به امضا نرسیده است؟
شهرام حقیقی، کارشناس حوزه آیتی، وجود دو دیدگاه مختلف نسبت به سرمایهگذاری خارجی در حوزه ICT را عامل اصلی در این زمینه میداند. او در گفتوگو با «ایران» میگوید: «دو دیدگاه شیفتگی و نفرت افراطی نسبت به سرمایهگذاری خارجی در ایران وجود دارد که یکی معتقد است هر مدل سرمایهگذاری خارجی مناسب است و یکی دیگر اساساً با هر نوع حضور خارجی مخالف است.
این کارشناس با اشاره به تجربههای کشورهای دیگر در جذب سرمایهگذاری خارجی تأکید میکند:« تجربه موفق کشورهایی که توانستهاند سرمایهگذاری خارجی را در چارچوب منافع ملیشان تعریف کنند نشان میدهد که میتوان مدل مناسبی در این زمینه ارائه داد. برای مثال چین توانست در کنار سرمایهگذاری خارجی و همچنین حضور شرکتهای خارجی در طی یک دهه، برندهای بینالمللی بزرگی مانند موتور جست و جوی«بایدو» و شرکت تجارت الکترونیکی «علیبابا» را ایجاد کند که رقیب شرکتهای بزرگ چند ملیتی شدند. درمقابل روسیه که بازار خود را کاملاً در اختیار خارجیها گذاشت نتوانست از این مراوده نفعی ببرد و اقتصادش سقوط کرد.»
به باور وی سرمایه گذاری خارجی موفق تنها موفقیت در جذب سرمایه نیست بلکه فراهم کردن فضایی برای انتقال دانش و فرهنگ هم هست. این کارشناس، سرمایهگذاری را که در کنار آن انتقال دانش و تجربه صورت گیرد و منجر به ایجاد برندهای محلی بزرگ شود یک نوع موفق سرمایهگذاری در حوزه تکنولوژی میداند.
نیاز به تغییر در قوانین سرمایهگذاری
برخی فعالان صنعت ICT، تحریمهای بینالمللی را عامل اصلی عقب افتادن ایران از پیشرفتهای دنیای تکنولوژی میدانند. این گروه بر این باورند که حالا با برداشته شدن این تحریمها موانع ورود شرکتها و مشاوران خارجی به کشور نیز برداشته شده و چرخ کند توسعه این صنعت در کشور دوباره سرعت میگیرد. اما در کنار این نظر، گروهی دیگر معتقدند آنچه مانع ورود سرمایهگذاران خارجی به صنعت فاوای کشور میشود نبود قانونهای مشخص و شفاف است. به باور این فعالان، پیچیدگیهای قانونی در کشور در زمینه ثبت شرکت، مسائل بیمه، مالیات، نوسانات ارز و... باعث شده تا سرمایهگذاران خارجی برای ورود به صنعت آیتی ایران ریسکهای زیادی را پیش روی خود ببینند.
در همین زمینه شهاب جوانمردی،مدیر عامل شرکت فناپ، معتقد است حوزه آیتی کشور برای جذب سرمایهگذاران خارجی نیازمند قانونهای به روزتر است و همچنین بخشی از قانونهای فعلی در این زمینه نیز باید تغییر کند. او در گفتوگو با «ایران» میگوید: «برای ورود سرمایه خارجی به کشور باید یک سری قوانین مشخص در زمینه روابط پولی- بانکی، ایجاد و امکانات بیمهای ویژه، مدیریت نرخ ارز و... فراهم شود، که متأسفانه تاکنون این شرایط به صورت شفاف برای ورود این سرمایهگذاران فراهم نشده است. در حال حاضر با شرایطی که بازار ارز کشور دارد، سرمایهگذار ترس از ورود سرمایه خود به کشور دارد چرا که نمیداند میزان پولی که وارد یک صنعت میکند در لحظه بعد با نوسانات بازار ارز ایران ارزشش را از دست داده یا خیر ؟»
جوانمردی یکی دیگر از عوامل رشد کند جذب سرمایه خارجی به بازار تکنولوژی ایران را ناشناخته ماندن جذابیتهای این صنعت برای کشورهای اروپایی عنوان میکند و میافزاید:« در همه دنیا، ایران به عنوان کشوری سرشار از منابع انرژی حیاتی مانند نفت، گاز، برق و... شناخته میشود و به همین خاطر سرمایهگذاران خارجی به صورت خودکار برای حضور در این صنایع تشویق میشوند اما متأسفانه جذابیتهای صنعت IT ایران برای سرمایهگذاران خارجی معرفی و عرضه نشده است.» این فعال صنعت IT معتقد است قدمهای برداشته شده در این صنعت حتی از سوی مدیران دولتی و خصوصی نیز به صورت شفاف مشخص نیست و در این بین سرمایهگذار خارجی نمیداند چه ظرفیتی برای فعالیت دارد.
با این حال جوانمردی جذب سرمایه به این حوزه را آن هم چند ماه بعد از برجام و با سرعتی که دیگران انتظار دارند بسیار خوشبینانه میداند و معتقد است باید دو الی سه سال به سرمایهگذاران خارجی برای ورود به این حوزه فرصت داد چرا که همانطور که تحریمها علیه ایران مرحله به مرحله ایجاد شده جذب سرمایه و شروع تعامل اقتصادی مجدد با دنیا نیز مرحله به مرحله اتفاق میافتد.
5656
کلید واژه ها: فناوری اطلاعات - آی تی -
چهارشنبه 8 اردیبهشت 1395 - 09:01:07
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 36]