محبوبترینها
چگونه با ثبت آگهی رایگان در سایت های نیازمندیها، کسب و کارتان را به دیگران معرفی کنید؟
بهترین لوله برای لوله کشی آب ساختمان
دانلود آهنگ های برتر ایرانی و خارجی 2024
ماندگاری بیشتر محصولات باغ شما با این روش ساده!
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
بارش‌های سیل‌آسا در راه است! آیا خانه شما آماده است؟
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1845352903
ایران در غلاف پیچیده منطقه
واضح آرشیو وب فارسی:مازند مجلس: مازندمجلس : گرداگرد ایران را غلاف پیچیده ای فراگرفته است، در یک سو منطقه و بحران های فوق پیچیده خاورمیانه قرار دارد و در دیگرسو، شبه قاره هند و آسیای شرقی که تنوع بازیگران، شرایطش را پیچیده تر می کند. دراین بین ایران ناگزیر کنشگری فعال است، چه آنکه اگر حضور در هر یک از این عرصه ها را به حال خود وانهد، بازیگران دیگری هستند که با ایفای نقش پررنگ، بازگشت به عرصه را سخت وسخت تر کنند. در سال های دولت نهم و دهم از ایفای نقش فعال در برخی حوزه ها غفلت شد که کار دیپلماسی را برای دولتمردان امروز سخت تر کرده است. در گفت وگو با میرمحمود موسوی به دو حوزه پرداختیم؛ ترکیه و پاکستان. اولی به بهانه سفر وزیر خارجه ایران به آنکارا و سفر همتایش به رامسر و پاکستان به بهانه سفر رئیس جمهوری به اسلام آباد در تعطیلات نوروز. میرمحمود موسوی که در هر دو حوزه سابقه و تجربه کار دارد، این ارتباط ها را مثبت ارزیابی می کند درحالی که بهترشدن رابطه در حوزه منطقه؛ چه خاورمیانه و چه شبه قاره را الزامی می داند. در دوسال گذشته رابطه ایران و ترکیه حرکتی لاک پشتی داشت، اما در یک ماهه اخیر گویا تحولاتی در حال وقوع است. آقای ظریف قبل از تعطیلات نوروز سفری به استانبول و ملاقات های خوبی داشت و هفته گذشته هم وزیر خارجه ترکیه برای نشست سه جانبه به رامسر رفت. آیا به یک باره تحولی در رابطه دو کشور رخ داده و تکان مثبتی خورده است یا از نظر شما فضا تغییر چندانی نکرده؟ تصور من این است که در مقایسه با گذشته در رابطه ایران و ترکیه علائم مثبتی دیده می شود. مسئله این است که این علائم تا چه اندازه اهمیت دارد یا امیدوارکننده است؟ اجازه بدهید امیدوار باشیم که این علائم و همکاری ها بیشتر شود اما اجازه بدهید که امید زیاد باعث نشود از واقعیت ها دور شویم. ایران و ترکیه در مورد خاورمیانه تفاوت دیدگاه داشته و دارند. ایران و ترکیه بر سر مسائلی که در منطقه وجود دارد تفاوت منافع دارند. همچنین این دو کشور در حوزه هایی رقابت هایی داشته، دارند و خواهند داشت که واقعیت قضیه است، گاهی اوقات این رقابت ها به دلیل افزایش تشنج و بالاگرفتن بحران حادتر و شدیدتر می شود و افراد غیرمسئول هیمه زیر آتش می ریزند و روابط را مخدوش می کنند. اگر در کنار این تفاوت دیدگاه ها و اختلاف ها ما به وجه دیگر قضیه دقت کنیم می بینیم که ما با ترکیه مثل سایر کشورهای همسایه، حوزه های منافع مشترک هم داریم که اهمیت آن بسیار زیاد است و با وجود تغییر حکومت ها در ایران و ترکیه در ٥٠ سال گذشته دو کشور رابطه خوبی داشتند و درمجموع، رابطه، رابطه دوستانه ای محسوب می شود. در شرایط حاضر از هیچ فردی پنهان نیست اتفاقاتی در سوریه، عراق و یمن افتاده که اتفاقات بسیار مهمی است. اگر تعداد کشته ها و جابه جایی ها و همچنین ظهور داعش را در نظر بگیریم و به نوعی شکل گرفتن دوقطبی در این منطقه و به تعبیری ظهور جدید روس را می بینیم و در کنار آن شکل گیری شیعه و سنی را و زخم هایی مثل ایجاد اسرائیل و... . اینها را اگر در نظر بگیریم، منطقه پر از مسئله و مشکل و نیازمند مدیریت دقیق است. مثل رانندگی در جاده ای است که دست اندازهای زیاد و کشنده ای دارد، برخلاف روابط بعضی از کشورهای دنیا یا بعضی از مناطق دنیا که مثل یک جاده صاف است و اگر اشتباهی صورت بگیرد، هزینه های زیادی خواهد داشت. من شرایط را به این ترتیب می بینم تماس های جدیدی را که بین دو کشور است یک اتفاق خوب ارزیابی می کنم. اما نمی خواهم زیاده روی کنم و بگویم ایران و ترکیه توانسته اند دیدگاه های خود را کاملا به هم نزدیک کنند چون کار ساده ای نیست و کلا وضعیت جغرافیایی دو کشور با هم و نگاهشان به مسائلی که در اطرافشان است فرق می کند. اگر اطراف ترکیه را بسنجیم، مسئله ارمنستان و آذربایجان و مسئله کُرد و سوریه و اسرائیل و فلسطین وجود دارد، بالاخره کشور و دولتی است با سابقه تاریخی. ترکیه در سیاست خارجی اهداف و برنامه هایی دارد و مسیری را طی می کند ما هم به همین ترتیب. می خواهم عرض کنم که خوش بینی باید حدی داشته باشد. مسئله سوریه و عراق اصلی ترین مسئله ای است که درحال حاضر زنده و در حال تپیدن است و هرروزه کشته می گیرد و هنوز روی میز است و طرفین درباره آن تفاوت دیدگاه دارند. همان طور که شما گفتید مهم ترین مسئله ای که بین دو کشور وجود دارد، مسئله سوریه است و حتی در سفر اخیر هم آقای ظریف گفتند که اختلاف مواضع ما درمورد سوریه بر سر جای خود هست، این اختلاف نگاه را سال هاست که در مورد سوریه داریم، از سوی دیگر هم مسئله سوریه به یک بحران عجیب و پیچیده تبدیل شده است که باید حل شود. چگونه قرار است معادله سوریه حل شود به خصوص از منظر این دو کشور. تهران و آنکارا که نمی توانند تا ابد این اختلاف دیدگاه را داشته باشند و مدعی ایفای نقش مثبت هم در مورد ماجرا باشند؟ حل همه مسائل در منطقه به دست ایران و ترکیه نیست. برای اینکه پاسخم جامع تر باشد لازم می دانم متذکر شوم که در قضیه سوریه به جز این دو کشور، کشورهای دیگری را هم می بینیم که صاحب قدرت هستند مثل روسیه، آمریکا، اسرائیل و عربستان که آنها هم سهم دارند. نکته دوم اینکه تحولات سوریه در این مرحله و مقطع خیلی امیدوار کننده نیست شاید ما به دلیل رنجیدن از تصاویری که می بینیم خیلی مشتاق هستیم که راه حلی پیدا کنیم و ذهن و عاطفه ما تصور می کند که راه حلی ممکن است، اما واقعیت قضیه چنین نیست و اختلافات سنگین است، کسانی که در صحنه می جنگند با جان خود بازی می کنند. مثلا آن داعشی - فارغ از درست و غلط بودن- دارد با جان خود بازی می کند یا آن ایرانی یا پاکستانی و افغانی که در سوریه است هم به همین ترتیب، پس مسئله جدی است. از طرف دیگر مسئله ای که دنیا ناظر آن است و اجلاس های بین المللی که برگزار شده و مذاکرات معارضان با دولت روی میز است و... درمجموع نفس مذاکره و گفت وگو و اعلام مذاکره از جانب همه مثبت ارزیابی می شود، اما کسانی که اهل کار هستند می دانند که اینها مقطعی و کوتاه است و رسیدن به منزل مقصود نیست. فاصله های خیلی زیادی هست، اما همین هم یک قدم مثبت است. آنچه از مجموعه ادبیات دو کشور ایران و ترکیه هم بیرون می آید نشان دهنده همین واقعیت است و از هر قدمی استقبال می کنند. وقتی نشستی برگزار می شود استقبال می کنند اما در جای خودش هم تفاوت دیدگاه ها مطرح می شود؛ مثلا اینکه بشار اسد باید در آینده سوریه نقش داشته باشد یا نه که ظاهرا بین طرف های مختلف اختلاف هست یا قانون اساسی چه باید باشد. یا معارضان چه کسانی هستند که اختلاف سنگینی هم بین طرفین بر سر این موضوع هست. وجه دوم این است که آیا مسئله سوریه فقط آن چیزی است که در داخل مرزهای این کشور اتفاق می افتد؟ اصلا این گونه نیست. دعوای سوریه در زیر یک دعوای بزرگ تری است که در منطقه وجود دارد. دوقطبی گری شیعه و سنی در آن سهم دارد، وضعیت عراق در آن سهم دارد، نقش حزب الله در آن مؤثر است، اهداف جهانی روسیه که مثلا در اوکراین و دنیا چه می کند و سیاست های آتی آن و جدی بودن در صحنه بین الملل و بازگشت به دوران طلایی شوروی در مقابل قدرت آمریکا و... در مسئله سوریه سهم دارند و مسئله صرفا یک چیز مجرد و جدا نیست. هر کاری در سوریه انجام گیرد یک پای آن هم در عراق است، شیعه و سنی هم این سو هستند و هم آن سو، مسئله کردی هم این طرف است و هم آن طرف، در جریان سوریه مسائل کلان و جدی قضیه به همدیگر پیوند خورده اند. حتی گفته شده سفر آقای ظریف به ترکیه، بعد از اعلام نظام فدرال از سوی کردهای شمال سوریه انجام شد. خود مسئله کردها چقدر این مسئله را پیچیده تر می کند؟ مسئله کردی موضوع بسیار مهمی است که باید به دقت به آن پرداخته شود. موضوعی که یک سابقه تاریخی دارد. عواملی بر قضیه کردی مؤثر هستند و دولت ها و حکومت ها و نقشه راهی که برای آن ترسیم شده است و به موازات تحولات سوریه و عراق و به موازات پدیدآمدن جریان داعش و آثار و عواقبی که این جریان افراطی بر کل جهان دارد و شعاع آن تا اروپا و آمریکا هم کشانده می شود. اما بستگی دارد به اینکه به قضیه کردی چگونه نگاه و آن را تحلیل کنیم. از منظر انسانی و حقوق بشری و منشور سازمان ملل ما در این منطقه مجموعه ای داریم که عمدتا در چهار کشور ایران، عراق، سوریه و ترکیه مستقر هستند که به اینها کرد گفته می شود، با جماعتی حدود ٣٠ میلیون نفر که دارای افکار متنوعی هستند در قالب احزاب و دسته جات و گروه ها که گاهی حتی مثل پ ک ک، پژاک و... مسلح و متشکل هستند و فعالیت می کنند. در این قضیه شما یک ادبیات واحد پیدا نمی کنید؛ چراکه یک گروه نیستند، دوم اینکه جریانات ثابتی نیستند؛ مثلا شما جریان کردهای سوریه را تا پنج سال پیش اصلا مشاهده نمی کردید، در حالی که الان جریانی هست که برای خود یک گروه نظامی دارد، آقای صالح مسلم بالاترین رهبر کردی سوریه در رسانه ها حضور پیدا می کند و درباره برنامه هایشان صحبت می کند. حتی صحبت از نظام فدرال می شود. در ترکیه هم کردها قضایای خودشان را دارند، برای عراق هم همین طور. اینها ملغمه ای است از مسائلی که شامل رقابت های منطقه ای از یک طرف می شود و رقابت های درون کردی از طرف دیگر. در یک طرف این معادله بارزانی است و طرف دیگر عبدالله اوجالان که صالح مسلم هم با اوست، طرف سوم این قضیه قدرت های جهانی و طرف چهارم هم بازی های تاریخی اسرائیل است با دخالت در قضیه کردی. وقتی همه اینها را درنظر بگیرید، یک معادله چند مجهولی بزرگ ایجاد می شود. وقتی این قضیه به مسائل داخل عراق مثل دعواهای اقلیم کردستان با مرکز، مرکز با اهل تسنن، حضور داعش و ادعاهای سایر عرب ها که در مورد ایران غیرعرب اضافه می شود، کلاف سردرگمی است که اجازه نمی دهد شما آینده خیلی روشنی برای آن منطقه پیش بینی کنید. گویا ما در میان جنگلی هستیم و در آن انواع خطرها هم هست منتها ساحل و حاشیه دیده نمی شود، چه در قضیه سوریه و چه در مسئله عراق و چه در مسئله کردی. یقین دارم هریک از این مسائل می تواند روی سایر مسائل هم تأثیر مثبت و هم تأثیر منفی بگذارد منتها در حال حاضر با مجموعه اطلاعاتی که من دارم چندان خوش بین نیستم و احساس می کنم که افق هنوز روشن نیست. در بخش دوم این گفت وگو می خواهم به سفر آقای روحانی به پاکستان بپردازم. این سفر در هفته دوم نوروز انجام شد. ابتدا ارزیابی کلی تان را بفرمایید. به نظر شما این سفر دستاوری داشت؟ فکر می کنم برای پاسخ به این سؤال کمی زود است و اطلاعاتی که از این سفر به دستمان رسیده در حد بیانیه های کلی و اطلاعیه ها بوده است که اینها سفر را مثبت نشان می دهد، اما برای اینکه تصویر واقعی تری داشته باشیم نیازمند زمان بیشتری است تا بدانیم در پشت پرده چه گذشته است. در عالم سیاست بخشی روی صحنه است و اعلام عمومی می شود و گاهی بخش جدی آن که اهمیتش بیشتر است در پشت پرده است و به تدریج و به صورت قطره ای اطلاعات آن درز می کند. مایل هستم به این سفر از منظر شخصی خودم نگاه کنم؛ رابطه ایران و پاکستان در سال های اخیر تحت تأثیر عوامل مختلفی بوده است. در مجموعه منطقه شبه قاره، تحولاتی در حال وقوع است که فقط مختص شبه قاره نیست و آن تحولات ژئوپلیتیک است. ما در کل منطقه یک بازی داریم که بازی عربستان به منظور یارگیری است و در طول یک سال گذشته هم تلاش کرده از پاکستان به دلیل توانایی های نظامی و نیروی انسانی استفاده کند که این هم مسئله جدیدی نیست و در چند دهه ای که حداقل من آن را دنبال می کنم هرموقع که عربستان مشکل داشته، خواسته است از پاکستان به عنوان مخزن نیروهای نظامی خودش استفاده کند که موفق هم نبوده است. اما نگاه حکومت پاکستان به عربستان چیست، کشوری است که پول و انرژی دارد. از نظر جامعه مسلمان پاکستان مرکز دین در عربستان است حتی نفت مورد نیازش را تضمین کرده است. یک جور مکمل هم هستند، نیروهای انسانی که به آنجا می روند، کار می کنند و پول می آوردند. چنین رابطه ای به صورت مثبت و خوب در چند دهه، بین هر دو کشور برقرار است، منتها این همه مسئله نیست. پاکستان از طرف دیگر همسایه ایران است و در چند دهه گذشته هرگاه اختلاف بین ایران و عربستان شدت گرفته پاکستان دچار مشکل شده است، چون هم ایران دوست و همسایه است، هم عربستان دوست و پولدار است و این را باید با هم جمع کند. سیاست مداران پاکستان سعی کرده اند با این مشکل کنار بیایند اما مطلب محدود به رابطه این سه کشور هم نیست، ما هند را هم داریم. هند حرکت های خودش را انجام می دهد که هفته گذشته سفر نخست وزیر هند به پاکستان انجام شد که حرکت معناداری است. از یک طرف می دانیم هند خواستار سرمایه است، «در هند بسازید» شعار اصلی نخست وزیر هند است که به هند پول بیاورید و در اینجا بسازید، در راستای این سیاست به دنبال جذب سرمایه کلان عربستان و خواستار انرژی عربستان هستند و موضوع برای هند از این لحاظ مهم است، همچنین حضور نیروهای زیاد کار هند در عربستان و پول های زیادی که به هند منتقل می کنند برای آنها مهم است، نکته بعدی این است که هند با تقویت رابطه اش با ریاض بتواند پشتوانه عربستان برای پاکستان را تحت تأثیر قرار دهد و اما نکته آخر که این را تکمیل می کند، چین است که بعد از چندین دهه که اولویت اقتصادی در رأس برنامه های کلان پکن بود، به تدریج دارد بازی های سیاسی خود را شروع می کند و مشاهده می شود که در حوزه شبه قاره هم متوجه این قضیه است و قدم هایی را برمی دارد. چین چهل وچند میلیارد دلار در پاکستان سرمایه گذاری خواهد کرد و این یک جریان اقتصادی صرف نیست و آثار سیاسی کلانی دارد و موردتوجه دهلی نو قرار گرفته است و هند را نگران می کند. در دنیای دوقطبی بعد از جنگ جهانی دوم و جنگ سرد، نوعی از دوقطبی در آنجا شکل گرفته است که در یک طرف هند و شوروی به شکل دقیقی با هم کار می کردند و طرف دیگر هم پاکستان و چین که یک ضربدر را ایجاد می کردند. به نظر می رسد در مرحله ای هستیم که در حال شکل گیری نظم جدیدی هستیم اما برای اینکه بگوییم چه خواهد شد، مقداری زود است. طرح های زیادی است که الان چین در دست اقدام دارد تا پیوند خود را با پاکستان تقویت کند. تلاش برای دسترسی به آب های گرم که در «گوادر» و از ٣٠ سال پیش و زمان ضیا الحق شروع شده، در کنار پروژه های مختلفی مثل «یک راه، یک کمربند» که خود چینی ها می گویند طرح بسیار بزرگی است که چین را به اروپا وصل می کند، در کنار چند پروژه دیگر مثل راه ابریشم دریایی، زمینی و... اینها طرح های آرزومندانه ای است که چین را در قالب یک قدرت جهانی تعریف می کند. قضایای شبه قاره در زیر این چتر برای چین تعریف می شود بنابراین چین هم رابطه خود با هند و بنگلادش و کشورهای دیگر نظیر پاکستان و افغانستان و عربستان و ایران را ذیل این سیاست کلی تنظیم می کند. برای نظردادن در مورد اینکه خروجی نهایی چه خواهد بود، هنوز زود است ولی ما می توانیم علامت هایی را ببینیم که چین کم کم حضور بیشتری در منطقه پیدا می کند. به هر تقدیر در چنین فضایی، سفر آقای روحانی به پاکستان صورت گرفته است. پاکستان حاضر به تمکین جدی در مقابل عربستان نیست. این نقطه مثبتی برای ماست و این سفر می تواند برای ما فرصت تلقی شود. در اینکه هند و عربستان بخواهند به هم نزدیک شوند، با توجه به نوع رابطه ای که ما با عربستان داریم باز سفر پاکستان مثبت ارزیابی می شود. در ارتباط با علایق چین با پاکستان و پروژه های ٤٠ و٥٠ میلیارد دلاری چین در پاکستان هم این سفر مثبت ارزیابی می شود. در ارتباط با پروژه درازمدت خط لوله گاز به پاکستان هم مثبت ارزیابی می شود. وقتی این مجموعه را کنار هم می گذاریم، نفس انجام سفر را موفق و مثبت می بینم. ممکن است در دل سفر قراردادهایی بسته شود مثل قراردادهای امنیتی مرزی یا قراردادهایی مرتبط با مسئله قاچاق، مسئله افغانستان، داعش و مسئله افراط که باید در آینده ببینیم چه مقدار در این زمینه توافق کردند. برخی می گویند سفر آقای روحانی به پاکستان حتی منجر به عقد قرارداد بین طرفین هم نشد و فقط شش تفاهم نامه امضا شده است، از سوی دیگر آقای رئیس جمهور در صحبت های اولیه سفر به پاکستان گفت ما آماده ایم در مورد انرژی با هم همکاری کنیم. از سوی دیگر همراهی مقامات امنیتی و استاندار سیستان و بلوچستان این پیش فرض را ایجاد می کرد که در این سفر، قراردادهای امنیتی در مورد مرزها بسته می شود. اما آنچه در خبرهای رسمی وجود دارد این است که فقط شش تفاهم نامه امضا شده است. به نظر می رسد در این مورد چیزی پشت پرده وجود ندارد و اگر طرفین به توافقی رسیده بودند، حتما اعلام می کردند. از همین رو با توجه به شرایط ژئوپلیتیکی شبه قاره که خودتان ترسیم کردید چطور شما باز هم این سفر را مثبت می بینید؟ به نظر می رسد حوزه هایی که ما می خواهیم در آن نفوذ کنیم، حوزه هایی است که قبلا توسط چین، هند و عربستان پر شده و جایی برای ایران نمانده است که بخواهد کاری انجام دهد؟ اولا من قائل به این نیستم که کثرت تفاهم نامه و قرارداد نشان دهنده موفقیت سفر است؛ ما حتی داخل کشورمان هم داشتیم کسانی که ادعا می کردند به فلان جا رفتند و چندصد طرح راه انداخته اند و بعد دیدیم چه فجایعی به بار آوردند. در مورد کشورهای دیگر هم من به تجربه دیده ام که قراردادهایی نوشته می شود و براساس تفاهم ها قرار می گذارند اما این طور نیست که صرف امضای قرارداد نشان دهنده موفقیت یک سفر باشد. در مورد آنچه بین ایران و پاکستان است، تردیدی ندارم که چنین سفری حتی اگر هیچ موافقت نامه ای هم امضا نشده باشد، سفر مثبتی است. اجازه بدهید سؤالم را به شکل دیگری مطرح کنم، یکی از حوزه های بالقوه همکاری بین ایران و پاکستان، حوزه انرژی است. با توجه به نقشی که چین در پاکستان ایفا می کند و آنچه روی میز پاکستان می بینیم، حوزه خالی برای ایفای نقش ایران در حوزه انرژی باقی مانده است؟ حتما مانده است، هر کشوری درحال حاضر ترجیح می دهد که تنوع منابع داشته باشد که اگر با کشوری دچار مشکل شد، تمام زندگی او نخوابد، بنابراین اگر از قطر و ترکمنستان انرژی بگیرد، به معنای این نیست که محتاج ایران نخواهد بود، اگر ایران را هم با خود همراه داشته باشد؛ این تنوع به او کمک می کند در مواقع بحرانی درجه امنیت بالایی داشته باشد. نکته دوم این است که ما انتخاب های دیگری هم باید داشته باشیم، انتخاب ساده و اولیه صدور گاز است و در انتخاب های ثانویه آیا به ارزش افزوده فکر کرده ایم. مثلا اگر به جای اینکه گاز بدهیم در این سمت مرز، نیروگاه بزنیم و با توجه به اینکه پاکستان به شدت محتاج برق است، ما برقمان را صادر کنیم، این برای ما ارزش افزوده بیشتری خواهد داشت و اشتغال بیشتری ایجاد خواهد کرد. همین الان هم علاوه بر ایران از ترکمنستان برق می گیرد. اینجا بحث رقابت پیش می آید و اینکه ما می توانیم با قیمت تمام شده کمتری برقمان را ارائه کنیم؟ این بحث اقتصادی است و کارشناسان انرژی باید نظر بدهند. اما با توجه به اینکه سال هاست ما برق صادر می کنیم شاید بشود این گونه برداشت کرد که اگر برای ما صرفه نداشت، این کار را نمی کردیم. فرض بگیریم که آنها گاز خود را به صورت خام و برای مصارف صنعتی و خانگی از قطر یا ترکمنستان بگیرند، اما گاز که فقط برای خانه ها نیست. مثلا تصور کنید اتومبیل ها بخواهند گازی شوند. یادم است در دهلی که بودم آلودگی هوا به شکل وحشتناکی بود و دولت هند تصمیم جدی گرفت که موتورهای سه چرخه را در یک سال، گازی کند. آن زمان آقای زنگنه، وزیر دولت آقای خاتمی بود که به دهلی آمد و از روند کار بازدید کرد. بازار انرژی محدود به صدور ماده اولیه نیست و اگر ما سراغ صادرات فراورده برویم، برای ما نعمت است. در کنار مرزهای ما جمعیت ١٩٠ میلیونی پاکستان و جمعیت حدود ٤٠ میلیونی افغانستان مصرف کننده های خوبی هستند، حتی فراتر از آن، هند یک میلیارد و صد میلیون نفر جمعیت دارد و بعد از آن هم بنگلادش. بنابراین در منطقه، مصرف کننده کم نداریم بلکه باید پروژه های اقتصادی متناسب با داشته های خودمان تعریف کنیم. سال ١٣٦٩ بنده اولین نفری بودم که راجع به لوله گاز با هند مذاکره کردم، در این ٢٥ سال که هنوز هم این خط لوله گاز راه نیفتاده، اگر آقایان می آمدند، به جمع بندی می رسیدند که با این چطور می شود کار کرد. من از یک کارشناس وزارت نفت شنیدم که به شدت مخالف صدور گاز به پاکستان و هند به صورت خام بود و می گفت باید به شکل فراورده باشد و بعضی می گویند که ما نباید اصلا گاز صادر کنیم. اینها بحث های فنی قضیه است، مثلا وزیر انرژی پاکستان به قطر رفته و قراردادی بسته است و به اندازه ٢٠ درصد مصرف گازشان از قطر گاز مایع می گیرند و گفتند چهار تا پنج قرارداد دیگر هم می توانند ببندند. من نگران این نیستم و می گویم پاکستان به برق نیاز دارد، چرا در مورد برق و کالاهای دیگر که لازم دارد، اقدام نکنیم. در مورد خط لوله گاز که خودتان هم از ابتدا در جریان آن بودید، هنوز معتقد هستید که تاریخ مصرف این خط لوله نگذشته است؟ من اگر توانایی آن را داشتم، توصیه می کردم یک بار دیگر از نظر اقتصادی آن را بررسی کنند و به این سؤال خیلی مهم جواب دهند که برای ما سود بیشتری دارد که گاز صادر کنیم یا فراورده. احتمال دارد که ما تغییر مسیر بدهیم. درنهایت ما باید در پی منافع ملی خودمان باشیم. منافع ملی ما ایجاب می کند که دنبال سود بیشتر باشیم. پاکستان بیش از یک میلیارد دلار از آمریکا کمک دریافت می کند و یک ونیم میلیارد دلار از عربستان کمک گرفته و قراردادهای پرسودی هم با چین بسته است، در این شرایط به نظر نمی رسد که در نهایت ما فقط دو همسایه بی آزار برای هم باقی بمانیم؟ دولت های طرفین در سال های گذشته توجه لازم به امر همسایگی نداشتند. آقای موسوی به نظر می رسد در سال هایی که ما خیلی درگیری داخلی داشتیم و در سیاست خارجی به دنبال علم کردن حرف های عامه پسند بودیم و در حیاط خلوت آمریکا به دنبال منافع خودمان بودیم، گویی منافع خودمان در کشورهای همسایه را از دست داده ایم و جای ما را چین و عربستان و بقیه گرفته اند؟ در طول آن هشت سال خیلی خوب و دولت پاکدست من در مصاحبه هایی که داشتم، به کرات این را متذکر شدم و انتقاد کردم که عقل حکم می کند ما اول به مجموعه همسایگانمان بپردازیم و بعد سراغ دورتر برویم. اما متأسفانه موردتوجه واقع نشد. چون کار سیاست خارجی، دست کسانی بود که سیاست خارجی را نمی شناختند و فهمشان شعاری و خیلی سطحی بود. در نتیجه روابطمان با خیلی از همسایه ها دچار دست انداز و رکود شد. دولت آقای روحانی قدم هایی در جهت بهبود برداشته است اما اگر از من سؤال کنید که آیا ظرفیت همکاری ها و همراهی ها همین است، من می گویم نه و بسیار بیشتر است.
یکشنبه ، ۲۲فروردین۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مازند مجلس]
[مشاهده در: www.mazandmajles.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 12]
-
گوناگون
پربازدیدترینها