محبوبترینها
قیمت انواع دستگاه تصفیه آب خانگی در ایران
نمایش جنگ دینامیت شو در تهران [از بیوگرافی میلاد صالح پور تا خرید بلیط]
9 روش جرم گیری ماشین لباسشویی سامسونگ برای از بین بردن بوی بد
ساندویچ پانل: بهترین گزینه برای ساخت و ساز سریع
خرید بیمه، استعلام و مقایسه انواع بیمه درمان ✅?
پروازهای مشهد به دبی چه زمانی ارزان می‌شوند؟
تجربه غذاهای فرانسوی در قلب پاریس بهترین رستوران‌ها و کافه‌ها
دلایل زنگ زدن فلزات و روش های جلوگیری از آن
خرید بلیط چارتر هواپیمایی ماهان _ ماهان گشت
سیگنال در ترید چیست؟ بررسی انواع سیگنال در ترید
بهترین هدیه تولد برای متولدین زمستان: هدیه‌های کاربردی برای روزهای سرد
صفحه اول
آرشیو مطالب
ورود/عضویت
هواشناسی
قیمت طلا سکه و ارز
قیمت خودرو
مطالب در سایت شما
تبادل لینک
ارتباط با ما
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
مطالب سایت سرگرمی سبک زندگی سینما و تلویزیون فرهنگ و هنر پزشکی و سلامت اجتماع و خانواده تصویری دین و اندیشه ورزش اقتصادی سیاسی حوادث علم و فناوری سایتهای دانلود گوناگون
آمار وبسایت
تعداد کل بازدیدها :
1830981844
بقعه «شیخ صفی الدین» شکوه تاریخ صفوی/نمایش فاخرترین آثار هنری
واضح آرشیو وب فارسی:گرمه: اردبیل – در بین آثار درخشان تاریخی استان اردبیل، مجموعه بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی به عنوان تنها اثر ثبت جهانی این استان یادگار تاریخ باشکوه حکومت صفوی است.به گزارش پایگاه خبری گرمه به نقل از خبرگزاری مهر:مجموعه نفیس بقعه شیخ صفی الدین به نام عارف نامدار شیخ صفی الدین اسحاق اردبیلی جد سلاطین صفویه، در سال ۷۳۵ هجری قمری به دست فرزند وی صدرالدین موسی و در ابتدا گنبد فعلی الله محل دفن شیخ صفی الدین بنا شد . پس از شروع حکومت صفویه، به سبب ارادت شاهان صفوی به جد خود، بخش های مختلفی به این مجموعه اضافه شد. به ویژه در دوره شاه عباس اول و از آن جا که وی ارادت فراوانی به شیخ صفی الدین داشت و بسیار به زیارت مقبره وی می رفت، برای تکمیل و تزئین این اثر، کارهای فراوانی صورت گرفت. در عصر صفوی، بقعه شیخ با حضور استادان بزرگ عهد صفوی چنان به زیور آراسته شد که همچنان پس از گذشت چندین قرن به عنوان یکی از مفاخر تاریخی و فرهنگی ایران به شمار می آید. این مجموعه حاوی ده ها اثر بدیع در مضامین مختلف رشته های هنری است که از آن جمله می توان به عالی ترین نوع کاشی کاری معرق و مقرنس و گچ بری کتیبه های زیبا و نفیس و خط خطاطان بزرگ دوره صفوی (میرعماد، میر قوام الدین، محمد اسماعیل و...) منبت های ارزنده، نقره کاری، تذهیب و طلاکاری، نقاشی و تنگ بری و غیره اشاره کرد. کاشی کاری کم نظیر گنبد الله الله بعد از ورود از درب اصلی و گذشتن از حیاط اول و حیاط دوم گنبدی با کاشی کاری اعلا مشاهده می شود که به عنوان المان اصلی شهر اردبیل مطرح است. اولین قسمت از این مجموعه تاریخی چنانکه ذکر آن رفت گنبد الله محل دفن شیخ صفی الدین اردبیلی است. این گنبد یکی از آثار کم نظیر کاشی کاری در دنیا است که با قطعات کوچک کاشی فیروزه ای رنگ دورتادور گنبد لفظ الله تزئین شده است. سلوک عرفانی شیخ صفی الدین اردبیلی وی را یکی از ستاره های عالم عرفان در دنیا قرار داده است. تا جایی که محل دفن وی بعد از قرن ها هنوز محل مراجعه گردشگران از نقاط مختلف جهان است. در داخل گنبد، صندوق چوبی با آثار اعلای هنری بر روی محل دفن شیخ عرفان اردبیل قرار گرفته که چشم هر بیننده ای را متحیر می سازد. دورتادور این صندوق با تزئینات منحصربه فرد از صدف، طلا و نقره و معرق چوب اثری نفیس برجای گذاشته است. هنرآفرینی شیخ بهایی در مجموعه شیخ صفی یکی دیگر از بخش های قابل توجه مجموعه بقعه شیخ صفی الدین تالار چینی خانه است که بیش از ۴۰۰ سال پیش توسط شیخ بهایی طراحی شد و در قسمت خاوری قندیل خانه یا رواق اصلی قرار گرفته که با دو ورودی اریک با دارالحفاظ ارتباط می یابد. ساختمان چینی خانه دارای چهار شاه نشین و دارای طاق نماهای نفیس از نوع مقرنس گچی است که روی آن نقاشی و طلاکاری شده است. هماهنگی و توازن رنگ ها با سطوح مقرنس از اسلیمی ها و گل های مختلف منظره ای شگفت انگیز را ایجاد کرده است. این مکان در دوره صفویه محل نگهداری ظروف زرینه، سیمینه و ظروف سفارشی شاه عباس اول از کشور چین بوده است. بنای این تالار از استحکام فوق العاده ای برخوردار است که حتی وقوع زلزله ای به قدرت هفت ریشتر اثری در آن نداشته است. چینی خانه هزار و ۲۵۶ محفظه دارد که در همه آن ها چینی های اهدایی امپراتور چین به شاه عباس به مناسبت احیای جاده ابریشم و چینی هایی که از طرف دولت ایران به کشور چین سفارش شده بود، قرار داشته است. ظروف چینی پس از رسیدن به ایران توسط هنرمندان حکاک در اصفهان به مهر «بنده شاه ولایت عباس» ممهور شده و به اردبیل فرستاده می شد و در محفظه های تالار چینی خانه قرار می گرفت. شاه عباس زمانی که برای استراحت یا چله نشینی به اردبیل سفر می کرد، در تالار چینی خانه اقامت می کرده است. گفته می شود پس از امضای عهدنامه ننگین ترکمانچای بیش از ۸۰۰ عدد ظروف چینی و حدود چهار هزار کتاب دست نویس نفیس با بسیاری از عتیقه جات مجموعه شیخ صفی الدین توسط ژنرال باسکویچ غارت شد که تعدادی از این آثار در موزه آرمیتاژ و موزه دیگری در روسیه به نمایش گذاشته شده است. هم اکنون در محل چینی خانه محفظه های شیشه ای تعبیه شده که بخشی از آثار این بقعه از جمله چینی ها، ظروف و کتب قدیمی و یکی از البسه شیخ صفی الدین اردبیلی به همراه نشان خاندان صفوی به نمایش گذاشته شده است. فرش تاریخی اردبیل شاهکار جهانی یکی از آثار قابل توجه چینی خانه فرش معروف بقعه شیخ صفی است که در واقع مشابه نمونه اصلی بافته شده و کف پوش این بخش از بقعه شده است. در گذشته رواق بقعه یا قندیل خانه تالاری بود که معروف ترین فرش اردبیل کف آن را می پوشاند و امروز جز عکس کوچک قاب شده ای از آن باقی نمانده است. قالی اردبیل جزو ۵۰ شاهکار جهانی یک سند تاریخی نیز محسوب می شود و با امضای استاد مقصود علی کاشانی در مدت ۱۶ سال از سال ۹۱۸ خورشیدی (۹۴۶ ه. ق / ۱۵۳۹ میلادی) در سیزدهمین سال پادشاهی شاه تهماسب بافته شده است. تاروپود آن ابریشمی است و گره های فارسی دارد. در هر اینچ مربع آن حدود ۱۷×۱۹ گره وجود دارد. برخلاف دیگر قالی های مشهور آن زمان، این قالی طرحی آرام دارد و نگاره های جانوران و انسان بر آن نقش نشده است زیرا برای استفاده در مکانی مقدس بافته شده بود. نقشه این فرش براساس تصویر سقف قندیل خانه طراحی شده است و افرادی که وارد این مکان می شدند کف و سقف تالار را به یک نقش می دیدند که تداعی کننده ذهنیت عارفان دوران صفویه مبنی بر وحدت وجود یعنی از فرش تا عرش به یک نقش است. چند سال قبل در حالی که درخواست ها برای بازگرداندن این قالی به کشور ناکام ماند فرش بافان اردبیلی دست به کار بازتولید این فرش شدند. طرح این فرش که گفته می شود در سقف تالار نقش شده کاملاً از بین رفته و به جای مرمت در واقع سفیدکاری شده است. در حال حاضر فرش اردبیل در موزه ویکتوریا و آلبرت لندن نگهداری می شود. اطعام روزانه سه هزار نفر در آشپزخانه شیخ در سال ۱۰۲۷ ه «پیتر دالاواله» جهانگرد ایتالیایی در زمان شاه عباس کبیر در بازدید از بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی خاطرات خود را از این معماری باشکوه بازگو می کند و در میان بخش هایی که او را متحیر ساخته است به نحوه پخت و پر و نذورات این بقعه اشاره دارد. دالاواله گفته است: «در یک طرف صحنی که مجاور محل سکونت پناهندگان و مأمورین و نگهبانان قلعه است، درب کوچکی رو به کوچه باز می شود که در مقابل آشپزخانه است و هر روز تعداد بیشماری از بینوایان و محتاجان در آنجا اطعام می شوند. غذا همواره عبارت است از پلو که همواره خوب و خوشمزه پخته شده است. تعداد فقرا و به طور کلی کسانی که برای تیمن و تبرک از این پلو می خواهند بخورند و شخصاً مراجعه می کنند یا کسی را برای بردن آن می فرستند، به اندازه ای زیاد است که صبح تا شام مدام دیگ های پلو بر روی ۳۵ اجاق بزرگ در آنجا به بار است. قبلاً فقط ظهرها اطعام می شدند، ولی شاه عباس مخارج اطعام شبانه را نیز تأمین کرده و اکنون شام و ناهار در آنجا دایر است». «تاورنیه» که در زمان شاه عباس دوم به اردبیل سفر می کند وصف دیگری از آشپزخانه شیخ دارد و به نظارت و صرفه جویی در این مکان تأکید می کند. این جهانگرد تعداد اجاق ها را ۲۵ الی ۳۰ مورد برمی شمرد و در خاطرات خود گفته است: «روی هر کدام دیگ بزرگی است که در آن ها گوشت و پلو به مقدار زیاد پخته اند و آن را در میان فقرا قسمت کرده و یا به مصرف ناهار و شام عملجات و خدام مسجد می رسانند. در وقت تقسیم غذا، ناظر که به همه ریاست دارد روی صندلی نقره می نشیند و مراقب است هر کاری از روی نظم و ترتیب اجرا شود و هر روز برنج به اندازه دیگ ها با حضور خود ناظر به آب ریخته می شود و گوشت ها را در حضور او خرد کرده و در دیگ ها می ریزند. در این خانه سلطنتی همه کارها با رعایت کمال صرفه جویی به موقع اجرا می شود». در سال ۱۰۴۶ – ۱۰۴۸ ه «ماندلسلو» یک نجیب زاده هلشتاینی در سفر به اردبیل به جزئیات قابل توجهی از آشپزخانه شیخ اشاره می کند. ماندلسلو در گزارش خود نوشته است: «در آشپزخانه شیخ روزی بیش از سه هزار نفر را صبح و ظهر و شب با آش و پلو و گوشت غذا می دادند که خرج غذای صبح و ناهار آن عده بالغ بر سه تومان می شد که از محل موقوفات بقعه پرداخت می گردید ولی خرج غذای شام را شاه از موقوفات دیگری که خود تعیین کرده بود می پرداخت. در ساعات تقسیم خوراکی فقیران را با صدای طبلی که می گفتند شیخ صدرالدین از مدینه آورده است خبر می کردند. در مطبخ دیگی بود معروف به دیگ فرقانی که آنرا مردی عرب، در سال ۹۱۲ ه از مکه آورده و وقف آشپزخانه شیخ صفی الدین کرده بود». نذورات قابل توجه آشپزخانه شیخ تاریخ نگاران را ترغیب به مطالعه نحوه تأمین مواد غذایی و مایحتاج آن ساخته است. «آدام اولئاریوس» در سفرنامه خود نوشته است: «آب دورتادور آشپزخانه در کانال هایی جریان داشت که به وسیله شیرهای برنجی از آن استفاده می کردند. در این آشپزخانه که در نقره ای آن را شاه عباس ساخته و وقف کرده روزانه سه بار برای تعدادی حدود هزار نفر از خدام و نگهبانان مزار غذا تهیه می شود. بار اول ساعت شش صبح، بار دوم ساعت ۱۰ و بار سوم ساعت سه بعدازظهر. هزینه دو نوبت غذا از طرف آستانه مزار پرداخت می شود که روزانه در حدود ۱۵۰ عباسی معادل سه تومان است و هزینه نوبت سوم غذا را خزانه سلطنتی پرداخت می نماید». نکته تأکیدی آریوس به طبلی است که ماندلسلو نیز به آن اشاره داشته و در خصوص آن گفته است: «موقع تقسیم و صرف غذا طبلی را به صدا درمی آوردند که متعلق به دوران بسیار قدیم بوده و می گویند در زمان پیغمبر اسلام آن را می زده اند و صدرالدین پسر شیخ صفی این طبل را با یک بیرق از مدینه با خود به اردبیل آورده است». در سمت چپ سرسرای ورودی، مسجد جنت سرا قرار گرفته است که به صورت فضای هشت ضلعی طراحی شده و فاقد محراب است. چنین به نظر می رسد که فضای جنت سرا بیش تر برای انجام مراسم صوفیانه و گرفتن مجالس سماع عارفانه بوده و سنگ میدان یا «میدان داشی» آن هنوز در مجموعه بقعه شیخ صفی الدین موجود است. مسجد جنت سرا در گذشته دور دارای سقف گنبدی بوده که پس از فرو ریختن در دوره قاجاریه، سقفی چوبی و مسطح روی آن ایجاد شد که بر ۱۶ ستون چوبی استوار شده است. از دیگر بخش های مجموعه بقعه شیخ صفی الدین می توان به شهید گاه محل دفن شهدای چالدران، حرم خانه، مقبره شاه اسماعیل اول و مقبره تنی چند از شاهزادگان صفوی همچنین همسر شیخ صفی الدین، مطبخ و بخش های دیگر اشاره کرد. از سال ۱۳۸۸ روز تاج گذاری شاه صفوی به عنوان روز اردبیل به ثبت رسیده است تا در این روز جایگاه حکومت شیعی در کشور و تأثیرات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و هنری این حکومت به صورت ویژه مطالعه شود . بقعه شیخ صفی الدین اردبیلی ممتازترین اثر میراثی این استان محسوب می شود که به مانند یادگاری از دوره تاریخی حکومت صفوی سالانه پذیرای میلیون ها گردشگر است.
جمعه ، ۶فروردین۱۳۹۵
[مشاهده متن کامل خبر]
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: گرمه]
[مشاهده در: www.garmeh.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 43]
-
گوناگون
پربازدیدترینها