واضح آرشیو وب فارسی:تین نیوز: محمد سلیمانی تین نیوز| آغاز بهار برای اروپایی ها و آمریکایی ها مانند ما مبارک نبود. در روزهای گذشته تیتر اصلی همه ی رسانه های رسمی دنیا یا به حملات تروریستی بلژیک مربوط بود یا تحلیل ها و پیش بینی تکرار آن در نقاط دیگر دنیا. به گزارش خبرنگار تین نیوز، عنصر مشترکی که در این اخبار و تقریبا سایر اخبار حملات تروریستی وجود دارد، مکان این حملات است که تقریبا در همه موارد یکی از مراکز و ایستگاه های حمل ونقل عمومی مانند فرودگاه، مترو و یا ایستگاه قطار است. این مساله شاید کمترین توجه را به خود جلب کند؛ چرا که آنقدر تکرار شده که به یک امر بدیهی و اصل پذیرفته شده در اذهان عمومی بدل شده که از چند دهه پیش ایستگاه های قطار و مترو و فرودگاه ها، گزینه اصلی تروریست ها بوده است. این امر نشان از اهمیت استراتژیک این مراکز برای دولت ها و شهروندان دارد بهترین انتخاب برای تروریست ها، استفاده از مکان های مرتبط با حمل ونقل عمومی است. از چند دهه پیش ایستگاه های قطار و مترو و فرودگاه ها، گزینه اصلی تروریست ها بوده است. این امر نشان از اهمیت استراتژیک این مراکز برای دولت ها و شهروندان دارد و تروریست ها هم برای نشان دادن اوج قدرت و بردن بیشترین بهره روانی و سیاسی از عملیات خود، به صورت تاریخی این اماکن را انتخاب کرده اند. اعتماد از دست رفته بنابراین ایستگاه های مترو و سالن های فرودگاهی به دلایل مختلفی چون جمعیت پذیری بالا و فعالیت به عنوان شاهرگ های حیاتی یک شهر و کشور از اهمیت بالایی برخوردارند و به همین خاطر علاوه بر مخاطرات طبیعی، همواره در معرض تهدیدات مختلف انسان ساخت هم قرار دارند. از دیگر سو حفظ سرمایه های اساسی هر کشور که تاسیسات زیرساختی حمل ونقل نیز جزء آن هاست، از مهمترین وظایف دولت ها به شمار می رود. پیشرفت روزافزون تکنولوژی نیز در این زمینه از یک طرف باعث توسعه و پیشرفت روزافزون سیستم های حمل ونقلی شده و از طرف دیگر هم به همان اندازه ریسک استفاده از آن برای خرابکاری را بالا برده است. با این شرایط و وضعیت فعلی جهان به لحاظ سیاسی و تهدید هایی که تقریبا متوجه تمامی کشورهای دنیا است، دولت ها باید با استفاده از تکنولوژی و تمامی ابزارهای دیگر امنیت این شاهرگ ها را حفظ کنند. در حوادث تروریستی در حوادث تروریستی اتفاق افتاده در مراکز حمل ونقلی، خسارت های پیش آمده تنها آسیب و هزینه این حمله ها نیست، آنچه اهمیتش بیشتر از خسارت های مالی و حتی جانی است، از دست رفتن اعتماد عمومی مردم به حمل ونقل عمومی است اتفاق افتاده در مراکز حمل ونقلی، خسارت های پیش آمده تنها آسیب و هزینه این حمله ها نیست، آنچه اهمیتش بیشتر از خسارت های مالی و حتی جانی است، از دست رفتن اعتماد عمومی مردم به حمل ونقل عمومی است. به صورتی که پژوهش های انجام شده نشان از آن دارد که در کشورهای اروپایی تا چند ماه پس از حوادث تروریستی، استفاده از سیستم حمل ونقل عمومی، کاهش چشمگیری داشته است. امنیت رسانه ای این مساله هم از آنجا ناشی می شود که ترس از خطر، یکی از چند غریزه اصلی بشر مانند گرسنگی، تشنگی، امنیت و... است. به همین خاطر مردم تلاش می کنند تا به هر شکلی از آن فرار کنند و یا در مواجهه با خطر، حداکثر تلاش را برای نجات و حفظ جان خود انجام دهند. دشواری تامین امنیت سیستم های حمل ونقل عمومی آن جاست که به کارگیری شیوه هایی که برای مسافران مزاحمت زیادی ایجاد کند، خود دوباره آثار منفی و همان گریز از این سیستم را به همراه خواهد داشت. همه این مشکلات زمانی دوچندان می شود که رسانه های رسمی و شبکه های اجتماعی در بازنمایی این حوادث اغراق کرده یا آن را به صورت دائم تکرار کنند. در این شرایط است که ترس مردم نیز بیشتر شده و از حضور در اماکنی که احتمال می دهند مورد حمله قرار گیرند، اجتناب می کنند. همین مساله باعث ایجاد حس ناامنی در شهر و کشور می شود و به این ترتیب تروریست ها با انجام یک عملیات، تا مدت ها بهره برداری سیاسی از آن را خواهند داشت. در این حوادث، گذشته از مشکلات اجتماعی و روانی، ترس، اضطراب و استرس دائم نه در میان مدت بلکه در کوتاه مدت نیز سبب عوارض جسمانی بسیاری از جمله خطر حمله قلبی و همچنین اختلالات خواب می شود. در تحقق ۱۰۰ درصـدی امنیت حتـی با انجام تمامی اقدامـات پیشگیرانه نیز غیـر ممکن است. بنابراین برنامه ها می بایست درجهت واکنش به حوادث، کاهش اثر، آموزش کارمندان در این جهت و انجام تمرینات آماده سازی شوند این شرایط رسانه های جمعی به جای پوشش مکرر و نشان دادن گزارش های تصویری از فجایع و در مجموع شدت بخشیدن به هراس عمومی، باید با انتشار آموزه های روانشناختی و پیام های آرامش بخش برای شهروندان، از گسترش هراس اجتماعی پیشگیری کنند. قبل و بعد از حمله! درباره ایجاد امنیت و اقدامات پدافندی و آفندی در زمینه تهدید امکان و مراکز مربوط به سیستم های حمل و نقل عمومی، پژوهش هایی در داخل و خارج از ایران انجام شده است. در این پژوهش ها علاوه بر تبارشناسی این حملات، راهکارهایی هم برای مراحل مختلف این پروسه پیشنهاد شده است. پیشگیری در یکی از این موارد، پیشگیری، آمادگی و واکنش و جبران و بازیابی به عنوان عوامل دخیل در ایجاد امنیت یا بازگرداندن امنیت به مراکز حمل ونقل عمومی مطرح شده اند. مرحله اول اقداماتی که با انجام آن می توان از وقوع یک رویداد امنیتی پیشگیری کرد. مسئولان می توانند با اجرای ارزیابی ریسک و جمع آوری اطلاعات، تشخیص دهند که می توانند از چه نوع رویداد امنیتی پیشگیری کنند. پیشگیری با مسایل امنیتی عملکرد روزانه آغاز می شود. آموزش نیروی انسانی به عنوان مهمترین عنصر دخیل در این پروسه، از اولین اقداماتی است که باید برای پیشگیری انجام داد. استفاده از تکنولوژی های نو، بالا بردن حساسیت ها و کنترل های نامحسوس، بازبینی بیشتر فیلم های ضبط شده برخی از کارهایی است که در زمینه پیشگیری باید انجام شود. آمادگی و واکنش تحقق ۱۰۰ درصـدی امنیت حتـی با انجام تمامی اقدامـات پیشگیرانه نیز غیـر ممکن است. بنابراین برنامه ها می بایست درجهت واکنش به حوادث، توجه به امنیت به عنوان یک سرمایه گذاری باشد نه یک فشار؛ سرمایه گذاری در امنیت می تواند به افزایش جذابیت سیستم، افزایش مشتری و صرفه جویی در هزینه ها کمک کند کاهش اثر، آموزش کارمندان در این جهت و انجام تمرینات آماده سازی شوند. نتایج ارزیابی ریسک ، مبنایی برای چنین برنامه هایی قرار می دهد. این دستورالعمل ها را باید بلافاصله عملی کرد و همیشه مورد تطبیق قرار داد. این موارد باید مورد توافق دست اندرکاران و مقامات قرار گیرند و از سوی آنها اعمال شوند. جبران و بازیابی وجود دستورالعمل هـا و روش هـایی بـرای برگشت سریع یک سرویس به حالت عادی پس از یک حادثه ضروری است. بازیابی سلامت سیستم بسیار مهم و بیان کننده یک پیام مشخص هم هست؛ به مسافران اطمینان می بخشد که به ادامه استفاده از این سیستم بپردازند. این کار همچنیـن بـه مجـرمـان آگاهی می دهد که اعمال شان اثر مخرب کمی دارد. اطلاع رسانی کلید اصلی در مرحله بهبودی است و شامل دادن اطلاعات به موقع به همه دست اندرکاران مربوطه از یک سو و مردم از سوی دیگر است. عملیات جبران باید همچنین شامل یک فرآیند ارزیابی از دروس آموخته شده باشد که بازخوردی برای چرخه پیشگیری، آمادگی و واکنش محسوب می شود. پیشنهادات در نهایت می توان از این پژوهش ها راهکارها و توصیه هایی استخراج کرد که رعایت و اعمال آنها می تواند بسیار تاثیرگزار باشد. این محورها عبارتند از؛ - امنیت باید به عنوان یک اولویت سازمانی در نظر گرفته شده و در ساختار شرکتی و فرهنگ سازمانی وارد شود. - توجه به امنیت به عنوان یک سرمایه گذاری باشد نه یک همیشه آماده باشد؛ هیچ کس از خطرات امنیتی در امان نیست، اما آمادگی های مناسب می تواند منجر به کاهش ریسک و تاثیرات آنها و افزایش پتانسیل واکنش شود فشار؛ سرمایه گذاری در امنیت می تواند به افزایش جذابیت سیستم، افزایش مشتری و صرفه جویی در هزینه ها کمک کند. - ارزیابی ریسک امنیتی اجرا شود؛ رهنمون هایی برای اجرای ارزیابی ریسک امنیتی از UITP در دسترس است. این نخستین گام اساسی برای یک رویکرد ساختاری، شفاف و مناسب به امنیت است. - همیشه آماده باشد؛ هیچ کس از خطرات امنیتی در امان نیست، اما آمادگی های مناسب می تواند منجر به کاهش ریسک و تاثیرات آنها و افزایش پتانسیل واکنش شود. - تمرکز بر روی فاکتور انسانی؛ باید برای نقش های مناسب روی کارمندان سرمایه گذاری شود و از یک رویکرد متعادل بین نیروی انسانی، دستورالعمل ها و تکنولوژی اطمینان حاصل شود. آنها را آموزش دهیم، تمرین دهیم و امتحان کنیم. - تبدیل امنیت به بخش اصلی خدمات به مشتری؛ تعامل با مشتریان، ارایه اطلاعات و محیط پاک و سالم، برای استفاده از سیستم به مشتریان اطمینان می بخشد. - تقویت همکاری با دست اندرکاران؛ امنیت یک مسئولیت مشترک است و نقش ها و همکاری ها در آن باید به روشنی تعریف شوند. دست اندرکاران باید به طور منظم با یک دیگر تعامل داشته باشند. * در نگارش این مطلب از مقاله های «شناخت آسیب های رفتاری در مدیریت بحران حمل ونقل» و « تعیین و رتبه بندی تهدیدات انسان ساخت عمدی در اجزای اصلی ایستگا ه های مترو» بهره برده شده است.
یکشنبه ، ۸فروردین۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: تین نیوز]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 115]