واضح آرشیو وب فارسی:پیام آفتاب: همیشه آسان نیست که تنها شما باشید که سؤال های سخت می پرسید. درحالی که اطرافیان تان موفقیت شان را جشن می گیرند، چانه تان را بخارانید و با خود بگویید ’چرا این کار برای من به نتیجه نرسید؟‘. ولی کلید بهبود بهره وریِ خلاقانه و داشتن ویژگی خلاقانه سؤال پرسیدن، انتقاد سازنده و شک گرایی است.در آتن قرن پنجم پیش از میلاد مشاهده ی سفسطه بازانی که در اجتماعات عمومی سخنرانی می کردند متداول بود. سفسطه بازان دیوانگان دوره ی خود بودند، در تشویقِ شنوندگان به گرویدن به افکار، ایده ها و سیستم عقایدشان تبحر داشتند. یک معلم جوان به نام سقراط در این مباحثات شرکت کرد و در طول زمان در آن خبره شد. آن قدر خبره شد که جامعه ی محترم آتنی ها او را ’فرزانه ترین مردِ آتن‘ نامیدند. نادان این عنوانی نبود که در خورِ سقراط باشد. او فکر می کرد سفسطه بازان اشتباه می کنند. از نظر او، فرزانه بودن به اثبات برحق بودن و به رخ کشیدن دانسته ها ارتباطی نداشت. او می گفت، فرزانه بودن، اصلا با دانستن در ارتباط نیست: ’تنها فرزانگی و خردِ حقیقی این است که بدانید هیچ چیز نمی دانید.‘ فلسفه ی سقراط حول صورتی از شک گرایی می چرخد که شیوه ی سقراطی نامیده می شد – سامانه ای از پرسش و پاسخ ها را شامل می شود که یک موضوع را از جایگاهی بی طرفانه مورد مداقه قرار می دهد. هدف پرسش و پاسخ های سقراطی ایجاد درکی از موضوع در ذهن و آشکارسازیِ چیزی در مورد آن است – حتی اگر آشکار کند آن قدرها هم که فکر می کردیم، نمی دانیم. زمانی که شیوه ی سقراط به طرز مؤثری به کار بسته شود می تواند اصول و عقاید متعصبانه را به چالش بکشد و به نظریات دیدگاه ها دست درازی کند. به ما کمک می کند تا نظرات و اندیشه هایی را مورد پرسش قرار دهیم که گمان می کردیم قطعی هستند. چه قدر خوب باید ایده ها را پروراند؟ بعضی اوقات – و به ویژه در محیطی که انتظار می رود تفکر خلاقانه را بارور کند – به ما گفته شده است که سؤال پرسیدن و نقد کردن می تواند مضر باشد. بارش ذهنی خلاقانه و حل مشکلات به روش خلاقانه حوزه هایی هستند که در آنها از دیرباز سؤال پرسیدن از ایده ها و عقاید سایرین باعث می شود روی درهم بکشند. شعارشان این است: ’هیچ ایده ای بد نیست‘. در جایی که فرد به واسطه ی نقد، احساس نهی شدن نکند، خلاقیت بی قید و شرط، رها از مرزها و قوانین، پرثمرترین رویکرد دیده می شود. ولی آیا این چنین است؟ دوستانی منتقد در ۲۰۰۴، پژوهشگران در دانشگاه کالیفرنیا، برکلی تصمیم گرفتند نقش نقد را در بارش ذهنی خلاقانه بررسی کنند. آنها تصمیم گرفتند این سوال را مطرح کنند که آیا نقد کردنِ ایده هایِ سایرین به بهره وری خلاقانه کمک می کند یا مانع آن می شود؟ پژوهش گران ۲۶۵ دانشجو را به کار گرفتند و آنها را به گروه های ۵۲ نفری تقسیم کردند. از هر گروه خواسته شد چالشی را به پایان برسانند: با هم دیگر، هر تعداد ایده که می توانند در مورد نحوه ی کاهشِ ازدحام ترافیک در منطقه ی خلیج سانفرانسیسکو مطرح کنند. به یک سوم از گروه ها گفته شد پیشنهادات سایرین را نقد نکنند، درحالی که یک سوم بعدی تشویق شدند تا ایده های یک دیگر را زیر و رو کنند – هر چند باید این کار را به روشی سازنده انجام دهند. یک سومِ آخر هیچ دستورالعملی دریافت نکرده بودند. سؤال پرسیدن به نتیجه رسید پژوهشگران دریافتند که منتقد بودن به هیچ وجه فرآیند خلاقیت را متوقف نکرد – و در واقع در بیشتر گروه ها، به این فرآیند کمک نیز کرد. آنها دریافتند گروهی که از آنها خواسته شده بود ایده های خلاقانه ی سایرین را نقد کنند، از نظر تعداد ایده هایِ منتشر شده و کیفیتِ آن ایده ها، بهتر از گروه های دیگر عمل کرده است. با این حال، با وجود این که نقد سازنده و شک گرایی می تواند به فرآیند خلاقانه کمک کند روشن است که بدبینی می تواند آن را به عقب براند. نحوه ی مهار قدرتِ انتقاد مثبت و انجام آن به شیوه ای ساختاربندی شده، موضوعی است که اسکات بلسکی، استادِ بهره وری خلاقانه، در کتاب اش ایده ها را عملی کنید درباره اش می نویسد. بلسکی، در فصلی با عنوان ’ایده ها را آزادانه بکشید‘، درباره ی اهمیتِ خلق محیط انتقادی مثبت برای تولید ایده ها صحبت می کند – خواه به صورت فردی کار کنید خواه در یک گروه. او می نویسد ضمن این که ایده های جدید عالی هستند، گمراه شدن به واسطه ی آنها می تواند افراد را از مسیر خارج کند. درحالی که داشتن آدم های فوق العاده مشتاق در کنارتان بسیار زیرکانه و هوشمندانه است، در اختیار داشتن گروهی از شک گرایان که سؤالات دشوار بپرسند نیز بسیار مهم است. کامیابی سه اتاق بلسکی تشریح می کند که والت دیزنی چگونه خلقِ ایده ها و داستان های نوین را برای فیلم های کمپانی اش مدیریت می کند. دیزنی، فردی که بیش تر به خاطر خلاقیت بی حد و مرزش مشهور است نه به خاطر شک گرایی اش، فرآیند تأکیدیِ سه اتاق را گسترش داد تا اطمینان حاصل کند ایده های فیلم اش به طرز خلاقانه ای زیرکانه هستند و ساختاری منطقی دارند. هر اتاق یک فضای فیزیکی است که تیم خلاقانه ی دیزنی ایده ها را از مفهوم به اجرا می رسانند. در اتاق اول، دیزنی تمامیِ خلاقان اش را گرد هم آورد و به آنها گفت ایده هایی جسورانه، جالب و در عین حال دیوانه وار ارائه کنند. در این اتاق، به قوه ی تخیل اجازه داده می شد به پرواز دربیاید – هیچ انتقادی مجاز نیست. در اتاق دو، همه چیز معقول تر شد. تمامیِ آن ایده ها گرد هم آورده شدند و فیلم نامه های مصور گسترده ای از ایده های افراد جمع آوری کردند. ولی اتاق سوم جایی بود که کار واقعی در آن انجام می شد. این اتاق که عنوان غیر رسمیِ ’جعبه ی شیرین‘ را به خود گرفت، همان جایی است که تمام ایده های داستانیِ مختلف به صورت انتقادی مورد بازبینی قرار می گرفتند، به پرسش کشیده می شدند و کلا زیر و رو می شدند. از آن جا که هیچ کس مالک یک فیلم نامه ی مصور کامل نبود، فیلم نامه ها هیچ گاه شخصی نشد و هیچ کس نسبت به ایده اش حس حفاظت نداشت. بهره وری و کیفیت بدون در نظر گرفتن سعی و تلاش خلاقانه تان و این که آیا در یک تیم کار می کنید یا برای خودتان، دستیابی به تعادلِ خلاقیتِی بی قید علاوه بر بازجویی سرسختانه (که اجازه نمی دهد بدبینی بر سر راه قرار گیرد) باید برای بهره وری خلاق و داشتن ویژگی خلاق مناسب باشد. همان گونه که بلسکی نوشته است، ’هر انسان خلاق و تیم خلاقی نیازمند یک اتاق سه گانه است‘. منبع: The Next Web بازده
یکشنبه ، ۱۵فروردین۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: پیام آفتاب]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 9]