واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: پشتپرده اختلاف آمریکا و رژیم اسرائیل در جولان
رضا رحیمی
کد خبر: ۵۸۲۵۸۱
تاریخ انتشار: ۰۱ ارديبهشت ۱۳۹۵ - ۱۹:۰۰ - 20 April 2016
جدا از مسئله نظامی همانطور گفته شد یکی دیگر از دلایل اهمیت بخش بلندی های جولان منابع آب فراوان و خاک حاصلخیز آن است. در حال حاضر بیش از 35 درصد منابع آب اسرائیل از این بلندی ها تأمین می شود.
از آن سو برای سوریه نیز دو منبع آب مهم و بزرگ وجود دارد. اولین آن رود فرات است که بیش از 90 درصد آبش از خاک ترکیه به سوریه می آید و این منبع آب، سوریه را به شدت به ترکیه وابسته می کند. منبع بزرگ آب دیگر همین منابع آب بلندی های جولان است. به عبارت بهتر سوریه جدا از آنکه تحت حکومت و مدیریت سیاسی کدام جریان و یا فرد باشد، نیازهای حیاتی فراوانی به بلندی های جولان چه از نظر تأمین امنیت نظامی و چه از نظر تأمین امنیت منابع آب و مواد غذایی دارد.
حال به سوال یادداشت حاضر باز گردیم، چرا میان رژیم اسرائیل و آمریکا در رابطه با بلندی های جولان نقطه اشتراک وجود ندارد؟
با توجه به تحولات سیاسی اخیر سوریه و واقعیت های جغرافیایی بلندی های جولان در رابطه با این سئوال دو پاسخ احتمالی می توان ارائه کرد:
1-همانطور که آمد بلندی های جولان بر خلاف بسیاری از مناطق حیاتی جهان مانند تنگه های بین المللی، بیت المقدس و... دارای وزن و اهمیت بین المللی و فرامنطقه ای نیست. هیچگونه تراکم تنش و تهدید هویتی و ایدئولوژیک چند ملیتی در آن دیده نمی شود و تنها دلیل تنش و اختلاف در آن به نیازهای مشابه و مشترک رژیم اسرائیل و سوریه در این منطقه اشاره دارد. به دیگر سخن این اختلاف به این دو بازیگر محدود است.
نکته دیگر آنکه در رابطه با اهمیت سوق الجیشی و ژئو استراتژیک بلندی های جولان نیز قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای منافع و علایق مستقیمی ندارند و لذا سعی می کنند در رابطه با این اختلاف زیاد هزینه نکنند.
از این رو به نظر می رسد، عدم اشتراک مقامات سیاسی آمریکا، آلمان و دیگر کشورهای هم پیمان با علایق رژیم اسرائیل در این منطقه به این دلیل است که با توجه به محکومیت قاطع رژیم اسرائیل در رابطه با اشغالگری این مناطق، آنها علاقه ندارند با تأیید یک اقدام غیرقانونی و نامشروع و به قیمت تأمین برخی نیازهای خاص رژیم اسرائیل پرستیژ سیاسی خود را بیش از این در خاورمیانه تخریب کنند.
2- تحولات اخیر و تشدید جنگ های داخلی سوریه، بازیگران سیاسی غربی به ویژه آمریکا را در این امید و آرزو قرار داده است که حکومت آتی سوریه گزینه ای نزدیک و متحد به آنها باشد. از آنجا که فارغ از اینکه چه حکومتی در سوریه روی کار باشد بازپسگیری بلندی های جولان بدون شک در سال های آینده نیز از مطالبات اصلی و جدی دولت و ملت سوریه خواهد بود. از این رو قدرت های جهانی نظیر آمریکا علاقه ندارند با این سیاست رژیم اسرائیل که بخاطر نیازهای خودش در حال ماهیگیری از آب گل آلود است، همراهی کنند. چرا که به خوبی می دانند در صورت انجام این اقدام در آینده مورد پرسش دولت و ملت آتی سوریه قرار خواهند گرفت.
* دانشجوی دکتری جغرافیای سیاسی جنوب غرب آسیا/دانشگاه تهران
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تابناک]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 109]